Embedded Files
Mở đề:
Người thợ chuyên nghiệp là nhờ nhiều năm kinh nghiệm, Nghệ nhân thành công do vào bàn tay khéo léo. Ngưòi Họa sĩ vẽ được bức tranh có thần hồn, là do cãm nghĩ của người biết thưởng thức và cã người họa sĩ đồng tâm.
Thì những tác phẩm văn hay, giỏi chữ chính là kiến thức văn hóa. Mà người sáng tạo ra nó, không phải chỉ cho họ, hoặc người có đủ kiến thức!- Thưa, là cho tất cả mọi người dù là người dốt chữ, khi nghe, họ cũng hiểu được nội dung của người viết, mới gọi là người Văn sĩ, Danh sĩ, nhà văn.v.v.
II. Chánh đề:
Văn vần, thơ thuận, thi kệ là bài ngắn, gọn, tóm tắc, đủ nội dung, của một bài văn hay luận, hoặc lời giải trình.v.v.
Một văn sĩ tài ba viết được các văn hóa xã hội, nhưng không viết được văn hóa Phật-giáo. Và Ngược lại người viết Văn hóa Phật-giáo được thì cũng viết được văn hóa xã hội “Vì đạo đời tuy hai là một”. Và nắm vững kiến thức chưa đủ, mà cần phải có tuệ thức.
http://diendan.daitangkinhvietnam.org/viewtopic.php?f=35&t=3052
III. Kết Luận:
1. Học Giả:
1.1. Học giáo lý từ dể tới khó, (Dể đọc, dể hiểu, dể nhớ và dể áp dụng/thực dụng vào đạo đời).
1.2. Học giáo lý và tìm hiểu thêm về giáo lý cho hợp thời thế:
Chớ chấp vào từ ngữ, dịch giả, Danh giả, nơi chốn (Nước ngoài, hay nội địa).
Thiện Nhựt
lược-dịch và tìm hiểu
I.- Phẩm Song-yếu.
Nơi muôn pháp, ý đi tiền-đạo;
Ý làm chủ, ý tạo cõi lòng.
Ai đem tâm-ý chẳng trong
Nói năng, hành-động, khổ đồng theo sau;
Như xe chuyển bánh theo trâu kéo hoài.
(Kệ số 001)
Nơi muôn pháp, ý đi tiền-đạo,
Ý làm chủ, ý tạo cõi lòng.
Ai đem tâm-ý sáng trong
Nói năng, hành-động, vui đồng theo sau;
Khác nào bóng chẳng lià hình.
(Kệ số 002)
"Nó mắng tôi, nó đánh đập tôi,
"Nó thắng tôi, nó cướp đoạt tôi."
Ai ôm-ấp mãi tâm-niệm ấy,
Oán-hận chẳng nguôi, nặng cõi lòng.
(Kệ số 003)
"Nó mắng tôi, nó đánh đập tôi,
"Nó thắng tôi, nó cướp đoạt tôi."
Ai sớm vứt đi tâm-niệm ấy,
Oán-hận liền nguôi, nhẹ cõi lòng.
(Kệ số 004)
Chuyện thù-oán ở thế-gian
Nào ai đem oán dẹp tan được thù?
Cứ theo định-luật thiên-thu,
Bỏ lòng oán-giận, oan-cừu liền nguôi.
(Kệ số 005).
Đời lắm kẻ chẳng ngờ sự chết
Rình mọi người chẳng sót một ai.
Kẻ nào sớm biết điều nầy,
Hơn thua, tranh-cãi, thôi ngay tức thì.
(Kệ số 006)
Ai chạy theo thú-vui vật-chất,
Chẳng giữ-gìn, kiểm-soát giác-quan,
Chẳng điều-độ việc uống ăn,
Lại thêm lười-biếng, chẳng năng-lực gì,
Bị Ma-quân tức thì quật ngã,
Như gió to nhổ cả cây mềm.
(Kệ số 007)
Ai khéo quán tấm thân bất-tịnh,
Khéo giữ-gìn, chấn-chỉnh các căn,
Biết điều-độ việc uống ăn,
Vững tin Tam-Bảo, siêng-năng tinh-cần,
Ma nào khuấy, nếm phần thất-bại,
Như núi đá sao ngại gió to?
(Kệ số 008)
Kẻ nào tâm vướng điều phiền-não,
Khoác lên thân chiếc áo cà-sa,
Thiếu kềm-chế, chẳng thật-thà,
Còn chưa đáng mặc cà-sa áo vàng.
(Kệ số 009).
Kẻ nào tâm sạch điều phiền-não,
Thân vững-vàng, đạo-hạnh cao-xa,
Biết kềm-chế, lại thật-thà,
Là người xứng đáng cà-sa mặc vào.
(Kệ số 010).
Họ lầm chỗ sai, làm chỗ đúng;
Điều đúng đây, bảo cũng là sai.
Họ xa Chơn-lý dài dài,
Bởi đem tà-kiến mà cài vào tâm.
(Kệ số 011).
Họ xem đúng, đấy là chỗ đúng,
Điều nầy sai, bảo cũng là sai.
Họ gần Chơn-Lý tuyệt-vời,
Bởi theo chánh-kiến sáng ngờì trong tâm.
(Kệ số 012).
Nhà vụng lợp, mưa xuyên qua mái;
Tâm vụng tu, tham-ái len vào.
(Kệ số 013).
Nhà khéo lợp, mưa rào chẳng dột;
Tâm khéo tu, chận được ái-tham.
(Kệ số 014).
Nay than-thở, mai còn than-thở,
Kẻ ác-tâm khổ-sở hai đời.
Hắn còn đau khổ lâu dài,
Mỗi khi nhớ lại điều sai mình làm.
(Kệ số 015)
Nay vui-sướng, mai còn vui-sướng,
Kẻ làm lành vui hưởng hai đời.
Anh còn sung-sướng lâu dài,
Mỗi khi nhớ lại điều ngay mình làm.
(Kệ số 016).
Kẻ làm ác đời nầy khổ-sở,
Đến đời sau lại khổ tiếp theo.
Thường than: "Tội-ác đã gieo!"
Sau sa cõi dữ nặng đeo ưu-phiền.
(Kệ số 017)
Người hành thiện đời nầy vui sướng
Đến đời sau còn hưởng phước nhàn.
Lòng vui nhớ: "Ta làm lành!"
Sau sanh cõi quí tăng phần phước duyên.
(Kệ số 018)
Kẻ dầu đọc tụng nhiều Kinh tạng,
Tánh buông-lung, chẳng ráng hành-trì.
Thằng chăn bò có khác chi,
Đếm bò cho chủ, ích gì cho thân?
Đạo-quả Sa-môn chẳng dự phần.
