Lubomir

6 listopada 2021 roku pasjonaci pieszych wędrówek po górach bardzo wczesnym rankiem wyruszyli na zdobycie kolejnego szczytu z cyklu Korony Gór Polski – Lubomir w Beskidzie Makowskim. W tym dniu była wyjątkowa przejrzystość powietrza i już od Dębicy było widać Tatry. Pieszą wędrówkę rozpoczęliśmy od Przełęczy Jaworzyckiej, skąd kierowaliśmy się na szczyt pasma. Po godzinie dotarliśmy do obserwatorium astronomicznego, gdzie wzięliśmy udział w pogadance na temat Słońca. Niestety nie mogliśmy obserwować go bezpośrednio przez teleskop ze względu na niesprzyjającą pogodę. Po podbiciu książeczek PTTK ruszyliśmy w dalszą trasę. Wędrowaliśmy grzbietem Beskidu, docierając na Łysinę. Tam zaskoczyły nas przepiękne widoki na Beskid Makowski. Potem kierowaliśmy się dalej na Kudłacze. Tu zatrzymaliśmy się w schronisku górskim. Po odpoczynku udaliśmy się w dalszą wędrówkę przez Uklejną do Myślenic. Cała trasa piesza okazała się być mało wymagająca, dlatego niezmęczeni w dobrych humorach wróciliśmy do domów.

Zapraszamy na kolejny rajd.

Małgorzata Proskura - Buczak


On November 6th, 2021, the enthusiasts of hiking in the mountains set off very early in the morning to reach another peak in the Crown of Polish Mountains - Lubomir in the Makowski Beskids. On that day, the air was exceptionally clear and the Tatra Mountains were visible from Dębica. We started our hike from the Jaworzycka Pass, from where we headed to the top of the range. After an hour we reached the astronomical observatory, where we took part in a lecture on the subject of the Sun. Unfortunately, we could not observe it directly through the telescope due to unfavorable weather. After the PTTK books had been stamped, we continued our route. We travelled along the ridge of the Beskid, reaching Łysina. There, we were surprised by the beautiful views of the Makowski Beskids. Then we headed for Kudłacze. We stayed here in a mountain chalet. After the rest, we continued our journey through Uklejna to Myślenice. The entire hiking route turned out to be undemanding, so we returned home in good spirits, not tired.

Helena Węgrzyńska

klasa VIIa


Am 06. November 2021 machten wir einen Ausflug nach Lubomir. Die Bergtour war von PTTK organisiert und dauerte einen Tag. Wir sind in den Bergen gewandert und haben drei Berggipfel erobert. Es war fantastisch. Die Landschaft war wunderschön und die Bäume hatten bunte Blätter. Auβerdem haben wir auch eine Sternwarte besucht. Dort haben wir viele interessante Sachen von der Sonne erfahren. Schade, dass der Himmel bewölkt war und wir konnten diesen tollen Stern nicht beobachten. Nach dem Ausflug hatte ich Beinschmerzen, aber ich habe mich gefreut, an dieser Reise teilnehmen zu können. Es war eine der coolsten Reisen, die ich bisher gemacht habe.


Jakub Wilczak


Obserwatorium Astronomiczne im. Tadeusza Banachiewicza na Lubomirze obserwatorium astronomiczne oddane do użytku w 2007 na szczycie góry Lubomir w okolicy wsi Węglówka, w gminie Wiśniowa, w Beskidzie Wyspowym. Zbudowane w miejscu przedwojennego obserwatorium, dzięki inicjatywie wójta gminy Wiśniowa, Juliana Murzyna. Powstało dzięki współpracy z wiodącymi uniwersyteckimi ośrodkami astronomicznymi w Polsce. Przedsięwzięcie, jako projekt „Odbudowa przedwojennego Obserwatorium Astronomicznego – Miasteczko Gwiezdne Lubomir” zostało dofinansowane w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, budżetu państwa oraz budżetu gminy.

Historia:

Wkrótce po objęciu stanowiska dyrektora Obserwatorium Krakowskiego w 1919 profesor Tadeusz Banachiewicz wpadł na pomysł wybudowania zamiejskiej stacji obserwacyjnej. Wybrano szczyt Lubomir (wtedy – do 1932 – zwany Łysiną) dzięki niewielkiej odległości od Krakowa (33 km), statystycznie dobrej pogodzie oraz brakowi źródeł zanieczyszczenia powietrza i świateł w najbliższej okolicy.

