ĐÔI ĐIỀU VỚI NỮ HỌA SĨ Mya Skene

ÑOÂI ÑIEÀU VÔÙI NÖÕ HOÏA SÓ MIA SKENE ĐANG TRIEÅN LAÕM TAÏI BAÛO TAØNG MYÕ THUAÄT TP. HCM.

Côn möa naëng haït laøm toâi phaûi döøng laïi khaù laâu trong Baûo taøng thaønh phoá, nôi ñang coù trieån laõm cuûa nöõ hoïa só ngöôøi Phaùp Mia Skene vôùi chuû ñeà HAØNH HÖÔNG VEÀ PHÖÔNG ÑOÂNG NGUOÀN COÄI. Ñuùng laø caùi phöông Ñoâng chuùng ta ñang soáng vaø thöïc ra nôi ñaây toâi ñang thaáy gì treân caùc taùc phaåm cuûa chò ?

Hai tuaàn tröôùc ñaây, buoåi saùng thöù baûy 10.9.94 chò ñaõ khai tröông phoøng tranh nôi ñaây vôùi tieáng voã tay, tieáng chuùc möøng... sau ñoù laø côn möa lôùn... Chò ñaõ coù nhieàu cuoäc trieån laõm treân theá giôùi taïi Nhaät, Singapore, Malaysia, Taân Taây Lan, Phaùp. Ñaây laø laàn thöù ba chò toå chöùc trieån laõm taïi Vieät Nam vaø chò coù moät Atelie taïi 157/3c ñöôøng Nguyeãn Troïng Tuyeån, Phuù Nhuaän.

Henry Komm, phoáng vieân baùo New York Times vieát veà chò : “C’eùtait une Exposition de l’espnt vaø ngöôøi ta ñaõ ca ngôïi “Khi taùc phaåm mình trôû thaønh thieân nhieân roài, ngöôøi ngheä só taïo hình laø ñoâi caùnh chim... ñieàu ñoù ôû trong ñoâi tay vaø quaû tim cuûa chò M... (Catalogue giôùi thieäu trieån laõm tranh). Coù quaù nhieàu lôøi hoa myõ cuûa moät soá ngöôøi am hieåu ngheä thuaät trong nöôùc khi baøn veà chò... khoâng tieän trích ñaêng nôi ñaây. Toâi ñang böôùc vaøo phoøng tranh.

Beân phaûi coù moät böùcc tranh lôùn, coù caøi chieác nô Ñoû ñöôïc Baûo taøng Myõ thuaät mua ñeå söu taäp.

Reõ phaûi, coù nhieàu böùc tónh vaät... coù hoa, coù traùi caây vaø coù nhieàu traùi taùo. Oâi nhöõng traùi taùo naøy sao gioáng traùi taùo cuûa hoïa só CEZANNE ñeán theá. Traùi taùo trong böùc “Nature morte aø la draperie” naèm trong boä söu taäp cuûa VOLLARD 1907 ôû cuoán saùch “La peinture francaise” trang 47 hoaëc traùi taùo cuûa CEZANNE trong POSTERBOOK cuûa Taschen...

OÂ kìa, treân böùc töoâöøng kia laïi coù böùc tranh moät con chim xanh treân baàu trôøi saéc maøu hoàng thaåm laø laï... Phaûi maát hôn 2 tuaàn keå töø ngaøy khai maïc phoøng tranh toâi môùi tuùm ñöôïc con chim xnah naøy... Caùm ôn ngöôøi baïn toát cho toâi möôïn tö lieäu naøy. Böùc tranh naøy gioáng ñeán gaàn 100% böùc tranh cuûa hoïa só ngöôøi Ñöùc BASELITZ : “Das Motiv : Pauls Stuhl, 1988 (146 x 114cm). Nôi ñaây chæ khaùc moät ñieåm, taùc giaû cho treo ngöôïc böùc tranh... Toäi nghieäp cho con chim xanh BASELITZ quaù !

Toâi phaûi luøi laïi, chaéc coù nhieàu ñieàu khaùc treân nhöõng böùc tranh coøn laïi... sôï luoân nhöõng caùi nô ñoû cuûa nhöõng con ngöôøi noåi tieáng ñang mua vaø gaén treân tranh chò M.S.

Booõng döng toâi nhôù laïi, moät naêm tröôùc ñaây (1993) cuoäc trieån laõm cuûa chò taïi 218A Pasteur Hoäi Myõ thuaät vôùi chuû ñeà NGHEEÏ THUAÄT TRONG CON TIM (The art within the heart). G. d Bemis khi giôùi thieäu veà hcò cho ñoù laø hôi thôû maøu saéc (le souffle de la couleur). Trong tôø brochre chò vieát taâm söï cuûa mình : “Ñoái vôùi hoïa só, nhaèm ñeán ñieàu coát yeáu, ñoù laø tìm caùch vöôït qua nhöõng raøng buoäc taâm thöùc vaø SAÙNG TAÏO taïo nhöõng hình töôïng” nhöng sau tôø bìa ñoù laïi coù böùc tranh chò veõ caùi bình coù 4 traùi taùo. Cho pheùp toâi chuïp laïi ñeå so saùnh vôùi böùc tranh cuûa danh hoïa PACASSO. Ñoù laø böùc “Nature morte ao pichet et aux pommes” (Paris 1919 trang 265 vieát veà danh hoïa naøy taùc giaû laø BENEDIKT TASCHEN ñöôïc in taïi Ñöùc 1991). So saùnh hai böùc tranh laïi gioáng nhau ñeán theá, khoâng hieåu saùng taïi theo chò noùi naèm nôi ñaâu ?

Coù nhieàu ñieåm sao cheùp tranh taïi thaønh phoá, hoï khoâng kyù teân, khoâng ñöôïc xem laø taùc phaåm ngheä thuaät, vì töï troïng... Nhöng hoâm nay taïi nôi ñaây laïi ñöôïc xem laø taùc phaåm ngheä thuaät, ñöôïc tröng baøy taïi Baûo taøng Myõ thuaät cho coâng chuùng xem.

Nhöng phaûi thoaùt khoûi nôi ñaây, maëc cho côn möa ngoaøi kia ñang cuoán troâi nhöõng raùc baån treân loái ñi, ñöa veà nhöõng gioøng soâng, veà bieån Ñoâng, nhöõng vuõng laày treân ñöôøng phoá. Caùi VUÕNG LAÀY ñoù chæ laø taïm thôøi, coù theå xoùa saïch trong vaøi naêm tôùi khi thaønh phoá ñang chænh trang laïi, nhöng caùc taùc phaåm ñang trieån laõm nôi ñaây, ñöôïc xem laø ngheä thuaät (art)... coù theå laø VUÕNG LAÀY khoù coù theå töôûng töôïng noåi. Mong nhöõng ai coù traùch nhieäm veà ngheä thuaät haõy lau taâm ñeán !