M90 versnellingsbak

De M90 is een handgeschakelde 5-versnellingsbak, gebouwd door Getrag in Zweden en vanaf 1994 gemonteerd in de Volvo 940, 960, S90 en V90. Het ontwerp is gebaseerd op de M56 van de voorwielaangedreven Volvo 850.

De M90 is eenvoudig herkenbaar aan het schakelpatroon; het is n.l. de enige versnellingsbak in de 900-serie is waar de achteruit rechtsachter zit, onder de vijfde gang.De M90 is door Volvo gecombineerd met de volgende motortypes:- Redblock (4-cilinder benzine) in de 940 (B200FT, B230FK en B230FT)
- Whiteblock (6-cilinder benzine) in de 960 (B6254FS) en S/V90 (B6304FS2)
- D24TIC (6-cilinder turbodiesel) in de 940 (1995 en 1996)

De bovengenoemde blokken hebben niet dezelfde aansluiting op het koppelingshuis, dus b.v. een gebruikte bak die van een B230FK komt past niet achter een D24 of B6254FS. Het versnellingbakhuis en het bellhouse zijn bij de M90 één geheel, dus het koppelingshuis is niet los te verwisselen. De inwendige delen van de bak zijn wel tussen de verschillende types onderling uitwisselbaar (naar verluidt ook deels met die van de M56). De redblock-variant past wel achter alle redblocks, ook de oudere types.

Om een zo comfortabel mogelijke loop te bewerkstelligen, werd bij de M90 in combinatie met de benzinemotoren een z.g. dual-mass vliegwiel gemonteerd. Dit vliegwiel vangt trillingen op d.m.v. een combinatie van hydraulische en mechanische (veren) demping. De koppelingsplaten die i.c.m. het tweemassavliegwiel worden gebruikt hebben geen dempingsveren omdat deze al in het vliegwiel verwerkt zitten.De diesel kreeg dit tweemassa vliegwiel niet, maar gewoon een massief vliegwiel en derhalve ook andere koppelingsplaten.

In 1996 is de M90 wat verbeterd t.o.v. de eerdere series:

- Voor versnelling 1-2-3: Drievoudig synchromesh voor een verlengde levensduur en weerstand tegen snel en hard schakelen.

- Voor versnelling 4-5: Enkelvoudige gesinterde synchromesh waardoor gemakkelijk van 5 naar 4 kan worden geschakeld.

Drievoudig synchromesh wil zeggen dat door toevoeging van een afstandsring de wrijvingsgebieden toenemen tot drie en de synchronisatie sneller verloopt (synchromesh-tijd is gehalveerd).

Versies

De M90 is in vier versies gebouwd. Als eerste was er de M90H. Deze is voor de 940 i.c.m. B230FK opgevolgd door de M90L, die een kortere overbrenging in de 1e en 2e versnelling heeft. Later zijn de M90H2 en L2 geïntroduceerd, die een wat langere 5e versnelling hebben (meer overdrive). De M90L2 heeft de M90L niet compleet vervangen, want de 940 Sedan is tot het eind met de L geleverd. De late 940 Estates hebben wel de M90L2.

Overbrengingsverhoudingen

Het typenummer staat, samen met het onderdeelnummer, op een stickertje op de zijkant van de bak.

Onderdeelnummers

*: De informatie omtrent de chassisnummers is waarschijnlijk niet 100% correct, vanwege de vele verschillende (vervangings)nummers.

**: In Vadis heeft dit nummer de opmerking 'Bedoeld voor trekken van caravan of zware last' en er wordt geen chassisnr. genoemd. De M90L2 is pas geintroduceerd nadat de D24TIC uit productie is genomen, daardoor neem ik aan dat deze bak als vervangende optie leverbaar was.

Olie

Het oliepeil van de M90 controleer je door de vulplug eruit te draaien en je vinger (of een kleine inbussleutel) in het gat te steken. Het niveau moet gelijk staan met de vulopening.

Volvo vindt dat de olie een autoleven lang mee zou gaan en noemt derhalve geen verversingsinterval, maar de ervaring is dat bij 200.000+ km (waarmee een Volvo natuurlijk nog lang niet aan het einde van zijn leven is) verversen beslist geen kwaad kan. Wanneer je bij het peilen ziet dat de olie (donker)bruin is i.p.v. goudgeel is er werk aan de winkel.

De vul- en aftapplug zitten aan de achterkant van de bak. Je komt er vrij moeilijk bij omdat de steunbalk van de versnellingsbak in de weg zit. De foto hiernaast heb ik gemaakt bij het olie verversen. Ik heb toen een steun onder de bak geplaatst en die balk er samen met het steunrubber voor het gemak even onderuit geschroefd. Scheelt een hoop geknoei, vooral met aftappen.

Voor (bij)vullen heb je een z.g. carterspuit nodig en een brug is eigenlijk ook onontbeerlijk om er goed bij te kunnen, maar verder is het verversen eigenlijk een fluitje van een cent. Denk wel even aan nieuwe pakkingringetjes voor de pluggen (onderdeelnr. 11998) of gloei ze uit. Net als bij motorolie verversen is het aan te bevelen om de auto voor het aftappen even goed warm te rijden; warme olie is dunner dan koude en loopt er dus gemakkelijker en vollediger uit.

Er gaat 1,85 liter olie in de M90. Volvo schrijft voor om alleen de eigen transmissie olie te gebruiken. In Vadis wordt hiervoor onderdeelnr. 1161423-7 genoemd, maar deze wordt inmiddels niet meer geleverd. Hij is vervangen door twee nummers, t.w. 1161645 (t/m 1995) en 1161745 (vanaf 1996). Waarom Volvo tegenwoordig m.i.v. 1996 olie met andere specs. voorschrijft is mij onduidelijk, temeer omdat het oude nummer 161423-7 wel voor alle modeljaren werd voorgeschreven. Gezien de betere specificaties zou ik zeggen dat 1161745 in alle gevallen gebruikt kan worden.

Oliespecificaties:

1161 645

Quality: API GL-4 / Volvo standard 1273,08 transmission oil 97308

Viscosity: SAE 75W

Density @ 15°C: 885kg/m³

Oil base: Multigrade, synthetic base

Pourpoint: -48°C

Flashpoint: 212°C

Kinematic viscosity @ 40°C: 67.8mm²/s

Kinematic viscosity @ 100°C: 10.5mm²/s

1161 745

Quality: API GL-4 / Volvo transmission oil MTF 97309 / WSS-M2C200-C3