Aptomat MCCB là gì?

MCCB, hay còn gọi là aptomat khối, được thiết kế để bảo vệ hệ thống điện khỏi nguy cơ quá tải và ngắn mạch. Thiết bị này có nhiều ứng dụng trong đời sống, đặc biệt là trong sản xuất và kinh doanh. Cùng BTB Electric tìm hiểu chi tiết về MCCB, bao gồm cấu tạo và thông số kỹ thuật trong bài viết dưới đây.

MCCB là gì?

MCCB (Moulded Case Circuit Breaker), hay còn gọi là aptomat khối, là một thiết bị ngắt mạch điện dùng cho hệ thống điện 3 pha – 380V với dòng điện tần số 50 Hz – 60 Hz và cường độ lên đến 2500A. Điểm đáng chú ý của MCCB là khả năng điều chỉnh mức ngắt mạch và chức năng điều khiển tự động.

Về thiết kế, MCCB kích thước lớn hơn MCB, nó có từ 2 đến 3 cặp cực trở lên nhưng chỉ có một cần gạt duy nhất, khác hẳn với MCB mỗi cặp cực có cần gạt riêng. Một số dòng MCCB còn có tính năng điều chỉnh dòng cắt và tích hợp màn hình điện tử giúp điều khiển từ xa.

MCCB có ba chức năng chính:

• Bảo vệ mạch điện khỏi quá tải: Khi dòng điện vượt quá mức an toàn, MCCB sử dụng dải lưỡng kim hoặc bộ phận làm nóng để ngắt mạch, giúp ngăn ngừa nóng lên và hư hại.

• Bảo vệ mạch điện khi có lỗi ngắn mạch: Với bộ cắt mạch từ tính, MCCB sẽ ngắt điện khi dòng ngắn mạch xuất hiện, giúp bảo vệ các thiết bị điện.

• Kiểm soát mạch điện: Cơ chế đóng và ngắt mạch của MCCB rất quan trọng khi cần bảo dưỡng, sửa chữa hoặc nâng cấp hệ thống điện.

• Bảo vệ khi có lỗi nối đất: MCCB có khả năng phát hiện lỗi chạm đất và nhanh chóng ngắt điện, nhờ vào cơ chế phát hiện sự mất cân bằng điện giữa dây pha và dây trung tính, giúp bảo vệ hệ thống điện khỏi hư hại.

Thông số kỹ thuật của MCCB

Một số thông số quan trọng của MCCB mà bạn cần lưu ý là Ui, Ue, Uimp, In, Icu và Ics. Dưới đây là ý nghĩa của từng thông số:

• Ui – Điện áp cách điện định mức (V): Giá trị này thể hiện dòng điện tối đa mà MCCB có thể xử lý trong điều kiện thí nghiệm. Trong thực tế, giá trị này thường được đặt thấp hơn để đảm bảo an toàn.

• Ue – Điện áp làm việc định mức (V): Đây là giá trị điện áp mà MCCB có thể hoạt động liên tục, thường trùng với điện áp của hệ thống điện.

• Uimp – Điện áp xung điện định mức (V): Đây là giá trị điện áp xung cao nhất mà MCCB có thể chịu đựng khi gặp phải sự cố quá tải, ngắn mạch hoặc sét đánh.

• In – Dòng điện định mức (A): Đây là mức cường độ dòng điện tối đa mà MCCB có thể chịu đựng khi gặp sự cố, tương ứng với mức dòng cắt.

• Icu – Công suất ngắt mạch tối đa (kA): Giá trị này cho biết khi dòng điện vượt quá mức này, MCCB sẽ không thể tự động ngắt mạch và cần phải kích hoạt cơ chế bảo vệ khác.

• Ics – Dòng ngắn mạch thực tế (kA/%Icu): MCCB hoạt động trong trường hợp có dòng sự cố nằm trong ngưỡng này và sẽ kích hoạt bảo vệ nếu dòng điện vượt quá mức này. Giá trị Ics càng cao thì MCCB càng hiệu quả.

Nguyên lý hoạt động của aptomat MCCB

Phần lớn các dòng MCCB hoạt động dựa trên cơ chế nhiệt để phát hiện quá tải và ngắt mạch điện. MCCB có chức năng bảo vệ nhiệt chống quá tải, nghĩa là khi dòng điện vượt quá giới hạn định mức và tiếp điểm bắt đầu nóng lên, mạch điện sẽ tự động ngắt. Cơ chế ngắt điện theo nhiệt của MCCB có độ trễ thời gian, cho phép tình huống quá tải xảy ra trong khoảng thời gian ngắn mà vẫn được kiểm soát.

Bên cạnh đó, nguyên lý hoạt động của MCCB cũng có thể dựa trên cảm ứng điện từ với thời gian phản hồi tức thì. Trong cơ chế này, MCCB rất nhanh chóng phát hiện các sự cố trên dòng điện và ngắt mạch ngay lập tức. Các dòng MCCB này còn được trang bị tính năng phân tán hồ quang điện bên trong để đối phó với các phản ứng quá nhanh.

Nhiều loại MCCB có khả năng điều khiển từ xa thông qua bộ điều khiển, thay thế cho thao tác thủ công bằng tay. Tính năng này rất hữu ích khi cần bảo trì, sửa chữa hệ thống điện, giúp kiểm soát tốt tình trạng dòng điện và bảo vệ an toàn cho kỹ thuật viên đang thực hiện công việc sửa chữa.

=>> Xem thêm: Thông số và cấu tạo của aptomat MCB