λυμενες ασκησεις
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 51
(ευρεση Διαλυτότητας μιας ουσίας από %w/w)
Α) Η περιεκτικότητα κορεσμένου διαλύματος Na2CO3 στους 0º C είναι 17% w/w. Ποια είναι η διαλυτότητα του Na2CO3 στο νερό στους 0º C;
Β)Κορεσµένο διάλυµα BaCℓ2 όγκου 1000 mℓ στους 20º C έχει πυκνότητα 1,29 g/mℓ
και περιέχει 339,04 g BaCℓ2 . Ποια είναι η διαλυτότητα του BaCℓ2 στο νερό;
ΛΥΣΗ:
Α) Από την % w/w περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος έχουμε:
Σε 100 g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 17,7 g Na2CO3 .
Η ποσότητα του H2O είναι:
mΗ2Ο =m διαλύματος – m διαλυμένης ουσίας
m =100 – 17,7 = 82,3 g
Έτσι έχουμε:
Σε 82,3 g H 2 O διαλύονται το πολύ 17,7 g Na2CO3
Σε 100 g H 2 O διαλύονται το πολύ x 1 g Na2CO3
Δηλαδή,
82.3χ =100*17.7 è χ=21.51g Na2CO3
Άρα, η διαλυτότητα του Na2CO3 στους 0º C είναι 21.51g Na2CO3 σε 100g νερό
.
Β) Υπολογίζουµε τη µάζα του διαλύµατος που έχουµε από τον τύπο της πυκνότητας:
m= V ρ ⇒ m=1.29g/ml*1000ml=1290g
Οπότε η µάζα του H 2 O είναι:
mΗ2Ο =m διαλύματος – m διαλυμένης ουσίας
m =1290 – 339,04 = 950,96 g Έτσι έχουµε:
Σε 950,96 g H2O µπορούν να διαλυθούν 339,04 g BaCℓ2
Σε 100 g H2O µπορούν να διαλυθούν x 2 g BaCℓ2
Δηλαδή,
950.96*x2= 100*330.04
x2 = 35.65 g BaCℓ 2
Άρα, η διαλυτότητα του BaCℓ2 στους 20º C είναι 35.65 g BaCℓ 2 σε 100g νερό
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ52
(από την Διαλυτότητα μιας ουσίας υπολογισμός %w/w , %w/v)
Η διαλυτότητα του KCℓ στο νερό είναι 34% στους 20º C. Το κορεσμένο διάλυμα KCℓ στους 20º C έχει πυκνότητα 1,174 g/mℓ. Να υπολογιστούν:
η % w/w περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος στους 20º C.
η % w/v περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος στους 20º C.
ΛΥΣΗ:
Από την περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος έχουμε:
Σε 100 g H 2 O μπορούν να διαλυθούν 34 g KCℓ, οπότε προκύπτουν 134 g κορεσμένου
διαλύματος.
Έτσι έχουμε:
Σε 134 g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 34 g KCℓ
Σε 100 g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται x 1 g KCℓ
Δηλαδή,
134x =100*34 è x=3400/134 = 25,37 g KCℓ
Άρα, το κορεσμένο διάλυμα KCℓ στους 2 0º έχει περιεκτικότητα 25,37%w/w
Θα υπολογίσουμε πρώτα τον όγκο του κορεσμένου διαλύματος (που περιέχει 100g νερό άρα έχει μάζα 134g ) από τον τύπο της
πυκνότητας:
V=m/ρ è V= 134/1.174=114,14ml
Στην ποσότητα αυτή του διαλύματος περιέχονται 34 g KCℓ, οπότε:
Σε 114,14 mℓ κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 34 g KCℓ
Σε 100 mℓ κορεσμένου διαλύματος περιέχονται x 2 g KCℓ
Δηλαδή,
114.14*x2 =100*34 è x2 =3400/114.14= 29,79 g KCℓ
Άρα, το κορεσμένο διάλυμα KCℓ έχει περιεκτικότητα 29,79 %w/v στους 20º C.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 53
(Διαλυτότητα μιας ουσίας)
Η διαλυτότητα του Na 2 SO 4 είναι 9% στους 10º C. Αν έχουμε 75 g διαλύματος A Na 2 SO 4
περιεκτικότητας 4% w/w, ποια ποσότητα κορεσμένου διαλύματος στους 10ºC μπορούμε να παρασκευάσουμε, αν εξατμίσουμε κατάλληλη ποσότητα νερού;
ΛΥΣΗ:
Συμβολισμοί που ισχύουν :
m1 , m2 : ποσότητες διαλυμένης ουσίας στα διαλύματα Α, Β αντίστοιχα.
