1. Пронајдете рамнотежа во животот
2. Слушајте го вашето тело
3. Имате само едно тело, затоа бидете добри кон него
4. Никогаш немојте да пушите цигари
5. Што повеќе јадете зелена храна во вид на салати и додатоци во секојдневната исхрана
6. Движете се побрзо, џвакајте побавно
7. Градете искрен однос со вашиот доктор
8. Намалете го турбулентниот ноќен живот
9. Промената е тоа што го подобрува вашето здравје, а не поранешното искуство
10. Пијте што повеќе вода, на тој начин организмот се прочистува
11. Дишете длабоко
12. Одвоете што повеќе време за добар сон
13. Немојте премногу да се грижите
14. Немојте да ја градите вашата среќа на тој начин што ќе очекувате некој друг да ве усреќи
15. Избегнувајте шеќер или јадења кои лесно се претвораат во шеќери
16. Започнете да ги применувате овие совети веднаш
17. Немојте да држите диети, наместо тоа откријте го начинот како поздраво да се храните
18. Медитирајте секој ден, сe останато ќе си дојде на свое место
19. Секое утро кажувајте си дека се сакате себеси
20. Јадете ја вистинската храна
21. Подобро е нешто да спречите, отколку да лечите
22. Секогаш треба да знаете што внесувате во своето тело и на него
23. Бидете физички и психички ангажирани во сe што работите, вашиот труд нека биде исплатлив
24. Секојдневно бидете насмеани и позитивни
25. Ценете го вашето здравје и правете сe што можете за да го зачувате
Погледнете како на едноставен начин и со мали промени на навиките во исхраната можете да го подобрите здравјето и да ослабете.
Јадете пополека и долго џвакајте
Намирниците кои се поголеми и потврди треба подолго да се џвакаат (јаболката, целерот, морковот или оревите), нè окупираат и ја „вработуваат“ нашата уста подолго од храната како што е да речеме чипсот. На нашето тело му треба време за да реагира на ситост, па затоа е подобро да се јаде пополека, ако сакаме да бидеме послаби.
Најдобра храна е онаа која е природно одгледана
Компирот расте во земјата, а јајцето го добиваме од кокошката. Но, од каде доаѓаат грицките и колачите? Ако е одговорот: од фабрика, заобиколете ги. Од непреработената свежа храна ќе имаме најмногу корист. Термичката подготовка на храната и ги одзема нутритивните вредности како што се антиоксидансите, растителните влакна, па дури и кога се додаваат хемиски замени, ништо не може да ја замени природно одгледаната храна.
Во овошниот вкус нема овошје
Ако на пакувањето видите дека пишува „со вкус на ...“ тоа значи дека од таа храна е отстранета нејзината вистинска арома и е заменетa со фабричка. Зборот „природен“ само значи дека адитивот е од растително или животинско потекло, што не мора да биде здраво како што звучи. Научниците направиле вкусови употребувајќи бактерии и ги нарекле здрави. Зарем би купиле некој производ ако на амбалажата пишува „со вкус на бактерии“?
Прочитајте ја содржината на задната страна од производот
Она што го пишува на предната страна на производот е реклама, затоа завртете ја кутијата за да ја откриете правата вистина. Колку повеќе спомнати состојки, поголеми се шансите храната да е обработена и вештачка, а со самото тоа треба да се избегнува.
Со сладолед задоволете ја желбата за колачи
Кога ќе посакате сладолед, ниту еден лајт или без холестерол нема да може да ве задоволи. Ваквата диетална храна ќе ве остави гладни и ќе имате чувство дека сте излажани. Стручњаците советуваат да се земе залак или лажица вистински колачи и да се задоволат сетилата. Потрудете се вашиот избор да биде десерт кој содржи овошје или мед.
Калориите се внесуваат со пијалак
Некои пијалаци делуваат здраво поради бојата и пакувањето, како на пример вештачките студени чаеви и сокови, а всушност се засладени води. Немојте да дозволите амбалажата да ве излаже. За здрава голтка, пробајте цедена лимонада, минерална вода со малку лимон или природен студен чај.
