กิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง กระดาษสร้างรายได้
กระดาษ เป็นวัตถุแผ่นบาง ๆ โดยทำมาจากใยเปลือกไม้ ฟาง เศษผ้า และอาจมีส่วนผสมอย่างอื่น ๆ กระดาษมีประโยชน์มากมาย เช่น การประดิษฐ์ดอกไม้กระดาษ กระดาษห่อของขวัญ กระดาษลูกฟูกสำหรับทำกล่อง กระดาษชำระ เป็นต้น การประดิษฐ์ดอกไม้จากกระดาษสามารถนำไปประกอบอาชีพในอนาคตหรือเป็นอาชีพเสริม และสามารถนำไปใช้งานในโอกาสต่าง ๆ ได้ ซึ่งเป็นอาชีพที่ต้องอาศัยความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับรูปทรงและรูปร่างทางเรขาคณิต แกนสมมาตร รวมถึงการประมาณการประดิษฐ์ดอกไม้ต่าง ๆ มีรูปทรงและรูปร่างและวิธีการในการออกแบบที่มีความยากง่ายแตกต่างกัน เช่น การประดิษฐ์ดอกกุหลาบ ดอกพุดซ้อน ดอกมะลิ เป็นต้น นำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน
ใบความรู้ เรื่อง การประดิษฐ์ดอกไม้กระดาษ
งานประดิษฐ์กระดาษ หมายถึง การนำกระดาษที่มีอยู่มาจัดทำใหม่ให้มีลักษณะรูปทรงที่สวยงาม มีคุณค่าในทางศิลปะ และเกิดประโยชน์ใช้สอย ด้วยวิธีการตัด ฉีก กรีด พับ สาน ปั้น หรือวิธีอื่น ๆ ตามความถนัดของผู้ประดิษฐ์ แล้วนำไปใช้ประโยชน์ โดยคำนึงถึงความเหมาะสมกับงานนั้น ๆ ด้วยงานประดิษฐ์จากกระดาษ ลักษณะของงานประดิษฐ์กระดาษโดยทั่วไป งานประดิษฐ์กระดาษนั้นมีวิธีการสร้างมากมายหลายแบบ เช่น การตัดกระดาษ การพับกระดาษ การประดับ การปั้นกระดาษ การปะติดด้วยรูปภาพ งานสานด้วยกระดาษ
การประดิษฐ์กระดาษด้วยวิธีการตัดกระดาษ
วิธีการตัดกระดาษ มี 3 แบบ คือ
1. การตัดแบบอิสระ เป็นวิธีการตัดแบบซ้ายขวาไม่เท่ากัน การตัดแบบนี้มักไม่มีการเขียนรูปก่อนตัด ให้ตัดได้ตามชอบใจ ซึ่งค่อนข้างยากสำหรับเด็ก ๆ ที่จะฝึกทักษะการใช้กรรไกร
2. การตัดจากแบบ คือ การตัดตามรูปภาพหรือตัดตามภาพที่วาดแบบไว้ก่อน เช่น รูปคน ต้นไม้ ผลไม้ โดยการตัดตามรอยเส้นของรูปแบบที่ร่างไว้ ซึ่งจะได้รูปแบบที่แน่นอนชัดเจน สามารถตัดส่วนที่มีความละเอียดได้มาก
3. การตัดแบบพับซ้อนเป็นชั้น ๆ วิธีนี้อันดับแรกต้องเตรียมกระดาษเป็นรูปวงกลมหรือสี่เหลี่ยมแล้วพับกระดาษซ้อนกันเป็นชั้น ๆ แบบแกนสมมาตร เขียนรูปแล้วตัดตามรอยเส้นที่ร่างภาพไว้ คลี่กระดาษออกจะได้รูปซ้ำ ๆ กัน และมีขนาดเท่า ๆ กัน เป็นวิธีที่ค่อนข้างยากสักหน่อย