(Kệ số 019)
Người dầu tụng chẳng nhiều Kinh tạng,
Y theo Chánh-pháp ráng hành-trì,
Diệt ba độc tham, sân, si,
Tuệ, tâm giải-thoát, chẳng chi buộc ràng.
Đời nầy, đời khác, màng chi nữa,
Đạo-quả Sa-môn tự có phần.
(Kệ số 020).
I.- Phẩm Tỉnh-Giác
Tình-giác là con đường Bất-tử
Buông lung là nẻo dữ Tử-sanh.
Sống theo tỉnh-giác, tâm lành
Hơn người phóng-dật đã thành chửa chôn
(Kệ số 021.)
Đã thông-hiểu chỗ hơn kém đó
Bực trí cao chẳng có buông-lung;
Chí thành tỉnh-giác một lòng
An vui cõi Thánh, ung-dung thanh-nhàn.
(Kệ số 022)
Bực trí-giả hằng tu thiền-định
Nỗ-lực tinh-cần tỉnh-giác luôn.
Vô-thượng Niết-bàn liền chứng-đắc;
Gông-cùm, xiềng-xích đều đập tan.
(Kệ số 023.)
Người tỉnh-giác, các căn điều-phục;
Đúng theo Chánh-pháp, cuộc mưu-sanh;
Việc làm cẩn-trọng, nhiệt-thành;
Ý, lời, hành-động cũng thanh-tịnh rồi;
Chẳng hề phóng-dật trong lối sống,
Danh-tiếng người nầy tăng-trưởng thật cao.
(Kệ số 024).
Bằng vào tỉnh-giác và nỗ-lực,
Giới-đức cao, điều-phục các căn;
Xem kià bực trí xây hòn đảo,
Lũ-lụt dầu to khó ngập tràn.
(Kệ số 025).
Người ngốc với kẻ khờ
Sống buông-lung, vật-vờ.
Bực trí giữ tỉnh-giác,
Tợ viên ngọc trong kho.
(Kệ số 026.)
Chớ sống đời phóng-dật,
Chớ say mê dục-lạc.
Hãy thiền-định, tỉnh-giác,
Niềm vui lớn sẽ đạt.
(Kệ số 027.)
Bực hiền-trí lên lầu cao trí-huệ,
Bằng giác-tâm, dẹp hết tệ buông-lung.
Các ngài dứt khổ trong lòng,
Đoái nhìn đến kẻ trong vòng khổ-đau,
Như bực Thánh trên cao đỉnh núi,
Cúi nhìn xem bên dưới đồng bằng
Còn lắm phàm-phu nhọc-nhằn, dại-dột.
(Kệ số 028.)
Tinh-cần sống giữa người còn phóng-dật,
Tỉnh-táo bên kẻ ngủ gật triền-miên,
Bỏ sau lưng đám ngựa hèn,
Như con tuấn-mã, bực hiền phi nhanh.
(Kệ số 029.)
Tinh-cần hành thiện gắng tua,
Khiến cho Đế-Thích làm vua cõi Trời.
Tình-giác thời được lời khen ngợi,
Còn buông-lung thì mới bị chê.
(Kệ số 030.)
Tỳ-kheo nào sợ nguy phóng-dật,
Lại an-vui, tỉnh-giác trong lòng,
Tiến nhanh như ngọn lửa hồng
Đốt thiêu kết-sử, xích-xiềng nhỏ, to.
(Kệ số 031.)
Tỳ-kheo nào sợ nguy phóng-dật,
Lại an-vui, tỉnh-giác trong lòng,
Chẳng hề thối-đoạ long-đong,
Niết-bàn ngưỡng cửa đã trông gần kề.
(Kệ số 032.)
III.- Phẩm Tâm.
Tâm giao-động, tâm hay cảm-nhiễm;
Khó giữ tâm, khó kiểm-soát tâm.
Như thợ khéo vót tên thẳng-tắp,
Bực hiền-lương khéo tập trực-tâm.
(Kệ số 033.)
Như con cá bắt lià khỏi nước,
Thoi-thóp nằm sóng-sượt bên đàng,
Tâm kia rung-động bàng-hoàng,
Khi lià cảnh-giới giác-quan bên ngoài;
Cám-dỗ ác-ma thoát được ngay!
(Kệ số 034.)
Tâm rất khó cho ta nắm giữ,
Nhẹ-nhàng, nhanh-nhẹn, nó bay cao;
Rồi đáp xuống chỗ nào nó thích.
Hàng-phục được tâm là tuyệt-đích,
Chế-ngự tâm thuần, hạnh-phước cao!
(Kệ số 035.)
Tâm rất khó cho ta nhìn thấy,
Mỏng-manh, tế-nhị, chạy khắp nơi;
Rồi ngừng lại chẳng rời nơi thích.
Người hiền kềm-thúc tâm mình,
Tâm khéo giữ-gìn, được hạnh-phước cao.
(Kệ số 036.)
Tâm lang-thang đi xa,
Nó chạy rong một mình;
Nó chẳng hình, chẳng sắc,
Ẩn trong hang động sâu.
Ai điều-phục tâm nầy,
Thoát vòng vây bọn ma.
(Kệ số 037.)
Tâm người còn lao-chao,
Chánh-pháp chửa thấm vào,
Niềm tin còn lỏng-lẻ
Bao giờ đạt trí cao?
(Kệ số 038.)
Tâm người lià tham-ái,
Hận-thù đều đã giải,
Vượt trên điều thiện, ác,
Đấy là bực Đại-giác.
(Kệ số 039.)
Biết thân nầy như hủ sành dễ vỡ,
Phòng-hộ tâm như củng-cố thành-trì.
Vung gươm trí dẹp tan Ma cám-dỗ.
Chiến-thắng rồi vẫn trụ chỗ giác-tâm,
Chẳng tham-đắm trong vinh-quang thắng-lợi.
(Kệ số 040.)
Chẳng bao lâu, thân nầy
Nằm dài trên mặt đất;
Hởi ôi! Thần-thức mất,
Như khúc cây vô-dụng.
(Kệ số 041.)
Kẻ địch-thủ hại người địch-thủ,
Lũ oan-gia hại lũ oan-gia,
Chưa hại bằng tâm tà, ý ác
Đẩy thân nầy đọa-lạc trầm-luân.
(Kệ số 042.)
Cha mẹ, họ-hàng làm chửa được
Sao cho mình hưởng phước dài lâu.
Tâm thành, ý thiện, riêng làm được,
Tự tạo cho mình phước-lạc cao.
(Kệ số 043.)
IV.- Phẩm Hoa.
Ai khéo vượt qua cõi đất liền,
Cõi Diêm-ma và cõi nhơn-thiên?
Ai thông-đạt chơn-truyền Chánh-pháp,
Khéo như người hái, kết tràng hoa?
(Kệ số 044.)