Проверете какво месо купувате
Ако забележувате дека вашите деца се претвораат во „топки“, кој знае што јадете. Кога одбирате месни преработки како што се виршлите, колбасите или паштетите, внесувате адитиви наместо хранливи материи. Побарајте од вашиот месар она што го купувате да го сомеле пред вас.
Хранете се медитерански
Не мора да јадете риба само кога одите на море. Чинија риба на скара и свеж зеленчук, но и чаша вино, може барем еднаш неделно да бидат на вашето мени. Медитеранската исхрана го намалува ризикот од срцеви заболувања, но ја одржува и линијата.
Не претерувајте со храна пред спиење
На автомобилот му е потребен бензин кога се вози, а не кога стои во гаража – зошто тогаш најобемниот оброк би бил навечер кога согоруваме најмалку калории? Наместо тоа внесувајте 550 калории за појадок, 500 за ручек и 400 за вечера, додека ужината би требала да изнесува 100 калории.
Учете од големите готвачи
Сите сакаме да ги гледаме на ТВ мајсторите како подготвуваат врвни јадења. Луѓето гледаат емисии и си мислат дека за нив тоа е научна фантастика и дека никогаш нема да можат самите такво нешто да подготват. Не е така. Украдете од нив некои трикови и послушајте ги нивните совети во врска со правилната исхрана одбирајќи свежи намирници и почнете да подготвувате поздрави оброци.
1. Почнете го денот со една порција свежо овошје и чаша сок. Зошто?
За да се поттикне мокрењето и да се елиминираат токсините и нуспроизводите од телото
2. Кога да јадете овошје?
Во утринските часови, како прв оброк! Овошје треба да се јаде половина до 1 час пред оброкот или 3 часа по ручекот! Зошто? Овошје е лесно сварливо и ако се јаде веднаш по оброкот гние од храната што претходно сме ја консумирале.
3. Овошје може да се јаде и навечер, но наутро како прв оброк е најпрепорачливо затоа што не е добро да јадете тешка и долго сварлива храна за појадок. Зашто?
Нашето тело има циклична структура:
а) Од 4-5 до 12 часот се чисти од сите нуспроизводи и токсини.
б) Од 12 до 20 часот нашиот организам прима храна.
в) Од 20 до 4-5 часот нашето тело ја користи храната што се внесува и хранливите материи од неа.
4. Концентрирани протеини (месо, живина, риба) не консумирајте во ист оброк со концентрирани јаглехидрати (тестенини, ориз, компири). Зошто?
Научниците откриле дека кога се внесуваат заедно имаат обратен ефект и целокупното нивно дејство е слабо. На пример, риба, месо или живина јадете заедно со порција салата, исто така тестенини, ориз или компири се консумираат со салата!
5. Секој ден јадете балансирани (биолошко ефективни) дневни оброци. Зошто?
За да ги внесете во вашиот организам потребните хранливи материи: протеини, јаглехидрати, незаситени масти, течности!
6. Кога да се земе последниот дневен оброк и зошто?
Минимум 3-4 часа пред спиење, за да се минимизира притисокот врз телото!
7. При приготвувањето оброци треба да се употребуваат т.н. ладно цедени масла, како што се маслиновото, сончогледовото и масла од соја. Зошто?
Бидејќи овие масла се одличен извор на корисни незаситени масни киселини неопходни за организмот.
8. Вашата телесна тежина поделете ја со 8 и ќе го добиете дневното количество течност (2 дл) што е неопходно да го испиете. (Ако вашата телесна тежина е 72 килограми, тоа значи дека треба да пиете 9×2 дл.)
Набљудувајте ја вашата урината ако е светла и транспарентна, тоа е знак дека пиете доволно течности. Ако урината е густа и со жолта боја, итно почнете да пиете најмалку 1,5 до 2 литри течност на ден!
