Interesgarriena da azkenaldian, Nafarroan, batez ere eta ia esklusiboki Urbasa, Andia eta Saldiseko mendilerroetan, halako adierazpen ugari aurkitzen ari direla. Oraindik ere misterioa dira, izan ere, ez dira beste lurralde batzuetan agertzen eta ez dugu ezagutzen haien jatorria ezta funtzionaltasuna ere. Zentzu horretan, oraindik ez da argitaratu hauei buruzko azterketarik, nahiz eta denak adierazten duen adierazpen hauek garaikoak direla.

Egoera horretan, beharrezkoa da funtzionaltasunari buruzko hainbat hipotesi aipatzea. Lehenik eta behin, Txantxangorri Aldizkariak zera dio: eraztun-túmulo hauek meatzaritza-proben edo zundaketa zaharren aztarnak izan daitezkeela, Ingalaterrako Norfolk-en dagoen Grime’s Graves izeneko neolitoko aztarnategian gertatzen den bezala. Azken kasu horretan, 430 zulo meatzari baino gehiago daude, krater-formakoak, eta silexaren ustiapenerako erabili ziren. Hipotesi hori defendatzeko, antzekotasun estetikoaz gain, aipatzen da Urbasa-Andiako silexak duen garrantzia, Asturiasen edo Pirinioetako Erdialde Frantsesean aurkitu izan baita, eta baita XX. mendeko hamarkadetaraino erabili izan dela gure ikerketa-eremuan.

Ondoko mapan, Goñerrin orain arte identifikatu diren eraztun tumuluak ikus daitezke. Etorkizunean zerrenda hau aldatu daiteke aurkikuntza berrien arabera.

Ikono bakoitzean klik eginez, informazioa eta irudiak dituen leiho bat irekiko da.