Một mùa tựu trường mới đang đón chờ, các phụ huynh đã chuẩn bị cho bé vào lớp 1 như thế nào rồi? Giai đoạn chuyển giao môi trường học tập từ mầm non vào tiểu học sẽ có rất nhiều thay đổi khiến trẻ ngỡ ngàng. Vậy làm sao để con thích nghi nhanh hơn, ba mẹ cần làm gì để chuẩn bị cho trẻ? Một gợi ý được không ít phụ huynh áp dụng là tập cho trẻ thói quen đọc sách từ sớm. Bài viết sau đây sẽ trình bày chi tiết bí quyết giúp trẻ chủ động làm quen và tiếp cận với sách.
Nhằm mang đến cho phụ huynh thêm một hành trang giá trị trong việc chuẩn bị cho bé vào lớp 1, những bí quyết giúp trẻ nuôi dưỡng thói quen và tình yêu đọc sách là rất hữu ích. Vì tình hình dịch bệnh trẻ không được thỏa niềm đam mê khám phá qua các chuyến đi dã ngoại, thì vẫn còn đó những quyển sách thú vị. Sách là người bạn sẽ giúp con du hành đến khắp nơi trên thế giới và khám phá những kiến thức phong phú.
Sau đây là những bí kíp được chia sẻ trong Hội thảo “Giúp con nuôi dưỡng tình yêu và thói quen đọc sách” của HỆ THỐNG TRƯỜNG KHAI NGUYÊN - INSPIRE SCHOOLS. Những đúc kết giá trị từ Cô Nguyên Kan – Tiến sĩ Ngôn ngữ tại Đại học Nantes, Pháp – Đồng sáng lập dự án Reading Việt Nam sẽ giúp ba mẹ rèn luyện cho trẻ về thói quen đọc sách dễ dàng hơn.
Để chuẩn bị cho bé vào lớp 1 thói quen đọc sách và nuôi dưỡng tình yêu sách, ba mẹ nên duy trì thói quen đọc sách mỗi ngày cho con. Với khung thời gian nhất định trong ngày đọc một cuốn sách cùng ba mẹ, trẻ sẽ dần hình thành thói quen đọc sách chủ động và hào hứng. Cụ thể các bước trong bí kíp mà ba mẹ có thể áp dụng trong việc hình thành thói quen đọc sách cho con trẻ:
Gắn liền với một thói quen sẵn có:
- Ba mẹ có thể hình thành một số quy luật đi ngủ cho trẻ ngay từ nhỏ: từ việc tập cho trẻ tự đánh răng, sau đó được ba mẹ đọc sách cho nghe và đi ngủ đúng giờ.
- Quan trọng là việc thiết lập thời gian đọc sách cố định trong gia đình, ba hoặc mẹ đọc sách cho trẻ nghe, hoặc trẻ là người đọc cho cả nhà. Tạo sự tương tác và hoạt động tập thể gắn kết cả gia đình.
Bắt đầu từ việc nhỏ
- Nếu trẻ chưa thể ngồi yên để nghe hết một chương sách, ba mẹ hãy chia nhỏ thời gian đọc sách cho trẻ, có thể bắt đầu từ 3 phút, 5 phút, 10 phút một lần.
Duy trì hàng ngày
- Thói quen cần được duy trì đều đặn ngày qua ngày, phù hợp với lịch sinh hoạt của trẻ, có thể bắt đầu từ mỗi ngày 5-10 phút và tăng dần lên.
Tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ
- Ba mẹ có thể sắp xếp tủ sách theo chuyên mục để trẻ dễ dàng tìm kiếm các quyển sách yêu thích và tập cho trẻ thói quen gọn gàng, ngăn nắp.
Khi chuẩn bị cho bé vào lớp 1 thói quen đọc sách, cha mẹ nên giúp con hình thành thói quen này càng sớm càng tốt và cần luyện tập thường xuyên. Đây là việc làm rất quan trọng vì nó giúp trẻ thích nghi với văn hóa đọc sách từ bé. Khi dần lớn hơn, trẻ sẽ tự nhận thức việc đọc sách là hoạt động quen thuộc hàng ngày như ăn uống, nghỉ ngơi... và con sẽ tự giác làm mà không chờ đợi ba mẹ nhắc nhở.
Các bước giúp nuôi dưỡng thói quen đọc sách cho trẻ như sau:
Bắt đầu ngay từ sớm
- Ba mẹ có thể duy trì liên tục việc đọc cho con ngay từ khi còn nhỏ, kể cả khi trẻ chưa tập nói.
Thiết kế không gian đọc sách
- Để việc đọc sách trở thành niềm yêu thích của con, ba mẹ hãy bắt tay vào thiết kế một không gian đọc sách với đầy đủ ánh sáng, sắp xếp sách theo thể loại khác nhau. Ngoài ra, nếu muốn tăng cảm hứng đọc cho con, ba mẹ có thể trang trí góc đọc sách sinh động hơn.
- Không gian đọc sách tránh các thiết bị làm con phân tâm như tivi, điện thoại, máy tính bảng.