Bực hữu-học qua cõi đất liền,
Cõi Diêm-ma và cõi nhơn-thiên,
Lại thông-đạt chơn-truyền Chánh-pháp.
Khéo như người hái, kết tràng hoa.
(Kệ số 045.)
Nhìn thân, biết vô-thường bọt nước;
Trông ảo-ảnh, thông được thể không,
Nhổ mũi tên hoa Ma cám-dỗ,
Người nầy, Thần Chết hết chỗ tìm.
(Kệ số 046)
Người mải-mê hái hoa dục-lạc,
Bị Tử-thần đến bắt mang đi;
Như cơn lụt lớn, khác gì,
Cuốn phăng làng xóm ngủ khì, say mê.
(Kệ số 047.)
Người mải-mê hái hoa dục-lạc,
Chưa thỏa lòng thèm-khát ước-mong,
Đà trông thấy kià ông Thần Chết
Nắm cổ lôi đi, hết một đời.
(Kệ số 048.)
Ong đến bên hoa, tìm hút nhụy,
Chẳng làm phai một tí sắc hương.
Y như thế, trên đường khất-thực,
Tỳ-kheo tỉnh-giác bước vào làng.
(Kệ số 049.)
Đừng nhìn thấy lỗi-lầm người khác,
Hoặc lỡ làm, hoặc sót chẳng làm.
Hãy nhìn thấy tâm mình trước đã:
Trót làm, lỡ sót, cả ngay gian.
(Kệ số 050.)
Hoa đẹp sắc mà hương chẳng có,
Người cài lên chẳng toả mùi hương.
Lời cao-quí, miệng thường bàn-bạc,
Chẳng thực-hành, lợi-lạc chi đâu?
(Kệ số 051.)
Hoa đẹp sắc, hương thơm ngào-ngạt,
Người cài lên bát-ngát mùi hương.
Lời cao-quí, miệng thường bàn-bạc,
Thực-hành ngay, lợi-lạc đường tu.
(Kệ số 052.)
Lấy hoa trong đống ngổn-ngang,
Khéo tay, thợ kết nhiều tràng hoa xinh.
Cùng thế ấy, tử-sanh tuy lận-đận.
Khéo biết làm lành, việc thiện cũng tăng.
(Kệ số 053.)
Hương chiên-đàn, mạt-lỵ, già-la,
Chẳng hương nào ngược gió bay xa.
Chỉ có hương thơm nhà đạo-đức
Ngược gió mà phảng-phất mười phương.
(Kệ số 054.)
Hương chiên-đàn cùng hương mạt-lỵ,
Hương già-la với hương vũ-quí,
Giữa những thứ hương nầy,
Giới-hương là vô-nhị.
(Kệ số 055.)
Hương chiên-đàn, hương già-la còn nhạt,
Chỉ có giới-hương toả ngát cung Trời.
(Kệ số 056.)
Người hằng sống trong lòng tỉnh-thức;
Giới-hạnh cao, đạo-đức vẹn-toàn,
Bằng Chánh-trí, giải-thoát xong lậu-hoặc;
Ác-ma muốn bắt, biết đâu mà tìm.
(Kệ số 057.)
Giữa hố rác dơ bên đại-lộ,
Hoa sen thơm nở, đẹp lòng người.
Cùng thế ấy, giữa chợ đời phàm-tục,
Kẻ mê-mù còn nhung-nhúc nơi nơi.
Nhô lên cao, với trí-huệ sáng ngời,
Người đệ-tử chơn-thành của Đức Phật.
(Kệ số 058 và 059.)
V.- PHẨM NGU.
Người trằn-trọc thấy đêm dài vô-tận;
Kẻ mỏi chơn ngao-ngán dặm đường xa.
Hạng ngu-khờ chưa thông Chánh-pháp,
Cõi Luân-hồi, biết thuở nào ra!
(Kệ số 060.)
Tìm bạn đường, mà tìm chưa gặp
Kẻ bằng mình, hoặc bậc hơn mình.
Thà rằng cứ ở độc-cư,
Còn hơn kết bạn người ngu, kẻ khờ.
(Kệ số 061.)
"Đây, con Ta!". "Đấy, của Ta!"
Người ngu tham-ái sanh ra ưu-phiền.
Sao chẳng biết "Ta" riêng còn chẳng có,
Nói làm chi "con ta đó", "của ta đây"?
(Kệ số 062.)
Người ngu biết mình ngu,
Chẳng ngu đến chừng ấy.
Người ngu nhận mình trí,
Đấy là người chí ngu.
(Kệ số 063.)
Người ngu dầu mãi bên người trí,
Chánh-pháp còn chẳng tí hiểu rành;
Khác nào cái muỗng múc canh,
Múc thời có múc, chẳng sành vị ngon.
(Kệ số 064.)
Người khôn một lúc bên người trí,
Chánh-pháp liền thông chí ngọn-ngành,
Khác nào cái lưỡi nếm canh,
Canh chua, canh ngót, đều sành vị ngon.
(Kệ số 065.)
Người ngu là kẻ thù chính họ;
Làm ác, vì chẳng có trí khôn,
Phải chịu quả đắng-cay khổ-sở.
(Kệ số 066.)
Hành-động ác, làm xong thì hối-quá.
Lệ tràn mi, sợ quả-báo về sau.
(Kệ số 067.)
Hành-động thiện, làm xong không tiếc-rẻ,
Quả-báo lành, mặt đầy vẻ vui-tươi.
(Kệ số 068.)
Hành-vi ác còn chưa chín-rục,
Tưởng như là mật ngọt, mồi ngon.
Đến khi nó đã chín muồi,
Phải mang quả khổ khóc vùi, người ngu.
(Kệ số 069.)
Tháng nầy qua tháng nọ,
Người ngu tu khổ-hạnh,
Ăn ít, vít bằng ngọn cỏ kusa.
So ra hắn chẳng bằng phần mười sáu
Của bực sành Chơn-lý pháp hữu-vi.
(Kệ số 070.)
Việc làm ác đâu liền trỗ quả,
Như sữa tươi đâu đã đông ngay,
Âm-thầm theo đốt người ngu-dốt,
Như cục than hồng ngún dưới tro.
( Kệ số 071.)
Chỉ có hại cho thân,
Người ngu tập thuật khéo;
Danh-vọng và kiến-thức
Tiêu-diệt mất công-đức,
Bổ đầu anh bể nứt.
(Kệ số 072.)
Kẻ ngu-tăng ham danh chẳng xứng,
Trong Tăng-đoàn, dành đứng chỗ cao;
Nơi tu-viện, đòi cao quyền-thế,
Ngoài đời, muốn kẻ thế tôn-sùng.
(Kệ số 073.)
"Hãy để cho người Tăng, kẻ tục
Nghĩ, nhờ ta công-tác mới thành.