9. Грижете се да внесете доволно, но не премногу (не повеќе од 25 г) влакна од различни извори! Јадете тестенини, ориз, компири и овошје! Зошто?
Влакната го штитат срцевиот мускул, го заздравуваат дигестивниот систем, ги одржуваат оптимална тежина и дозволениот холестерол, ја спречуваат појавата на висок крвен притисок и дијабетес, венски заболувања и рак.
10. Јадете по можност свежа храна (не замрзната), сезонски одгледувана во нашата област, таа се одгледува без пестициди и без ѓубрива!
11. Пијте свежо млеко (не трајно, бидејќи има голем број хемикалии) и ферментирани млечни производи: кефир, пробиотици и сурутка.
12. Јадете риба барем двапати неделно, затоа што таа е лесно сварлива и е богата со есенцијални амино киселини, есенцијални масти, како и со витамини и со минерали.
13. Секојдневно консумирајте ги дополнителните сугерирани дози витамин Ц, Е, комплекс витамини и минерали и олигоелементи. Зошто?
Бидејќи кај старите луѓе тешко може да се апсорбираат од храната сите потребни микронутриенти.
14. Задолжително секоjдневно треба да имате умерена физичка активност – одење, возење велосипед, пливање, гимнастика и фитнес.
15. Трудете се во семејството, соседството и во вашата животна средина, каде што живеете да ширите позитивна енергија. Така ќе го избегнете стресот и пред сѐ ќе го зачувате своето здравје.
Едноставно седнете и фокусирајте 2 минути на вашето дишење. Штом ќе ви стане удобно со 2 минути, зголемете го времето на 3, па на 4 и така натаму.
Вашиот ум ќе талка, тоа е неизбежно. Само насмевнете се и вратете го фокусот на дишењето.
Многу луѓе забораваат да медитираат бидејќи немаат рутина. Медитирањето наутро е одличен начин да создадете навика.
Додека седите сами со себе ќе почувствувате различни емоции како анксиозност и стрес. Ние се обидуваме да избегаме од овие чувства, но сега е време да ги прифатите. Едноставно насмевнете се, прифатете дека се чувствувате така и вратете го фокусот на дишењето.
Целта на медитацијата не е да го исчистите вашиот ум. Всушност, не ни има цел која се противи на оваа техника. Едноставно бидете тука и сега.
Многу почетници учат да се фокусираат на нивното дишење, но исто толку ефективно е и да се фокусирате на некој предмет. Потрудете се предметот да биде мал за да не мора да мрдате со очите.
Да, постојат истражувања за придобивките од медитацијата, но нема да ги решите сите ваши проблеми за една недела или еден месец. Потребно е време за сите добри работи.
Запомнете, медитацијата нема секогаш да биде мирна или забавна. Но, ако се држите до рутината по неколку недели или месеци ќе почнете да уживате во оваа техника и ќе почнете да ги чувствувате нејзините придобивки.
Мотивацијата е она што треба да ве стане од кревет, да ве однесе до фитнес салата и да ве натера тоа да го практикувате редовно. Еве неколку совети кои можат да ви помогнат да ја пронајдете потребната мотивација за да го направите вежбањето дел од вашето секојдневие:
Секогаш имајте цел што сакате да ја постигнете. Сакате да изгледате одлично на забавите за новогодишните празници? Сега е време да станете и да се фрлите на вежбање. Но, кога ќе помине Нова година, не застанувајте, поставете си нова цел. Многу луѓе вежбаат одреден период и потоа се откажуваат. Ќе видат дека нивниот изглед се подобрил, ќе си ја постигнат целта и губат мотив, а за неколку месеци повторно се враќаат на стариот изглед. За да го избегнете тоа, вие поставете си нова цел „Да изгледам супер на роденденската забава“, „Костимот за капење да ми стои фантастично“ или „Конечно да го запетлам цветниот фустан којшто го чувам толку долго во плакарот“. Сè додека имате цели, ќе имате и мотивација да ги постигнете.
