Zand en zee

Op de grens van de Verwaeyde Sandbergen en Nunspeet staat een rij bomen getekend, een begroeide wal om het stuifzand tegen te houden. Bij Nunspeet ligt de bescherming tegen het zand ver de Veluwe op, de bomenrij maakt er een bocht om het dorp heen. In het dorp was geïnvesteerd, kerk, herberg, boerderijen en er was reden om daar de strijd tegen het oprukkende zand intensief te voeren

De Paasberg, ooit gelegen op de plek waar nu het station staat, werd afgegraven bij de aanleg van de spoorlijn Utrecht-Zwolle. Vermoedelijk was dat een van de punten waar het stuifzand werd gestopt. De enk, de landbouwgrond tussen het dorp Nunspeet en de spoorlijn, lag er vlak achter. De strijd tegen het zand heeft in het verleden van Nunspeet een belangrijke rol gespeeld.

Dat levert een illustratie op bij dit citaat uit het standaardwerk over de Nunspeetse geschiedenis, de Clockenslach door Van Heerde:

"Als de Dorpsstraat het oudste deel van Nunspeet is, moet men verwachten, dat de huizen aan deze straat op maagdelijke zandgrond zijn gebouwd, maar zo is het allerminst. Wanneer er bij deze huizen diep gespit wordt, valt het op hoe dik de laag zwarte grond hier is. Toen enkele jaren geleden de fundering werd gegraven voor cafetaria „Bosch" onmiddellijk naast de Hervormde Kerk, bleek de zwarte grondlaag hier wel 11/2 meter dik te zijn. Men zou nog kunnen denken, dat het terrein hier eenmaal is opgehoogd, maar het is niet aan te nemen, dat dit in zo belangrijke mate en met behulp van zoveel kostbare teelaarde zou zijn geschied. Wij moeten dan ook wel tot het inzicht komen, dat de grond langs de Dorpsstraat gedurende vele eeuwen gecultiveerd is geweest voordat het hier tot woningbouw kwam."