Tản Văn 1

BÀ TIÊN CỦA AN

Cơn mưa tầm tã kéo dài từ chiều đến khi đèn đường bật sáng vẫn chưa nhẹ hạt. Tiếng lộp độp trên mái tôn làm phá tan cái không gian yên tĩnh vốn có nơi xóm nhỏ. Bên trong gian nhà lụp xụp của hai bà cháu An, ngọn đèn nê ông cũ kỹ hắt ra thứ ánh sáng mờ nhạt.

Ở góc học tập, An đang ngồi cặm cụi giải bài tập và học thuộc quy tắc lẫn công thức toán. Chỉ còn hai tuần nữa, An cùng các bạn sẽ trải qua kỳ thi kiểm tra chất lượng cuối năm. Chiều nay, trong tiết sinh hoạt lớp, cô giáo chủ nhiệm đã ghi lịch thi học kỳ hai và kế hoạch ôn tập từng môn học. Cô cũng phân công từng nhóm học tập sẽ nhắc nhở và giúp đỡ nhau trong quá trình ôn tập.

Đối với một học sinh chăm ngoan, nhiều năm liền đạt danh hiệu Học sinh giỏi như An thì việc thi cử không làm cô bé bối rối lắm. An dự định sẽ cùng các bạn trong nhóm dành ra một phần thời gian cho việc ôn lại các kiến thức về bộ môn Tự nhiên Xã hội và các bộ môn năng khiếu. Thời gian dành để ôn Toán và Tiếng Việt sẽ nhiều hơn. Theo lời cô giáo, đối với hai bộ môn chính, nhà trường sẽ kiểm tra bao quát toàn bộ kiến thức đã học ở bậc Tiểu học. Như vậy, An sẽ vừa ôn lại chương trình lớp Năm đang học mà cô bé còn phải xem lại cả chương trình các lớp dưới nữa.

- An à! Con ra sau nhà che lại chuồng gà giúp ngoại đi con!

Tiếng ngoại cất lên làm An giật mình:

- Dạ, ngoại!

Cô bé chạy vụt ra phía sau hè lấy mấy bao ny lông che chắn cẩn thận, sợ mưa ướt dột đám gà mẹ đang kỳ đẻ trứng. Cũng nhờ có mấy quả trứng vàng này mà ngoại và An có điều kiện cải thiện thêm bữa ăn.

Mưa đã ngớt hạt. Đường thôn vắng vẻ chẳng thấy xe cộ qua lại. Mấy nhà kế bên cũng đã đóng kín cửa. An vào nhà, khóa chặt cửa sau rồi bước đến cạnh ngoại.

- Con làm xong rồi ngoại!

- À! Con giỏi lắm! Giờ ngoại lên thắp nhang. Con học bài tiếp đi!

- Dạ.

Ngước nhìn ngoại, An thấy lòng dâng lên niềm thương mến. Ngoại nay đã già, đôi mắt trĩu nặng âu lo. Mẹ An mất khi An hãy còn đỏ hỏn. Mười năm sau ba lại theo mẹ ra đi. Một tay ngoại nuôi nấng, dạy dỗ An. Nhờ mảnh đất của ông bà để lại và chút vốn liếng ngoại dành dụm bao lâu nay mà cuộc sống của hai bà cháu cũng không vất vả lắm. Đi học về, An hay ra vườn phụ ngoại làm cỏ hoặc xách nước tưới rau. Ngoại chăm chút trồng đủ loại rau quả nên các cô bác trong xóm thường ví khu vườn của ngoại là một cửa hàng thực phẩm thu nhỏ. Nhìn giàn bí, bầu trái treo lủng lẳng thật thích mắt. Ngoại trồng cả đậu đũa, khổ qua, dưa leo, cà tím. Thích nhất là mấy liếp cải bẹ xanh lá tươi non mơn mởn. Đến vụ thu hoạch, các gia đình trong xóm mỗi nhà chia một ít, ngoại có tiền mua thêm gạo mắm, chi tiêu vặt vãnh và lo cho An ăn học.

Nhiều khi nhìn các bạn trong xóm có cha mẹ đầy đủ, nhà cửa tiện nghi, cô bé cũng thầm ước ao được sống như thế. Nhưng nghĩ lại, An thấy mình cũng hạnh phúc thật nhiều. An không còn ba mẹ nhưng đổi lại An có ngoại. Ngoại hết lòng thương yêu An. Chưa bao giờ cô bé làm điều sai trái để ngoại buồn. Ở độ tuổi An, các bạn đâu biết công việc bếp núc. Trái lại, An rất đảm đang và khéo léo. Chỉ cần ra vườn hái một trái bầu ve, vào bếp gọt vỏ, xắt nhuyễn, thêm miếng tôm khô ngoại mua sẵn, An bắc bếp nấu chín, rắc chút tiêu cay cay và bỏ vài cọng hành ngò là hai bà cháu có ngay món canh bầu thật ngon ngọt. An cũng biết nướng cà tím, làm dầu hành, trộn đều và nêm nếm để có thêm một món ăn khoái khẩu…An có thiếu thốn gì đâu! Cuộc sống tuy đạm bạc nhưng được sống tình thương trời bể của ngoại, An thấy mình thật sự hạnh phúc. An biết ngoại luôn canh cánh mối lo. Ngoại sợ bỏ lại An khi An còn quá nhỏ, không bà con thân thuộc. Cho nên, An luôn cầu nguyện Phật Trời cho ngoại luôn khỏe mạnh.

- Con học xong chưa?

- Dạ, con soạn sách vở cho sáng mai nữa là xong ngoại ạ!

- Ừ, ngoại chờ con vào ngủ luôn thể!

