Dashuria është Kimi

Mbase shpeshherë ju ka ndodhur të dëgjoni dikë, duke ëndërruar të thotë “Dashuria është kimi!” Faktikisht, a e dini sa e vërtetë është kjo thënie? Emocionet dashurore që na pushtojnë, ndjenja se kemi flutura në barkë, e gjitha kjo është një laborator kimik. Dashuria është ndër temat e preferuara për studiuesen e re Aneta Jovçeva. Përmes saj ajo tregon anën argëtuese të shkencës dhe përgënjeshtron pohimin se shkencëtarët janë të mërzitshëm. Para tri vjetëve Aneta ka fituar vendin e parë të konkursit “FameLab”, të organizuar nga Këshilli Britanik në Bullgari. E ka pushtuar jurinë me entuziazmin e saj, duke folur për shkencën, dhe me temën interesante për dashurinë dhe skizofreninë. “Dashuria është kimi dhe kur e kemi më shumë këtë kimi, bëhemi skizofrenë”, thotë Aneta, duke qeshur. Sivjet bashkë me kolegun e saj Bozhidar Stefanov morën pjesë në Festivalin e Shkencës në Sofje. Nisma është i Këshillit Britanik në vend. Të dy studiuesit e rinj çuan publikun në botën e “Dashuriçkës së molekulës”

Deri më sod njihen mbi 16 milion substanca ?

A e dini se deri më sod njihen mbi 16 milion substanca dhe ky numër është vazhdimisht në rritje.Qdo vit në laboratorët e mbarë botës zbulohen dhe prodhohen mbi 100.000 substanca të reja.

Sa për ilustrim,të përmendim se ekzistojnë mbi 2.000 lloje të qelikut.

A e dini se :

Ne trupin e njeriut, perveç ujit, ndodhen edhe shume lende te tjera. Nje njeri me trup normal permban aq yndyre sa per te prodhuar shtate kallepe sapuni, sheqer aq sa per te mbushur nje kavanoz, kripe sa per te mbushur gjashte kripore, karbon sa per te prodhuar 9000 lapsa plumbi,fosfor sa per te prodhuar 2200 fije shkrepese, hekur sa per te bere njegozhde 25 mm, nje luge squfur dhe 30 gram metale te tjera.

Sa pemë nevojiten për të siguruar oksigjenin e mjaftueshëm për një njeri?

Duhen gjashtë molekula dioksidi karboni për të prodhuar një molekulë glukozë nga fotosinteza, dhe gjashtë molekula oksigjen çlirohen si një nga produktet. Nje molekulë glukozë përmban gjashtë atome karboni, kështu që shtimi i një molekule oksigjeni për çdo atom karboni i shtohet një peme. Një pemë e rritur panje mund të jetë rreth 12 metra e gjatë dhe peshon 2 ton, duke përfshirë rrënjët dhe gjethet.

Nëse ajo rritet me 5 përqind çdo vit, do të prodhojë rreth 100 kg dru, nga të cilat 38 kg do të jenë karbon. Nëse pranojmë peshat relative molekulare të oksigjenit dhe karbonit, kjo barazohet me 100 kg oksigjen për çdo pemë në vit. Një njeri merr frymë rreth 9.5 ton ajër në një vit, por oksigjeni përbën vetëm rreth 23 përqind të këtij ajri, pra ne nxjerrjen pak më shumë se një të tretën e oksigjenit nga çdo frymëmarrje. Pra do të thotë një total prej rreth 740 kg oksigjen në vit, e cila është e barabartë me 7 ose 8 pemë.

Mushkonjat janë diskriminuse

Mushkonjat janë diskriminuese Këto insekte të vogla mund të lënë pas shenja të kafshimit që shkaktojnë kruarje, e madje edhe që përcjellin sëmundje si malaria. Por del se përveç këtyre veçorive ato janë edhe diskriminuese në baza gjinore. Studimet kanë treguar që mushkonjat ndiejnë tërheqje ndaj estrogjenit, prandaj i shënjestrojnë më shumë femrat se meshkujt. Në anën tjetër mushkonjat që kafshojnë janë të gjitha femra.