3. Làm gương cho trẻ
- Ba mẹ là người gần gũi và ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ. Vì vậy, dù thời gian bận rộn nhưng ba mẹ hãy cố gắng dành một khung giờ cố định để đọc sách, trau dồi kiến thức cho bản thân và hãy để trẻ thấy việc làm đó. Con sẽ noi theo ba mẹ và hình thành thói quen đọc sách cho chính mình.
- Một mẹo nhỏ khác để thay đổi không khí giúp con hứng thú với sách hơn là cùng nhau thảo luận về sách trong bữa ăn.
4. Đưa trẻ đến thư viện, hiệu sách thường xuyên
- Cùng con đến hiệu sách vào ngày nghỉ, hoặc nhân dịp trẻ thực hiện một việc tốt, hay có thể xem đó là phần thưởng cuối học kì.
- Cho trẻ đến thư viện để khám phá nhiều loại sách mà trẻ chưa được thấy.
5. Đồng hành với trẻ trên từng trang sách
- Ba mẹ hãy kiên nhẫn duy trì việc đọc sách cùng con mỗi ngày cho đến năm 8 tuổi, vì trong giai đoạn đầu biết chữ trẻ còn gặp nhiều khó khăn.
- Trẻ cũng sẽ dễ dàng ghi nhớ thông tin qua âm thanh, hình ảnh khi cha mẹ đọc cho con nghe hoặc dùng hành động diễn tả câu chuyện đang đọc.
- Trẻ sẽ cảm thấy ba mẹ đã dành thời gian và quan tâm đến mình bên cạnh các công việc bận rộn khác.
Quá trình chuẩn bị cho bé vào lớp 1 thói quen đọc sách cần những thông tin cụ thể nào? Hãy cùng khám phá 3 giai đoạn trước, trong và sau khi đọc sách:
TRƯỚC KHI ĐỌC
- Ba mẹ cần đọc trước và kiểm tra nội dung các cuốn sách để đảm bảo phù hợp với sự phát triển của con. Đồng thời khi đã hiểu nội dung, ba mẹ có thể chuẩn bị được cách tương tác với trẻ trong khi đọc dễ dàng hơn.
- Dẫn dắt trẻ vào câu chuyện bằng các câu hỏi “Cái gì”, “Khi nào”, “Như thế nào”, “Tại sao” thông qua những hình ảnh, tình huống xuất hiện trong câu chuyện và hãy liên hệ với thực tế.
- Trẻ được đoán và tự do tưởng tượng tình huống liên quan đến nội dung của sách.
TRONG KHI ĐỌC
- Cầm sách hướng về trẻ để con nhìn rõ các hình minh họa, và sử dụng các công cụ như hình gấp có sẵn để tạo hiệu ứng giúp trẻ hứng thú hơn.
- Biến hóa giọng đọc phù hợp với các nhân vật, nhịp điệu và không khí để trẻ cảm thấy như mình cũng đang được sống trong câu chuyện
- Lưu ý tốc độ đọc phù hợp để trẻ từ từ tiếp thu và nắm bắt thông tin
- Kết hợp với một vài động tác hài hước hoặc hóa thân vào nhân vật, thu hút sự chú ý của trẻ
- Khi đang đọc, ba mẹ có thể dừng lại để hỏi trẻ dự đoán diễn biến câu chuyện và kiểm tra thử mức độ hiểu của con. Đồng thời việc hỏi - đáp cũng giúp trẻ thực hành khả năng tư duy phản biện “Tại sao”, “Nếu không thì sao”, “Điều gì sẽ xảy ra”. Đây là điều quan trọng nhất để giúp trẻ phát triển tư duy và sự gắn kết với câu chuyện
- Quan trọng nhất là ba mẹ dành tình cảm và sự chú tâm trong việc đọc sách cho trẻ.
SAU KHI ĐỌC
- Giúp trẻ ôn lại câu chuyện để kiểm tra khả năng nắm bắt thông tin của trẻ nhưng không phán xét
- Cho trẻ thoải mái chia sẻ cảm nhận và ba mẹ cũng chia sẻ cách nhìn của bản thân về câu chuyện.
- Gợi ý hoặc cho trẻ sáng tạo các kết thúc mới cho câu chuyện (có thể dành cho trẻ từ 8 tuổi trở lên)
- Viết lại câu chuyện sau khi đọc hoặc kể lại từ góc nhìn một nhân vật trong câu chuyện
Trên đây là những bí kíp giúp ba mẹ chuẩn bị cho bé vào lớp 1 hình thành và nuôi dưỡng thói quen đọc sách từ sớm của HỆ THỐNG TRƯỜNG KHAI NGUYÊN - INSPIRE SCHOOLS qua nội dung chia sẻ của Cô Nguyên Kan – Tiến sĩ Ngôn ngữ tại Đại học Nantes, Pháp. Hy vọng thông tin bổ ích trên sẽ giúp các bậc phụ huynh rèn luyện thói quen đọc sách bổ ích cho trẻ một cách dễ dàng. Chân thành cảm ơn quý phụ huynh đã quan tâm và theo dõi bài viết.