Trong mọi việc, dầu to, dầu nhỏ,
Ai cũng đều theo lịnh của Ta!"
Đó là tham-vọng người ngu-dại,
Khiến cho dục, mạn, lại gia-tăng.
(Kệ số 074.)
Một đường dẫn đến lợi thế-gian,
Một nẻo đưa ta tới Niết-bàn.
Thông-hiểu rõ hai đường sai-biệt,
Vị tỳ-kheo, đệ-tử Phật-đà,
Chẳng chút đắm-say mùi danh-lợi
Nỗ-lực hành-trì hạnh viễn-ly.
(Kệ số 075.)
Tâm Minh NGÔ TẰNG GIAO chuyển dịch thơ
I.- Phẩm Song-yếu.
Việc làm của bản thân ta
Do tâm, do ý tạo ra, dẫn đầu
Nói năng, hành động trước sau
Ý mà ô nhiễm: khổ đau theo kề
Tựa như là cái bánh xe
Theo chân con vật kéo lê trên đường.001
Việc làm của bản thân ta
Do tâm, do ý tạo ra, dẫn đầu
Nói năng, hành động trước sau
Ý mà thanh tịnh: dạt dào niềm vui
Và bao hạnh phúc trên đời
Theo ta như bóng khắp nơi theo hình.002
"Người kia chửi bới, đánh tôi
Lại còn lấn lướt, cướp hoài. Giận thay!"
Ai mà nghĩ mãi điều này
Làm sao dứt bỏ được ngay hận thù.003
"Người kia chửi bới, đánh tôi
Lại còn lấn lướt, cướp hoài. Giận thay!"
Ai không còn nghĩ điều này
Sẽ mau dứt bỏ được ngay hận thù.004
Khắp nơi trong cõi dương gian
Hận thù đâu thể xua tan hận thù
Chỉ tình thương với tâm từ
Làm tiêu oán hận, giải trừ hờn căm
Đó là định luật ngàn năm.005
Người ham cãi cọ nào hay
Chúng ta đều chết một ngày gần đây
Khi ai hiểu rõ điều này
Chẳng ham tranh cãi thêm gây muộn phiền.006
Ham theo lạc thú nổi trôi
Giác quan buông thả sống đời mê say
Uống ăn vô độ hàng ngày
Lại thêm biếng nhác, chẳng hay chuyên cần
Con người bị cuốn đến gần
Ma vương dục vọng ngàn lần hại ta
Như cơn gió lốc thổi qua
Cây cành nghiêng ngả, lá hoa tơi bời.007
Nhận ra ô uế thân người
Giác quan kiềm chế, sống đời tịnh yên
Uống ăn điều độ giữ gìn
Lại thêm bền vững đức tin, chuyên cần
Người đâu dễ bị cuốn gần
Ma vương dục vọng ngàn lần thua ta
Khác gì cơn gió thổi qua
Núi cao, vách đá khó mà lung lay.008
Nếu mà mặc áo cà sa
Lòng còn ô uế, tâm tà quẩn quanh
Chưa tự chế, thiếu chân tình
Xứng đâu mà khoác vào mình áo kia.009
Người mà ô nhiễm chẳng vương
Giữ gìn giới luật vững vàng, nghiêm minh
Luôn tự chế, rất chân tình
Áo cà sa khoác vào mình xứng thay.010
Những gì không thật, hão huyền
Lại cho là thật và tin vô bờ,
Những gì chân thật lại ngờ
Lại cho không thật, chỉ là giả thôi,
Nghĩ suy lầm lạc mất rồi
Thấy sao chân thật rạng nơi pháp mầu.011
Biết đây là thật để tin
Biết kia không thật, hão huyền mà thôi
Nghĩ suy theo đúng đường rồi
Thấy ngay chân thật rạng nơi pháp mầu.012
Căn nhà lợp chẳng kỹ càng
Mưa tuôn thấm dột dễ dàng lắm thay
Tâm mà tu vụng có ngày
Bị nhiều tham dục lọt ngay khác gì.013
Căn nhà lợp thật kỹ càng
Mưa tuôn đâu dột dễ dàng mấy khi
Tâm mà tu khéo sợ gì
Bao nhiêu tham dục dễ chi lọt vào.014
Đau buồn ngay ở kiếp này
Kiếp sau cũng lại tràn đầy buồn đau:
Người làm điều ác hay đâu
Buồn kia theo mãi dài lâu bên mình
Quay nhìn việc ác tạo thành
Chết mòn thân xác, héo nhanh tâm hồn.015
Vui mừng ngay ở kiếp này
Kiếp sau cũng lại tràn đầy mừng vui:
Người làm điều thiện ở đời
Thấy chân hạnh phúc khắp nơi theo mình
Quay nhìn việc thiện tạo thành
Sướng vui dào dạt, an lành chứa chan.016
Kiếp này tràn ngập khổ đau
Khổ đau cũng lại kiếp sau ngập tràn
Người gây nghiệp ác thở than:
"Bao điều gian ác mình làm trước đây!"
Bây giờ đường ác đọa đầy
Trầm luân cõi khổ biết ngày nào xong.017
Đầy tràn vui sướng kiếp này
Sướng vui cũng lại tràn đầy kiếp sau:
Người làm nghiệp thiện vui sao
Nhủ lòng: "Mình tạo biết bao phước lành!"