Qelizat që ndihmojnë njerëzit të ecin përsëri

Hulumtuesit në ‘Universitetin Stanford’ injektuan qeliza burimore të modifikuara në trupin e pacientëve, të cilët kishin pasur goditje kronike. Procedura ishte përcaktuar kryesisht si e sukseshme, me të vetmin efekt anësor që pacienti kishte dhimbje koke të lehtë. Ky proces mahnitës shërimi mori rreth gjashtë muaj për të prodhuar qeliza të mjaftueshme për të lejuar lëvizshmërinë. Goditjet ndodhin kur furnizimi me oksigjenit i çdo pjese të trurit është i kufizuar.

Ruajtja e përjetshme e të dhënave

Çfarë ndodh nëse keni një pajisje, që mund të ruajë të dhënat për 13,8 miliard vjet? Kjo është koha e ekzistencës së Tokës. Pajisja mund të ruajë 360 terabajt (Terabytes ) të dhëna. Shkencëtarët kanë përdorur xham të nanostrukturuar për të ndërtuar këtë pajisje.

Ulja vertikale e raketës

Deri tani kemi parë raketa të ulen vertikalisht vetëm nëpër filma. Në fakt, raketat nuk mund të ulen vertikalisht për shkak të disa arsyeve si: inercia, graviteti, shpejtësia, fërkimi etj. Mjafton të thuhet se disa raketa u shkatërruan në atmosferë osë u rrëzuan diku në tokë për t’u rizbuluar disa kohë më pas. Kompania private SpaceX ka zbuluar një mënyrë për ti bërë raketat të ulen në Tokë vertikalisht. Kjo jo vetëm do të bëjë të mundur që NASA të ripërdorë raketat, por gjithashtu të zvogëlojë koston për “ekspedita në hapësirë.”

Oksigjeni është i kaltërt kur :

Oksigjeni është i kaltër.Pjesa më e madhe e ajrit që thithim është e përbërë nga azoti, ndërsa oksigjeni përbën pjesën më të rëndësishme nga të tjerat me prani në vetëm një të pestën e tërë sasisë së ajrit. Derisa oksigjeni është gaz pa ngjyrë, kur ftohet dhe kthehet në formë të lëngët ose të ngurtë, nën presion të lartë, ai merr një ngjyrë të dallueshme të kaltër. Sidoqoftë kalimi i tij nga një gjendje në tjetrën është i vështirë, pasi që oksigjeni i lëngët vlon e kthehet në gaz në temperaturën tepër të ftohtë, - 182 gradë Celsius.

ADN nuk mund të digjet

ADN-ja e pengon djegien Acidi dezoksiribonukleik që përmban të gjitha informatat të cilat e përfaqë- sojnë krijimin fizik të pjesës më të madhe të jetës biologjike në tokë. E përbërë nga kemikatet që quhen nukleotide, blloqet ndërtuese të jetës përbëhen nga një grup sheqeri, një grup fosfati dhe një nga katër tipet e ndryshme të bazave azotike. Për njerëzit një set i plotë i informatave gjenetike, që njihet si gjenim, përmban 23 kromozome të cilat kanë 20,000 gjene për 3 miliardë baza. E zbuluar në fund të shekullit të 19-të, rëndësia e ADN-së u kuptua plotë- sisht vetëm më 1953. Por, askush nuk e priti të zbulonte që ADN-ja nuk mund të digjet

Dioksidi i karbonit mund të shëndrrohet në shkëmb të fortë

Dioksidi i karbonit që është hedhur në tokë mund të shndërrohet në shkëmb të fortë. Ky zbulim do të ndihmojë shkencëtarët në zbulimin e një mënyrë për të mbajtur një ekuilibër të emetimeve të dioksidit të karbonit në Tokë.

Google Sites

Report abuse