Jezus in Egypte

Kort nadat zij op die manier de wijk genomen hadden, verscheen er aan Jozef in een droom een Engel van de Heer. Hij zei: "Sta op en vlucht met het kind en zijn moeder naar Egypte. Blijf daar tot ik je weer roep, want Herodes is naar het kind op zoek en wil het ombrengen. Jozef stond op en week nog die zelfde nacht met het kind en zijn moeder uit naar Egypte. Daar bleef hij tot de dood van Herodes. Matth. 2:13-15a.

Kopten zijn de Christenen van Egypte, en het feit dat Jezus met zijn ouders de eerste paar jaar na zijn geboorte in Egypte heeft doorgebracht, heeft een diepe indruk gemaakt op de vroege Egyptische Christenen.

Mattheus geeft geen details, maar dat heeft de Kopten er niet van weerhouden, vele legenden te weven om dit verblijf.

Zo weten ze te vertellen, hoe heidense beelden instortten als Jezus langs kwam, en hoe dat de haat van de bij die beelden behorende priesters opriep.

Ook vertellen ze over een boom in Belbees, waar Maria onder gezeten heeft. Toen de soldaten van Napoleon veel later die wilden omhakken, begon de boom te bloeden. En van een bron, waarin Maria de kleren van Jezus, Jozef en haarzelf heeft gewassen. Water van die bron wordt nog steeds voor rituele plechtigheden gebruikt. En zo zijn er nog veel meer plaatsen, waarvan verhalen over het verblijf van Jezus aldaar zijn opgeschreven.

In later tijden werden op al die plaatsen kerken en kloosters gesticht.

Zo staat er een beroemd Maria-klooster bij Deir El Mouharrak. Deze heeft een kapel, die op de plaats staat, waar Jozef een hut heeft gebouwd, waar de familie een half jaar zou hebben gewoond.

Wij zetten uiteraard vraagtekens bij deze verhalen. Hoe kan men na een paar honderd jaar de reisroute van Jezus en zijn ouders nog reconstrueren?

En hoe kan het, dat Marcus, die volgens de Kopten het Christendom in Egypte heeft gebracht, in zijn Evangelie dit verhaal van de vlucht naar Egypte niet heeft?

De huidige Egyptische regering heeft daar geen problemen mee: men maakt reclame voor het volgen van de route zoals die door Jezus, Jozef en Maria is gemaakt. Men komt dan wel langs vele mooie kerken en kloosters.

Ook is het voor de Moslims in godsdienstig opzicht geen groot probleem: de Moslims erkennen Jezus als een groot profeet, na Mohammed de grootste.

De Vlucht naar Egypte was een populair onderwerp bij schilders. In Wikimedia vindt u een selectie. Daaraan zijn de volgende afbeeldingen ontleend.