Spaanse Opstand-taal

Tijdens de tachtigjarige oorlog welke duurde van 1568 tot 1648 is onze moedertaal veelal op dramatische wijze en met droevige momenten gelardeerd van nieuwe woorden en zegswijzen. Het is de harde taal uit een bewogen tijd die totaal niet meer weg te denken is uit ons vocabulaire. Hier volgt een korte opsomming van enkele van deze gevoelige Spaanse spreekwoorden en zegswijzen. Sommige uitdrukkingen lijken zelfs ouder, uit de tijd van de Kruistochten; i.e. over de Moren te handelen.

- "Onder het Spaanse juk leven"

- "Het Spaans benauwd krijgen"

- "Spaans gezind maakt onbemind"

- "Toen Keizer Karel nog een kareltje was"

- "In april verloor Alva zijn bril"

- "De 1 april-grap met jou uithalen"

- "Betalen met Spaanse Realen"

- "Gene-reaal uitbetalen"

- "Op royale voet leven"

- "De Spaanse Furie"

- "Naar de gallemiezen gaan"

- "Ergens gallisch van worden"

- "Zich geradbraakt voelen"

- "Dan is Leiden in last"

- "Piet Hein zijn naam klein zijn daden groot"

- "Met Spaanse munt terug betalen"

- "De Spaanse inquisitie"

- "Op de brandstapel eindigen"

- "Je Pappenheimers kennen"

- "Aan het Spaanse hof verblijven"

- "De handen in onschuld wassen"

- "Met het Galjoen binnen komen varen"

- "Een smeekbrief wegbrengen"

- "De Spaanse Opstand"

- "Een tweespan voor de wagen spannen"

- "Dat spant de kroon"

- "Een kamp opslaan"

- "Het vierendelen door Alva"

- "Behoren tot de lichte cavalerie"

- "Heel veel kabaal maken"

- "Niet wijken voor de kleine infanterie"

- "Het enfant terrible is een flapuit"

- "De Beeldenstorm aanrichten"

- "De Koning van Spanje altijd eren"

- "De ketters moeten hangen"

- "Het ware geloof aanhangen"

- "De rederijker is rijk aan redenen"

- "Enkele lofzangen dichten"

- "Het refrein mee zingen"

- "Met de Watergeuzen vergaan"

- "Met de Hugenoten henengaan"

- "Met het Spaanse legioen reizen"

- "In naam van Oranje, doe open de poort"

- "Met de Walen komen de Verhalen"

- "Koeterwaals spreken"

- "Spreken is zilver, maar zwijgen is goud"

- "Met Spaanse redenen omkleed"

- "De Zilvervloot binnen halen"

- "De Spaanse Armada verslaan"

- "De Spaanse griep krijgen"

- "Krijg de Spaanse hik"

- "Het begin van de Republiek"

- "De Strijd tegen het Spaanse Rijk"

- "De Raad van Beroerten"

- "De Bloedraad van Alva"

- "De Spaanse dekens uitdelen"

- "Op Spaanse stoelen zitten"

- "Krijg de rambam!"

- "Met de hele rimram"

- "Met de roerspaan draaien"

- "Roeien met die roeispaan"

- "Roeien met de riemen die je hebt"

- "Waar gehakt wordt, vallen spaanders"

- "Het gaat erom spannen"

- "Er geen spaan van heel laten"

- "De Spanjaarden komen"

- "De Spaanse vlieg is actief"