mΔ1, mΔ2 : ποσότητες διαλυμάτων Α, Β αντίστοιχα.
Έστω ότι θα εξατμισθούν x g H 2 O.
Αρχικό Διάλυμα Α:
Από την 4 % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος A έχουμε:
Σε 100 g διαλύματος περιέχονται 4 g Na 2 SO 4
Σε 75 g διαλύματος περιέχονται x 1 g Na 2 SO 4
Δηλαδή,
100*x1 = 75*4 è x1=300/100=3 g Na 2 SO 4
Τελικό Διάλυμα Β:
Στη συμπύκνωση διαλυμάτων ισχύει για την μάζα της διαλυμένης ουσίας :
m 1 = m 2 = 3 g
m Δ2 = m Δ1 - mH2O
m Δ2 = 75 - x = (75-x) g
Επειδή η διαλυτότητα του Na 2 SO 4 είναι 9% έχουμε:
Σε 100 g H 2 O μπορούν να διαλυθούν 9 g Na 2 SO 4 ,
οπότε η μάζα του κορεσμένου διαλύματος είναι:
m κορεσμένου διαλύματος = m Na 2 SO 4 +mH2O
m κορεσμένου διαλύματος = 9 + 100 = 109 g
Δηλαδή έχουμε:
Σε 109 g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 9 g Na 2 SO 4
Σε (75-x) g κορεσμένου διαλύματος περιέχονται 3 g Na 2 SO 4
Έτσι προκύπτει η αναλογία:
109*3=(75-x)*9 è x=75- (109/3)= 38,66 g.
Άρα, θα εξατμισθούν 38,66 g H 2 O.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 54 διαλυτότητα
. Σε 150 g Η2Ο διαλύονται 50 g ΚΟΗ και σχηματίζεται διάλυμα ∆.
α. Να υπολογίσετε την % w/w περιεκτικότητα του ∆.
β. Αν η πυκνότητα του ∆ είναι 1,25 g/mL, να υπολογίσετε την % w/v περιεκτικότητα του ∆.
γ. Αν στο ∆ διαλύσουμε ακόμη 10 g ΚΟΗ, προκύπτει διάλυμα ∆1 το οποίο είναι κορεσμένο.
Να υπολογίσετε την διαλυτότητα του ΚΟΗ στο νερό, σε g KOH ανά 100 g H2O, στη θερμοκρασία του ∆1.
δ. Αν θερμάνουμε το ∆1, το διάλυμα στη νέα θερμοκρασία θα είναι κορεσμένο ή ακόρεστο;
ΛΥΣΗ:
Δεδομένα
ΔΙΑΛΥΜΑ Δ mδο=50g mδ/τη=150g d=1.25g/ml
Διαλυμα Δ1 προσθήκη mΔο=10g
α. Η μάζα του ∆ είναι:
m∆ = mνερού + mKOH = 150g + 50g = 200 g
για να υπολογίσουμε την περιεκτικότητα %w/w πρέπει να ξέρομε την μάζα της διαλυμένης ουσίας (50g)που περιέχεται σε ορισμένη μάζα διαλύματος (200g)
Σε 200g διαλύματος ∆ περιέχονται 50 g ΚΟΗ.
Σε 100g διαλύματος ∆ περιέχονται x; g ΚΟΗ.
Αρα x =100*50/200= 25 g
Άρα το διάλυμα Δ έχει περιεκτικότητα 25 % w/w.