Kiếp sau sẽ được tái sinh
Vào nơi hạnh phúc an bình chứa chan.018
Dù cho có tụng nhiều kinh
Không theo giáo pháp thực hành sớm hôm
Tu hành lợi ích đâu còn
Khác chi một kẻ luôn luôn chăn bò
Chăn thuê nên chỉ âu lo
Đếm bò cho chủ, sữa bò hưởng đâu?019
Dù cho chỉ tụng ít kinh
Nhưng theo giáo pháp thực hành sớm khuya
Hết tham, hết cả sân, si
Lòng luôn tỉnh giác, tâm thì hiền lương
Trước sau giải thoát mọi đường
Tu hành lợi ích ngát hương muôn đời.020
I.- Phẩm Tỉnh-Giác
Người chuyên niệm, chẳng buông lung
Coi như sống mãi, thoát vòng tử vong
Kẻ phóng dật, kẻ buông lung
Coi như đã bị mệnh chung lâu ngày
Sống mà như chết nào hay,
Người hiền trí biết điều này từ lâu
Cho nên gìn giữ trước sau
Dám đâu phóng dật, há nào buông lung
Luôn luôn cảnh giác vô cùng
Nhập vào cõi thánh vui mừng, bình an.021-022
Nhờ tu thiền định thâm sâu
Tháng năm kiên nhẫn, trước sau chuyên cần
Người hiền trí được bình an
Thân tâm giải thoát, Niết Bàn hưởng vui.023
Luôn cố gắng, chẳng buông lung
Nghĩ suy chín chắn, tấm lòng hăng say
Bản thân tự chế hàng ngày
Sống theo chánh pháp, tốt thay cuộc đời
Tiếng lành tăng trưởng mãi thôi.024
Luôn luôn cố gắng nhiều bề
Lại thêm hăng hái, không hề buông lung
Tự mình khắc chế mọi đường
Những người hiền trí vô cùng tinh anh
Tạo ra hòn đảo cho mình
Vượt trên sóng nước vây quanh thét gào
Não phiền theo ngọn sóng trào
Dễ gì quấy nhiễu dâng cao ngập tràn.025
Kẻ ngu si bị đắm chìm
Trong đời phóng dật, trong miền buông lung
Nhưng người hiền trí tìm đường
Chăm lo gìn giữ tâm đừng buông lung
Tựa người bạc bể tiền rừng
Chăm lo báu vật, trông chừng quý kim.026
Chớ nên chìm đắm xuôi theo
Buông lung, phóng dật là điều chẳng hay,
Chớ nên dục lạc mê say
Hãy nên tỉnh giác tâm này cho mau
Tu thiền định thật chuyên sâu
Mới mong phước báu, mới cầu bình an.027
Nhờ trừ được hết buông lung
Những người hiền trí sẽ không lo gì:
- Tựa như bậc thánh hiền kia
Lên đài trí tuệ nhìn về dưới chân
Thấy bao nhiêu kẻ ngu đần
Trăm bề đau khổ, bội phần lo âu,
- Tựa người leo tới núi cao
Cúi nhìn muôn vật lao xao dưới ghềnh
Đắm chìm trong chốn vô minh.028
Giữ cho tinh tấn trong lòng
Giữa bao nhiêu kẻ buông lung tràn trề
Giữ cho tỉnh táo mọi bề
Giữa bao nhiêu kẻ ngủ mê li bì
Kìa trông kẻ trí khác gì
Như con tuấn mã phóng đi hào hùng
Phía sau bỏ lại trên đường
Ngựa gầy hèn yếu não nùng lết theo.029
Nhờ tinh tấn, chẳng buông lung
Khiến cho Đế Thích thành ông thánh hiền
Được làm chủ cõi chư thiên
Muôn người cùng cất tiếng khen ngợi hoài,
Kẻ phóng dật bị chê bai
Mọi người khinh miệt, chẳng ai nể vì.030
Tỳ Kheo sợ tính buông lung
Chuyên tâm chú niệm, dốc lòng chuyên tu
Tiến mau biết mấy cho vừa
Đốt tiêu phiền não tựa như lửa hồng,
Đốt dây to nhỏ chập chùng
Từ lâu trói buộc người trong luân hồi.031
Tỳ Kheo sợ tính buông lung
Chuyên tâm chú niệm, dốc lòng tu thân
Niết Bàn đã tiến đến gần
Hố sâu đọa lạc trăm phần thoát qua.032
III.- Phẩm Tâm.
Thường thường tâm kẻ phàm phu
Chập chờn, dao động, lu mờ, khó canh
Khó mà chế phục được nhanh,
Chỉ riêng kẻ trí tâm mình giữ yên
Giữ cho ngay thẳng lâu bền
Như tay thợ khéo uốn tên lành nghề
Tên luôn ngay ngắn mọi bề.033
Tựa như cá ở hồ ao
Bị đưa khỏi nước quăng vào bờ kia
Vẫy vùng, sợ sệt kể chi,
Tâm người nên vậy khác gì cá đâu
Phải vùng vẫy, phải lo âu
Cố mà phấn đấu thoát mau tâm mình
Khỏi tay Ma giới dục tình.034
Tâm phàm phu cứ xoay vần
Chạy theo dục vọng muôn phần đảo chao
Khó mà nắm giữ được nào,
Chỉ riêng những kẻ thanh cao tính tình
Đã điều phục được tâm mình
Mới mong hạnh phúc, an bình mãi thôi.035
Tâm phàm phu cứ xoay vần
Chạy theo dục vọng muôn phần đảo chao
Tinh vi, khó thấy được nào
Chỉ riêng người trí lo âu thật tình
Canh phòng nghiêm ngặt tâm mình
Cho nên hạnh phúc, an bình mãi thôi.036
Tâm phàm phu cứ lao mình
Âm thầm, đơn độc du hành rất xa
Nào đâu hình dạng phô ra
Hang kia ẩn náu thật là thẳm sâu,
Tâm ai điều phục được mau
Thoát Ma trói buộc, lụy đâu dục tình.037
Người không an định được tâm
Không rành chánh pháp, không thông đạo mầu
Lòng tin lại chẳng bền lâu
Tất nhiên trí tuệ dễ đâu hoàn thành.038
Người nào thanh tịnh trong tâm
Không còn tham ái và sân hận gì
Vượt lên thiện, ác đôi bề
Là người giác ngộ chẳng hề sợ chi.039
Thân như đồ gốm mong manh
Giữ tâm cho vững như thành vây quanh
Với gươm trí tuệ tinh anh
Hãy mau đánh dẹp tan tành quân Ma
Dẹp Ma dục vọng quấy ta
Thắng rồi nỗ lực để mà tiến thêm
Giữ gìn chiến thắng cho bền
Vượt vùng luyến ái, thoát miền nhiễm ô.040
Thân này rồi chẳng bao lâu
Nằm dài dưới đất, chôn sâu ngủ vùi
Đâu còn ý thức chuyện đời
Tựa cây gỗ mục vứt nơi bụi bờ.041
Kẻ thù gây hại cho nhau
Hay người oán hận trước sau rửa hờn
Cũng đâu gây hại nhiều hơn
Hại do hạnh ác trong tâm tạo thành
Gây ra cho chính thân mình.042
Dù cha mẹ hoặc thân nhân
Giúp ta chỉ được một phần thăng hoa
Chính nhờ tâm tốt của ta
Tìm về việc thiện, hướng qua hạnh lành
Làm mình cao thượng thật nhanh.043
IV.- Phẩm Hoa.
