คําอธิบายรายวิชาเพิ่มเติม
เคมี ๓ กลุมสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร
ชั้นมัธยมศึกษาปที่ ๔ - ๖ เวลา ๖๐ ชั่วโมง จํานวน ๑.๕ หนวยกิต
ศึกษาความหมายของอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี ทดลองเพื่อศึกษาอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี การคํานวณหาอัตราการเกิดปฏิกิริยาของสารจากกราฟ ศึกษาและวิเคราะหแนวคิดเกี่ยวกับการเกิดปฏิกิริยาเคมีโดยใชทฤษฎีจลนและการชนกันของอนุภาค การเกิดสารเชิงซอนกัมมันต พลังงานกับการดําเนินไปของปฏิกิริยาเคมี ศึกษาและทดลองเกี่ยวกับผลของความเขมขน พื้นที่ผิว อุณหภูมิตัวเรงปฏิกิริยาและตัวหนวงปฏิกิริยาตออัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี สมบัติของตัวเรงปฏิกิริยาและการใชทฤษฎีจลนอธิบายผลของปจจ ัยตางๆ ที่มีตออัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี ศึกษาปฏิกิริยาเคมีที่เกิดขึ้นอยางสมบูรณ การเกิดปฏิกิริยาไปขางหนา ปฏิกิริยายอนกลับและปฏิกิริยาที่ผันกลับได ทดลองเกี่ยวกับปฏิกิริยาที่ผันกลับได ศึกษาการเปลี่ยนแปลงที่ทําใหเกิดภาวะสมดุลระหวางสถานะ สมดุลในสารละลายอิ่มตัว สมดุลไดนามิก ศึกษาและทดลองสมดุลเคมีในปฏิกิริยา วิเคราะหความสัมพันธระหวางความเขมขนของสารตางๆ ณ ภาวะสมดุล คาคงที่สมดุลกับสมการเคมี คํานวณหาคาคงที่ของสมดุลและหาความเขมขนของสารในปฏิกิริยา ณ ภาวะสมดุล ทดลองเพื่อศึกษาผลของความเขมขน ความดัน อุณหภูมิตอภาวะสมดุลและคาคงที่สมดุล หลักของเลอชาเตอลิเอและการนําหลักของเลอชาเตอลิเอไปใชในกระบวนการอุตสาหกรรม กระบวนการตางๆ ของสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอมศึกษาและทดลองสมบัติบางประการของสารละลายอิเล็กโทรไลตและสารละลายนอนอิเล็กโทรไลต ประเภทของสารละลายอิเล็กโทรไลต ศึกษาไอออนในสารละลายกรดและเบส ทฤษฎีกรด-เบสของอารเรเนียส เบรินสเตด–ลาวรีและลิวอิส ศึกษาและทดลองเกี่ยวกับการถายโอนโปรตอนของสารละลายกรด-เบส ศึกษาคูกรด–เบส การคํานวณและการเขียนสมการการแตกตัวของกรด-เบส การคํานวณคาคงที่ การแตกตัวเปนไอออนของกรดออนและเบสออน ศึกษาและทดลองการแตกตัวเปนไอออนของน้ํา การคํานวณคาคงที่การแตกตัวของน้ํา pH ของสารละลายและการคํานวณคา pH อินดิเคเตอรสําหรับกรด-เบส สารละลายกรด-เบสในชีวิตประจําวันและในสิ่งมีชีวิต ศึกษาและทดลองเรื่องปฏิกิริยาสะเทินและปฏิกิริยาการเกิดเกลือจากปฏิกิริยาระหวางสารละลายกรดกับสารละลายเบส ปฏิกิริยาไฮโดรลิซิสของเกลือ ศึกษาเกี่ยวกับการไทเทรตสารละลายกรด-เบส การเขียนกราฟและการหาจุดสมมูลจากกราฟของการไทเทรตและคํานวณหาความเขมขนของสารละลายกรด-เบส ศึกษาหลักการเลือกใชอินดิเคเตอรสําหรับไทเทรตกรด-เบส การประยุกตความรูเรื่องการไทเทรตไปใชในชีวิตประจําวัน ศึกษาและทดลองสมบัติความเปนบัฟเฟอรของสารละลาย เพื่อใหมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี สมดุลเคมีในสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอม และสารละลายกรด-เบส โดยใชการเรียนรูดวยกระบวนการทางวิทยาศาสตรการสืบเสาะหาความรูการสํารวจตรวจสอบ สามารถนําความรูและหลักการไปใชประโยชนเชื่อมโยงอธิบายปรากฏการณหรือแกปญหาในชีวิตประจําวัน สามารถจัดกระทําและวิเคราะหขอมูล สื่อสารสิ่งที่เรียนรูมีความสามารถในการตัดสินใจ แกปญหา มีจิตวิทยาศาสตร เห็นคุณคาของวิทยาศาสตร มีจริยธรรม คุณธรรมและคานิยมที่เหมาะสม
ผลการเรียนรู
๑. คํานวณและเปรียบเทียบอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีได
๒. เขียนและแปลความหมายกราฟแสดงความสัมพันธระหวางความเขมขนของสารกับเวลารวมทั้งสามารถหาอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีจากกราฟได
๓. อธิบายแนวคิดเกี่ยวกับการเกิดปฏิกิริยาเคมีโดยใชทฤษฎีจลนและการชนกันของอนุภาคและการเกิดสารเชิงซอนกัมมันตได
๔. แปลความหมายกราฟแสดงการเปลี่ยนแปลงพลังงานกับการดําเนินไปของปฏิกิริยาเคมีและสามารถระบุไดวาเปนปฏิกิริยาดูดหรือคายพลังงานได
