หลวงพ่อพุธมีนามเดิมว่า พุธ อินทรหา เกิดเมื่อวันที่ ๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๔๖๔ ณ บ้านหนองหญ้าเส้ง ต.สันประดู่ อ.หนองโดน จ.สระบุรี เป็นบุตรคนเดียวของครอบครัวชาวไร่ชาวนา ในขณะที่ท่านอายุ ๔ ขวบ มารดาได้ถึงแก่กรรม บิดาจึงพาย้ายกลับมาบ้านเกิดของบิดาที่หมู่บ้านโคกพุทรา ต.ตาลโกน อ.สว่างดินแดน จ.สกลนคร ท่านได้ศึกษาจนจบชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖ จากโรงเรียนประชาบาลวัดไทรทอง จึงได้บรรพชาเป็นสามเณรในปีพ.ศ.๒๔๗๙ ที่วัดอินทสุวรรณ อ.สว่างดินแดน จ.สกลนคร มีพระครูวิบูลยธรรมขันธ์ เจ้าคณะอำเภอสว่างดินแดนเป็นพระอุปัชฌาย์
ท่านอาศัยอยู่กับพระครูโพธิภูมิไพโรจน์ซึ่งเป็นพระบรรพชาจารย์ ศึกษาด้านปริยัติธรรม และสามารถสอบได้นักธรรมชั้นตรีในพรรษาแรก และเริ่มฝึกอบรมด้านวิปัสสนากรรมฐานจากพระอาจารย์เสาร์ ต่อมาในปีพ.ศ.๒๔๘๓ พระอาจารย์เสาร์พาท่านไปฝากตัวเป็นศิษย์พระปัญญาพิศาลเถระ (หนู ฐิตปัญโญ) วัดปทุมววนาราม (วัดสระปทุม) กรุงเทพฯ ท่าได้จำพรรษาจนอายุได้ ๒๑ ปี จึงอุปสมบทเมื่อวันที่ ๒๔ กรกฏาคม พ.ศ.๒๔๘๕
ในช่วงสงครามมหาเอเซียบูรพา ท่านได้ย้านไปวัดบูรพา จ.อุบลราชธานี จำพรรษาอยู่จนถึงปีพ.ศ.๒๔๘๙ ระหว่างนั้นท่านได้อาพาธเป็นวัณโรคอย่างหนัก ต่อมาท่านได้พบกับหลวงปู่ฝั้น อาจาโร และได้ช่วยสอนให้ท่านเพ่งอาการ ๓๒ และคอยให้กำลังใจท่านอยู่ตลอด
ต่อมาในปีพ.ศ.๒๕๑๓ ท่านได้รับตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดป่าสาลวัน และได้ปฏิบัติกิจของสงฆ์อย่างไม่หยุดหย่อน ทั้งการเป็นวิทยากรบรรยายธรรม พร้อมทั้งทำคุณประโยชน์กับสังคม เช่นสร้างโรงเรียนราชอุปถัมภ์ มอบทุนสนับสนุนการก่อตั้งมูลนิธิของโรงเรียน ตลอดจนหน่วยราชการ อีกทั้งช่วยจัดซื้อเครื่องมือแพทย์ให้โรงพยาบาลอยู่เสมอ และมอบทุนสนับสนุนการก่อสร้างตึกสงฆ์อาพาธ โรงพยาบาลมหาราช จ.นครราชสีมา
ด้านสมณศักดิ์ของท่าน มีดังนี้
พ.ศ.๒๕๐๐ เป็น พระครูสัญญาบัตรชั้นตรีที่ พระครูพุทธิสารสุนทร
๕ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๑๒ เป็น พระราชาคณะชั้นสามัญเปรียญ เจ้าคณะจังหวัด ที่ พระชินวงศาจารย์ สาสนภารพินิจ ธรรมิกคณิสสร
๕ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๒๗ เป็น พระราชาคณะชั้นสามัญเปรียญ ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ที่ พระภาวนาพิศาลเถร
๑๒ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๓๕ เป็น พระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชสังวรญาณ ปฏิภาณพิพัฒนวิสิฏฐ์ ธรรมิกคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี ภายหลังได้รับพระราชทานพัดยศเป็นฝ่ายวิปัสสนาธุระ
หลวงพ่อพุธ ถึงแก่มรณภาพเมื่อวันที่ ๑๕ พฤษภาคม พ.ศ.๑๕๔๒ สิริรวมอายุ ๗๘ ปี พรรษา ๖๓
🌏 เฟสบุ๊คและเว็บไซต์
➡️ เว็บไซต์ "ศูนย์พัฒนาจิตเฉลิมพระเกียรติ วัดวะภูแก้ว"
➡️ เว็บไซต์ "หลวงพ่อพุธ ฐานิโย"
➡️ เฟสบุ๊ค "หลวงพ่อพุธ ฐานิโย อาจาริยบูชา"
กลุ่ม "ลพ.พุธ ฐานิโย" มีจำนวน ๔๒ ฉบับ