Ai mà tinh tấn nhận chân
Địa cầu và chính bản thân của mình,
Nhận chân được cõi nhân sinh
Khổ đau bốn cảnh dập dình vây quanh,
Nhận chân cõi thế gian mình
Cũng như cảnh giới thiên đình cao xa,
Khéo mang Pháp Cú giảng ra
Như người thợ khéo nhặt hoa làm tràng?0.44
Người còn tu học nhận chân
Địa cầu và chính bản thân của mình,
Nhận chân được cõi nhân sinh
Khổ đau bốn cảnh dập dình vây quanh,
Nhận chân cõi thế gian mình
Cũng như cảnh giới thiên đình cao xa,
Khéo mang Pháp Cú giảng ra
Như người thợ khéo nhặt hoa làm tràng!0.45
Chúng sinh nên biết thân này
Như là ảo ảnh rồi đây chóng tàn
Như là bọt nước mau tan
Nên hoa dục vọng chớ màng làm chi
Mũi tên cám dỗ bẻ đi
Dẹp Ma dục vọng còn gì hại thân,
Vượt qua tầm mắt tử thần.046
Tựa như nước lũ cuốn đi
Xóm làng say ngủ li bì nửa khuya
Tử thần cũng sẽ rước về
Những người phóng túng, đam mê tối ngày
Chỉ chuyên thu nhặt luôn tay
Cánh hoa dục lạc chất đầy trong tâm.047
Những người chỉ biết đam mê
Cánh hoa dục lạc hái về trong tay
Với tâm phóng túng đọa đầy
Không hề thỏa mãn, tối ngày cuồng say
Chính là nô lệ tốt thay
Tử thần sẽ tới lôi ngay đi rồi.048
Sa môn khất thực trong làng
Ví như ong lượn nhịp nhàng bên
hoa
Kiếm tìm mật nhụy hút ra
Xong rồi tung cánh bay qua cuối vườn
Không làm hoa tổn sắc hương.049
Chớ nên dòm ngó lỗi người
Để xem họ đã làm rồi hay chưa,
Lỗi mình đừng có làm lơ
Phải nên nhìn lại đừng chờ đợi chi
Coi mình làm được những gì
Hay còn nhiều việc sẵn kia chưa làm.050
Hoa kia sắc đẹp phô trương
Tiếc rằng chẳng có chút hương thơm nào
Khác chi người nói ngọt ngào
Trăm điều hoa gấm, trăm câu tốt lành
Nói xong không chịu thực hành
Chẳng đem lợi ích, cũng thành uổng đi.051
Hoa kia sắc đẹp vô cùng
Lại thêm hương tỏa thơm lừng biết bao
Khác chi người nói ngọt ngào
Trăm điều hoa gấm, trăm câu tốt lành
Nói xong quyết chí thực hành
Tương lai kết quả tạo thành đẹp thay.052
Như từ một đống hoa tươi
Lựa ra ghép lại cho đời tràng hoa
Nhiều tràng phô sắc mặn mà,
Người đời cũng vậy khác xa đâu nào
Thân tâm an lạc, thanh cao
Làm nên việc thiện kể sao cho vừa.053
Hương thơm hoa quý vườn kia
Ngược chiều gió thổi dễ gì thoảng bay,
Hương người đức hạnh thơm thay
Dù cho ngược gió dâng đầy muôn phương.054
Muôn hương tỏa ngát thơm tho
Từ vườn hoa quý, từ hồ sen thanh
Dễ chi hơn được hương lành
Do người đức hạnh lưu danh cho đời.055
Hương thơm hoa quý thua xa
Hương người đức hạnh chan hòa vượt trên
Xông lên mãi tận chư Thiên
Tỏa ra ngan ngát khắp miền trời cao.0.56
Ai hằng ngày chẳng buông lung
Lại thêm giới hạnh vô cùng thanh cao
Có nguồn trí tuệ dạt dào
Thân tâm giải thoát há nào sợ chi
Ma vương dòm ngó dễ gì.0.57
Như từ trong đống bùn nhơ
Bên đường nước đọng, ai ngờ nở ra
Hoa sen phô sắc mặn mà
Tỏa hương thanh khiết gần xa đẹp lòng,
Khác chi giữa chốn bụi hồng
Giữa phường mê muội ngập trong não phiền
Nảy sinh Phật tử trung kiên
Rạng soi trí tuệ khắp miền nhân gian.058-059
V.- PHẨM NGU.
Người mất ngủ thấy đêm dài
Bộ hành mỏi mệt than hoài đường xa
Luân hồi cũng vậy thôi mà
Chập chùng tiếp nối thật là tái tê
Với người ngu dại, u mê
Biết gì chánh pháp, hiểu chi đạo mầu.060
Khi cùng sánh bước đường đời
Nếu không tìm được một người so ra
Hơn ta hay chỉ bằng ta
Một mình rong ruổi thế mà lại hay,
Gặp người ngu muội phiền thay
Chớ nên kết bạn có ngày khổ đau.061
"Đây là con cái của tôi
Đây là của cải mấy đời chắt chiu!"
Người ngu chỉ nghĩ bấy nhiêu
Nào hay biết được một điều thâm sâu:
Chính thân ta cũng có đâu
Mà đòi con nọ, mà cầu của kia.062
Người ngu tự biết mình ngu
Thế là có trí, người xưa dạy rồi,
Ngu mà cứ tưởng khôn thôi
Mới là một kẻ muôn đời thật ngu.063
Người ngu suốt cả một đời
Gần bên người trí cũng hoài công thôi
Hiểu đâu chánh pháp cao vời,
Như thìa, như muỗng múc nồi canh kia
Múc hoài từ sáng tới khuya
Vị canh ngon ngọt hưởng gì được đâu.064
Người thông minh dễ dàng thay
Gần người trí tuệ hiểu ngay đạo mầu
Hiểu ngay chánh pháp thâm sâu
Khác chi cái lưỡi nếm vào canh kia
Biết ngay hương vị khó chi.065
Những người ngu dại, u mê
Thiếu phần trí tuệ, thiếu bề tinh anh
Tự mình lại biến chính mình
Thành ra thù địch quẩn quanh theo hoài
Tạo muôn nghiệp ác nào hay
Chuốc vào hậu quả đắng cay sau này.066
Việc làm chẳng thiện, chẳng lành
Nếu làm xong lại tự mình ăn năn
Dầm dề nhỏ lệ khóc than
Biết rằng quả báo dữ dằn tương lai.067
Việc làm rất thiện, rất lành
Nếu làm xong thấy lòng mình thảnh thơi
Chẳng ăn năn, lại mừng vui
Tương lai quả báo đẹp tươi tốt lành.068
Khi mà nghiệp ác chưa thành
Chưa gây hậu quả thật tình thảm thương
Người ngu cảm thấy bình thường
Tưởng như được nếm mật đường ngọt thay,
Nhưng khi quả báo đọa đày
Người ngu chịu khổ, đắng cay não nề.069
Với đầu ngọn cỏ mong manh
Người ngu dùng bới cho mình thức ăn
Tu theo khổ hạnh nhọc nhằn
Nhịn ăn, nhịn uống quanh năm võ vàng
So ra đâu có phước bằng
Một phần mười sáu của hàng chân tu
Hiểu thông chánh pháp từ xưa.070
Người ngu nghiệp ác tạo nên
Nào đâu hậu quả thấy liền nơi đây
Tựa như sữa chẳng đông ngay,
Tuy nhiên nghiệp báo đêm ngày ngầm theo
Giống như ngọn lửa thầm reo
Trong than hồng ủ dưới nhiều lớp tro.071
Chút tài mọn, chút hư danh
Dù thêm vào được cho mình nay mai
Người ngu vẫn tự hại đời
Tự đưa mình tới cuối trời diệt vong
Để rồi hạnh phúc chẳng còn
Tiêu tan đầu não, héo hon trí người.072
Kẻ ngu thường muốn hư danh
Ngồi trong Tăng chúng muốn dành chỗ trên,
Trong Tăng viện muốn uy quyền,
Muốn người cung kính đến xin cúng dường.073
Để cho kẻ tục, người Tăng
Phục ta và phải nghĩ rằng ta đây:
"Chính ta làm được việc này!"
