Mae'r adnodd hwn yn dangos sut mae'r sgiliau sydd eu hangen i gyrraedd safon uchel yn cael eu datblygu'n raddol o gam un hyd at gam cynnydd pump. Defnyddiwch hyn wrth gynllunio gweithgareddau i sicrhau bod cynnydd mewn sgiliau a her briodol yn ganolog i unrhyw dasg.

📊 Taenlenni

Trin data yw'r broses o gasglu, trefnu, dadansoddi, a dehongli data. Mae'n cynnwys casglu gwybodaeth o amrywiaeth o ffynonellau, megis arolygon, arbrofion, neu arsylwadau, ac yna ddidoli a dosbarthu'r data mewn ffordd sy'n eu gwneud yn hawdd eu deall a'u dadansoddi. Yna, dadansoddir y data i chwilio am batrymau, tueddiadau neu berthnasoedd, a defnyddir yr wybodaeth i ddod i gasgliadau neu ganlyniadau rhesymegol.

Nod trin data yw echdynnu gwybodaeth ystyrlon a defnyddiol o'r data. Gellir defnyddio meddalwedd megis j2data, Google Sheets a Microsoft Excel ar gyfer tasgau trin data. Mae i bob un ei chryfderau a'i gwendidau, a gall defnyddwyr ddewis yr un sy'n gweddu orau i'w hanghenion a'u dewisiadau.

Mae’r cyflwyniad hwn yn dangos y modd y gellir datblygu’r sgiliau sy’n gysylltiedig â thaenlenni o gamau cynnydd 1 i 5. Gellir ei ddefnyddio i gefnogi eich gwaith cynllunio ar gyfer gweithgareddau trwy sicrhau bod y cynnydd priodol mewn sgiliau a lefel yr her yn addas ar gyfer y dysgwyr.

⭐ ARCHWILIO!

Sicrhau cyfleoedd all-lein i archwilio a chasglu data (dan do ac yn yr awyr agored), yn ogystal â'r cyfle i ddidoli a dosbarthu'r gwrthrychau â llaw.

⭐ BYWYD GO IAWN!

Dylai'r data a ddefnyddir mewn taenlenni fod yn berthnasol i'r dysgwyr er mwyn cynyddu dilysrwydd y dysgu.

⭐ MODELU AC YMARFER!

Bydd modelu ac ymarfer gan ddefnyddio'r offer yn gwella annibyniaeth y dysgwyr.

⭐ CYMYSGU'R CYFAN!

Defnyddio ystod eang o offer a llwyfannau meddalwedd i ehangu'r profiadau dysgu.

⭐ DEWCH I NI SIARAD!

Rhoi amser i'r dysgwyr esbonio'r hyn y maent wedi'i wneud, a pham. Caniatáu i gymheiriaid werthuso a holi eu gwaith.

Awgrymiadau 🔎

JiT

j2create

j2data

j2office

Google Sheets

Microsoft Excel

Pic Collage

Numbers

Dyma rai apiau a meddalwedd y gallwch eu defnyddio i ddatblygu sgiliau taenlennu. Detholiad bach yw'r rhain - mae LLAWER mwy ar gael. Mae'n hanfodol eich bod yn dewis yr apiau a meddalwedd syn addas i'r dysgwyr a bod pob dysgwr yn profi ystod or cymwysiadau hyn wrth iddynt gymhwyso a datblygu eu sgiliau digidol.

CC1 - Casglu a chyflwyno gwybodaeth

Sut mae da yn edrych?

Gyda chymorth, gall y dysgwyr ddefnyddio meddalwedd briodol i greu, trefnu a storio gwybodaeth am wrthrychau cyfarwydd yn yr ystafell ddosbarth ac o'i chwmpas. Gall y dysgwyr ddidoli a dosbarthu'r wybodaeth hon gan ddefnyddio un maen prawf. Cyflwynir y data ar ffurf pictogramau, a bydd y dysgwyr yn gallu eu dehongli a dod i gasgliadau priodol, e.e. yr anifail anwes mwyaf poblogaidd yn y dosbarth.

Beth am...

Creu pictogram ar j2data o drychfilod bach a geir yn yr amgylchedd awyr agored.

Darganfod gwybodaeth am anifeiliaid anwes aelodau'r dosbarth neu eu hoff ffrwythau, gweithgareddau a hobïau, ac ati.

Didoli dail yr hydref yn ôl lliw, maint a math.

⭐ Sgiliau ⭐

Mewnbynnu gwybodaeth i gronfa ddata

Defnyddio meddalwedd tebyg i J2Data: Creu pictogram i goladu'r wybodaeth a gesglir.

Gwerthuso data mewn pictogram

Gall y dysgwyr ateb cwestiynau ar y data.

