9. Westwal en Straelensbolwerk

Loop langs de gracht verder tot het Straelensbolwerk. Links bevindt zich het Joodse monument. Loop verder langs het water, en steek de weg over de stadsgracht over. Kijk af en toe naar de muurvegetatie beneden u. Loop dan verder langs de gracht.

Het parkeerterrein op de plaats van het voormalige Straelensbolwerk

Detail kadastrale minuutplan 1832. Het Straelensbolwerk in vergraven staat.

Op de voormalige Westwal werden aan het begin van de twintigste eeuw de synagoge en doopsgezinde kerk gebouwd. Beide werden verwoest in 1940 en niet meer op de zelfde plek herbouwd. Voor verkeersdoeleinden verdwenen in 1964 het gebouw De Harmonie (bovenop de fundamenten van de Nudepoort), en het daarachter gelegen grote herenhuis van de familie van Lonckhuijzen met hun sigarenfabriek.

In 1940 verwoeste synagoge en doorpsgezinde kerk aan de Westwal

In 1964 afgebroken herenhuis aan de Westwal

De wal werd afgegraven voor de Walstraat, en op een resterend deel van de wal werd studentenhuisvesting gebouwd. Hierbij werd een deel van de stadsmuur in nieuwe stenen herbouwd. Voor de muur kwamen de Walstraat en parkeergelegenheid te liggen. Deze parkeerterreinen kregen een bastionachtige uitstraling. Inmiddels heeft zich op de muren van dit bastion-nieuwe-stijl een vrij uitbundige muurvegetatie gevestigd. In 2000 werd op de plek van de vroegere wal, naast de weg, een monument onthuld ter nagedachtenis aan de vele Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog uit Wageningen.

Het monument ter nagedachtenis aan de in de Tweede Wereldoorlog weggevoerde Joodse Wageningers

De muren van de Straelensbolwerk zijn in de jaren zestig opgemetseld. Toch komt er al een bijzondere muurvegetatie voor. Aan de noordkant groeit veel steenbreekvaren (Asplenium trichomanes). Deze soort vermijdt direct zonlicht. Hij komt vooral voor in Zuid-Limburg en langs de grote rivieren.

Ook de muurvaren (Asplenium ruta muraria) komt hier voor. De Muurvaren is een klein, bossig donkergroen (figuur 4) meerjarig plantje dat gevoelig is voor vorst. Het komt behalve in Europa voor in het Atlasgebied, gematigd Azië en oostelijk Noord-Amerika. De plant is gebonden aan een stenige ondergrond en komt dan ook (behalve in rotsspleten in Zuid-Limburg) door het hele land op muren voor.

Steenbreekvaren op het Straelensbolwerk

Muurvaren op het Straelensbolwerk