Hay: "Ta ra lệnh đó đây thi hành!"
Kẻ ngu cuồng vọng khoe mình,
Lòng tham, ngạo mạn tăng nhanh với đời.074
Một đường danh lợi thế gian
Một đường đưa tới Niết Bàn cao xa
Tỳ Kheo đệ tử Phật Đà
Nhủ lòng cho rõ để mà bước chân,
Đừng nên tham đắm lợi trần,
Đạo mầu giải thoát chuyên tâm trau dồi!075
Việt dịch TK Giác Đẳng & TT Trí Siêu
I.- Phẩm Song-yếu.
Ý dẫn đầu các pháp
Ý chủ trì, tạo tác
Nếu ngôn từ, hành động
Với tâm ý nhiễm ác
Khổ theo tựa bánh xe
Đi sau dấu chân bò.001
Ý dẫn đầu các pháp
Ý chủ trì, tạo tác
Nếu ngôn từ, hành động
Với tâm ý trong sáng
An lạc sẽ theo sau
Như bóng không rời hình.002
Ai ôm niềm hận rằng:
"Nó mắng tôi, đánh tôi,
Nó thắng tôi, cướp tôi"
Hận còn mãi khôn nguôi.003
Ai không ôm niềm hận:
"Nó mắng tôi, đánh tôi,
Nó thắng tôi, cướp tôi"
Hạn thừ ắt tự nguôi.004
Lấy hận để rửa thù
Trên đời không thể có
Từ bi diệt hận thù
Là thiên thu định luật.005
Người kia không hiểu được
Tranh chấp khiến tiêu vong
Ai hiểu rõ điểm này
Mọi hơn thua lắng đọng.006
Ai sống chuộng mỹ tướng
Không phòng hộ các căn
Ăn uống không tiết độ
Biếng lười không nỗ lực
Ma áp đảo kẻ ấy
Như gió thổi cây yếu.007
Ai sống quán bất tịnh
Khéo gìn giữ các căn
Tiết chế trong ẩm thực
Với tịnh tín chuyên cần
Ma không thể áp chế
Như gió cuồng núi đá.008
Ai mặc vải cà-sa
Tâm chưa bỏ ô nhiễm
Không tự chế, không thật
Không xứng với cà-sa.009
Ai từ bỏ ô nhiễm
Khéo nghiêm trì giới hạnh
Sống chân thực, tự chế
Thật xứng với cà-sa.010
Điều giả cho là thật
Điều thật thấy là giả
Do tư duy tà vạy
Chúng không đạt chân lý.011
Điều thật biết là thật
Điều giả hiểu là giả
Do tư duy chân chánh
Chúng đạt được chân lý.012
Như ngôi nhà vụng lợp,
Nước mưa len lỏi vào,
Tâm không tu cũng vậy,
Tham dục rỉ rả vào!013
Như ngôi nhà khéo lợp,
Nước mưa không thấm vào,
Tâm khéo tu cũng vậy,
Tham dục khó lọt vào.014
Nay sầu, đời sau sầu
Kẻ ác hai đời sầu
Nó sầu khổ phiền muộn
Thấy nghiệp uế mình làm.015
Giờ vui, sau cũng thế
Người làm lành hân hoan
Nhớ tịnh nghiệp đã làm
Niềm vui càng to lớn.016
Nay khổ đời sau khổ
Kẻ ác hai đời khổ
Khổ tâm: "Ta làm ác"
Sanh ác thú khổ hơn.017
Nay sướng, đời sau sướng
Làm phước hai đời sướng
Sung sướng: "Ta làm phước"
Sanh cõi lành sướng hơn.018
Dù nói nhiều kinh điển
Phóng túng, không thực hành
Chẳng hưởng sa môn quả
Như mục đồng đếm bò.019
Dù nói ít kinh điển
Nhưng sống thực hành pháp
Đoạn trừ tham sân si
Tỉnh giác, tâm giải thoát
Không chấp thủ mong cầu
Đời này hoặc đời sau
Ắt hưởng sa môn quả.020
I.- Phẩm Tỉnh-Giác
Không phóng dật: đường sống
Phóng dật là đường chết
Nỗ lực hoá bất tử
Buông lung: đời như hết
Nhận thức khác biệt ấy
Người trí không giải đãi
Hoan hỷ trong chuyên cần
Tâm cao với thư thái
Kiên trì tu thiền định
Bậc tu thường tinh tấn
Liễu tri đạo giải thoát
Chứng vô thượng niết bàn.021-023
Cần mẫn thường cảnh giác.
Sống trong sạch, tĩnh tâm,
Tự chế sống chúng pháp,
Tiếng lành ngày càng tăng.024
Nỗ lực không chễnh mãng.
Tự chế, có kỷ cương.
Bậc trí xây hải đảo.
Lũ lụt khó dâng tràn.025
Kẻ mê si kém trí
Chỉ biết sống phóng túng
Bậc trí luôn tinh cần
Như gìn tài sản lớn
Chớ sống đời dễ duôi
Đừng đắm say dục lạc
Thiền định, luôn tinh cần
Hạnh phúc lớn chứng đạt.026-027
Bậc trí diệt buông lung
Bằng chánh hạnh tinh cần
Lên đài cao trí tuệ
Vô ưu nhìn sầu khổ
Như người đứng trên núi
Nhìn ngu nhân đất bằng.028
Tinh cần giữa phóng túng
Tỉnh thức giữa trầm mê
Bậc trí như tuấn mã
Bỏ sau lưng ngựa què.029
Ðế Thích không phóng dật,
Ðạt ngôi vị thiên chủ.
Không phóng dật được khen,
Phóng dật thường bị trách.030
Biết sợ với phóng túng
Tỳ khưu vui tinh cần
Tiến bước như lửa hừng
Thiêu trói buộc lớn nhỏ.031
Vui thích không phóng dật,
Cái phóng dật nguy hại ,
Không thể bị thối thất,
Nhất định gần Niết Bàn.032
III.- Phẩm Tâm.