Casglu gwybodaeth

Cofnodi nifer y gwrthrychau a ddymunir mewn modd syml e.e rhicbren

Didoli gwybodaeth

Gall y dysgwyr ddidoli data syml gan ddefnyddio un maen prawf.

CC2 - Trin data sylfaenol

Sut mae da yn edrych?

Gall y dysgwyr ddefnyddio taenlen i storio a holi gwybodaeth. Gallant ddefnyddio taenlen i greu graff sy'n eu helpu i esbonio rhywbeth am eu pwnc cyfredol. Gellir dosbarthu taenlenni a baratowyd ymlaen llaw, a disgwylir i'r dysgwyr allu ychwanegu gwybodaeth at daenlen benodol. Wrth iddynt symud ymlaen, byddant yn dechrau creu eu taenlenni eu hunain. Gall y dysgwyr fformatio'r wybodaeth a fewnbynnir i'r celloedd i greu tabl sy'n eu galluogi i ddidoli'r wybodaeth i ateb cwestiynau.

Beth am...

Mewnbynnu data i daenlen wedi'i pharatoi (Excel, Google Sheets, ac ati) ar gyfer pwnc penodol, e.e. nifer y pryfed y deuir ar eu traws ar daith natur yng ngardd yr ysgol. Creu siartiau amrywiol, e.e. siart bar/siart cylch ar gyfer y data, a newid lliw'r barrau/hollti'r siart cylch.

Casglu ac yna gofnodi data penodol mewn taenlen wedi'i pharatoi (Excel, Google Sheets, ac ati), e.e. cofnodi canlyniadau gweithgareddau athletaidd a chreu ystod o siartiau yn Excel. Gall y disgyblion fformatio'r daflen trwy ailfeintio'r testun, newid y math o destun, fformatio'r lliw cefndir, ychwanegu amlinellau, ac ati i wella edrychiad a theimlad y daenlen.

Defnyddio taenlen parod sy'n efelychu gwariant mewn siop. Bydd dysgwyr yn newid nifer yr eitemau sy'n cael eu prynu er mwyn gweld effaith hyn ar cyfanswm y gwariant ac yn gallu ateb cwestiynau penodol ble mae angen iddynt newid y gwerthoedd er mwyn eu hateb.

⭐ Sgiliau ⭐

Llywio taenlen

Deall trefniadaeth taenlen (celloedd a cholofnau) a'r modd i adnabod celloedd penodol.

Gwneud data'n haws i'w ddadansoddi

Trosi data i mewn i siart / graff er mwyn ei arddangos mewn ffurf gweledol.

Newid edrychiad taenlen

Deall sut i ailfeintio'r testun, dewis y math o destun a'r lliw cefndir, amlinellu, ac ati yn y daenlen.

Trefnu a hidlo

Defnyddio nodweddion trefnu e.e. mwyaf i'r lleiaf, lleiaf i'r mwyaf a hidlo er mwyn ateb cwestiynau syml am y data.

Casglu data

Casglu ac yna cofnodi data penodol mewn tabl wedi'i baratoi gan ddefnyddio taenlen (e.e. Excel, Google Sheets)

Arbrofi

Dechrau arbrofi i weld sut mae newid gwerth un cell yn effeithio celloedd eraill o fewn taenlen gan gychwyn rhagfynegi'r newidiadau.

CC3 - Modelu

Sut mae da yn edrych?

Mae'r dysgwyr yn casglu data ac yna'n creu/fformatio eu taenlen eu hunain (e.e. Excel, Google Sheets), a gallant wedyn greu siartiau amrywiol o'r data a gesglir, e.e. siart bar/siart cylch/siart ‘radar’/graff llinell.

Mae'r dysgwyr yn fformatio'r siartiau a grëwyd trwy ychwanegu teitl, labelu'r echelinau, newid y lliw cefndir, ac ati.

Mae'r dysgwyr yn gwneud cynnydd yn eu defnydd o daenlenni trwy gynyddu amrywiaeth y data a ddefnyddir, a'u trin â fformiwlâu syml, e.e. Adio =(G2+F2+H2), Tynnu =(G2-F2), Lluosi =(G2*H2), Rhannu =(G2/F2), Swm =SUM(G2:H2).

Pan fydd y dysgwyr yn gallu mewnbynnu fformiwlâu, gallant archwilio perthynas y fformiwlâu wrth newid gwerthoedd, ac ati. Gall y dysgwyr gynyddu cymhlethdod trwy ddefnyddio amrywiaeth o fformiwlâu, er enghraifft: Uchafswm =MAX(G2:H2), Lleiafswm =MIN(G2:H2), Cyfartaledd =AVERAGE(G2:H2). Gallant wedyn ddechrau gofyn cwestiynau ‘Beth os’ i ragweld canlyniad newid elfennau data unigol. Maent yn dechrau modelu sefyllfaoedd posib, er enghraifft, os fyddai cost eitem yn cynyddu beth fyddai effaith hyn ar yr elw?

