Một thú chơi khác nữa của tôi, đó là dao rọc sách, rọc bao thơ.
Khi xưa, sách lúc in nhiều khi được in trên nguyên một tờ giấy lớn, bản in gồm nhiều trang, nên khi sách được xuất bản (đã đóng sách), các trang vẫn còn dính chùm với nhau, nên độc giả mua sách về phải tự rọc lấy.
Dao rọc sách là một dụng cụ rất phổ biến ở trời Âu. Vào thời kỳ thơ từ bắt đầu thịnh hành khi tem thư xuất hiện (1840), dao rọc sách đã theo thời gian phát triển riêng thành một nghệ thuật khá độc đáo, chắc ít có ai để ý đến.
Lúc còn nhỏ, tôi nhớ thơ từ nhà tôi thuờng được mở ra bằng một chiếc đũa ăn cơm (xỉa mũi đũa, đầu gắp đồ ăn, vào đầu bao thơ ... cái rẹt, thế là xong!), một dao nhỏ làm bếp hay thậm chí nhiều khi dùng ngay cả ngón tay út của mình! Khi nhận được thơ tình hay... bill trả tiền là nóng ruột, muốn mở ra coi ngay!
Giàu thì chơi theo kiểu giàu: cái xịn, cái “ê-lê-găng” hoặc chơi nổi nữa thì đặt làm riêng (muốn mình là trùm … cuối, không đụng hàng!). Trung lưu hay bình dân, lao động thì mua cái bày bán trong các tiệm văn phòng phẩm hoặc ... tự xử, sử dụng bất cứ vật gì có thể rọc để mở bao thơ được.
Đúng ra là tôi phải chụp từng cái dao để bạn đọc “nhâm nhi” cho mãn nhãn, nhưng vì sợ Ban Biên Tập … rủa thầm, load nặng bài, phải lui cui reseize hình, mất thời giờ, Ban Biên Tập mệt ... sợ đủ thứ nên thôi, đành gộp chung cho tiện lợi … đôi bề vậy.
Dao rọc sách, rọc bao thơ (Coupe paper)
1- Dao có dạng thanh kiếm
- Kích thước: 18,5cm - 9,5cm
- Dao rọc bao thơ có dạng thanh kiếm làm bằng nhiều chất liệu.
Dao của nhiều nước khác nhau.
2- Dao có dạng thon, dài
- Kích thước: 28cm - 22,5cm
- Cây ngoài cùng, bên phải là cái tôi thỉch và hay dùng nhất (dễ cầm, mũi nhỏ và nhọn, độ dài vừa tầm.
3- Cán và luỡi dao với nhiều hình dáng
- Kích thước: 24cm - 14cm
- Làm bằng chất liệu khác nhau.
- Chạm khắc tinh vi từ Âu sang Á
4- Dao có hình dáng cây kiếm
- Kích thước: 23cm - 18cm
Từ trái sang phải:
- Kiếm của sĩ quan kỵ binh
- Dạng mã tấu
- Kiếm kiểu Spartacus
- 2 dao găm (thu nhỏ) gắn trên súng trường bộ binh (khi đánh xáp lá cà)
- Dao dạng bẩu
5- Dao có nhiều hình dáng khác
Từ trái sang phải:
- Cán là cây kèn trompette bằng chì, lưỡi inox
- Cán lưỡi làm từ cây gỗ sồi quý với hình người, y phục thời trung cổ (xưa)
- Có hình dáng đẹp, mỹ thuật, đầu cán có hai chữ C và H lồng vào nhau
- Dao rọc sách tiêu biểu cho Venise
- Cây rọc sách Pháp (Đệ Nhị Thể Chiến)
- Cây rọc sách bằng ngà của Afrique
6- Dao có nhiều hình dáng khác
Từ trái sang phải:
- 22cm, đầu hình con cua, bằng bạc
- 21cm, 2 kiếm Samurai
- 20,5cm, dáng thon, đẹp, bằng inox
- 17cm, kiếm … Hiệp sĩ mù (Zatoichi) với bao bằng cây với thanh kiếm bằng thép inox
- 16cm, kiếm lưỡi lê có lỗ để gắn trên súng trường (để đánh xáp lá cà) với hàng chữ khắc trên lưỡi kiếm: “Aux frontières 1939” (biên giới 1939 - Thụy sĩ)
- 15,5cm, cán hình thiên thần, bằng sắt pha ...
7- Dao có nhiều hình dáng khác
Từ trái sang phải:
- Đây là cây dài nhất trong bộ sưu tầm, dao quảng cáo của Szüger Genève (1940’s)
- Dáng thanh, gọn, đẹp. Dao chất liệu bạc, cán có hình chú chó … truởng giả.
- Cán mạ vàng, lưỡi inox
- Nhỏ nhất, bằng bạc với cán có hình cành hoa hông... trắng
8- Dao có nhiều hình dáng khác
Từ trái sang phải:
- Cán bằng bạc có chạm khắc, phần lưỡi bằng ngà
- Cán và lưỡi làm từ thân cây nho (khá xưa)
- Rất đặc biệt, làm từ Lourdes (nơi hành hương lớn nhất ở Pháp hàng năm). Cán bằng bạc, chạm rổng sắc sảo, có hình Đức Mẹ Maria
- Thon, gọn, cán chạm trổ
- Đây là cây dao xưa, có chữ ký trên lưỡi dao (độc nhất)
9- Dao có nhiều hình dáng khác
Nói đến dao rọc sách mà không có một con dao nào đại diện của Việt Nam thì thật là vô cùng thiếu sót.
Từ trái sang phải:
- Dao rọc sách sơn mài của Thành Lễ (1960’s), to, dài 30cm, bảng bự. Cán có hình người phụ nữ gánh hàng cẩn ngà, đi bên hàng cây Phuợng vỹ.
Không biết là con dao này dùng để chưng hay là dao rọc sách?
- Dao dạng mã tấu, bằng bạc pha, 21cm, lưỡi dao có hình con cá bên bụi lao sậy kế một bông sen. Chưa đoán được là của nước nào?
- Dao inox, 18,5cm, cán có hình một trái banh golf, luỡi thon đẹp.
- Dao bạc (cán có ghi số 965), 16,5cm, cán chạm có hoa văn và màu sắc thuờng thấy ở các nước Trung Đông.
Còn hơn chục cây nữa, nhưng xin được xi-tốp, chắc độc giả coi đủ … ớn lạnh xương sống rồi?
Bạn có ưa hay có chọn được cây dao nào trong số dao được trình làng không?