Đặc San Xuân Mậu Tuất 2018 - BỐC PHỆ

Người xưa tin quỉ thần, Việt Nam có ít nhiều ảnh hưởng người Tàu cho nên thích bói toán nhất là ngày tư ngày Tết. Bói toán là đem việc của mình hỏi quỉ thần vì trong lòng ngờ vực, hồ nghi, hỏi để biết điều hay lẽ phải mà theo, mà tránh. Việc bốc phệ, những thầy bói có nhiều người giỏi như Quản Trọng, Quách Phác, đoán trăm quẻ trúng cả trăm, chỉ có một điều phần ứng nghiệm thì ít mà phần viển vông thì nhiều, chẳng qua các thầy bói nói rờ, nói rẫm, rờ mu nói trăm điều thì làm sao không có vài điều trúng.

Bốc phệ có từ thời Phục Hi, xem tượng Hà Đồ, vạch ra tám quẻ: Càn, Khảm, Cấn, Chấn, Tốn, Ly, Khôn, Đoài. Đây là 8 quẻ chánh, mỗi quẻ sinh ra 8 quẻ trùng thành ra 64 quẻ. Mỗi quẻ có 6 nét vạch gọi là hào, từ đó thành ra 384 hào. Mỗi hào lại sinh ra biến động cho nên bao gồm tất cả những biến hóa của trời đất. Nói chung nó không ra ngoài âm dương ngũ hành, phép bốc phệ dựa vào âm dương ngũ hành mà đoán mọi việc.

Sau vua Phục Hi thì có vua Văn Vương đặt ra “thoán từ” tức đoán theo quẻ, Châu Công đặt ra “hào từ”, đoán từng hào, Khổng Tử có “tượng từ” là kết hợp vào thoán từ và hào từ.

Bói dịch dựa vào 2 cách: bói rùa và bói cỏ thi. Về sau dựa vào âm dương ngũ hành đặt ra các phép bói khác như “ưởng bốc” là bói bằng tiếng, “ngõa bốc” là bói bằng ngói, “mễ bốc” là bói bằng gạo, “hoa thảo bốc” là bói bằng cành hoa lá cỏ.

Thi bốc:

Phép bói cỏ thi, trước hết phải có một bộ 5 chiếc cỏ thi, cắt đều nhau, dài khoảng ba bốn tấc, bỏ vào một cái túi.

Cách bói (hiểu chết liền):

Khi bói, đem bộ cỏ thi đặt trên một cái yên, thành kính khấn rồi đem việc mình muốn hỏi thần linh. Bỏ riêng 1 chiếc cỏ thi vào túi sánh với thái cực. 49 chiếc cỏ còn lại thì chia ra làm hai phần tả hữu. Tay trái cầm lấy một nắm cỏ thi ở phía tả, lấy một chiếc cỏ thi ở phía hữu gắn vào khe ngón tay trái gọi là tam tài. Lấy tay phải đến nắm cỏ bên tay trái, đếm một lần 4 chiếc cổ, có nghĩa là thủ trượng với tứ thời. Đếm xong số còn thừa sẽ là 1, 2, 3, 4. Nhét số thừa vào khe ngón tay vô danh. Đếm xong bên trái rồi dùng bàn tay trái đếm số cỏ bên hữu, cách đếm giống lần đầu. Số thừa gắn vào khe giữa. Đếm xong tả lại sang hữu. Lấy tất cả số lá trên hai bàn tay đặt xuống bàn. Đó là một lần đếm. Lần thứ hai thì dồn những cỏ thi còn lại rồi chia hai phần tả hữu mà đếm giống như lần 1. Đếm tổng cộng ba lần, xong hợp tất cả số đếm còn lại sau ba lần đếm. Nếu số cỏ còn lại là 36 thì gọi là “hào lão dương” hay “trùng”, vạch vòng tròn. Nếu còn lại 32 lá cỏ gọi là “thiếu âm” hay “sách”, vạch 2 nét như hình chữ bát. Nếu còn lại 28 chiếc lá gọi là “thiếu dương” hay “đơn”, vạch một chữ nhất. Còn lại 24 lá gọi là “lão âm” hay “giao”, vạch chéo chữ thập.

