Cấu tạo của cầu dao chống quá tải
Aptomat bảo vệ quá tải đóng vai trò quan trọng trong hệ thống điện của cả các công trình dân dụng và công nghiệp. Đây là thiết bị không thể thiếu giúp bảo vệ các thiết bị tiêu thụ khỏi những tình trạng quá tải có thể gây hỏng hóc.
Cầu dao chống quá tải có 4 phần chính là: tiếp điểm, hộp dập hồ quang, cơ cấu truyền động cắt và móc treo bảo vệ.
Tiếp điểm
Cầu dao chống quá tải thường có hai hoặc ba cấp tiếp điểm, bao gồm tiếp điểm chính, tiếp điểm hồ quang, và có thể có tiếp điểm phụ. Khi mạch được đóng, tiếp điểm hồ quang đóng đầu tiên, sau đó tiếp theo là tiếp điểm phụ, và cuối cùng là tiếp điểm chính. Khi cắt mạch, thứ tự mở ngược lại, tiếp điểm chính mở trước, tiếp theo là tiếp điểm phụ, và cuối cùng là tiếp điểm hồ quang.
Kết quả của việc này là hiện tượng hồ quang cháy thường chỉ xảy ra trên tiếp điểm hồ quang, giúp bảo vệ tiếp điểm chính khỏi hỏng hóc. Sử dụng thêm tiếp điểm phụ cũng có lợi ích là ngăn chặn sự lan rộng của hiện tượng hồ quang và giảm thiểu tổn thương cho tiếp điểm chính.
Hộp dập hồ quang
Để cầu dao chống quá tải hoạt động hiệu quả, hai loại thiết bị dập hồ quang phổ biến được sử dụng: kiểu nửa kín và kiểu hở. Loại kiểu nửa kín thường được đặt trong vỏ kín của CB và có lỗ thoát khí. Đặc điểm của loại này là có khả năng ngắt dòng điện đến mức không vượt quá 50KA. Trong khi đó, loại kiểu hở thường được ứng dụng khi dòng điện cắt vượt quá 50KA hoặc khi điện áp lớn hơn 1000V (cao áp).
Trong buồng dập hồ quang thông thường, các tấm thép được xếp thành lưới để tạo ra các đoạn ngắn của hồ quang. Điều này giúp phân tán và dập tắt hồ quang một cách hiệu quả, làm cho quá trình ngắt mạch diễn ra một cách trơn tru.
Kết cấu truyền động cắt
Truyền động cắt thường được thực hiện theo hai phương pháp chính: thủ công và tự động (bằng cơ điện như điện từ hoặc động cơ điện).
Đối với các aptomat có dòng điện định mức không quá 600A, thường sử dụng phương pháp điều khiển thủ công, tức là người vận hành thực hiện bằng tay. Tuy nhiên, đối với các CB có dòng điện lớn hơn, lên đến 1000A, thì phương pháp điều khiển bằng tự động thường được áp dụng, sử dụng các thiết bị điện từ như nam châm điện.
Để tăng cường lực điều khiển bằng tay, thường sẽ sử dụng tay cầm dài phụ hoạt động theo nguyên lý đòn bẩy. Ngoài ra, còn có các phương pháp điều khiển bằng động cơ điện hoặc sử dụng khí nén.
Móc treo
Aptomat tự động ngắt mạch nhờ vào các thành phần bảo vệ, hay còn gọi là móc bảo vệ. Những thành phần này được kích hoạt khi mạch điện gặp sự cố như quá tải, ngắn mạch hoặc sụt áp. Móc bảo vệ quá dòng cũng được biết đến với tên gọi bảo vệ dòng điện cực đại.