Năm Giáp Thìn 2024, năm Con Rồng, tui cao hứng làm bài thơ đố về các con của Rồng cho vui.
Đố vui chi đố lòng vòng!
Tới phiên tui đố: Con Rồng mấy con?
Mẹ con rồng có vuông tròn?
Ai biết kể hết rồng con tên gì?
Embedded Files
- Đố vui chi chuyện ly kỳ
Rồng con sao biết tên gì, mấy con?
Long Nữ chỉ có một con,
Long Quân Sùng Lãm đâu còn Rồng em!
Mở trang Việt Sử mà xem
Âu Cơ trăm trứng, tròm trèm trăm con
Một bọc trăm trứng trăm con
Trăm trứng nở cả trăm con một đàn
Nửa xuống biển, nửa lên ngàn
Dựng xây bờ cõi bốn ngàn năm qua ...
Trăm con nước Việt một nhà
Long Vương con cháu cũng là Lạc Long
Các con các cháu biết không
Giống dòng Lạc Việt Con Rồng Cháu Tiên.
Đố vui chi đố lòng vòng!
Tới phiên tui đố: Con Rồng mấy con?
Mẹ con rồng có vuông tròn?
Ai biết kể hết rồng con tên gì?
- Đố vui có chuyện ly kỳ
Chưa từng nghe nói Rồng gì sanh con!
Rồng đẻ trứng, chẳng sanh con,
Trứng Rồng thời nở ra con của Rồng
Chẳng biết nên nói lòng vòng
Sao biết con của con Rồng ra sao
Tìm xem mấy cuốn sách bên Tàu
Để coi cho biết mấy con nào rồng con …
Sách Tàu có chép đúng bon
Chép tên đủ cả mấy con của Rồng ...
Nãy giờ lại nói lòng vòng
Bây chừ cho biết con Rồng mấy con:
“Long sinh cửu tử”: chín con!
Bí Hí con trưởng, em còn tám con.
Đố ai biết hết các con?
Tên gì? Kể hết cho tròn chín con!
- Tui xin kể nốt cho tròn:
Si Vẫn con thứ, hãy còn bảy nha!
Bồ Lao con thứ, thứ ba,
Bệ Ngạn kế tiếp, con là thứ tư,
Thao Thiết, Công Phúc, ... còn dư ...
Ba em rồng nữa, hình như đủ hè!
Bảy tám Nhai Xế, Toan Nghê,
Tiêu Đồ thứ chín, út về chót đây!
***
Tưởng đâu chỉ có … chín con này …
Coi sách mới biết còn vài con em ...
Lật đật lấy viết chép thêm
Kiếm hình đẹp đẹp gởi kèm coi chơi
Ảnh hình minh họa cho lời
Rồng con giúp ích cho đời phải không!
Tù Ngưu, Phụ Hí, Trào Phong,
Mười hai đúng chục ... mà ... Mẹ Rồng ra sao?!
Lạng Quạng Tiên Sinh
Những quyển sách có nói về Truyền thuyết “Long Sinh Cửu Tử” và các con của Rồng:
1- Giới am lão nhân mạn bút 戒庵老人漫筆(戒庵老人漫笔)
của Lý Hủ 李詡(李诩)
2- Hoài Lộc đường tập 懷麓堂集(怀麓堂集)
của Lý Đông Dương 李東陽(李东阳)
3- Ngọc chi đường đàm vân 玉芝堂談蕓(玉芝堂谈芸)
của Từ Ứng Thu 徐應秋(徐应秋)
4- Ngũ tạp trở 五雜俎(五杂俎) của Tạ Triệu Chiết 謝肇淛(谢肇淛)
5- Thăng am ngoại tập 升庵外集 của Dương Thận 楊慎(杨慎)
6- Thục viên tạp ký 菽園雜記(菽园杂记)
của Lục Dung 陸容(陆容)
Chín con của Vua Rồng (Long Vương) có những hình dạng khác Rồng và có những tính khí khác nhau.
Chín con của Rồng mà các rồng con đều không giống Rồng!
- “Long sinh cửu phẩm bất thành Long” 龍生九品不成龍
- “Long sanh cửu tử, cửu tử các bất đồng”
龍生九子，九子各不同
Thăng am ngoại tập của Dương Thận (sách số 5) liệt kê danh sách chín con của rồng, theo thứ tự:
1. Bí Hí 贔屭(赑屭)
Còn gọi là gọi là Quy Phu 贔屭, Thạch Long Quy 石龍龜
- Thân rùa, đầu rồng.
- Có sức mạnh vượt bậc, chịu được trọng lượng lớn.
- Đội bia, được chạm khắc trang trí làm bệ đỡ cho các bệ đá, cột đá, bia đá, …
2. Si Vẫn 鴟吻 hay Li Vẫn 螭吻
- Đầu rồng mình cá, thân ngắn, miệng rộng.
- Thích ngắm cảnh, thường giúp dân diệt hỏa hoạn.
- Được chạm khắc trên mái các dinh thự, cung điện, đền đài, chùa chiền, ... để trấn hỏa, bảo vệ cho các công trình kiến trúc này.
3. Bồ Lao 蒲牢
- Sống ở biển.
- Thích gầm rống và âm thanh với cường độ cao, vang dội …
- Thường được đúc trên quai treo chuông và các đại hồng chung ở các chùa chiền, với ý nghĩa để làm cho tiếng chuông được lớn và vang dội đi xa.
Dùi đánh chuông thì làm theo hình cá kình.
