Wereldkerk, uit en thuis
Wereldkerk, uit en thuis
In de maand juli vertrok ik naar het Griekse eiland Kos voor twee weken vakantie. Ruim 20 jaar geleden was ik daar ook geweest en ik was benieuwd wat de veranderingen waren op dat eiland. Al snel werd duidelijk dat ook hier de tijd niet stil had gestaan.
Ik houd ervan om ook tijdens mijn vakantie lange wandelingen te maken. Zonder geplande route en maar zien waar je uitkomt. Echt aan te raden. Onderweg kom je vele verrassingen tegen en zo trof ik tijdens mijn eerste bezoek aan dit eiland een katholieke kerk aan, ver buiten de stad. Bij deze kerk lag een kerkhof met de graven van Italiaanse soldaten die daar in de oorlog waren gefusilleerd. Ook liggen op dat kerkhof veel Engelsen en Nederlanders begraven. Tijdens deze vakantie wilde ik dat nog wel eens bezoeken. Dus op pad!
Na enige tijd ronddwalen had ik het gevonden maar nu bijna ingesloten in woonwijken van de sterk uitgebreide stad. Het is een fraai kerkje, maar helaas is het gebouw ernstig beschadigd door de aardbeving in 2017. Doordat herstel nog amper is uitgevoerd ligt het er armoedig, verlaten en verwaarloosd bij met tal van kapotte ramen. De priester die ik hier trof is een Franciscaan van Poolse afkomst. Iedere dag is er een eucharistieviering en op zondag twee. Omdat de kerk niet toegankelijk is worden deze buiten gehouden onder een overkapping. De volgende zondag ging ik naar de Hoogmis om 11.00 uur en zag al snel dat ik niet de enige was. Albanezen, Duisters, Polen en Engelsen. Ieder kreeg het misboekje in eigen taal uitgereikt. We zongen Gregoriaanse vaste gezangen aangevoerd door een Filippijnse mevrouw die ook de taak van koster en misdienaar uitvoerde. De overige liederen zong iedereen in zijn eigen taal. Dat deed me beseffen dat we allemaal in ons eigen land dezelfde liederen en dezelfde rituelen hadden geleerd. Die bekendheid geeft een gevoel van thuiskomen. Waar je ook bent. Ik werd me duidelijk bewust van de grootte van en de eenheid binnen onze katholieke kerk. We zijn echt een wereldkerk!
We staan in de kerk echter ook voor grote veranderingen. Nu al zijn de levendigste parochies, ook in Nederland, die met veel mensen met een niet-Nederlandse achtergrond. Sommige gemeenschappen worden klein en al is het goed om plaatselijk samen te komen om te bidden, bij het kerk-zijn hoort de heilige Eucharistie die Jezus zelf ons als viering heeft gegeven, de viering van Zijn lijden, sterven en verrijzen. De kerk leeft van de Eucharistie. We kunnen daarom alleen kerk zijn met elkaar als we het geloof ook vieren in ruimer verband, om een levende gemeenschap te vormen met oud en jong rond de viering van de Eucharistie.
Dat is niet vanzelfsprekend, zeker niet in onze tijd. In de media is de aandacht voor de kerk vaak negatief. Dan lijkt er soms niets anders meer te zijn dan dat en zouden we onze mooie en goede herinneringen en ervaringen bijna vergeten; maar we zijn niet in de kerk voor een pastoor, ook niet voor een bisschop of een paus, hoeveel waardering we ook voor bepaalde voorgangers kunnen hebben; we zijn in de kerk voor Jezus Christus, om Zijn woorden te overwegen, Zijn sacramenten te vieren, ons geloof te voeden en inspiratie op te doen om een goed mens te kunnen zijn met liefde voor God en liefde voor de naaste.
Het is gewoon heel goed en heel belangrijk dat we ons verbonden weten in onze inzet voor Christus en de Kerk. Daardoor worden we geïnspireerd om ons ook in te zetten voor onze kerkgemeenschap. Dat geldt zeker voor alle vrijwilligers die week in week uit hun bijdrage leveren. Er zullen vast ook wel mensen zijn die meehelpen omdat ze het leuk vinden om samen met anderen een klusje te doen of zo. Ook zullen er mensen zijn die denken in posities: ik heb deze functie, deze taak, niemand mag daaraan komen, dat is mijn positie. Dan sluiten we ons af, we plaatsen een soort muur om onze positie, terwijl de dienst die we verrichten juist veel mooier wordt als we anderen erbij betrekken, als we uitzien naar mensen met talenten en als we een open gemeenschap zijn die nieuwe mensen wil verwelkomen. Nodig rustig eens iemand uit en mee te doen!
Over het algemeen is de inspiratie waarmee we dit doen -u en ik, wij allen- ons geloof; we doen dit omdat we ons geloof en de Kerk liefhebben. En in die gemeenschap zijn we allemaal van belang, het gaat niet om afkomst of positie, het gaat om liefde, het gaat om dienst; of zoals Paulus zegt: Jullie zijn allemaal kinderen van God. We vullen elkaar aan, we zijn allemaal ledematen van één lichaam en als we mee doen en onze bijdrage te leveren, zoals wij dat kunnen, ontstaat een prachtig werkend geheel, het lichaam van Christus dat de kerk is.
Dat geldt voor onze pastores en zeker ook voor onze vrijwilligers. We hebben allemaal talloze collega’s over de hele wereld die hetzelfde doen vanuit dezelfde inspiratie. Niet om ons belangrijk te voelen, maar om dienstbaar te zijn, om ons in te zetten voor de anderen, voor God en de gemeenschap. In Vught, op Kos en wereldwijd werken mensen mee om onze Kerk levend te houden.
Onze wereldkerk, uit en thuis!
Mariëtte Versteeg