Hoofdstuk 10. Onschuld, zuiverheid en nederigheid
De gerealiseerde zielen (jivan-muktha's) zijn als vuurtorens die de weg wijzen naar schepen die midden in de oceaan in verblindende duisternis zijn gevangen. De spirituele vuurtorens wijzen de weg aan degenen die hulpeloos worstelen in de dikke nacht van onwetendheid.
Allen zijn geboren uit de schoot van de ene Heer. Net zoals vele soorten vissen, krabben en waterdieren zich in een grote tank voortbewegen, bewegen zich massa's mensen rond in de zee die de Heer wordt genoemd. Dit is inderdaad een heel geweldige scène. Sommige zijn onontwikkeld, andere onderontwikkeld; ze zwemmen rond, hebzuchtig en egoïstisch. Te midden van deze menigte onwetende wezens bevinden zich een paar hoogontwikkelde zielen, de wijzen (jnani's) en yogi's. Omdat ze vermengd zijn met de onwetende menigte, wordt het moeilijk om de wijzen van de anderen te onderscheiden. Om de rode bloedlichaampjes in het bloed te identificeren is een microscoop nodig; op dezelfde manier is er een speciale microscoop nodig om de wijzen te vinden. Die microscoop is niets anders dan meditatie.
Deze creatie, en de verwondering waarmee ze gevuld is, is werkelijk een bron van verbazing. Maar gezien de huidige omstandigheden zijn er maar heel weinig mensen die naar licht uitkijken en zich door licht laten leiden. Dus in plaats van deze en gene persoon te volgen, slinkse wegen te bewandelen en te verdwalen, is het het beste om het volledige vertrouwen in de Heer Zelf te stellen en op Hem te vertrouwen als de enige moeder, vader, goeroe en gids. Dan raak je nooit het juiste pad kwijt. Hij zal je nooit op het verkeerde pad brengen. Om dat vaste geloof en die ervaring te hebben, moet men tot meditatie overgaan; dat is het enige middel. Het is voldoende als er met liefde (prema) en geloof over de naam en de vorm van de Heer wordt gemediteerd, en je de naam en de vorm kunt kiezen die je het leukst vindt.
Wees altijd vrolijk en lief
Voor deze spirituele discipline moet je de kwaliteit cultiveren om altijd vrolijk te zijn, met een glimlach op je gezicht; dit geeft je een goed onderscheid. Mensen zullen je ook leuker vinden. Dus de Heer zal ook vreugde hebben als hij jou ziet. Observeer daarom meditatie met onschuld, zuiverheid en nederigheid. Dan kun je zonder falen bereiken waar je naar streeft.
Verlies in geen enkele situatie uw geduld; verlies onder geen enkele omstandigheid de moed. Respecteer iedereen, ongeacht hun status. Dan zal de kwaliteit van universele liefde (prema) zich in jou ontwikkelen. Als gevolg hiervan zal de meditatie zonder verstoring verlopen.
Voor de genezing van ziekten zonder toevlucht te nemen tot medicijnen is meditatie de enige remedie. Zelfs het vermogen om te onderscheiden en te analyseren zal toenemen, en daardoor kan ziekte, hoe ernstig ook, worden overwonnen.
In elk woord dat wordt uitgesproken, zijn er twee soorten zintuigen: het voor de hand liggende en het aangeboren, het aangeboren en het kwalitatieve. De Upanishads nemen de tweede soort over en werken de Brahman uit, verduidelijken en maken deze bekend. Eén belangrijk ding om te onthouden is dat het mogelijk en wenselijk is om de volledige kracht van woorden te benutten door middel van zachtheid en lieflijkheid. Als iemand ernaar verlangt God in elk voorwerp te zien, zal de zoetheid van het woord een enorme hulp zijn. Meneer, Meester, Heer: in deze woorden ligt het geheim van veel genegenheid en respect. Hoe gelukkig kun je door deze en zulke woorden anderen maken, en hoe licht zal je geest worden door de beoefening van zachtheid van expressie! Hoe snel kan concentratie worden bereikt als er in die gelukkige atmosfeer wordt gemediteerd!
Als u in plaats daarvan in een gesprek woorden gebruikt die anderen de schuld geven en hen verachten, wordt u op uw beurt het doelwit van verwijten en raakt uw geest geagiteerd door het effect van beide; dan wordt het meditatieobject niet gerealiseerd omdat de atmosfeer onzuiver wordt. Als je dus echt gelukkig wilt worden door middel van meditatie, moet je, als voorbereiding op het proces, betrokken zijn bij een vreugdevol gesprek of bij gelukkige gedachten of herinneringen. Zoete en zachte gesprekken helpen enorm bij meditatie.
Je moet zo’n karakter cultiveren, want karakter gaat langer mee dan het lichaam. Deugden zijn jouw kracht en glorie. Karakter is macht. Train dus de geest en gebruik deze om de visualisatie van de Heer (sakshatkara) te bereiken; houd vast aan dat doel.
Heb tevredenheid en verlang alleen naar de Heer
Je moet tevreden zijn, ongeacht de winst of het verlies of de staat. Dit is essentieel. Tevredenheid schenkt en vergroot geluk. Voor de tevreden geest is het leven een eindeloos feest, maar de geest die zich zorgen maakt over verlangen zal geen rust kennen. Als het verlangen je dwarszit, is concentratie onmogelijk. Verlangen is het vuur in je lichaam; het reduceert je tot as. Tevredenheid is het effectieve medicijn om die te vernietigen. Net zoals een bad in het koele water van een stroom een reiziger verfrist die uitgeput is en transpireert in de brandende hitte van de dag, zal degene die lijdt aan het verzengende vuur van hebzucht verfrist worden door het heldere water van tevredenheid.
Men zou alleen verlangen moeten hebben naar het pad van realisatie. Je moet je leven niet wijden aan de gemene verlangens van de wereld. Wijd alles toe aan de Heer; dat is echte tevredenheid. Dat is het resultaat van het verwerven van gemoedsrust (santhi), vreugde (santhosha) en discriminatie (vicharana). Directe visualisatie van de Heer (sakshatkara) is dan ook mogelijk.
Om deze te verwerven zijn de herinnering aan de naam van de Heer (smarana) en meditatie (dhyana) de enige middelen. Alleen zij kunnen je die macht geven. Nergens anders kun je ze krijgen, nergens anders krijg je ze.
Bovenal: als je tevredenheid (santhosha) bezit, zullen de andere twee aan je worden toegevoegd. Niets is winstgevender dan tevredenheid. Het is een schat rijker dan de drie werelden. De tevreden persoon kan onbeschrijfelijke goddelijke glorie ervaren. Zo iemand is vreugdevoller dan de eigenaar van de wenschenkende koe, Kamadhenu, en de wenschenkende boom, Kalpataru. Zo iemand kan zich in zichzelf onderdompelen en daarin de gelukzaligheid ontdekken. Streef niet naar fysieke vreugde en verwerp de meer permanente vreugde van innerlijke kalmte en tevredenheid.
Raak niet gehecht aan dit vluchtige lichaam; gebruik het in plaats daarvan als een werktuig. Beschouw jezelf als afgescheiden van dit vernietigbare lichaam, dat is ontstaan uit de combinatie van de vijf elementen. Ken jezelf als de onverwoestbare Atma. Net zoals het huis waarin je woont gescheiden is van jou, zo is ook het lichaam dat je een tijdje omringt, gescheiden. Het lichaam is de grondoorzaak van al dit verdriet, al deze rampspoed en al deze slavernij. Begrijp dit goed: zorg ervoor dat het lichaam uw wil gehoorzaamt, en buig er nooit voor en volg zijn grillen. Wees bereid het weg te gooien; vastbesloten om het onder controle te houden en onder strikte controle te houden. Je moet zorgvuldig omgaan met het lichaam; je moet het met veel aandacht trainen.
Hoewel alles wat hierboven is gezegd betrekking heeft op het Atma, moeten sommige activiteiten door iedereen worden ondernomen. Hoe moet het lichaam worden gebruikt als werktuig, bijvoorbeeld als boot, om de stroom van het leven over te steken? Totdat de andere oever is bereikt, of met andere woorden, totdat de ultieme waarheid is bereikt, moet je ervoor zorgen dat deze niet beschadigd, kapot of lek is. Laat de boot niet in stukken vallen; wees op uw hoede voor tekenen hiervan. Dat wil zeggen: neem op het juiste moment gematigd voedsel van pure (sathwische) kwaliteit en ga door met gedisciplineerde fysieke activiteiten voor het lichaam.
Dergelijke op het spirituele gerichte activiteiten worden de discipline die nodig is voor echte spirituele beoefening. Dit wordt meditatie, herinnering aan de naam, rituele aanbidding (puja) en devotionele zang genoemd. Wanneer de discipline wordt beoefend, en ook later, moet je blij zijn en niet somber. Dit mag niet vergeten worden; word nooit moe of timide. Als je echter moe wordt, kun je aan het eind van de meditatiedag een paar gemalen noten of amandelpitten eten, goed gedrenkt in water. Deze zullen het lichaam afkoelen en kracht geven.
Samenvattend moet iedereen de deugd van tevredenheid ontwikkelen door het beoefenen van meditatie (dhyana sadhana). Tevredenheid is een pure (sathwische) kwaliteit; het zal je niet in een nietsdoener veranderen – nee, helemaal niet. In plaats daarvan zal het de geest in staat stellen naar de Heer te reizen, en vrede schenken. Het zal ook niet-essentiële activiteiten belemmeren die winst voor jezelf als doel hebben. De tevreden persoon zal volledig zuiver (sathwisch) zijn en een innerlijk leven leiden, in gemeenschap met het Atma. Die persoon kan elk werk doen zonder rust en zonder klagen. De golven van de geest, die in vele richtingen zwaaien, hebben één doel.
De wijzen (rishi's), religieuze bedelmonniken (bikshu's) en yogi's uit het verleden verwezenlijkten het doel van het leven door middel van de vrede die tot hen kwam door tevredenheid. Tevredenheid geeft alle spirituele aspiranten het enthousiasme en de kracht die nodig zijn om het pad te betreden dat leidt naar de realisatie van God (sakshatkara). Tevreden kan de aspirant de gevaren en moeilijkheden van het pad negeren. De aspirant behandelt alle vergankelijke dingen van dit leven als vergif en gooit ze weg als afval. Discriminatie, verzaking en de geest van onderzoek ontwikkelen zich door tevredenheid. Het verhaal van Meera is daar een voorbeeld van. Begrijp de verhalen van Radha, Jayadeva en Gauranga goed, want zij zullen je de waarheid leren.