ΒΑΣΙΛΙΚΗ - ΡΥΘΜΟΣ ΝΑΟΔΟΜΙΑΣ
Β2΄
ΕΝΑ ΛΕΞΙΚΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ Β2΄ 2ου Π.Γ .Θ. ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ, 2021-2022
Β2΄
Οι χριστιανικές βασιλικές ήταν επιμήκη κτήρια που διαιρούνταν εσωτερικά σε κλίτη, ή μοίρες, ή δρόμους (δρομικές βασιλικές). Τα κλίτη των βασιλικών ήταν τρία, πέντε, επτά, μέχρι και εννέα. Το μεσαίο κλίτος ήταν το πιο ευρύχωρο και το υψηλότερο. Οι κίονες οι οποίοι χώριζαν τα κλίτη μεταξύ τους, από ανατολάς προς δυσμάς, δεν είχαν συνήθως ραβδώσεις και κατέληγαν σε περίτεχνα κορινθιακά κιονόκρανα, ενώ τα κενά μεταξύ των κιονοκράνων ενώνονταν συνήθως με τόξα.
Στο ανατολικό μέρος του μεσαίου κλίτους βρισκόταν το ιερό Bήμα, το οποίο καταλάμβανε το ένα τρίτο του κυρίως ναού. Χωρίζονταν από αυτόν δια κιονίσκων και καλυπτηρίων πλακών. Στο κέντρο του ιερού βήματος βρισκόταν η αγία Τράπεζα και πάνω από αυτή κείτονταν το κιβώριο, ένα θολωτό σκέπασμα, το οποίο στηρίζονταν σε τέσσερις κίονες. Πίσω από την αγία Τράπεζα βρισκόταν ο θρόνος του επισκόπου και εκατέρωθεν οι έδρες των πρεσβυτέρων (σύνθρονο). Από το ιερό βήμα υπήρχε πύλη, η οποία οδηγούσε προς την κρύπτη, όπου φυλάσσονταν τα λείψανα των μαρτύρων.
Ο κυρίως ναός ήταν ο χώρος των πιστών. Στο μέσον βρισκόταν ο άμβων, από τον οποίον διαβάζονταν τα αναγνώσματα και γινόταν το θείο κήρυγμα.
Ο δυτικός χώρος πριν τον κυρίως ναό ονομάζονταν νάρθηκας, στον οποίο στέκονταν οι κατηχούμενοι, οι μετανοούντες, και οι προσκλαίοντες.
(πηγή : Αποστολική Διακονία)
ΣΤΑ ΙΤΑΛΙΚΑ
La basilica, o chiesa a pianta basilicale, nell'architettura cristiana (specialmente le chiese paleocristiane), è una chiesa con almeno tre navate, la centrale delle quali è rialzata (altrimenti si parla di "sala"). Nel tempo il titolo di basilica acquisì un significato onorifico e ad alcune chiese venne conferito uno speciale titolo d'onore per la loro importanza storica e religiosa equiparandole nel titolo alle basiliche maggiori di Roma.