Molenschans (Balleweyerschans)

ALGEMEEN:

Straat: Molenschansweg

Oppervlakte:

Waterbevoorrading:

Oudste vermelding: - Oprichtingsjaar: 1604

Terreinkenmerken: Bebouwd met woningen

Lambertcoördinaten: X: 222.161 Y: 186.655

HISTORISCH:

De Molen (Meulen-) schans werd samen met de Kolverenschans opgericht op 03.04.1604.

p 09.04.1704 werd toestemming gegeven om de schans te vergroten. Ze ligt in het gehucht Balleweyer, vanwaar ook de tweede benaming.

Aan de Z- en W-kant is nog duidelijk te zien waar de grachten geweest zijn. Ook hier lagen ze binnen de aarden wal. Deze schans is merkelijk kleiner dan de andere. Een 50 jaar geleden is er een oud huis afgebroken dat door de bewoners van het gehucht 'het huis van de schout' genoemd werd. De brug lag aan de O-zijde. Oude mensen wisten te vertellen dat er aan 't huis planken van de brug gebruikt waren om herstellingen te doen.

Alle verdere info is welkom.

TOPONYMIE: Molen Schans (De Ferraris), Schanz (Atlas der Buurtwegen), Molenschansweg

KARTOGRAFISCH: (Google+)

  • Kaart : uittreksel uit de Atlas De Ferraris (1777) met weergave van de schans.
  • Kaart : uittreksel uit de Atlas der Buurtwegen met situering van de schans ten zuid-westen van het gehucht Molen.
  • Kaart : Atlas der Buurtwegen (1842-1846). Detail van de Molenschans.
  • Voorstelling van de Molenschans op de militaire kaart Vandermaelen (1851) tov. het centrum van Zonhoven.
  • Overname kadasterplan 1998 + Luchtfoto + topografische kaart met waterlopen (via Marijke Wouters, Ruimte en Erfgoed, Limburg).
  • Satellietbeeld : situering van de schans in de huidige omgeving. De straatbenaming: Molenschansweg poogt de herinnering wat levendig te houden.
  • Uittreksel uit het digitaal kadasterplan (2012). Er zijn geen rechtstreekse verwijzingen naar de schans. De voormalige schans besloeg de percelen 427d en 425c.
Uittreksel De Ferraris
Vandermaelen, 1851.
Digitaal kadasterplan 2012.

BIBLIOGRAFIE & INFO:

  • Algemene gegevens en plannen in samenwerking met M.Wouters, Ruimte & Erfgoed, afd. Limburg.
  • Bouwen door de eeuwen heen, dl. 6n2, p. 976.
  • Molemans J. , Zonhoven. Historisch-naamkundige studie (Zonhoven, 1982): p.119 +121.
  • Melis H.C. (1947) "Zonhoven", p.52-57 en 186-190.
  • Schansenroute (Toerisme Zonhoven)
  • Hansay A. (1931) "Documents inédits concernant la mise en défense des campagnes lossaines à l’époque moderne", in: "Bulletin de la Commission Royale d’Histoire de Belgique", 95, p.172-173 en 220-222.
  • Hansay A. (1923) Les ‘schansen’ dans le Limbourg, in: Bulletin de la Société Scientifique et Littéraire du Limbourg 27, p.13+18.