Направете вежбањето да ви биде забавно. Да, вртењето на стационарен велосипед е многу досадно, особено ако треба да го правите 30 минути. Но, секогаш има начин тоа време да ви помине позабавно. Слушајте ја вашата омилена музика, гледајте ја вашата омилена серија. Пред да трепнете, ќе изминат 30 минути. Потребно е да експериментирате. Ако мразите фитнес со справи, тогаш обидете се со нешто поинтересно како јога, Тае Бо, танцување, нешто што ќе ви даде поттик да не пропуштате ниту една сесија.
Купете си облека за вежбање. Вежбањето треба да ви носи задоволство и треба да се чувствувате убаво додека го правите, а соодветната облека е првиот чекор. Освен тоа, откако ќе ја купите облеката, сигурно ќе се чувствувате лошо ако стои неискористена. Таа треба да ви даде мотивација да станете и да го оправдате направениот трошок.
Ако посетувате фитнес сала, таа треба да е блиску до вашиот дом. Колку подалеку е фитнес салата, толку повеќе изговори можете да пронаоѓате за да не одите. Изберете фитнес сала која е поблиску до вашиот дом, дури и да има помалку справи и да не изгледа така модерно како некој голем фитнес центар.
Побарајте си добар пример кој ќе го следите. Кога ќе влезете во фитнес сала, секогаш има два типа жени. Едните со средена фризура, а понекогаш и шминка, облечени во слатка облека која им е жал да ја испотат и жени кои само ја собрале косата со стегач и се облекле онака како што им е најудобно за вежбање и со намера што повеќе да потат. Првите ќе ги најдете да читаат списание додека лежерно вртат на велосипедот, а вторите напорно ќе се обидуваат да извежбаат на колку што е можно повеќе справи. Вие изберете си пример кој ќе го следите од втората група. Или пак нека биде тоа некој од вашето опкружување, можеби колешка која изгледа особено млада за своите години поради тоа што се грижи за себе.
Најдете си партнер за вежбање. Поканете некоја ваша пријателка или колешка да ви биде партнер за вежбање. Така ќе имате со кого взаемно да се мотивирате. Но, не избирајте пријателка која знаете дека лесно се откажува. Побарајте партнерка која исто како и вас има желба да си го подобри животот преку вежбањето. Можеби и ќе решите да се натпреварувате со неа. Зависи од вашиот карактер.
Не претерувајте со вежбањето уште на почетокот. Кога ќе се запиштете на часови по аеробик, не се обидувајте уште од првиот ден да ги направите сите вежби како вашиот инструктор. Истото важи ако вежбате дома, гледајќи некои видео. Ако претерате, наредниот ден нема да можете да мрднете од кревет, па лесно е да се претпостави дека мотивацијата ќе ви пропадне во вода. Клучот е во умереноста. Започнете бавно и на секои два-три дена зголемувајте ги вежбите што ги правите.
Визуализирајте. Земете стари слики од деновите кога сметате дека сте биле во топ форма. Или ако немате такви фотографии, замислете си како сакате да изгледате. Секогаш кога сте на сред вежбање и немате желба повеќе да ја поткренете ниту раката ниту ногата, претставете си ја во главата најдобрата слика од себе, т.е. оној изглед кон кој се стремите. Веднаш ќе добиете поттик да продолжите за што поскоро да се гордеете со своето постигнување.
Испланирајте си ден/денови за одмор. Тешко ќе ви биде да се мотивирате ако вежбате секој ден. Одредете си два дена од седмицата во кои ќе правите пауза (на пример, среда и недела). Кога ќе дојде сабота и кога ќе ви е мачно да станете од кревет, ќе имате можност да си кажете „Ајде уште денес, па утре – одмор“. Деновите за одмор ќе ја зголемат веројатноста дека ќе се придржувате кон вашиот план.
Следете го напредокот. Пред да започнете со нов план за вежбање, запишете колку изнесува вашата телесна тежина. Измерете го обемот на рацете и на нозете во областа на бутовите, половината и колковите. Кога ќе измине период од неколку седмици, повторно извршете го мерењето и запишете ги резултатите. Откако ќе направите неколку мерења, нацртајте график на кој јасно ќе се гледа вашиот прогрес во однос на изминатото време. Со секое внесување на податоците ќе бидете сè помотивирани и помотивирани.