Cứ nghĩ đến nằm vùi trong vòng tay gầy guộc của ngoại, ôm ngoại hít lấy hít để mùi tóc thơm ngát dầu dừa và nghe ngoại kể chuyện đời xửa đời xưa là An quên hết nỗi bất hạnh. Với An, ngoại là bà tiên hiền dịu mà cô bé yêu quý nhất trong đời!

Đỗ Mỹ Loan

MẸ CON NHÀ SẺ

Cơn mưa chiều như trút nước làm ướt đẫm chiếc tổ mong manh của hai mẹ con nhà Sẻ. Gió thốc ngược từng cơn khiến cành cây gãy đổ, ngả nghiêng còn ngôi nhà của Sẻ như lắc lư trước gió. Thỉnh thoảng vài tia chớp sáng lòe như muốn xé toạc bầu trời kèm theo tiếng sấm nổ vang rền làm Sẻ con sợ hãi khôn cùng. Nó run lên cầm cập phải ôm chặt lấy mẹ, mắt nhắm nghiền lại.

Mưa dai dẳng hơn hai giờ đồng hồ vẫn chưa ngớt hạt. Màn đêm đã dày đặc khắp khu vườn. Tiếng ễnh ương vang lên đều đều như một bản nhạc. Ngọn đèn đường hắt ra thứ ánh sáng mờ nhạt. Đêm vắng lặng.

Mưa vẫn rơi. Gió lùa qua khe cửa lạnh buốt. Bộ lông của hai mẹ con Sẻ dính đầy nước. Sẻ mẹ ôm con vào lòng, hà hơi ấm lau khô cho Sẻ con.

- Mẹ ơi! Con đói quá!

Nghe Sẻ con kêu đói, Sẻ mẹ mới giật mình vì cho đến giờ hai mẹ con vẫn chưa có gì vào bụng. Nhẹ nhàng đặt Sẻ con vào chỗ kín gió, Sẻ mẹ mò mẫm tìm ít lương thực giấu ở hốc cây.

- A! Đây rồi!

Sẻ mẹ kêu lên mừng rỡ. Mẩu bánh ngọt thơm lừng Sẻ nhặt được lúc trưa sẽ giúp hai mẹ con qua cơn đói đêm nay. Thật ra mẩu bánh đó chính là phần ăn của cô chủ nhỏ dành cho hai mẹ con Sẻ. Từ hôm phát hiện tổ chim trong vườn nhà, cô bé hay ra vườn thăm nom và chăm sóc chu đáo lắm. Có thứ gì ngon, cô bé cũng để dành cho mẹ con Sẻ. Khi thì miếng bánh mì, bánh ngọt, có lúc cô bé lại mang cho một nắm cơm thơm. Cô bé còn đem thêm đĩa nước uống cho mẹ con Sẻ nữa chứ! Nhớ lại lần gặp cô bé đầu tiên, Sẻ mẹ sợ cô bé giống như những người thợ săn hung ác sẽ mang hai mẹ con bán cho các hàng quán làm mồi. Có lần đi kiếm ăn, bay ngang qua chỗ mua bán đông người, Sẻ mẹ ngửi được mùi thơm từ cái chảo dầu sôi sùng sục. Thế là Sẻ mẹ mon men lại gần hít lấy hít để. Cho tới khi thấy xác đồng loại nằm co quắp trong chảo dầu và nhất là thấy cảnh người ta xé nát thịt chim chiên giòn cho vào mồm nhai ngấu nghiến, lúc ấy Sẻ mẹ bủn rủn chân tay, cố bay thật nhanh ra khỏi nơi ấy.

Cô chủ nhỏ tuy ít tuổi nhưng rất giàu lòng yêu thương loài vật. Cô bé tìm mấy tấm ny lông cũ làm mái che cho nhà Sẻ tránh ánh nắng mặt trời. Có lúc cô bé tìm ở đâu được búi rơm cũng tất tả mang ra lót chỗ nằm cho mẹ con Sẻ. Mỗi lần đi học về hoặc học bài xong, cô bé thường chạy tót ra vườn thăm tổ chim và vuốt ve bộ lông êm mượt của Sẻ con một cách thích thú!

- Con ngồi dậy ăn miếng bánh nè!

Hai mẹ con ngồi sát vào nhau. Sẻ mẹ vừa ăn vừa mớm từng miếng nhỏ cho con. Miếng bánh mì ngọt thơm bơ ngon thật là ngon phần nào đã làm bớt đi cái lạnh.

- Con uống nước rồi đi ngủ. Sáng mai mẹ dẫn con đi học nhé!

- Dạ. Trường học có xa không mẹ?

- À…Trường học ở trong bộng cây mít gần đây con à!

- Cô giáo thế nào hở mẹ?

- Cô giáo hiền lắm, dạy rất giỏi lại hát hay nữa. Cô chính là chim Họa Mi đấy!

- Ồ! Thích thật!

- Còn có thêm hai bạn Chích Chòe và Sơn Ca cùng học với con. Giờ khuya rồi, con ngủ đi nhé! Ngày mai con đến trường, mẹ sẽ đi kiếm mồi. Nhớ học cho ngoan con nhé!

- Dạ mẹ!

Mưa đã ngớt hạt. Đêm cũng đã khuya. Tiếng chim Cú đi ăn đêm bay vút qua rồi mất dạng. Sẻ mẹ ôm lấy Sẻ con, nhè nhẹ hát ru:

Con ơi! Hãy ngủ cho say

Mẹ yêu con lắm…Sáng mai vào trường…

Con học giỏi…mẹ thêm thương

Líu lo giọng hót…khu vườn rộn vui…

Đỗ Mỹ Loan