Tâm yếu đuối giao động
Nhiếp, hộ thật khó khăn
Như thợ khéo chuốt tên
Bậc trí gìn tâm thẳng.033
Tâm (tu) vùng vẫy mạnh
Như cá trên đất khô
Tách ra khỏi thủy tánh
Hãy đoạn tận ma lực.034
Tâm manh động, khó nắm
Quay cuồng theo thị dục
Thiện thay tâm điều phục
Tâm thuần ắt an lạc.035
Tâm sâu kín khó thấy
Theo thị dục xoay cuồng
Bậc trí gìn tâm ý
Phòng hộ tâm an lạc.036
Ðộc hành cõi xa xăm
Chập chờn trong hang thẳm
Ai điều phục tâm ấy
Thoát ma chướng trói trăn0.37
Người tâm không an lập
Không hiểu chân diệu pháp
Niềm tin bị giao động
Tuệ giác không thể nhập.038
Ai tâm không cảm nhiễm
Ai tâm không quấy phiền
Bỏ cả ác và thiện
Bậc tỉnh thức vô úy.039
Hiều thân như đồ gốm
Trụ tâm như thành trì
Chống ma bằng gươm trí
Vô trước, giữ chiến thắng.040
Rồi đây thân xác này,
Sẽ nằm dài trên đất,
Bị vất nằm vô thức,
Như gỗ mục bên đường.0.41
Kẻ thù hại kẻ thù
Oan gia hại oan gia
Điều gây tác hại hơn
Chính là tâm hướng tà.042
Cha mẹ và quyến thuộc
Có điều không làm được
Khi cõi lòng thiện chân
Tạo vô vàn phúc đức.043
IV.- Phẩm Hoa.
Ai quán triệt đất này
Dạ ma, nhân, thiên giới?
Ai hiểu được pháp cú
Đã được khéo thuyết giảng
Như chuyên viên lựa hoa?0.44
Hữu học quán triệt đất
Dạ ma nhân, thiên giới
Hữu học hiểu pháp cú
Đã được khéo thuyết giảng
Như chuyên viên lựa hoa.045
Biết thân dường bọt nổi
Hiểu thân là ảo hoá
Hủy tên hoa của ma
Vượt tầm mắt tử thần.046
Người nhặt hoa dục lạc
Lòng tham nhiễm mê si
Tử thần đoạt mạng đi
Như lụt cuốn làng ngủ.0.47
Người hái hoa dục lạc
Ý đắm nhiễm say sưa
Khi lòng dục chưa vừa
Bị thần chết chinh phục.048
Hiền sĩ đi vào làng
Như loài ong đến hoa
Không tổn hại hương sắc
Hút mật xong bay đi.049
Đừng nhìn lỗi người khác
Có làm hay không làm.
Nên tự tìm lỗi mình
Có làm hay không làm.0.50
Như bông hoa tươi đẹp.
Có sắc không mùi hương.
Cũng vậy dù thiện ngôn.
Không làm không kết quả.0.51
Như bông hoa tươi đẹp.
Có sắc có mùi hương.
Cũng vậy, lời thiện ngôn.
Có làm, mới kết quả.052
Như từ một đống hoa
Nhiều tràng hoa được kết.
Cũng vậy, thân sanh tử,
Làm được nhiều thiện sự.053
Hương hoa không ngược gió,
Gỗ trầm và mộc hương,
Hoa lài cũng không thể
Chỉ có hương đức hạnh
Mới bay ngược chiều gió.
Bậc hiền nhân toải khắp
Vang danh bốn phương trời.0.54
Gỗ trầm hay mộc hương,
Hoa sen hoặc hoa lài
Trong các thứ hương đó,
Giới hương là tối thượng.055
Trầm hương hay mộc hương,
Hương này ít giá trị
Hương giới hạnh tối thượng
Bát ngát giữa chư thiên.056
Bậc đầy đủ giới đức
An trú không buông lung
Giải thoái với chánh trí
Ma chẳng biết đường đi.057
Như giữa đống rác bẩn,
Đổ bỏ bên đường cái
Tại đấy hoa sen nở
Thơm sạch vui lòng người
Cũng vậy giữa chúng phàm,
Uế nhiễm và tối tăm
Đệ tử bậc Chánh Giác
Với trí tuệ chói sáng.058-059
V.- PHẨM NGU.
Đêm dài cho kẻ thức
Đường dài cho kẻ mệt
Luân hồi dài kẻ ngu
Không thông hiểu chánh pháp.060
Tìm không được bạn đường,
Hoặc bằng hoặc hơn mình,
Thà chọn kiếp độc hành
Hơn đi cùng kẻ ngu.061
Con tôi, tài sản tôi,
Người ngu sanh ưu não,
Tự ta, ta không có,
Con đâu, tài sản đâu?062
Người ngu nghĩ minh ngu,
Nhờ vậy thành có trí.
Người ngu tưởng có trí
Thật đúng là chí ngu.063
Kẻ ngu dầu trọn đời
Được thân cận bậc trí
Cũng không hiểu lý pháp
Như muỗng với vị canh.064
Người trí dù khoảnh khắc
Kề cận bậc hiền minh
Cũng nhanh hiểu lý pháp
Như lưỡi nếm vị canh.065
Người ngu si thiếu trí,
Tự ngã thành kẻ thù.
Làm các nghiệp không thiện,
Phải chịu quả đắng cay.066
Nghiệp làm không tốt đẹp
Làm rồi phải ray rứt
Thọ cảm quả dị thục
Mặt nhuốm lệ khóc than.067
Một việc làm tốt đẹp
Làm rồi không ray rứt
Thọ cảm quả dị thục
Tâm hân hoan vui vẻ.068
Khi tội ác chưa muồi
Kẻ ngu nghĩ là ngọt
Khi ác nghiệp chín muồi
Ke ngu chịu khổ đau.069
Kẻ ngu dù thọ thực
Mỗi tháng bằng cọng cỏ
Cũng không có giá trị
Bằng một phần mười sáu
Của bậc thực chứng pháp.070
Nghiệp ác đã được làm,
Như sữa, không đông ngay,
Cháy ngầm theo kẻ ngu,
Như lửa tro che đậy.071
Kẻ ngu được tài năng
Là lúc chịu bất hạnh
Hạnh phúc bị tổn hại
Trí não cũng tiêu tan.072
Cầu danh không tương xứng
Chủ tọa hàng tý kheo
Quyền hành trong tu viện
Tư gia nhận lễ cúng.073
Mong cả hai tăng tục
Đều biết đến ta đây
Bất luận việc lớn nhỏ
Đều theo mệnh lệnh ta
Kẻ ngu suy nghĩ vậy
Dục và mạn tăng trưởng.074
Khác thay duyên thế lợi
Khác thay đường níp-bàn
Biết rõ lẽ như vậy
Tỳ-kheo đệ tử Phật
Chớ vui thích lợi lộc
Hãy tu hạnh viễn ly.075
Page updated
Google Sites
Report abuse