Tìm hiểu về tết Trung Thu

Tết Trung thu là gì?

Lễ hội Trung thu là nét văn hóa truyền thống của nhiều nước trên thế giới, nó mang trong mình nguồn gốc cũng như ý nghĩa đầy thú vị. Tết Trung thu còn có tên gọi khác là Tết trẻ em, tết trông Trăng hay tết hoa đăng. Đây là thời gian mặt trăng tròn nhất và sáng nhất mọi người cùng nhau vừa múa hát vừa ngắm trăng phá cỗ. Ở một số nơi người ta còn tổ chức múa lân, múa sư tử, múa rồng để trẻ em vui chơi thoả thích. Tại Trung Quốc và các khu phố người Hoa ở 1 vài nước còn tổ chức bắn pháo hoa trong ngày này.

Nguồn gốc Tết Trung thu ở Việt Nam bắt nguồn từ đâu?

Cho đến bây giờ, vẫn chưa xác minh rõ ràng được lịch sử tết Trung thu bắt nguồn từ văn minh lúa nước của Việt Nam hay tiếp nhận từ văn hóa Trung Hoa. Có ba truyền thuyết được người ta biết đến nhiều nhất để nói về nguồn gốc của ngày tết Trung thu đó là Hằng Nga và Hậu Nghệ, vua Đường Minh Hoàng lên cung trăng và sự tích về chú Cuội của Việt Nam.

Theo tài liệu có trong truyền thuyết Trung Quốc khá phổ biến ở thời Tây Hán (206 TCN – 24 SCN), tết Trung thu bắt nguồn từ sự tích Hằng Nga và Hậu Nghệ. Hậu Nghệ là một người bất tử, trong khi đó Hằng Nga là một tiên nữ xinh đẹp sống ở Thiên Đình và hầu hạ cho Tây Vương Mẫu. Cả hai người bị bọn người xấu ganh ghét, hãm hại nên bị gián xuống trần gian phải sống cuộc đời thường dân làm lụng, săn bắn và có tiếng trong dân gian.

Một ngày nọ dân gian xuất hiện 10 mặt trời, đã thiêu cháy hầu hết sinh linh trên mặt đất. Vua Nghiêu lệnh cho Hậu Nghệ bắn rơi chín mặt trời và được ban một viên thuốc trường sinh bất lão và dặn rằng "tạm thời chưa được uống". Một ngày Hậu Nghệ vắng nhà, Hằng Nga phát hiện ra viên linh dược, vì tò mò nàng đã uống viên thuốc và bắt đầu bay về trời cũng đúng lúc Hậu Nghệ vừa về đến. Với chiếc nỏ trong tay, Hậu Nghệ đuổi theo Hằng Nga, như thần gió đã cản chàng lại, còn Hằng Nga thì bay đến cung trăng, viên thuốc bỗng văng ra, kể từ đó nàng mãi ở trên mặt trăng, trở thành tiên nữ được mọi người cúng bái cầu may mắn và bình an.

Tết Trung Thu ở Trung Quốc

Ở Trung Quốc, phong tục tết Trung thu còn bắt nguồn từ sự tích về nàng Dương Quý phi, sủng phi của Đường Minh Hoàng. Do nhan sắc quá khuynh thành nên triều thần sợ vua vì quá say đắm bà mà bỏ bê triều chính. Họ đã ép vua ban tử cho sủng phi của mình. Sau khi bà mất, vua nhớ thương bà da diết. Cảm động trước tình cảm này, các nàng tiên đã quyết định cho vua gặp lại Dương Quý phi vào đêm trăng sáng nhất của mùa thu. Về sau, vua chọn ngày Rằm tháng Tám để tưởng nhớ sủng phi của mình.

Tết Trung Thu ở Việt Nam

Còn ở Việt Nam, tết Trung thu được tương truyền từ câu truyện sự tích chú cuội. Ở miền nọ có chàng tiều phu tên là Cuội, một lần đi rừng vào nhầm hang cọp cuội phát hiện cọp mẹ lấy 1 ít lá cây móm cho đàn cọp con đang chết bỗng sống lại lạ thường, thấy thế chờ cọp mẹ đi chú Cuội đào gốc cây lại mang về.

Trên đường về, Cuội gặp lão ăn mày nằm chết Cuội lấy ngay mấy lá để cứu lão sống lại và nói “Đây là cây đa có phép "cải tử hoàn sinh", con chăm sóc cây đừng tưới nước bẩn cây sẽ bay lên trời”. Kể từ khi có cây Cuội đã cứu sống được nhiều người và được yêu mến kính nể. Một lần, Cuội cứu sống con gái lão địa chủ và được gả con gái cho. Vợ Cuội mắc tính hay quên, hôm nọ Cuội đi vắng cô không nhớ lời chồng dặn nên đã tiểu vào cây quý. Bỗng nhiên mặt đất chuyển động, gió thổi ào ào, cây đa bật gốc phi lên trời xanh, Cuội vừa về đến hớt hải chạy theo níu vào rể, nhưng cây đa cứ thế bay lên cung trăng kéo theo cả Cuội. Từ đấy, cứ mỗi dịp ngày rằm, ánh trăng sáng nhất, ngước lên trời người ta thấy hình cây cổ thụ có người ngồi dưới gốc, đó chính là chú Cuội và cây thuốc quý.