เรื่องที่ 4 แผนที่ดาว

การอ่านแผนที่คาวเป็น จะทำให้เราดูคาวหรือกลุ่มคาวที่ปรากฏบนท้องฟ้า ณ วัน – เวลาใค ได้อย่างถูกต้อง ก่อนอ่านแผนที่ดาวเพื่อเปรียบเที่ยบกับดาวที่ปรากฏบนท้องฟ้า ผู้สังเกดต้องรู้ทิศเหนือ – ใต้  ตะวันออก - ตะวันตก ของที่นั้นๆ ก่อนให้ลองคะเน มุมเงยและมุมทิศของคาวเหนือ-เราทราบหรือไม่อย่างไรว่าอาจหาดาวเหนือได้ใดยอาศัยกลุ่มดาวหมีใหญ่(Ursa Major) หรือกลุ่มดาวค้างคาว (Cassiopeia)

แผนที่ดาวที่นิยมใช้กันในปัจจุบัน จะเป็นแผนที่ดาวแบบหมุน โดยเป็นกระดายษแข็ง 2 แผ่นตรึงติดกันตรงกลาง โดยแผ่นหนึ่งจะเป็นภาพของกลุ่มดาวและดาวสว่าง เขียนอยู่ในวงกลม โดยที่ขอบของวงกลมจะระบุ "วัน - เดือน" ไว้โดยรอบ  ส่วนแผ่นติดอยู่ด้านบน จะระบุ "เวลา" ไว้โดยรอบ การใช้แผนที่ดาวก็เพียงแต่หมุนวัน - เดือนของแผ่นล่างให้ตรงกับเวลา ที่ต้องการสังเกตการณ์ของแผ่นบน กลุ่มดาวที่ปรากฏบนแผนที่ดาวจะเป็นกลุ่มดาวจริงที่ปรากฏจริงบนท้องฟ้า ณ ขณะนั้น                 

แผนที่ดาวแบบหมุน

การใช้แผนที่ดาว ณ สถานที่สังเกตการณ์จริง ให้เราหันหน้าไปทางทิศเหนือ แล้วยกแผนที่

ดาวขึ้นเหนือศีรษะ โดยให้ทิศในแผนที่ดาว ตรงกับทิศจริง โดที่แผนที่คาวดังกล่าวหมุนวัน - เดือน

ให้ตรงกับ เวลา ณ ขณะนั้น

-ในแผนที่ดาวมีการบอกตำแหน่งดวงจันทร์และดาวเคราะห์หรือไม่ เพราะเหตุใด

-ให้สังเกตกลุ่มดาวต่าง ๆ ที่ปรากฏบนท้องฟ้า โดยใช้แผนที่ดาว แล้วระบุว่าเห็นกลุ่ม

ดาวอะไรบ้างอยู่ทางซีกฟ้าด้านตะวันออก ตะวันตก กลางศีรษะและมีกลุ่มดาวในจักรราศึกลุ่มใดบ้าง

ปรากฏบนท้องฟ้า ณ ขณะนั้น