การเตรียมตัวก่อนปฏิบัติงานตัดกระดาษ
กระดาษที่ใช้ในการตัด กระดาษที่ใช้มีหลายชนิด เช่น กระดาษหนังสือพิมพ์ กระดาษห่อของขวัญ กระดาษสีโปสเตอร์อย่างอ่อน และกระดาษสีอื่น ๆ ที่อ่อนและเหนียว ถ้าใช้กระดาษหนาจะตัดยาก เมื่อตัดออกมาแล้วจะไม่สวยงาม ยกเว้นผู้ที่มีความชำนาญในการตัดกระดาษ ส่วนกระดาษที่มีเนื้อบางจนเกินไปก็ไม่สะดวกในการตัด อาจทำให้ฉีกขาดง่ายและรูปทรงไม่ค่อยอยู่ตัว
วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ ได้แก่ กรรไกร มีด ดินสอ ยางลบ วงเวียน เครื่องเจาะกระดาษเป็นรู เชือกหรือด้าย กาวหรือแป้งเปียก และกระดาษสีต่าง ๆ
ดอกไม้ประดิษฐ์ หมายถึง สิ่งประดิษฐ์ขึ้นจากวัสดุมีลักษณะคล้ายรูปร่างดอกไม้ ที่ถูกผลิตขึ้นมาจากแรงงานฝีมือมนุษย์ เครื่องจักร หรืออุปกรณ์การผลิต โดยมีการใช้วัตถุดิบการผลิตจากธรรมชาติ หรือวัตถุดิบที่เกิดจากสังเคราะห์มาผลิตโดยผ่านขั้นตอนการประดิษฐ์ ดัดแปลง อบ ย้อม เผา เคลือบสารเคมี รวมทั้งทำการตกแต่งตัดต่อเติม เพื่อก่อให้เกิดความสวยงาม โดยดอกไม้ที่ประดิษฐ์ขึ้นมาอาจจะมีความเหมือนหรือไม่เหมือนธรรมชาติก็ได้ขึ้นกับวัตถุประสงค์การใช้งาน โดยคุณสมบัติของดอกไม้ประดิษฐ์ที่สำคัญคือ มีความคงทน ง่ายต่อการเคลื่อนย้ายและดูแลรักษา มีความสวยงาม สามารถนำไปใช้ในการประดับในโอกาสต่าง ๆ
การประดิษฐ์ดอกไม้ด้วยฝีมือมนุษย์เป็นศิลปะที่มีความละเอียดอ่อน มุ่งหวังที่จะดำรงความงดงามตามธรรมชาติของดอกไม้ให้คงอยู่ ไม่ร่วงโรย เหี่ยวเฉา การทำดอกไม้ประดิษฐ์ จึงเริ่มต้นที่การใช้ความสังเกต ศึกษา ค้นคว้า รูปลักษณะ สีสันตามธรรมชาติ ของดอกไม้แต่ละชนิด แต่ละประเภท แล้วถ่ายทอดการทำออกมาเป็นดอกไม้ประดิษฐ์ ดอกไม้ประดิษฐ์ อาจถือได้ว่าเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของบางชนชาติ ที่มีการสืบทอดการประดิษฐ์ดอกไม้มายาวนาน
ดอกไม้ประดิษฐ์ นั้นต้องทำโดยมือคน 100% ซึ่งจะทำให้เกิดความสวยงามถึงขีดสุด ในปัจจุบันนี้คนรุ่นหลังได้รับการสืบทอดการทำดอกไม้ประดิษฐ์มาจากรุ่นบรรพบุรุษ ซึ่งสืบทอดต่อกันมาหลายชั่วอายุคน หัวดอกไม้ต่าง ๆ ที่ประดิษฐ์ขึ้นมาทำให้เกิดธุรกิจขายส่งดอกไม้ประดิษฐ์หลายเจ้า ซึ่งความเก่าแก่ยาวนาน และ เป็นศาสตร์ที่น่าสนใจ โดยผู้ที่ศึกษานั้นจำเป็นจะต้องมีความสนใจเป็นพิเศษโดยแท้จริง ต้องทำการ ค้นคว้า ศึกษา หาความรู้ในด้านดอกไม้ประดิษฐ์ให้มากที่สุด ซึ่งหาสอนได้ยาก เพราะ เป็นวิชาชีพเฉพาะ และ คนรุ่นใหม่นั้นให้ความสนใจกันน้อย แต่หากสามารถนำไปทำในขั้นวิชาชีพแล้ว เป็นงานที่รายได้ดีทีเดียว หากฝีมือดีออกแบบได้เก่ง โอกาศรวยก็มาก ซึ่งขั้นตอนการทำดอกไม้ประดิษฐ์นั้นก็มีหลากหลายขั้นตอนมาก แต่ละสำนักก็สอนไม่เหมือนกัน ทำให้เป็นเสน่ห์อย่างมากของวงการนี้ รวมไปถึงวัตถุดิบที่แต่ละโรงงานก็ต่างกัน ดีไม่เหมือนกัน ขายส่งดอกไม้ประดิษฐ์เป็นธุรกิจใหญ่ในปัจจุบันไปแล้ว เพราะ หัวดอกไม้ประดิษฐ์นั้นมาแรงมากในเวลานี้ ก็ขอให้คนรุ่นใหม่ใส่ใจวิชาชีพดอกไม้ประดิษฐ์กันหน่อยอย่าละเลยหรือดูถูก
ดอกไม้ประดิษฐ์คืออะไร ทำไมต้องมี ?
ดอกไม้ประดิษฐ์ เป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น เพื่อทดแทนดอกไม้สด หรือ ดอกไม้จริง ซึ่งจะสร้างมาให้คล้ายคลึงกับดอกไม้จริงมากที่สุด ซึ่งวัตถุดิบที่ใช้นั้น มีทั้ง ย้อม อบ ดัดแปลงสี ทั้งจากผ้า หรือ ดอกไม้จริง ซึ่งมาหลากหลายวิธีมาก ซึ่งเอกลักษณ์ที่เด่นชัดของมันคือ มีความคงทน ถาวร ไม่เสีย หรือ เน่า นั้นเอง ทำให้เหมาะกับนำไปใช้งานได้หลากหลายรูปแบบ ดอกไม้ประดิษฐ์นั้นสืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ซึ่งมนุษย์นั้นได้เริ่มค้นคว้า ดัดแปลง พัฒนามาโดยตลอด โดยปัจจุบันถึงขนาดมีโรงเรียนสอนประดิษฐ์ดอกไม่ประดิษฐ์ขึ้นมา เพื่อเป็นแนวทางอาชีพแก่คนรุ่นต่อ ๆ ไป รวมทั้งธุรกิจดอกไม้ประดิษฐ์นั้นเริ่มเติบโตขึ้น ทำให้เกิดการขายส่งเป็นโรงงานใหญ่โต ซึ่งได้พัฒนาประยุกต์ไปถึง การผลิตหัวดอกไม้ เพื่อการใช้งานในรูปแบบต่าง ๆ เช่น พวงหรีดตามงานศพ จะใช้ดอกไม้ประดิษฐ์กันมากขึ้น เพราะ ใช้งานง่าย ไม่เหี่ยวเฉา รวมถึงไม่มีแมลงมาเกาะให้รำคาญ รวมไปถึงหัวดอกไม้ต่าง ๆ ที่มักจะนิยมเอาไปประดับบนร่างกายของคนเรา หรือ สิ่งของ ทำให้เจ้าธุรกิจในตลาดนี้เติบโตขึ้นมาก จากเมื่อก่อนขายกันเล็ก ๆ ขายปลีก ปัจจุบัน ทุกวันนี้เกิดการขายส่งกันอย่างล้นหลาม ทำให้ธุรกิจเกิดโตมาก ซึ่งหากจะมองไปถึงอนาคต ธุรกิจดอกไม้ประดิษฐ์นั้นยังต้องเติบโตอีกมาก เพราะ ความต้องการที่มากขึ้นตามงานต่าง ๆ ทั้งงานแต่ง งานฉลอง งานสังสรรค์ และ อื่น ๆ อีกมาก วัตถุดิบอุปกรณ์หลัก ๆ ที่มักจะใช้ในการประดิษฐ์ดอกไม้ประดิษฐ์ หรือ หัวดอกไม้ เช่น ผ้าออร์แกนซา ผ้ามัสลิน ผ้าแพรเยื่อไม้ ผ้ากำมะหยี่ ผ้าฝ้าย ผ้าสักหลาดหลาก ๆ หลายชนิด และผ้าอื่น ๆ อีกมาก รวมไปถึงกระดาษชนิดต่าง ๆ เช่น กระดาษสา กระดาษย่น รวมไปถึง กระดาษอื่น ๆ อีกมาก ซึ่งปัจจุบันกระดาษนั้นเกิดให้หลากหลายชนิดสามารถนำมาใช้ในงานดอกไม้ประดิษฐ์ได้มาก
ซึ่งงานฝีมือในปัจจุบัน ทั้งใน และ นอกหลักสูตรของเมืองไทย จะต้องมีหลักสูตรดอกไม้ประดิษฐ์ หรือ การประดิษฐ์หัวดอกไม้ควบคู่กันไป เพื่อพัฒนาทรัพยากรบุคคลให้ก้าวสู่วิชาชีพอย่างยั่งยืน
ความรู้ทั่วไป
การประดิษฐ์ดอกไม้เป็นศิลปะอย่างหนึ่งที่ผู้ประดิษฐ์จะต้องเป็นผู้ที่มีความรักในศิลปะด้านนี้เนื่องจากเป็นงานที่ต้องใช้ความพยายาม อดทน รักความสะอาด และเป็นคนช่างสังเกต เนื่องจากดอกไม้มีอยู่ทั่วไป การประดิษฐ์ดอกไม้สามารถประดิษฐ์ได้จากวัสดุต่าง ๆ หลายอย่าง เช่น ประดิษฐ์จากผ้า กระดาษ เปลือกข้าวโพด เปลือกหอย เกล็ดปลา รังไหม ฯลฯ ที่สามารถประดิษฐ์เป็นดอกไม้ชนิดเดียวกันได้ แต่ในใบความรู้นี้ผู้จัดทำประดิษฐ์ดอกไม้จากกระดาษ การ
แบ่งกลุ่มของดอกไม้สามารถแบ่งกลุ่มได้หลายรูปแบบ แบ่งกลุ่มดอกไม้เป็น 4 กลุ่มใหญ่ๆ คือ
- ดอกไม้กลีบลา คือ ดอกไม้ที่มีลักษณะกลีบชั้นเดียว
- ดอกไม้กลีบซ้อน คือ ดอกไม้ที่มีลักษณะกลีบซ้อนกันตั้งแต่ 2 ชั้นขึ้นไป
- ดอกไม้ทรงกระบอก คือ ดอกไม้ที่มีรูปทรงกระบอกขึ้นไปก่อนจึงมีกลีบดอกบานที่ส่วนปลายดอก
- ดอกกล้วยไม้ คือ ดอกไม้ที่มีลักษณะแตกต่างไปจากดอกไม้ชนิดอื่น ๆ
ประโยชน์ของดอกไม้ประดิษฐ์
ข้อดีของดอกไม้ประดิษฐ์ หรือดอกไม้ปลอมสร้างมาเพื่อใช้แทนดอกไม้ที่เป็นธรรมชาติ ซึ่งไม่ต้องคำนึงถึงสภาพอากาศ ดอกไม้ประดิษฐ์เท่านั้นที่จะสามารถช่วยให้มีดอกไม้อย่างที่ต้องการ ช่วยประหยัดค่าใช้จ่าย ประโยชน์ของดอกไม้มีประโยชน์ต่อไปนี้
1. เป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์
2. มีความภูมิใจในผลงานของตน
3. มีรายได้จากผลงาน
4. มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ผลงานใหม่ๆ
5. เป็นการฝึกให้รู้จักสังเกตสิ่งรอบ ๆ ตัว และนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์
6. เป็นอาชีพเสริมได้