๕. ระบุปจจัยตาง ๆ ที่มีผลตออัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีได
๖. อธิบายผลของความเขมขนและพื้นที่ผิวของสารอุณหภูมิตัวเรงและตัวหนวงปฏิกิริยาที่มีตออัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีได
๗. อธิบายความหมายของปฏิกิริยาผันกลับ ภาวะสมดุล สมดุลระหวางสถานะ สมดุลในสารละลายอิ่มตัว สมดุลในปฏิกิริยาเคมีและคาคงที่สมดุลได
๘. อธิบายสมบัติตางๆ ของระบบ ณ ภาวะสมดุลได
๙. เขียนความสัมพันธระหวางความเขมขนของสารตั้งตนกับผลิตภัณฑ ณ ภาวะสมดุลได
๑๐. คํานวณคาคงที่สมดุลและความเขมขนของสารตางๆ ณ ภาวะสมดุลได
๑๑. ระบุปจจัยที่มีผลตอภาวะสมดุลของระบบ พรอมทั้งอธิบายการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเมื่อภาวะสมดุลของระบบถูกรบกวนได
๑๒. ระบุปจจัยที่มีผลตอคาคงที่สมดุลพรอมทั้งอธิบายเหตุผลได
๑๓. อธิบายการปรับตัวของระบบเพื่อเขาสูภาวะสมดุลโดยใชหลักของเลอชาเตอลิเอรวมทั้งการเลือกภาวะที่เหมาะสมเพื่อใหไดผลิตภัณฑสูงในอุตสาหกรรมได
๑๔. อธิบายการเกิดสมดุลเคมีในกระบวนการตางๆ ของสิ่งมีชีวิต และปรากฏการณตางๆ ในธรรมชาติและสิ่งแวดลอมได
๑๕. เปรียบเทียบสมบัติของสารละลายอิเล็กโทรไลตกับสารละลายนอนอิเล็กโทรไลต และระบุประเภทของสารละลายอิเล็กโทรไลตได
๑๖. อธิบายการเปลี่ยนแปลงเมื่อกรดหรือเบสละลายในน้ํา พรอมทั้งระบุชนิดของไอออนที่ทําใหสารละลายแสดงสมบัติเปนกรดหรือเบสได
๑๗. อธิบายความหมายของกรดและเบสตามทฤษฎีกรด–เบสอารเรเนียส เบรินสเตด–ลาวรีและลิวอิส พรอมทั้งอธิบายสมบัติของกรดหรือเบสตามทฤษฎีกรด–เบสเหลานี้ได
๑๘. ระบุโมเลกุลหรือไอออนที่เปนคูกรด – เบสในปฏิกิริยาตามทฤษฎีกรด – เบสเบรินสเตด – ลาวรีได
๑๙. อธิบายความสามารถในการแตกตัวของกรดแก เบสแกกรดออน เบสออน รวมทั้งคํานวณหารอยละของการแตกตัว และคาคงที่การแตกตัวของกรดออนหรือเบสออนได
๒๐. เปรียบเทียบปริมาณการแตกตัวของกรดหรือเบส และคํานวณหาความเขมขนของ H3O+ และ OH- โดยใชคาคงที่การแตกตัวของกรดและเบสได
๒๑. อธิบายการเปลี่ยนแปลงภาวะสมดุลของน้ําเมื่อเติมกรดหรือเบส พรอมทั้งคํานวณหาความเขมขนของ H3O+ และ OH- ในสารละลายได
๒๒. คํานวณหา pH ของสารละลายเมื่อทราบความเขมขนของ H3O+ หรือ OH- และบอกความเปนกรด – เบสของสารละลายจากคา pH ได
๒๓. อธิบายเหตุผลที่ทําใหอินดิเคเตอรเปลี่ยนสีและใชชวงของการเปลี่ยนสีของอินดิเคเตอรบอกคา pH หรือความเปนกรด – เบสของสารละลายได
๒๔. อธิบายความสําคัญของ pH หรือความเปนกรด – เบสของสารละลายในสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอมได
๒๕. อธิบายการเกิดเกลือจากปฏิกิริยาระหวางกรดกับเบส และกรดหรือเบสกับสารบางชนิด พรอมทั้งเขียนสมการแสดงปฏิกิริยา และบอกสมบัติของเกลือที่เกิดขึ้นได
๒๖. อธิบายความหมายของปฏิกิริยาการสะเทิน พรอมทั้งเขียนสมการแสดงปฏิกิริยาได
๒๗. อธิบายการเกิดปฏิกิริยาไฮโดรลิซิสของเกลือในน้ํา พรอมทั้งเขียนสมการแสดงปฏิกิริยาได
๒๘. อธิบายวิธีการไทเทรต การเลือกใชอินดิเคเตอรที่เหมาะสมในการไทเทรตกรด – เบส ตลอดจนคํานวณหาความเขมขนของสารละลายจากการไทเทรตได
๒๙. เขียนกราฟของการไทเทรตและหาจุดสมมูลจากกราฟ พรอมทั้งบอกคา pH ของสารละลาย ณ จุดสมมูลได
๓๐. อธิบายการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเมื่อเติมกรดหรือเบสลงในระบบบัฟเฟอรเขียนสมการแสดงปฏิกิริยาการควบคุม pH ของสารละลายบัฟเฟอรได
รวมทั้งหมด ๓๐ ผลการเรียนรู
หมายเหตุ ในการจัดการเรียนรูใหดําเนินกิจกรรมใหบรรลุถึงมาตรฐาน ว ๘.๑ ธรรมชาติของวิทยาศาสตร และเทคโนโลยีที่กําหนดไวในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ ดวย
====================================================================
ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (ห้องเรียนพิเศษ - EIS และเน้นวิทย์-คณิต)
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
====================================================================
โครงสร้างหลักสูตร 2551
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์