Edzard Koning
De kunstschilder en illustrator Edzard Koning woonde en werkte in Nunspeet van 1904 tot 1918. Hij had een woonhuis en atelier aan de Zuiderzeestraatweg aan de rand van de Zoom. Koning was daar buurman van de kunstschilders Arthur Briet en Wim de Groot.
In de beginjaren van de virtuele oudheidkamer heeft een van de schilderijen een aardig project opgeleverd, waarbij een oud raadsel door de inbreng van verschillende correspondenten werd opgehelderd.
In de burgemeesterskamer van het gemeentehuis in Nunspeet hing een werk met een tafereel van aardappelrooiers op de Zoom, achter zijn atelier. Tot op een kwade dag dat schilderij verdween.
In 1977 werden schilderijen ontvreemd uit het gemeentehuis in Nunspeet, volgens dit knipsel uit de Nunspeet Vooruit van 31 mei 1977. Uit de burgemeesterskamer verdween "Aardappelrooiers" van Edzard Koning.
Dit schilderij stelt "Aardappelrooiers" voor en is door Edzard Koning gemaakt, maar al een paar uur na plaatsing van de eerste versie van deze webpagina maakte een email duidelijk dat dit schilderij destijds veilig en wel in de raadszaal van het gemeentehuis in Nunspeet hing.
" Dit schilderij hangt in de raadzaal. Om zeker te zijn heb ik vanmorgen even een kopietje gemaakt, ben naar het gemeentehuis gefietst en plaatje in de raadzaal vergeleken. Exact hetzelfde. Het gestolen schilderij is dus een ander aardappelrooien."
Toen kwam er een tweede schilderij bij ..
en een derde ...
Wat hielp, was een email met als titel "Mysterie opgelost" van de eigenaar van het derde schilderij: " Na mijn recente aankoop bij een Utrechts Veilinghuis van Aardappelrooien bij avond, het derde schilderij, werd ik gewezen op het krantenknipsel uit 1977 over de schilderijendiefstal. Had ik ‘gestolen waar’ gekocht? Wilde de burgemeester zijn werk dan terug hebben? Nu blijkt gestolen kunst al na 20 jaar weer te kunnen worden verhandeld. Maar toch. Ik heb de gemeente Nunspeet een mailtje met een foto van mijn aanschaf en een link naar deze website gestuurd. Ze waren zo vriendelijk het voor me uit te zoeken en stuurden mij het volgende antwoord:
"Na enig zoekwerk zijn wij erachter gekomen dat het tweede werk op de site destijds uit de burgermeesterskamer is ontvreemd. Het door u recent verworven werk was geen eigendom van de gemeente Nunspeet."
Ik ga vrij uit en het mysterie is opgelost, tenminste als de gemeente geen vergissing heeft gemaakt. Ik zou graag een bewijsfoto zien van de trotse Nunspeetse burgervader Smith met op de achtergrond het schilderij.
Maar wanneer is dit gestolen schilderij dan weer opgedoken? Dat blijkt al in 2000 te zijn. Een medewerker van het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentie (RKD) vond uit dat het schilderij op 19 april 2000 als “Patatoe Digging” (olieverf op doek, 62 x 95 cm) werd geveild bij Glerum in Amsterdam. Dat was slechts 23 jaar na de diefstal en drie jaar na de verjaring ervan. Daarna is het schilderij veel te zien geweest. Het was een van de pronkstukken op de grote Edzard Koning tentoonstelling in Harderwijk enkele jaren geleden."
In de zomer van 2013 volgde nog meer informatie, met dank aan dezelfde bron: " In het Veenkoloniaal museum in Veendam hangen deze zomer (2013) dertig werken van Edzard Koning. Daaronder een vierde schilderij over de Aardappeloogst aan de Zoom. Daarnaast een tekening die mogelijk als voorbereidende studie gebruikt is voor het gestolen schilderij uit de burgemeesterskamer. Vergelijk de tekening en het uiteindelijke schilderij en zie hoe Koning de compositie op het schilderij heeft aangepast. "