Beth am...

Cyflwyno fformiwlâu ac addysgu sut i'w defnyddio i gyfrifo hafaliadau adio, tynnu, lluosi a rhannu (+ -* /), ac yna symud ymlaen i ddefnyddio fformiwlâu mewn gweithgareddau penodol, e.e. defnyddio fformiwlâu i gyfrifo cost gwerthiannau ffrwythau yn yr ysgol, neu sgorau twrnamaint Rygbi'r Chwe Gwlad. Gall y disgyblion ddefnyddio fformiwlâu megis ‘swm’, ‘uchafswm’ a ‘lleiafswm’ i ddadansoddi'r data.

Mewnbynnu data i daenlen (e.e. Excel, Google Sheets, ac ati) sy'n gysylltiedig ag ymchwiliad, e.e. cofnod o'r golau y mae deunyddiau gwahanol yn ei adael trwyddynt. Creu siartiau amrywiol o'r data, e.e. siart bar/graff llinell, ac ychwanegu teitl, labelu'r ddwy echelin, newid y lliw cefndir, ac ati.

Trwy ddefnyddio Excel Office 365, gall dosbarth cyfan weithio gyda'i gilydd ar yr un daenlen, e.e. y dosbarth cyfan yn cofnodi nifer y gweithgareddau ymarfer corff y mae'r disgyblion yn eu gwneud dros gyfnod. Dadansoddi data trwy archwilio patrymau a pherthnasoedd, a gwneud rhagfynegiadau syml ynghylch y newidynnau sy'n newid yn y data.

⭐ Sgiliau ⭐

Creu taenlen

Creu a fformatio taenlen – ailfeintio'r testun, newid y math o destun, fformatio'r lliw cefndir, ychwanegu amlinellau, ac ati.

Fformatio siartiau

Creu a fformatio siartiau – ychwanegu teitl, labelu'r echelinau, newid y lliw cefndir, ac ati.

Modelu

Archwilio effeithiau newid fformiwlâu a data er mwyn gallu ateb cwestiynau ‘beth os’.

Fformiwlâu syml

Defnyddio fformiwlâu syml (Adio =(G2+F2+H2), Tynnu =(G2-F2), Lluosi =(G2*H2), Rhannu =(G2/F2), Swm =SUM(G2:H2))

Fformiwlau mwy cymhleth

Dechrau defnyddio fformiwlâu mwyfwy cymhleth – Uchafswm =MAX(G2:H2), Lleiafswm =MIN(G2:H2), Cyfartaledd =AVERAGE(G2:H2).

CC4 - Fformatio a phrosesu data

Sut mae da yn edrych?

Dylai'r dysgwyr allu creu taenlen yn annibynnol ac, wrth wneud hynny, ystyried y dulliau cynllunio, dylunio a fformatio sy'n briodol i'r diben a fwriadwyd. Gall y dysgwyr ddefnyddio dulliau priodol i fformatio data, ac ychwanegu rheolau dilysu addas. Defnyddir fformiwlâu a ffwythiannau priodol i fodloni canlyniadau penodol. Caiff y data eu trefnu, eu lleihau a'u hallbynnu i helpu'r broses o wneud penderfyniadau, a gall y dysgwyr addasu'r data a'r fformiwlâu cysylltiedig i fodelu senarios ‘beth os’.

Beth am...

Creu ffurflen casglu data: Defnyddio MS Forms/Google Forms i gasglu data, e.e. cofnodi'r amser a dreulir ar y cyfryngau cymdeithasol yn ystod yr wythnos, yn ogystal â'r gweithgarwch ar y llwyfannau cyfryngau cymdeithasol hyn. Allforio'r wybodaeth hon i daenlen Excel a dadansoddi'r data – didoli, graff, trosglwyddo i nifer o daflenni gwaith.

Fformatio gwybodaeth i gynnwys y mathau gwahanol o ddata, e.e. talgrynnu symiau o arian i ddau le degol, rhifau cyfan, ac ati.

Defnyddio fformiwlâu, e.e. IF, Count If, Cyfrifo Canrannau, Cymedr, Cyfartaledd, Amrediad, Modd, Canolrif. Creu tabl amlder.

Cymharu data dros gyfnod o amser gan echdynnu gwybodaeth berthnasol i nodi tueddiadau amlwg, e.e. data ar y newid yn yr hinsawdd o ddechrau'r ganrif hyd at heddiw, data'n ymwneud â nifer y bobl y bu'n rhaid iddynt fynd i'r ysbyty oherwydd COVID ac a oedd/nad oedd wedi cael eu brechu yn ystod y pandemig, ac ati. Yna dod i gasgliad ac adrodd am y canlyniadau i amlygu tueddiadau.