Właściciel terenu, książę Kazimierz Lubomirski podarował 10 ha lasu na szczycie góry oraz leśniczówkę na rzecz stacji. Budowę zakończono w 1922 i oddano stację do użytku 2 czerwca. Pierwszym jej kierownikiem został Jan Gadomski.

Początkowo stacja była wyposażona w 2 refraktory: o średnicy 135 mm i o średnicy 76 mm. Znajdowała się tu również stacja meteorologiczna. W obserwatorium nie było prądu elektrycznego ani telefonu. W późniejszych latach zainstalowano kolejny teleskop, o średnicy 115 mm.

W stacji na Lubomirze pracowali – poza Janem Gadomskim – m.in. Lucjan Orkisz, Jan Mergentaler, Rozalia Szafraniec, Kazimierz Kordylewski i Fryderyk Koebcke.


Ważniejsze odkrycia przed wojną:

· odkrycie przez Lucjana Orkisza komety C/1925 G1 (Orkisz) (3 kwietnia 1925) – była to pierwsza kometa odkryta przez Polaka;

· współodkrycie przez Władysława Lisa (pracownika gospodarczego obserwatorium) komety C/1936 O1 (Kaho-Kozik-Lis) (17 lipca 1936)


Zniszczenie w czasie wojny:
15 września 1944 obserwatorium z biblioteką zostało spalone przez Niemców. Sprzęt został przez nich skonfiskowany. Pozostały jedynie fundamenty, które z czasem porósł las.

Obserwatorium współcześnie:
22 marca 2003 powstał Komitet Odbudowy Obserwatorium Astronomicznego na Lubomirze. Przewodniczącym komitetu został Julian Murzyn, wójt gminy Wiśniowa, a przewodniczącym zespołu programowego prof. dr hab. Jerzy Kreiner, astronom, dyrektor Instytutu Fizyki Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
15 kwietnia 2005 został złożony wniosek o dofinansowanie odbudowy Obserwatorium Astronomicznego w ramach projektu „Odbudowa przedwojennego Obserwatorium Astronomicznego – Miasteczko Gwiezdne Lubomir”. 27 grudnia 2005 Zarząd Województwa Małopolskiego podjął uchwałę o dofinansowaniu budowy obserwatorium. Głównym wykonawcą robót została firma
Budostal-5 S.A. w Krakowie.
17 lipca 2006 – w 70. rocznicę odkrycia drugiej komety przez Władysława Lisa – wmurowano
kamień węgielny pod budowę. 18 kwietnia 2007 podjęto uchwałę o nadaniu Obserwatorium imienia Tadeusza Banachiewicza. Oficjalne otwarcie Obserwatorium Astronomicznego im. Tadeusza Banachiewicza nastąpiło 6 października 2007.

Gmina Wiśniowa zawarła umowy o współpracy z:

· Centrum Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu,

· Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie,

· Katedrą Astronomii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

Współpraca ta jest podstawą działania obserwatorium.
Obserwatorium jest wyposażone m.in. w:

· w pełni zautomatyzowany teleskop o średnicy 43,2 cm f/6,7 w kopule o średnicy 5 m, na montażu 10micron GM4000QCI;

· w pełni zautomatyzowana kamera Schmidta o średnicy lustra 35 cm (średnica płyty korekcyjnej – 30 cm, a ogniskowa – 72 cm, światłosiłaf/2,4) w kopule o średnicy 3 m;

· teleskop Schmidta-Cassegraina o średnicy lustra i płyty korekcyjnej 35,6 cm i ogniskowej 391 cm (światłosiła – f/11);

· teleskop Schmidta-Cassegraina o średnicy lustra 20 cm i ogniskowej 203 cm;

· refraktor o średnicy obiektywu 12 cm i ogniskowej 90 cm (f/7,5),

· refraktor o średnicy 8 cm i ogniskowej 48 cm (f/6);

· teleskop Coronado SolarMax 60 (średnica soczewki 6 cm) z 0,5 Å pasmem przepuszczania, przepuszczający jedynie promieniowanie w paśmie emisji wodoru, używany tylko do pokazów Słońca.

Obserwatorium na Lubomirze jest jedynym obserwatorium w Polsce, które jest stale udostępnione zwiedzającym. W okresie od połowy czerwca, do połowy września obserwatorium można odwiedzić od czwartku do niedzieli w godzinach od 12:00 do 18:00. Wieczorami (w okresie wiosennym, letnim i jesiennym) odbywają się pokazy nieba. Obecnym kierownikiem obserwatorium jest Marcin Cikała

Źródło: Wikipedia

Obserwatorium


Z lotu ptaka



Pokaz nieba