Heykantschans

HISTORISCH:

Ook in de 'Heykant' te Eindhout kwam er een boerenschans tot stand. De precieze oprichtingsdatum is niet gekend.

In 1701 lezen we dat het rund van Eindhoutenaar Peeter Swinnen was gaan lopen "op de schans staende tusschen Eyndhout en Stelen om aidoer op gemeen grond gepastureert te worden, ... ",

De schans was gelegen op de gemene aard, een stuk grond dat ook gebruikt mocht worden door inwoners van de vijf aangrenzende gehuchten (Stelen, Oosterlo, Zammel, Winkelom en Liessel). Toen hier een schans werd opgericht moesten deze Geelse gehuchten hun toestemming geven aan de Eindhoutenaren. De Hezemeerloop, de natuurlijk grens tussen Eindhout en Geel, vormde de oostelijke gracht van deze schans.

Een getuigenis uit 1704 doet vermoeden dat de Heykantschans al begin achttiende eeuw in onbruik was geraakt gezien er veel afgebroken was.

De Heykantschans was iets groter dan één hectare, had een vierkantige vorm, en was volledig omgeven met een gracht. Er was één toegang, deze bevond zich aan de zuidelijke kant. De Hezemeerloop heeft een opvallend recht stuk waar ze grenst aan de schans. Vermoedelijk werd de loop herleid toen de schans werd aangelegd.

De overige grachten zijn niet bewaard maar bepaalde perceelgrenzen volgen nog steeds het patroon van de voormalige schansafbakening. Enkele decenniageleden werd de schans verkaveld. en vol gebouwd. De huidige 'Toekomststraat' werd toen over het schanslichaam aangelegd.

KARTOGRAFISCH: (Google+)

• Topografische kaart ca. 1800 met kerk, pastorij en schans

• Uittreksel uit het primitief kadaster met de schans + de omgrachte pastorij (1830).

• Militaire kaart Vandermaelen (1851).

• Uittreksel uit het digitaal kadasterplan (2022). De voormalige schans is op zich niet meer herkenbaar.

• Uittreksel uit de Geopuntkaart met afbakening van de schansligging.