Herodes
In Bloei I zagen we hoe de Romeinen in Judea waren gekomen, en hoe Pompeius in de tempel was geweest.
In Rome kregen Julius Caesar en Pompeius ruzie, wat leidde tot een burgeroorlog. Julius Caesar won. Toen hij bij een poging Egypte te veroveren belegerd raakte in Alexandrië stuurde Antipater hem namens Hyrcanus II hulp.
Toen Julius Caesar uiteindelijk won, bleek hij dit niet vergeten te zijn.
Hij bevestigde hun vrijheid van godsdienst, de belastingen werden verlaagd, Jeruzalem mocht worden herbouwd, en Antipater kreeg de politieke leiding over Judea.
Die benoemde zijn zoon Herodes (die van de kindermoord) tot landvoogd over Galilea. Een zekere Hizkia was daar als roverhoofdman / verzetsstrijder actief. Herodes nam hem gevangen en liet hem executeren.
Dit leverde hem een stevige uitbrander van het Sanhedrin op: alleen het Sanhedrin had het recht iemand ter dood te veroordelen!
In 44 v. Chr. werd Julius Caesar vermoord.
Suetonius schrijft over het rouwbetoon aan Julius Caesar:
“In dit smartelijk vertoon van openbare rouw deelden de talrijke vreemdelingen die hem met hun volksgenoten, een ieder naar zijn gewoonte, bejammerden, in het bijzonder de Joden, die zijn graf zelfs nachten aaneen in grote getale bezochten”.
Ze zagen heel goed in, dat zijn opvolgers hen waarschijnlijk minder gunstig gezind zouden zijn.
Een burgeroorlog brak uit, met aan de ene kant Brutus en Cassius, en aan de andere kant Antonius en Octavianus. Antonius en Octavianus wonnen.
Maar in 40 v.Chr. raakten de Romeinen Judea weer kwijt. De Parthen veroverden Jeruzalem en sneden de oren van de hogepriester Hyrcanus er af. Volgens de Joodse wet was hij nu verminkt en mocht niet meer hogepriester zijn. Antigonus, zoon van Aristobulus II werd nu leider en hogepriester. Herodes vluchtte naar Rome.
Hij werd in 39 v.Chr. door de Romeinen tot koning van Judea benoemd. Hij moest het nog wel zelf veroveren, en dat deed hij, met steun van de Romeinen. In 37 v.Chr. werd Jeruzalem dus weer belegerd en veroverd, en er volgde al weer een bloedbad.
Herodes trouwde met Mariamne, de zuster van Hyrcanus II, de laatste Joodse koning van Judea.
Daardoor kreeg hij een zekere legitimiteit.
Rijk van Herodes.
Herodes was een trouw onderdaan van de Romeinen, die hem zijn gang lieten gaan. Hij bouwde tenpels voor de Romeinse goden, en voor keizer Augustus, de aangenomen zoon van Julius Caesar (maar niet in Jeruzalem). Naar hem noemde Herodes de nieuwe aangelegde havenstad Caesarea. Naar Marcus Antonius (die van Cleopatra) noemde hij de nieuwe burcht Antonia in Jeruzalem. Paulus werd in Hand. 21 naar deze burcht gebracht.
Herodes werd in het Romeinse Rijk zeer gerespecteerd: hij mocht eens zelfs voorzitter van de Olympische Spelen zijn.
Tegelijk probeerde Herodes een vrome Jood te zijn. In Jeruzalem werden geen heidense tempels gebouwd. Maar wel bouwde hij er een paleis voor zichzelf, een theater en een hippodroom, een renbaan voor paarden.
In 19 v.Chr. begon hij aan de herbouw van de tempel. Hij deed alles om de Joden daarbij niet voor het hoofd te stoten. Hij zorgde ervoor dat alle nodige materialen klaar lagen (sommige Joden waren bang dat hij halverwege zou ophouden) en leidde priesters op tot bouwvakkers. Alleen zij mochten aan de heilige delen van de tempel bouwen. Tegelijk zorgde hij er voor, dat de offers niet werden onderbroken.
Het werd het mooiste gebouw uit die tijd.
Er kwamen meer pelgrims dan ooit naar deze tempel. Soms wel een half miljoen.
Het gezinsleven van Herodes was niet gelukkig. Hij liet zijn vrouw Mariamne en drie van zijn zonen vermoorden, uit angst voor samenzweringen.
Augustus zei hierover: Het is aan het hof van Herodes veiliger een varken dan een zoon te zijn.
Toen hij stierf, waarschijnlijk in 4 v.Chr., werd het rijk onder zijn overgebleven zonen verdeeld.
Volgens Mattheus werd Jezus tijdens de regering van Herodes geboren.