⭐ Sgiliau ⭐

Dylunio taenlenni

Dylunio strwythur taenlen, gan gynnwys y taflenni gwaith, y dull llywio, y fformiwlâu, yr offer, a'r technegau sydd i'w defnyddio.

Ffynonellau data

Mewnforio data o ffeil .csv a chynhyrchu eu cynnwys eu hunain.

Gwella gosodiad taenlenni

Gwella gosodiad a fformat y daenlen, gan gynnwys arddull y ffont; maint y ffont; gwell gridiau/borderi; teitlau; lliwiau; celloedd cyfunol; alinio celloedd; amlapio'r testun; penynnau a throedynnau; ffurfiau; tab taflen waith.

Delweddu data

Creu siart/graff gyda theitl, allwedd, labeli echelinau, a fformatio priodol.

Didoli

Defnyddio'r swyddogaeth didoli ar nifer o eitemau.

Fformatio a dilysu

Defnyddio dulliau priodol i fformatio data, ac ychwanegu rheolau dilysu – fformatio data (e.e. arian cyfred, %, lleoedd degol), fformatio amodol, y defnydd o, swyddogaeth dyddiad/amser, hwyluso'r broses o fewnbynnu data trwy ddefnyddio rheolyddion ffurflenni dilysu, e.e. cwymprestrau, blychau cyfun, troellwyr, bar sgrolio.

Ffwythiannau cymhleth

Defnyddio ffwythiannau mwy cymhleth, e.e. IF, IF nythol, IF(OR), IF(AND), SUMIF, AVERAGEIF, VLOOKUP, COUNTIF.

CC5 - Ehangu sgiliau taenlen

Sut mae da yn edrych?

Mae'r dysgwyr yn cynllunio, dylunio, creu a fformatio taenlen gan ddilyn briff dylunio a ddarperir gan ‘gleient’.

Mae yna dystiolaeth o ddulliau priodol o fformatio data, ochr yn ochr â'r defnydd o reolau dilysu addas.

Mae taenlenni'n dangos y defnydd o fformiwlâu a ffwythiannau priodol i fodloni canlyniadau penodol, ac mae yna dystiolaeth o drefnu, lleihau ac allbynnu data mewn ffordd a all gefnogi'r broses o wneud penderfyniadau. Mae'r dysgwyr yn deall sut i addasu'r data a'r fformiwlâu yn eu taenlenni i'w defnyddio i fodelu senarios gwahanol. Mae yna dystiolaeth o brofi a gwerthuso'r taenlenni a gynhyrchir.

Beth am...

Gall y myfyrwyr greu taenlen neu gronfa ddata Excel yn Access gan ddefnyddio data a gesglir, e.e. yn ystod trip maes, o holiaduron neu ymchwil, ac ati, neu o ddata cyfnewidiadwy er mwyn cyfrifo senarios gwahanol.

Yn Excel, gellir gosod mathau gwahanol o ddilysrwydd ar y data, e.e. dyddiad, rhif llawn, rhestr, amser – gan sefydlu neges wall neu wall pan nad yw'r data yn ddilys. Ar ôl defnyddio'r offer dilysu, mae'n bosibl addasu'r senario ar gyfer y dasg benodol, e.e. sicrhau bod y data'n ffitio'r rheolau dilysu a bod neges o'u dewis yn ymddangos.

⭐ Sgiliau ⭐

Briff dylunio

Dadansoddi'r gofynion yn unol â briff cleient penodol, nodi'r meini prawf llwyddiant, a dylunio strwythur taenlen, gan gynnwys y taflenni gwaith, y dull llywio, y fformiwlâu, yr offer, a thechnegau mwy datblygedig.

Rheolyddion ffurflenni

Hwyluso'r broses o fewnbynnu data trwy'r defnydd o reolyddion ffurflenni, e.e. botymau, blwch gwirio, cwymprestrau, blychau cyfun, troellwyr, bar sgrolio.

Addasu'r llywio

Creu dewislen lywio er mwyn addasu a symleiddio defnydd y cleient o'r llyfr gwaith.

Dilysu'r data

Defnyddio gwiriadau dilysu, e.e. amrediad, math, presenoldeb, fformat, negeseuon dilysu.

Defnyddio macros

Defnyddio macros i gysylltu ffwythiannau cynhenid.

Profi a gwerthuso

Profi a gwerthuso taenlenni – cynllun profion, defnyddio tabl profi, yn seiliedig ar y meini prawf llwyddiant, gwerthuso'r llwyddiannau a'r methiannau profi a nodi gwelliannau, awgrymu sut i roi'r gwelliannau hyn ar waith.