TRANH CẮT GIẤY (Paper cut) Trung Quốc
Ở hạng mục này, “xứ anh Ba” thuộc hàng “Zách lầu”, không ai dám tranh ngôi hạng. Với một tờ giấy pơ-luya đỏ mỏng lét và con dao lam nhọn, cộng với sự sáng tạo và tài khéo léo của thợ cắt, đã làm nên các tác phẩm Rồng không chê bai vào đâu được!
Ngoài nghệ thuật cắt giấy, cũng phải kể đến nghệ thuật chấm màu trên giấy cũng vào hạng nhất nhì các nước.
Rồng cỡi mây
Hồng Hài Nhi cỡi rồng
TRANH MỘC BẢN XƯA
Xuất xứ từ TIBET (Tây Tạng), in trên giấy dó. Khá xưa, chưa đoán được tuổi.
Tôi có khoảng một chục tấm, trong đó có 4 bức Rồng.
Kích thước: 55cm x 40cm
Cả 3 tấm sau đây vẽ hình rồng đang ... khè lửa, dáng đẹp và vảy rồng lạ mắt, tranh mộc bản in rõ, đẹp … vượt thời gian.
Kích thước: 47cm x 35cm
Rồng đang ... khè lửa
Có hai chữ 送呈 “Tống trình”.
Tạm dịch: Dâng tặng (English: to Submit, to present ; tiếng Pháp: Soumettre).
Song Long (một ông và một bà?) quá bộ, chắc đang ... vi hành xem dân tình thế thái?
Tranh mộc bản in rất rõ và đẹp, không còn chỗ treo nên được xếp vào ... “Tàng Kinh Các”.
Độc Long quần vũ
Có hai chữ 送呈 “Tống trình”.
Tạm dịch: Dâng tặng (English: to Submit, to present ; tiếng Pháp: Soumettre).
Để ý kỹ, 4 tranh mộc bản này khác với Trung Quốc từ hình thức tới nội dung, chỉ bức đầu (trong 4 bức), rồng có chân 5 móng, 3 bức còn lại đều là rồng 4 móng.
Theo quy ước bất thành văn, chỉ có Thái Thượng Hoàng là được mặc long bào với chân rồng 5 móng, còn các quan chức trong triều, tùy theo cấp bậc, nếu có thì là rồng 3 móng hay 4 móng và hình rồng thường là nhỏ hơn, ít ở chính diện.
“Long Phụng hòa DUYÊN”
Với các tranh cắt giấy về Long Phụng của Trung Quốc:
TRANH RỒNG 1 NÉT
Hồi nhỏ, có lần tôi được mục kích một họa sĩ luống tuổi ở Chợ Lớn, vẽ tranh với phong cách độc đáo, sử dụng bút rửa và cọ mực, vẽ thân rồng chỉ 1 nét, các phần còn lại cũng 1 nét cọ với các bút lớn nhỏ khác nhau, coi đơn giản nhưng kỳ thực rất công phu. Tương tự thư pháp, y chang như các thầy đồ ngồi ở Lăng Ông Bà Chiều viết câu đối hay liễng bằng chữ Nho trong dịp Tết, nhưng ở đây không phải viết chữ mà là vẽ tranh!
Loại hình nghệ thuật này, xuất hiện vào khoảng năm 1600 (thời Edo, Nhật Bản) với nhiều nghệ nhân vẽ rồng 1 nét, còn gọi là “One stroke dragon”, tranh có mặt trong các đền chùa Nhật. Ngày nay, ở Nhật chỉ còn một vài nghệ nhân được xem là bậc thầy, Keisuke Teshima là một trong số đó.
Văn hỏa Nhật Bản coi rồng là biểu tượng của sự may mắn, sức khỏe tốt, sự thịnh vượng và là lá bùa chống lại cái ác.
Ai sở hữu tranh này, được xem là có may mắn và tài lộc.
Rồng được tôn thờ ở Nhật vì có sức mạnh huyền thoại.
Thuờng trong tranh rồng 1 nét, mặt rồng huớng thiên tượng trưng cho sự kiêu hãnh và tham vọng. Mặt rồng hướng xuống được cho là cầu nguyện và là người bảo vệ.
Duới đây là 2 bức tranh xưa “Rồng 1 nét” thể hiện cách vẽ mà tôi đã nói như trên.
Kích thước: 50cm x 25cm
Một bức khác. Kích thước: 80cm x 38cm
Chụp gần, để thấy rõ cách thế hiện của tranh vẽ.
Ngày nay, tranh được thể hiện với nhiều màu sắc và luôn có 2 điểm nhấn là ánh sàng và nước mưa (tượng trưng cho sức mạnh và mùa màng bội thu).
Tranh mới “Rồng 1 nét” (One stroke dragon)
Để ý, ta thấy tranh cũ, thuờng vẽ bằng mực Tàu (màu đen) là chủ đạo và điểm nhấn chỉ có 1 ánh sáng và không có nước (mưa). Tôi thì thích tranh cũ, tuy mộc mạc nhưng nó có hồn hơn.
Có lẽ theo theo thị hiếu thị trường ở thời đại 4 chấm, chứ tranh cũ thấy ... monotone quá?
Theo bạn thì thích tranh cũ hay mới?
Giá tranh mới từ 300-500$US (độc bản).
TIỀN SƯU TẬP (Fake Money)
Một tờ tiền sưu tập 12 con Giáp của Trung Quốc, năm Thìn.
- Hàng chữ trên cùng: 中国传统生肖文化之辰龙 “Trung Quốc truyền thống sinh tiếu văn hóa chi thần long”.