Friese talen

(Frysk) Het Proto-Fries vormde een West-Germaanse taal, sterk verwant met het Anglosaksisch. Het Pharrazisch of Pherziesch is oorspronkelijk de allervroegste vorm van deze Grieks-Romaanse taal uit het nog vroegere Proto-Indo taalgebied (zie de Taalboom). Fariesch is weer sterk verwant met het Aramees, uit de omgeving van de stad Aria (Iran). Het latere Chariomanesk of Germaans volgde uit dat oerfriese vertrekpunt (zie Chariomanes). Men onderscheidt het Noord-Fries (alleen nog gesproken in Zuid-Sleeswijk en op Helgoland), het Oost-Fries (in Saterland en Oldenburg) en het Westerlauwers Fries in de huidige provincie Friesland. In de steden bezigt men daar het Stadsfries (mengsel van Hollands en Fries), in Het Bildt een Hollands dialect en in Oost- en Weststellingwerf het Overtjongsters, een Saksisch dialect. Het Fries wordt tegenwoordig op steeds meer lagere en ook op sommige middelbare scholen onderwezen. De Fryske Akademy (opgericht in 1938) heeft het uitbrengen van (wetenschappelijke) boeken in het Fries sterk bevorderd. Doutzen Kroes vormt momenteel een van de boegbeelden van de friese taalbeweging

© 2016 F.N. Heinsius