โรคไข้มาลาเรีย (Malaria)
ไข้มาลาเรียหรือไข้จับสั่น เป็นโรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อปรสิตจําพวกโปรโตซัว ชื่อ พลาสโมเดียม (Plasmodium) ซึ่งเกิดจากยุงก้นปล่องเป็นพาหะนําโรคมาสู่คน และเปนโรคที่มีสถิติการระบาดสูงมาก โดยเฉพาะในภาคใต้และในจังหวัดที่เปนป่าเขาที่มีฝนตกชุกอยู่บ่อย ๆ
สาเหตุ
ยุงก้นปล่องเป็นพาหะนําโรคเมื่อยุงกัดคนที่เป็นไข้มาลาเรียแล้วไปกัดคนอื่นก็จะแพร่เชื้อให้กับคนอื่น ๆ ต่อไป
อาการ
ผู้ที่ได้รับเชื้อไข้มาลาเรียจะมีอาการวิงเวียนศีรษะ อ่อนเพลีย มีไข้สูง หนาวสั่น อาเจียน และมีเหงื่อมาก บางรายที่เปนชนิดรุนแรงมีไข้สูงขึ้นสมอง อาจมีอาการเพ้อ ชัก หมดสติหรือตายในที่สุด บางรายไม่ตายแต่เพ้อคลั่ง เสียสติ และความจําเสื่อม
การติดต่อ
ติดต่อโดยยุงก้นปล่องตัวเมียไปกัดและกินเลือดคนที่เปนไข้มาลาเรียแล้วได้รับเชื้อมาลาเรียมาจากคนที่เปนไข้ เชื้อนั้นจะเจริญในตัวยุงประมาณ 10 วัน ก็จะมีอาการไข้มาลาเรีย
การป้องกัน
1. นอนในมุ้งอย่าให้ยุงกัดได้
2. ทําลายแหล่งเพาะพันธุ์ยุง เช่น ภาชนะที่มีน้ำขังให้หมดไป
3. เมื่อเข้าป่าหรือแหล่งที่มีไข้มาลาเรียระบาด ระวังอย่าให้ยุงกัดโดยใช้ยากันยุงทา
โรคไข้หวัดนก (Avian Influenza หรือ Bird Flu)
เดิมเชื้อไข้หวัดนกเป็นเชื้อไวรัสโดยธรรมชาติจะติดต่อในนกเท่านั้น โดยเฉพาะนกป่า นกเป็ดน้ำ จะเป็นพาหะของโรค เชื้อจะอยูในลําไสนก โดยที่ตัวนกไม่มีอาการ แต่เมื่อนกเหล่านี้อพยพไปตามแหล่งต่าง ๆ ทั่วโลก ก็จะนําเชื้อนั้นไปด้วย เมื่อสัตวอื่น เช่น ไก่ เป็ด หมู หรือสัตว์เลี้ยงอื่น ๆ ได้รับเชื้อไข้หวัดนกก็จะเกิดอาการ 2 แบบ คือ
1. หากได้รับเชื้อชนิดไม่รุนแรงสัตวเลี้ยงนั้นอาจจะมีอาการไม่มากและหายได้เอง
2. หากเชื้อที่ไดรับมีอาการรุนแรงมากก็จะทําใหสัตวเลี้ยงตายไดภา้ยใน 2 วัน
สาเหตุ
เกิดจากเชื้อไวรัสชนิดเอ็ชไฟวเอ็นวัน (H5N1) พบในนก ซึ่งเป็นแหล่งเชื้อโรคในธรรมชาติ โรคอาจแพรมายังสัตวปีกต่าง ๆ ได้ เช่น ไก่ที่เลี้ยงอยู่ในฟาร์ม เลี้ยงตามบ้านและไก่ชน รวมทั้งเป็ดไล่ทุ่งด้วย
ระยะฟักตัว
ระยะฟ้กตัวในคน 1 ถึง 8 วัน
อาการ
ผู้ป่วยมีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ ไข้สูง หนาวสั่น ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย เจ็บคอ ไอ ผู้ปวยเด็กเล็ก ผูสูงอายุ หรือผู้ที่มีโรคประจําตัว หากมีภูมิคุ้มกันไมดี อาจมีอาการรุนแรงได้ โดยจะมีอาการหอบ หายใจลําบาก เนื่องจากปอดอักเสบรุนแรง
การป้องกัน
1. รับประทานอาหารประเภทไก่และไขที่ปรุงสุกเทานั้น โดยเฉพาะช่วงที่มีการระบาด ของโรค
2. ควรเลือกซื้อไก่สดที่ไม่มีลักษณะบ่งชี้ว่าอาจตายด้วยโรคติดเชื้อ เช่น เนื้อมีสีคล้ำมีจุดเลือดออก สําหรับไข้ ควรเลือกฟองที่ไม่มีมูลไก่ติดเปื้อนที่เปลือกไข่ ก่อนปรุงควรนํามาล้างให้สะอาด
3. ไม่เล่นคลุกคลีหรือสัมผัสตัวสัตว์ น้ำมูก น้ำลาย มูลของไก่และสัตว์ปีก โดยเฉพาะสัตว์ที่ป่วยหรือตาย รวมทั้งบริเวณที่เลี้ยงสัตว์ปีกด้วย
ผลกระทบเมื่อมีการระบาดของไข้หวัดนก
1. เมื่อเกิดการระบาดของไข้หวัดนกจากคนสู่คน เชื้อจะติดต่อโดยการจามหรือไอ จากนั้นคนที่ได้รับเชื้ออาจจะแพร่เชื้อโดยที่ยังไม่มีอาการ ทําให้เชื้อระบาดไปทั่วโลกได่อย่างรวดเร็ว
2. ประมาณว่าจะมีประชากรโลกติดเชื้อรอยละ 25-30 โดยคาดว่าจะมีคนเสียชีวิตจากการติดเชื้อนี้ประมาณ 2 –7.4 ล้านคนทั่วโลก ซึ่งหากเชื้อมีความรุนแรงก็อาจจะมีคนเสียชีวิตมากกว่านี้
3. จํานวนเตียงของโรงพยาบาลจะไม่เพียงพอ ทําให้ขาดบุคลากรด้านการรักษาพยาบาล รวมทั้งการดูแลรักษาจะไม่ทั่วถึง