β. Υπολογίζουμε τον όγκο του ∆ από τον τύπο της πυκνότητας διαλύματος :
ρ=m/V à V=m/ρ= 200g/1,25g /mL=160ml
V= 160ml διαλύματος Δ
για να υπολογίσουμε την περιεκτικότητα %w/v πρέπει να ξέρομε την μάζα της διαλυμένης ουσίας (50g)που περιέχεται σε ορισμένo όγκο διαλύματος (160ml)
σε 160ml διαλύματος ∆ περιέχονται 50 g ΚΟΗ.
Σε 100ml διαλύματος ∆ περιέχονται ψ; g ΚΟΗ.
αρα ψ = 100*50/160=31,25 g
Άρα το διάλυμα έχει περιεκτικότητα 31,25 % w/v.
γ. Μετά την προσθήκη 10 g ΚΟΗ, στο διάλυμα Δ1 υπάρχουν 150 g Η2Ο και (50 + 10)g= 60 g KOH.
Το διάλυμα είναι κορεσμένο, συνεπώς για τη διαλυτότητα του ΚΟΗ στο νερό εκφράζει τα g της διαλύμένης ουσίας που μπορούν να διαλυθούν σε 100 g διαλύτη νερό στη συγκεκριμένη θερμοκρασία, ισχύει:
Σε 150 g νερού διαλύονται μέχρι 60 g ΚΟΗ.
Σε 100 g νερού διαλύονται μέχρι ω; g ΚΟΗ.
αρα ω =100*60/150= 40 g
Συνεπώς η διαλυτότητα του ΚΟΗ στο νερό είναι 40 g ΚΟΗ/100 g νερού.
δ. Το ΚΟΗ είναι στερεή ουσία, συνεπώς αύξηση της θερμοκρασίας θα έχει ως αποτέλεσμα αύξηση της διαλυτότητας. Επομένως το ∆1 στη νέα μεγαλύτερη θερμοκρασία θα είναι ακόρεστο.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 55
Η διαλυτότητα μιας ουσίας Α στους 20º C είναι 22g/100g H 2 O και στους 30º C είναι 26g/100g H 2 O. Ποια ποσότητα ουσίας θα κρυσταλλωθεί, αν 1 kg κορεσμένου διαλύματος στους 30º C ψυχθεί στους 20º C;
ΛΥΣΗ:
Στους 30º C:
Από την περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος A (22g/100g H 2 O) έχουμε:
Σε 100 g H 2 O μπορούν να διαλυθούν 26 g ουσίας Α, οπότε η μάζα του κορεσμένου
διαλύματος είναι:
m κορεσμένου διαλύματος = m Α + mH2O
m κορεσμένου διαλύματος = 26+100 = 126 g
Στους 20º C:
Από την περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος B (26g/100g H 2 O) έχουμε:
Σε 100 g H 2 O μπορούν να διαλυθούν 22 g ουσίας Α.
Γνωρίζουμε ότι όταν ελαττώνεται η θερμοκρασία ενός διαλύματος μειώνεται η
διαλυτότητά του. Έτσι, όταν το διάλυμα της ουσίας Α ψυχθεί από τους 30º C στους
20º C, η ποσότητα της ουσίας Α που παραμένει αδιάλυτη (κρυσταλλώνεται) είναι:
m αδιάλυτης ουσίας Α = m (διαλυμένης ουσίας Α στους 30º C) - m(διαλυμένης ουσίας Α στους 20º C)
m αδιάλυτης ουσίας Α= 26 – 22 = 4 g
Οπότε,
Από 126 g κορεσμένου διαλύματος κρυσταλλώνονται 4 g ουσίας Α
Από 1000 g κορεσμένου διαλύματος κρυσταλλώνονται x g ουσίας Α
Δηλαδή,
126x= 1000*4 è x=4000/126=31.75 g ουσίας Α
Άρα, όταν το διάλυμα ψυχθεί από τους 30º C στους 20º C θα κρυσταλλωθούν 31.75 g ουσίας Α