Stable Mariage Algoritm

Het stable marriage-algoritme, ook wel bekend als het Gale-Shapley-algoritme, is een oplossing voor het stabiele huwelijksprobleem, waarbij een groep mannen en vrouwen aan elkaar wordt gekoppeld op een manier die stabiele matches garandeert. Dit betekent dat er geen twee personen zijn die liever met elkaar zouden zijn dan met hun huidige partners.

Het algoritme werd ontwikkeld door de Amerikaanse wiskundige David Gale en de Hongaarse-Amerikaanse wiskundige Lloyd Shapley en werd voor het eerst gepubliceerd in hun paper "College Admissions and the Stability of Marriage" in 1962. Gale en Shapley stelden voor dat elke persoon een voorkeurenlijst heeft en dat het algoritme iteratief werkt om de meest gewenste en tegelijkertijd stabiele koppelingen te vinden.

Het belang van het Gale-Shapley-algoritme reikt verder dan het huwelijksprobleem. Het is toepasbaar in verschillende markten en situaties, zoals het toewijzen van studenten aan scholen, artsen aan ziekenhuizen en organen aan patiënten. Door de breedte van zijn toepassing en zijn bijdrage aan de economie en toegepaste wiskunde, heeft het algoritme een aanzienlijke invloed gehad op de manier waarop we denken over marktontwerpen en toewijzingen.

In 2012 won Lloyd Shapley, samen met Alvin Roth, de Nobelprijs voor de Economie. Roth paste het Gale-Shapley-algoritme succesvol toe in echte markten, zoals het National Resident Matching Program dat medische studenten koppelt aan residenties, en in het ontwerp van markten voor orgaantransplantaties. De prijs werd toegekend vanwege hun theorieën en praktijk van stabiele toewijzingen en marktontwerp, die aanzienlijke voordelen hebben opgeleverd voor de samenleving. 

De toekenning van de Nobelprijs onderstreept het belang van theoretische ontdekkingen in wiskunde en economie, die, wanneer toegepast, aanzienlijke praktische voordelen kunnen bieden en complexe problemen in de echte wereld kunnen oplossen.