Наградете се. Секогаш кога ќе постигнете одредена цел, наградете се. Денес вежбавте дополнителни 20 минути? Купете си списание во кое ќе уживате додека се одмарате или одете на кино. Но, наградата не треба да биде храна. Нема да имате полза да вежбате дополнителни 20 минути ако потоа си купите хамбургер. Го намаливте обемот на вашиот струк со 3 сантиметри? Заслужено купете си ја онаа маичка која долго време ја ѕиркате на излогот на омилениот бутик. Колку што е поголемо постигнувањето, толку поголема треба да е и наградата.
Дознај што е тоа што ќе те направи среќен. Секој има уникатни барања за постигнување на среќата и она што го прави еден човек среќен може да биде многу различно од она што го прави некој друг среќен. Откријте ја вашата индивидуалност и не грижете се дали вашите желби се споредливи со оние на вашите врсници.
Направете план за постигнување на цели за кои верувате дека ќе ве направат среќни. Вашето расположение, најверојатно, ќе се зголеми кога ќе ја следите вашата цел, бидејќи ќе се чувствувате подобро за себе затоа што одите по нешто што го цените и сакате.
Опкружете се со среќни луѓе. Лесно е да се размислѕва негативно кога сте опкружени со луѓе што мислат така. Спротивно на тоа, ако сте околу луѓе кои се среќни, нивната емоционална состојба ќе биде заразна.
Кога нешто ќе тргне наопаку, обидете се да го сфатите решението наместо да се впуштате во жалење и само-сожалување. Навистина среќните луѓе не им дозволуваат на негативните ситуации и проблеми да влијаат врз нивното расположение затоа што знаат дека со малку позитивна мисла можат да ги претворат околностите назад во нивна корист.
Поминете неколку минути секој ден размислувајќи за работите кои ве прават среќни. Овие неколку минути ќе ви дадат можност да се фокусирате на позитивните работи во вашиот живот и ќе ве доведат до постојана среќа.
Исто така, важно е да си посветете барем по малку време секој ден да направите нешто убаво за себе. Без разлика дали ќе се почастите со убав ручек, ќе си направите долга и релаксирачка бања или едноставно ќе посветете неколку екстра минути на вашиот изглед, вие потсвесно се ставате себеси во подобро расположение.
Наоѓање на хумор во разни ситуации исто така може да доведе до среќа. Додека постојат моменти кои бараат од вас да бидете сериозни, кога е соодветно, пронајдете начин да ја осветлите ситуацијата.
Одржувањето на вашето здравје е уште еден начин да се постигне среќа. Ако сте со прекумерна тежина или не јадете здрава храна, тоа може да има негативно влијание врз вашето расположение. Дополнително, вежбањето е познато дека ги ослободува ендорфините кои ви даваат чувство на среќа.Конечно, важно е да се разбере дека заслужувате среќа. Оние кои веруваат дека не се достојни за среќа може потсвесно да ги саботираат своите напори за да се постигне среќата. Доколку е потребно, кажете си секој ден дека заслужувате да бидете среќни и потсетете се кои чекори ќе ги преземете за да ја постигнете среќата што ја посакувате.
Средината во која спиеме многу влијае на заспивањето. Најдобро е доколку во спалната соба нема електронски уреди како телевизор, компјутер или мобилен телефон. Користете придушено светло и користете ја спалната соба само за спиење.
Душекот и перницата на кои спиете се многу важни, како и температурата во собата.Идеална температура за спиење е околу18 степени.
Свеж воздух.Отворете прозорец накратко пред спиење. Свежиот воздух му е потребен на вашето тело.
Релаксација во топла бања и/или топла напивка без кофеин може да помогнат, бидејќи на тој начин ќе ја намалите телесната температура на начин што го имитира делумно она што се случува во организмот додека заспиваме.
