Meategira masusta bila joandako pitoi hegalariaren eleberria

Aspalditik du arrakasta Minecraftek gazteen eta nerabeen artean, eta aukera ematen du hainbat ikasgaitako edukiak aurkezteko eta azaltzeko (Matematika, Fisika, Geografia eta Historia, Teknologia, IKT, hizkuntzak...). Esate baterako, Herrialde Katalanetan hasi dira egitasmoak curriculumeko hainbat alderdi Minecraftekin lantzeko, eta dagoeneko erabiltzen dute AEBetan, Suedian, Ingalaterran edo Irlandan. Euskal Herrian ere hasi dira irakasle batzuk erabiltzen, eraikuntzak egiteko, istorioak kontatzeko zein ikasleek gustuko dutena kontaraziz zailtasunak dituzten hizkuntzan jarduteko.

Zatoz meategira programatzera! material-bilduma hau IKT (Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak) edo Informatika ikasgaietara bideratuta dagoen arren, biltzen ditu beste arloetarako ereduak eta ikasgaien arteko elkarlanerako proposamenak ere. Esan gabe doa Raspberry Pi euskarria bera ere erabilgarria dela ordenagailuak erabiltzen diren edozein ikasgaitan, eta, bide batez, ikastetxeko zenbait gelatako masifikazioa arintzeko balio dezakeela.

Herrialde askotan balio handia dute aplikazioen programazioak eta adimen konputazionalak, eta XXI. mendeko Latina dela ere esaten da. Ez dago zalantzarik egungo ikasleek haien lan-ibilbidean eta bizitzako beste esparru batzuetan erabiliko dituztela, baina gaur-gaurkoz gutxietsi egiten dira. Ikuspegi motza da konputazioa mugatzea ordenagailua erabiltze hutsera, zientzia zabala baita; izan ere, lan-esparru horretan arituko ez direnek ere aterako diote etekina programatzen ikasteari: arazoei konponbide egituratuak edo analitikoak bilatzeko, algoritmo propioak sortzeko edo adimen konputazionala eskuratzeko, matematikaren oinarriak egoera errealetan aplikatzeko, robotikan hasteko, elektrizitatea eta elektronika lotzeko, besteak beste, erabiltzen baita.

Edurne Larraza Donostiako Informatika Fakultateko irakaslearen iritziz, adibidez, harropuzkeria da pentsatzea programatzen ikasteak arestian aipatutako gaitasun horiek guztiak bermatu ditzakeela: "Oso desberdina da hori esatea eta ziurtatzea programatzen ikasten duen pertsona orok gaitasun horiek garatu eta bizitzako beste egoeratara transferentzia egiteko gaitasuna garatuko duela". Dena den, deigarria dena programazioa ez irakastea da STEM paradigmako (Sciences, Technology, Engineering and Mathematics) komunikazio-hizkuntza amankomuna izanda ere.

Edurne Larrazaren arabera, argi dago "informatika jakiteak lagunduko diela umeei inguratzen dituen mundua ezagutzen [...] hori dela derrigorrezko hezkuntzaren helburuetako bat eta ezin [...] ukatu informatikaz inguraturik bizi garenik". Aitzitik, programatzen ikasteak dinamikak irauli eta partaide izatearen sentimendua sortzen du, eta mesede egiten die informatika karrera gisa ikusten ez duten kolektiboei. Halaber, konputazioaren ezagutza goiztiarrek bigarren hezkuntzaren eta unibertsitatearen arteko arrakala lekuntzen ere lagundu dezakete.

Atzeratuta goaz oraindik orain, beste lekuetan baten batzuk ohartu baitira teknologiaz inguratuta dagoen gizarte batek, erabiltzaile-ikuspuntutik harago, garatzaile eta sortzaile digitalak beharko dituela bihar; alegia, aurreikusten dute etorkizuneko herritarrek gai izan beharko dutela aplikazio xumeenak barrutik nola funtzionatzen duen jakiteko, haien produktu teknologikoak sortzeko eta merkatuan daudenak aldatzeko. Esaterako, laster, Internet of Things edo Gauzen Interneta etxean bertan doitzeko hainbat nozio jakin beharko dira, eta garai batean etxean josteko makina izatea bezain arrunta izango da 3D inprimagailua edukitzea eta konponketa txikiak egiteko autonomia izatea. Irakurtzeko gaitasuna zabaldu zenean, analfabetoak gizarteak baztertutako multzoa bihurtu ziren, eta XXI. mendeko mundu berri honetan programatzen ez dakienak ez du jakingo idazten eta irakurtzen: analfabeto digitala izango da, norbanakoekiko, enpresekiko eta gainerako herrialdeekiko dependetea.

Bien bitartean, gure hezkuntza-sistemak ebidentziei entzungor egin eta esparru honetarako orduak murrizten dihardu. Teknologia erabiltzaile-kontsumitzaile soilak (gainera, horretan ere maila makurrekoak) sortzen dituen hezkuntza-sistema da gurea, eta ez inondik inora sortzaile digitalak sortzen dituena. Horren ordez, analfabeto digitalak eta etorkizun hurbilean beste herrialdeen menpeko morroi teknologikoak sortzen ari gara. Larria da sakeleko telefonoen auzia ere: ikastetxeetan egoki erabiltzeko hezi eta indarguneak baliatu beharrean, klaustroetan sistematikoki debekatzen dira, eta badirudi gizartea norabide batean doala eta eskola beste batean.