Ba lần đếm thì thành một hào, đếm 28 lần thì thành 6 hào, 6 hào mới thành một quẻ. Được quẻ rồi thì chiếu trong các lời của Văn Vương, Châu Công, Khổng Tử hoặc xem trong bát quái hoạch của Phục Hi mà đoán. Cao thấp của thầy bói là lời bàn lúc này.

Phép bói dịch rất thiêng liêng cho nên thường có việc gì quan trong mới đem ra dùng.

Mai Hoa bốc:

Mai Hoa bốc là phép bói chiết tự. Phép này của ông Thiệu Khang Tiết đời nhà Tống đặt ra và đặt sẵn cho từng quẻ và có sẵn lời giải đoán. Muốn bói thì viết ra một chữ, chữ gì cũng được, trông hình dạng chữ hoặc đếm nét chữ mà khép vào quẻ, xem lời quẻ rồi đoán việc. Có thể lấy ý nghĩa trong chữ mà đoán. Thí dụ một người muốn xem việc cầu hôn có thành hay không, viết ra chữ “tử” thì đoán như sau: chữ tử trên chữ nhất đưới chữ uyên tức là “nhất sàng cẩm bị túc uyên ương” tức là “một giường chăn gấm chim uyên ương ngủ”, việc cầu hôn sẽ thành. Thí dụ thứ hai, một người muốn xem vợ đi xa có về không, viết chữ “dạng”. Chữ dạng tựa như chữ ân, trên không có đầu, lại giống chữ nghĩa, dưới không có chân, lời bàn là “đoạn ân tuyệt nghĩa” như vậy sẽ không gặp nhau. Phép này xem chơi cho vui.

Kim tiền bốc:

Kim tiền bốc là phép bói gieo tiền đồng, do Kinh Phòng đời nhà Hán đặt ra, về sau Giã Hạt lập ra các quẻ thêm nghị luận nên còn gọi là phép bói Giã Hạt. Muốn bói phải có ba đồng, thầy bói khấn rồi gieo quẻ. Ba đồng ngửa là trùng hay hào thái dương, ba đồng sấp gọi là giao hay hào thái âm, một sấp hai ngửa gọi là đơn hay hào thiếu dương, một ngửa hai sấp gọi là sách hay hào thiếu âm. Gieo 6 lần thành một quẻ, bấy giờ xem hào nào động, hào nào tĩnh mà đoán. Sáu hào theo năm việc là phụ mẫu, thê tài, huynh đệ, tử tôn và quan quĩ. Hào nào động thì liên quan đến việc đó, đoán quẻ cốt nhất phải tính ngũ hành sinh khắc và ngũ hành tương sinh: mộc sinh hỏa, hỏa sinh thổ, thổ sinh kim, kim sinh thủy, thủy sinh mộc. Xem quẻ phải xem nhật thần là ngày, nguyệt tướng là tháng. Nhật nguyệt sinh phù vượng trợ là tốt, xung khắc là xấu, cầu công danh thì xem hào quan quỉ, buôn bán thì xem hào thê tài. Thầy bói đoán mò, nói phỏng đoán may ra một trăm điều, trúng một hai điều thì đã nổi tiếng.

Ngoài các phép bói trên, Việt Nam còn có bói Kiều, bói âm dương. Bói Kiều thì dựa vào trang sách, lấy câu thứ mấy rồi đoán. Bói âm dương thì gieo hai đồng tiền trên đĩa, một đồng sấp, một đồng ngửa là tốt, hai đồng sấp hay hai đồng ngửa thì không nên việc. Một đồng ngã, một đồng còn quay thì thần thánh không cho quẻ, phải xin quẻ khác.

Tóm lại, người đời nên tin ở sức mình, tài mình. Việc gì mình đã có chí phải làm thì nên làm, dầu may rủi, hay hay dở không vì thần thánh bảo đừng làm thì mình không làm, họa phúc là mình làm lấy, vậy thì phép bói toán dù linh hay không linh cũng mặc lòng, tin hay không tin cũng vô ích và cũng không xoay chuyển được tạo hóa.

Quí độc giả rảnh rổi ba ngày Tết cũng nên thử qua cho biết, may thầy phước chủ nói đâu trúng đó sẽ nổi tiếng như cồn. Chúc may mắn.

Tạp ghi

Montreal, 30 Jan, 2018

Lệnh Hồ Công Tử