Направете распоред за спиење и секогаш придржувајте се до истото време за заспивање и за будење.
Избегнувајте консумирање алкохол пред спиење.
Читајте книга пред спиење или на некој сличен начин „релаксирајте“ го мозокот.
Избегнувајте кратки дремки по 15 часот.
Зошто треба да се практикуваат спортски активности уште од најмала возраст и да се превенира покачување на телесната тежина?
Дали знаевте дека човековото тело има меморија? И не само за информации, чуства и емоции, туку и за механички, физички промени кои се случуваат.
Без разлика што клетките измираат и повторно се обновуваат, ја задржуваат првобитната информација.
Затоа е многу важно какви информации му даваме на нашето тело, преку храната и воопшто преку нашиот животен стил, а секако и преку промените што ги правиме во нашето тело.
Потврда за ова се примерите за мускулните влакна и адипоцитите.
Мускулните влакна или клетки се основна градбена единица на мускулите во нашето тело.
Се групираат во снопови, а повеќе такви обвиени со мембрана, градат мускул.
Специјализирани се за напор, така што имаат повеќе клеточни јадра и повеќе митохондрии – клеточни органели одговорни за оксидација.
Вашите мускули ја „паметат“ секоја ваша физичка активност
Ова се должи на способноста на мускулните клетки да создваат нови клеточни јадра.
Имено, кога спортувате, имате поголеми енергетски потреби, па за да ги задоволат, вашите мускулни клетки создаваат нови јадра. Овие клеточни јадра не се губат, дури и кога се прстанува со редовно спортување.
Постоењето на овие јадра го олеснува враќањето на кондицијата, па така оној што некогаш редовно спортувал, многу побрзо и полесно се враќа во форма и кондиција, отколку оној шти никогаш немал редовна физичка активност.
Адипоцитите се масни клетки, кои групирани го сочинуваат масното ткиво.
Слично како и со мускулните клетки, и масните клетки имаат меморија и паметат кога една индивидуа имала вишок килограми, затоа што биле складирани токму во облик на масно ткиво!
Дебели деца -> дебели возрасни
Кога една индивидуа е во позитивен енергетски биланс, односно внесува повеќе енергија отколку што троши, телото ја складира во облик на масти. Овие масти се депонираат во масните клетки – адипоцити, кои имаат способност да го зголемат својот волумен , како би складирале што повеќе масти.
При губење на тежината, складираните масти се трошат, но волуменот на масните клетки останува во нивната меморија, и многу полесно се складираат масти во таквите клетки. Затоа оние што имаат покачена телесна тежина уште од детството, најчесто го имаат истиот проблем и како возрасни.
Но, не треба да се очајува! Ова не значи дека секогаш дебелите деца стануваат и дебели возрасни!
Со правилна и балансирана исхрана, одржувањето на телесната тежина е лесно и забавно!
Менијата во студентските домови не се менуваат со години, единствено сезонски ротираат. Надлежните треба да покажат поголем интерес за потребите и желбите на студентите поврзани со храната што се предлага, понекогаш е доволно да се промени начинот на приготвување на оброкот или комбинацијата на намирници за оброкот да биде прифатлив – вели нутриционистот Надица Илиевска од Скопје
Навиките за правилен начин на исхрана се стекнуваат во кругот на семејството. Добрите полесно се задржуваат отколку што се стекнуваат – нагласува нутриционистот Надица Илиевска од Скопје. Таа истакнува дека родителите стануваат загрижени за своите деца во периодот кога децата почнуваат сами да ги креираат своите прехранбени избори, па велат, „додека беа мали јадеа сѐ, кога пораснаа, сакаат само брза храна!“
Ова, за жал, е особено нагласено кај студентите. Причините за тоа се различни, но најчесто настануваат под влијание на погрешен маркетинг поврзан со храната и пијалаците. Затоа, освен семејството, влијание врз начинот на исхрана имаат и општеството, стилот на живеењето, медиумите и во последно време, социјалните мрежи, како место каде што младите поминуваат најмногу време. Токму преку овие канали и треба да допреме до нив, но со издржана и осмислена едукација, смета Илиевска.
