ความหมายและประโยชน์ของการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์
การชำระเงิน (payment) คือ การส่งมอบเงินหรือโอนเงินผ่านช่องทางต่าง ๆ เพื่อซื้อสินค้าและบริการ หรือใช้ชำระหนี้ โดยสามารถใช้สื่อการชำระเงินที่เป็นได้ทั้งเงินสดและไม่ใช่เงินสด ในบางครั้งการชำระเงินอาจทำผ่านคนกลางที่เป็นผู้ให้บริการเพื่ออำนวยความ สะดวกและรักษาความปลอดภัยของการทำรายการ ซึ่งผู้ให้บริการมีทั้งที่เป็นสถาบันการเงินและ มิใช่สถาบันการเงิน (non-bank)
การชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์
การชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ หมายถึง การส่งมอบหรือโอนเงินเพื่อซื้อสินค้า และบริการ หรือชำระหนี้ ผ่านช่องทางต่าง ๆ ที่มีความสะดวกและรวดเร็วโดยใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ มาช่วย ทั้งด้านสื่อที่ใช้ชำระเงินแทนเงินสด เช่น บัตรเอทีเอ็ม บัตรเดบิต บัตรเครดิต เงินอิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงช่องทางการชำระเงินที่ใช้งานง่ายและรวดเร็ว เช่น ผ่านอินเทอร์เน็ต โดยใช้อุปกรณ์ประเภทต่าง ๆ อาทิ คอมพิวเตอร์ โทรศัพท์มือถือ
1.บัตรเอทีเอ็ม เป็นบัตรอิเล็กทรอนิกส์ที่ธนาคารพาณิชย์ออกให้แก่ลูกค้า โดย ผูกกับบัญชีเงินฝากของเจ้าของบัตร เพื่อใช้ทำธุรกรรมทางการเงินผ่านเครื่องทำรายการ อัตโนมัติแทนการเดินทางไปทำธุรกรรมที่ธนาคาร เช่น เครื่องเอทีเอ็ม (ATM : automated teller machine)
2.บัตรเดบิต (debit card) เป็นบัตรอิเล็กทรอนิกส์ที่ธนาคารพาณิชย์ออก ให้แก่ลูกค้าโดยผูกกับบัญชีเงินฝากของเจ้าของบัตรและสามารถใช้งานได้เช่นเดียวกับบัตร เอทีเอ็ม แต่มีคุณสมบัติที่เพิ่มขึ้นจากบัตรเอทีเอ็มตรงที่สามารถใช้ซื้อสินค้าและบริการต่าง ๆ ณ จุดขายและทางออนไลน์ได้ โดยผู้ถือบัตรสามารถสังเกตจุดที่รับบัตรได้จากตราหรือโลโก้ ที่ร้านค้าติดหรือแสดงไว้ เช่น VISA, MasterCard, UnionPay
3.บัตรเครดิต (credit card) เป็นบัตรที่ออกโดยธนาคารพาณิชย์หรือบริษัท ผู้ประกอบธุรกิจบัตรเครดิต (ผู้ออกบัตร) เพื่อให้ผู้ใช้บริการ (ผู้ถือบัตร) นำไปใช้ชำระค่าสินค้า และบริการแทนเงินสดโดยไม่เกินวงเงินที่ผู้ออกบัตรกำหนดไว้ โดยผู้ออกบัตรจะจ่ายเงินให้กับ ร้านค้าไปก่อน และจะเรียกเก็บเงินจากผู้ถือบัตรตามระยะเวลาที่กำหนด (ดูรายละเอียดเพิ่มเติม ได้จากหน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง สินเชื่อ)
4. เงินอิเล็กทรอนิกส์ (e-Money) เราอาจได้ยิน e-Money ในชื่อเรียกอื่น ๆ เช่น บัตรเงินอิเล็กทรอนิกส์ บัตรเติมเงินรถไฟฟ้า e-Wallet, e-Purse, Mobile money, e-Cash แม้จะมีชื่อเรียกต่างกันไป แต่ลักษณะที่เหมือนกัน คือ มูลค่าเงินจะถูกบันทึกอยู่ในสื่อ
การชำระเงินทางอินเทอร์เน็ต (internet payment) เป็นการชำระ ค่าสินค้าและบริการหรือโอนเงินผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โดยผู้ใช้บริการสามารถเลือกชำระ ค่าสินค้าและบริการได้ในหลายรูปแบบ เช่น
1) ผ่านบริการ internet banking ของธนาคารพาณิชย์ ซึ่งเป็นบริการ ที่ผู้ใช้บริการสามารถโอนเงิน ชำระเงินค่าสินค้าและบริการโดยตัดเงินจากบัญชีเงินฝาก ที่ผู้ใช้บริการเปิดไว้กับธนาคารและยังสามารถตรวจสอบยอดเงินในบัญชี เรียกดูรายการใช้จ่าย ย้อนหลังได้ โดยสามารถสมัครใช้บริการกับธนาคารที่ผู้ใช้บริการมีบัญชีเงินฝากอยู่
2) ผ่านเว็บไซต์ของร้านค้าออนไลน์ด้วยบัตรเครดิต บัตรเดบิต หรือ เงินอิเล็กทรอนิกส์ โดยสามารถซื้อสินค้าและบริการกับร้านค้าออนไลน์ที่มีช่องทางชำระเงินผ่าน บัตรเครดิตหรือบัตรเดบิต ซึ่งผู้ซื้อเพียงกรอกรายละเอียดการชำระเงิน เช่น หมายเลขบัตร ชื่อผู้ถือบัตร วันหมดอายุ หมายเลขรหัส CVV8 รวมถึงอาจต้องใส่รหัสผ่าน OTP9 ด้วย และ เมื่อการชำระเงินสำเร็จจะได้รับข้อความยืนยันการชำระเงินทางหน้าเว็บไซต์ ทาง SMS หรือทาง อีเมล ตามที่ได้แจ้งลงทะเบียนไว้กับธนาคารหรือผู้ออกบัตร