So sánh cầu dao và cầu chì - nên chọn loại nào?

Cầu dao điện và cầu chì đều được thiết kế với mục đích chung là ngăn chặn tình trạng quá tải điện để tránh các sự cố chập cháy không mong muốn trên hệ thống dây điện. Dù cả hai thiết bị đều có khả năng ngắt dòng điện ngay lập tức, nhưng chúng hoạt động dựa trên các cơ chế khác nhau và có ứng dụng thực tế khác nhau. Trong bài viết này, BTB Electric sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa cầu chì và cầu dao điện một cách chi tiết.

Khám phá nhanh về cầu dao

Cầu dao (Circuit Breaker) là thiết bị đóng ngắt mạch điện có thể được sử dụng nhiều lần. Có hai loại cầu dao chính: loại truyền thống, hoạt động bằng tay, và loại tự động, thường được gọi là aptomat. Cầu dao có khả năng nhận diện các tình huống như quá tải điện, ngắn mạch hoặc một số sự cố khác.

Các bộ phận cấu tạo của cầu dao bao gồm tiếp điểm, hộp dập hồ quang, cơ cấu cắt truyền động, móc bảo vệ, và các thành phần liên quan khác. Trong trường hợp quá tải hoặc sụt áp, lò xo gắn với móc bảo vệ sẽ co lại, kéo móc ra khỏi vị trí cũ, dẫn đến việc ngắt mạch điện để bảo vệ hệ thống.

Khám phá nhanh về cầu chì

Cầu chì (Fuse) là thiết bị bảo vệ mạch điện bằng cách tự ngắt dòng điện khi xảy ra sự cố quá tải. Cơ chế hoạt động của cầu chì dựa trên việc phần kim loại bên trong sẽ tự uốn cong hoặc tan chảy để ngắt mạch điện khi dòng điện vượt quá mức cho phép. Cầu chì đã ra đời từ năm 1890 và từ đó đến nay, đã trở thành một thành phần quan trọng trong các hệ thống điện trên khắp thế giới.

Cầu chì bao gồm một dây chì được kết nối với hai đầu dẫn của mạch điện, cùng với các thành phần khác như hộp giữ cầu chì, chấu mắc và nắp cầu chì. Lớp vỏ ngoài của cầu chì thường được chế tạo từ các vật liệu cách điện như gốm, thủy tinh hoặc kim loại được sơn phủ cách điện.

Trong một hệ thống điện, cầu chì thường được đặt trong hộp cầu chì trung tâm, từ đó các mạch điện sẽ phân phối điện từ lưới điện đến các khu vực khác. Khi dòng điện ổn định, cầu chì cho phép dòng điện đi qua. Tuy nhiên, nếu dòng điện quá tải, cầu chì sẽ tự tan chảy để ngắt mạch điện, bảo vệ hệ thống khỏi nguy cơ chập cháy. Lưu ý, cầu chì chỉ hoạt động một lần, và nếu nó bị cháy hoặc nổ, cần phải thay thế cầu chì mới để mạch điện hoạt động trở lại.

Những điểm khác biệt giữa cầu dao và cầu chì

Khi quan sát từ bên ngoài, ta có thể dễ dàng nhận thấy sự khác biệt trong thiết kế giữa cầu chì và cầu dao. Cầu chì thường có dạng hộp chữ nhật dài hoặc ống tròn kín, trong khi cầu dao điện có phần cần gạt nhô lên phía trước, tạo nên sự khác biệt rõ ràng.

Về chức năng, cầu chì chỉ bảo vệ mạch điện khỏi quá tải, còn cầu dao điện lại có công dụng bảo vệ toàn diện hơn, không chỉ đối phó với quá tải mà còn ngăn chặn ngắn mạch, rò điện, lỗi nối đất và các rủi ro khác.

Do nguyên lý hoạt động khác nhau, tuổi thọ của cầu chì và cầu dao cũng khác biệt. Khi cầu chì bị nóng chảy do quá tải, nó không thể sử dụng lại và cần được thay mới. Ngược lại, cầu dao có cơ chế đóng ngắt tự động, có thể tái sử dụng nhiều lần, chỉ cần đặt lại sau mỗi lần kích hoạt. Tuy nhiên, cầu chì thường ngắt mạch nhanh hơn so với cầu dao.

=>> Đọc thêm: Cách chuẩn bị và sử dụng máy cắt không khí ACB