Денот да почне со квалитетен појадок
-Човечкиот организам ја добива енергијата исклучиво преку храната што ја консумира. Од видот на храна што се консумира зависи дали ќе имаме енергија или ќе бидеме уморни, дали ќе памтиме добро или материјалот што треба да го научиме „тешко ќе влезе во глава“. За сите е важно, но посебно за студентите, денот да го започнат со квалитетен појадок, богат со нутриенти, бидејќи недостигот на хранливи материи потешко се надоместува во втората половина на денот и чувството на умор и исцрпеност ќе биде нагласено. Квалитетен појадок мора да содржи, на пример, житарки, овошје или зеленчук и јогурт или кисело млеко. Пробиотските намирници се посебно важни, поради тоа што придонесуваат за намалување на стресот, кој е посебно нагласен кај студентите. Свежите намирници, како зеленчукот и овошјето, се полни со антиоксиданси и го намалуваат штетното влијание на слободните радикали, што е многу важно имајќи предвид дека повеќето студенти учат со компјутер покрај себе, понекогаш и повеќе од неколку часа, што претставува дополнителен стрес. Директно влијание врз когнитивните способности имаат незаситените масни киселини, како омега-3, затоа треба да имаме повеќе риба и јаткасти плодови во исхраната. Истражување докажа дека редовното консумирање на ваков вид масти ги зголемува интелигенцијата и моќта на памтењето кај младите – вели Илиевска.
Сите групи намирници се важни, јаглехидратите даваат енергија, но не простите шеќери, тие ја одземаат. Кога се јавува потреба од слатко, може да се консумира темно чоколадо или мед. Наместо кафе, да се пие вода, какао или зелен чај. Да се консумираат доволно квалитетни протеини, како што се рибата, посните меса и ферментираните млечни производи. Добрите масти се неопходни во исхраната, но не прженици и масни сосови. Важноста на витамините и минералите веќе е општо пoзната, да нагласам само дека тие се добиваат од свежа, термички необработена храна, значи што повеќе свежи овошни и зеленчукови салати. За поуспешна сесија, оброците треба да бидат разновидни, повеќе на број, а помали во количина, зашто по обилен и тежок оброк не може квалитетно да се учи. Неопходен е и внес на доволно течности – вели Илиевска.
Таа додава дека студентите мора да внимаваат и на физичката активност, особено во текот на испитна сесија мора да се најде време за движење.
Исхрана во студентски домови
Менијата во студентските домови не се менуваат со години, единствено сезонски ротираат. Надлежните институции треба да покажат поголем интерес за потребите и желбите на студентите поврзани со храната што се предлага, понекогаш е доволно да се промени начинот на приготвување на оброкот или комбинацијата на намирници за оброкот да биде прифатлив. Бидејќи храната што редовно се подготвува, а не се консумира е најскапа – смета Илиевска.
Традиционалните македонски манџи, бел леб, минимални шеќерни десерти, тоа е најчесто сликата на студентските послужавници. Студентските менија се вечна тема за идните академски граѓани, кои најчесто се жалат на количината, но и на начинот на сервирање на храната.
-Подобрувања секогаш се можни и потребни, во тој правец некои намирници треба да се исфрлат од понудата. Ако сакаме младите да имаат добри прехранбени навики, во мензите не треба да се нуди високопроцесирана храна богата со конзерванси, шеќери и калории. На пример, готовите сокови лесно може да се заменат со парче свежо овошје, само една ваква мала промена драстично го менува квалитетот на оброкот. Ако се има предвид дека целта на колективната исхрана во студентските домови е студентите да добијат свеж, топол, квалитетен и здрав оброк, тогаш навистина сите релевантни институции и стручниот кадар кој е инволвиран во овој процес треба го дадат својот максимум за целта и да се оствари – вели Илиевска.