4. Bệ Ngạn 狴犴
- Hình dáng như con hổ, răng nanh dài và sắc bén.
- Có sức thị uy.
- Thích lý lẽ và có tài cãi lý, kiện tụng.
- Khi có điều bất công, thường đòi hỏi sự công bằng.
- Thường được đặt ở cửa nha môn, công đường hay nhà tù, ngụ ý răn đe người phạm tội và nhắc nhở mọi người nên sống lương thiện, đối xử với nhau công bằng.
5. Thao Thiết 饕餮
- Thân ngắn, đôi mắt to, miệng rộng.
- Tham ăn, thích ăn uống, ăn rất nhiều.
- Thường được trang trí trên các đồ dùng để ăn uống như chén bát, tô, cốc, ... Để nhắc nhở không nên tham ăn và ăn uống điều độ.
6. Công Phúc 蚣蝮
- Thích nước và những nơi có nước như sông suối, ao hồ, ...
- Được chạm khắc để trang trí cho các công trình kiến trúc liên quan đến nước, như hồ chứa nước, rãnh dẫn nước, đập nước, vòi nước, … cùng những phương tiện giao thông đường thủy như cầu cống, sông ngòi, kinh rạch, bến tàu, tàu thuyền, …
- Linh vật cai quản, trông coi các công trình giao thông đường thủy, điều hòa mực nước sông ngòi, bảo đảm lượng nước đầy đủ để cung cấp cho khu vực cai quản.
7. Nhai Xế 睚眦 (Nhai Tí 睚眥)
- Thân rồng đầu chó sói.
- Có thuyết cho rằng mẹ của Nhai Xế là Sói Mẫu Tinh Cửu Vĩ Tiên Hồ.
- Tính khí hung hăng, thích chiến đấu, chém giết, đánh nhau.
- Thường được chạm khắc để trang trí trên các chuôi kiếm, gươm đao, giáo mác và những binh khí.
- Có sức thị uy, làm tăng thêm sức mạnh, lòng can đảm và tinh thần chiến đấu của binh sĩ.
8. Toan Nghê 狻猊
- Thân mình sư tử, đầu rồng.
- Thích sự tĩnh lặng, thích ngồi yên một chỗ.
- Thích ngắm khói hương nghi ngút và hương thơm của trầm hương.
- Được đúc làm vật trang trí trên các quai và chân lư huơng, bát nhang, trên nắp các bình đốt trầm hương.
9. Tiêu Đồ 椒圖
- Hình dạng như một vỏ ốc cuộn tròn.
- Tính lười biếng, thường hay nằm ngủ.
- Thích những nơi vắng vẻ, yên tĩnh.
- Không thích kẻ lạ xâm nhập chỗ ở của mình.
- Thường được chạm khắc trước các cổng chính và cửa nhà, hoặc nơi tay nắm để đóng mở các cổng và cửa ra vào.
- Linh vật bảo vệ cho chủ nhà, phòng ngừa kẻ gian, trộm cướp xâm nhập.
Theo Hoài Lộc đường tập của Lý Đông Dương (sách số 2), thì chín con của Rồng theo thứ tự là: Tù Ngưu, Nhai Tí (Nhai Xế), Trào Phong, Bồ Lao, Toan Nghê, Bí Hí, Bệ Ngạn, Phụ Hí, Li Vẫn.
Nhiều tài liệu khác cho rằng ngoài 9 con của Rồng kể trên, Rồng còn có 3 con nữa là Tù Ngưu, Phụ Hí và Trào Phong.
Tù Ngưu 囚牛
- Còn có nhiều tên khác là Tỳ Hưu, Kỳ Hưu, Tỳ Ngưu, Tu Lì, Tu Lỳ, …
- Hình dạng một con rồng nhỏ, màu vàng, có sừng như sừng lân.
- Thích âm nhạc và giỏi về âm nhạc.
- Được chạm khắc trên các nhạc cụ.
Phụ Hí 負屭
- Mình rồng đầu sư tử dáng vẻ thanh nhã.
- Thích văn chương, thích thư pháp, chữ viết đẹp.
- Thường một đôi Phụ Hí được chạm khắc nằm cuộn tròn phía trên các văn bia và bia mộ.
Trào Phong 嘲風
- Hình dạng giống như chim phượng hoàng.
- Tầm mắt có thể nhìn xa.
- Thích mạo hiểm .
- Được chạm khắc, trang trí ở bốn góc trên các mái nhà, trên mái các đền đài, cung điện, ... để có thể dõi mắt ra xa, thị uy, phòng chống hỏa hoạn, ... bảo vệ các tòa nhà, các dinh thự trong khu vực (tương tự như Si Vẫn).
Thông tin và hình ảnh lấy từ nhiều Trang mạng Internet
Wikipedia (tiếng Việt)
https://vi.wikipedia.org/wiki/Long_sinh_c%E1%BB%ADu_t%E1%BB%AD
Soha
Địa Lý Lạc Việt
https://www.dialylacviet.com/blog/cau-chuyen-phong-thuy/9-con-cua-rong
Tiếng Anh
“Nine sons of the dragon”
https://en.wikipedia.org/wiki/Nine_sons_of_the_dragon
Huangs Jadeite & Jewelry
“Nine Sons of the Dragon”
Posted by Low Si Min · February 16, 2022
https://www.huangsjadeiteandjewelry.com/blogs/educational/9-sons-of-the-dragon
“The Power of nine Dragon sons”
Posted by Low Si Min · September 21, 2021
Page updated
Report abuse