Simbol: I

Masa atomike: 126.90447 u

Numri atomik: 53

Konfigurimi i elektroneve: [Kr] 4d105s25p5

Zbuluar: 1811

Pika e shkrirjes: 236.7 ° F (113.7 ° C)

Jodi është një element kimik me simbolin I dhe numër atomik 53. Më i rëndi i halogjeneve të qëndrueshme, ekziston si një shkëlqim i zbehtë metalik me ngjyrë vjollcë, në kushte normale që sublime lehtë për të formuar një gaz vullkanik. Formën elementare u zbulua nga kimisti francez Bernard Courtois në 1811.

Jodi ndodh në shumë gjendje oksidimi, duke përfshirë jodid (I-), jodat (IO-3), dhe anionet e ndryshme periodate. Ajo është më pak e bollshme e halogjeneve të qëndrueshme, duke qenë elementi gjashtëdhjetë e parë më i bollshëm. Ajo është edhe më pak e bollshme se të ashtuquajturat tokë të rralla. Është lënda ushqyese minerale më e rëndë. Jodi është thelbësor në sintezën e hormoneve tiroide. Mungesa e jodit prek rreth dy miliardë njerëz dhe është shkaku kryesor parandalues ​​i aftësive të kufizuara intelektuale.

Prodhuesit dominues të jodit sot janë Kili dhe Japonia. Jodi dhe përbërjet e tij përdoren kryesisht në të ushqyerit. Për shkak të numrit të lartë atomik dhe lehtësinë e lidhjes me komponimet organike, ajo ka gjetur gjithashtu favor si një material jo-toksik radiocontrast. Për shkak të specificitetit të marrjes së tij nga trupi i njeriut, izotopet radioaktive të jodit mund të përdoren gjithashtu për të trajtuar kancerin e tiroides. Jodi përdoret gjithashtu si një katalizator në prodhimin industrial të acidit acetik dhe disa polimere

Jodi është element kimik. Në trupin e njeriut ka më pak se një majë (0.00004%) luge jod, megjithatë pa të do të vdiste njeriu. Nëse ushqehet larva me jod, ajo do të kthehej në bretkosë.

Përbërja

Jodi tretet pak ne uje (0.081% ne temperaturen 10oC). Ai tretet mire ne alkool etilik dhe akoma me mire ne eter dietilik, ne sulfur karboni, benzen, kloroform e ne tretes te tjere organike. Jodi molekular mund te perftohet nga oksidimi i dy joneve I- me klorin: 2 I− + Cl2 → I2 + 2 Cl−

Formon perberje me shume elemente por eshte me pak aktiv se halogjenet e tjere te permendur me siper. Jodi vepron me niseshtene duke dhene nje ngjyre blu te erret, ky quhet dhe testi i jodit (ose i niseshtese) pasi perdoret per te provuar pranine e njeres prej ketyre substancave kur dihet prania e tjetres.

Komponimet kimike

Simboli kimik I elementit jod eshte I. Numri atomik I tij eshte 53. Masa atomike eshte 253.81 gr/mol. Dendesia e jodit eshte 4940 kg/m3 Jodi formon kristale te sistemit rombik me ngjyre te murrme te erret (hiri) dhe shfaq shkelqim metalik. Avujt e tij kane ngjyre vjollce me ere jo te kendshme (te ngjashme pak me klorin ose bromin) Eshte percjelles I keq I nxehtesise dhe elektricitetit. Jodi eshte I vetmi halogjen, i cili kalon me nxehje nga gjendja e ngurte ne gaz, pa kaluar ne gjendje te lenget (pra kalon ne procesin e sublimimit). Nuk gjendet I lire ne natyre dhe eshte nuk eshte mjaft I perhapur e siperfaqen e Tokes, por mjaft i perqendruar ne ujerat e deteve dhe ne trupin e gallesave.

Përdorimi i Jodit

Jodi përdoret në mjekësi si tretësirë alkoolike e njohur si "tinktura e jodit". Në formë të komponimeve të tij,si p.sh.,jodoformi (CHI 3 ) perdoret si mjet antiseptik. Jodi është element biogjen.Munges e Jodit në organizmin e njeriut shkakton strumën (gushën) . Për këtë arsye, kripës së gjellës i shtohet jodur i kaliumit KI. Jodi gjithashtu përdoret për përfitimin e preparateve farmaceutike. Joduret e metaleve alkaline përdoren për shërim (terapi) të sëmundjes së eshtrave, arteriosklerozës etj.