St. Jeroenskerk
Kruiswegstaties
In de St. Jeroenskerk hangen veertien kruiswegstaties, die dateren uit de periode 1927-1936. Zij zijn grotendeels vervaardigd door de Amsterdamse kunstschilder Jan Dunselman (1863-1931) en zijn vijftien jaar jongere broer Kees.
De veertien staties vormen veertien momenten uit de lijdensweg die Jezus op de dag van zijn sterven heeft afgelegd.
De staties spelen een rol tijdens de viering op Goede Vrijdag als de kruisweg wordt gelopen. Het woord 'statie' is afgeleid van het Latijnse 'statio', dat 'staan' of 'stilstaan' betekent. Bij iedere statie wordt dan ook letterlijk stil gestaan.
Jezus wordt ter dood veroordeeld.
Jezus neemt het kruis op.
Jezus valt voor de eerste maal onder het kruis.
Jezus ontmoet zijn moeder.
Simon van Cyrene helpt Jezus het kruis te dragen.
De heilige Veronica wist Jezus' gezicht af (een afdruk van zijn gezicht blijft op haar doek achter).
Jezus valt voor de tweede maal onder het kruis.
Jezus spreekt tot de vrouwen van Jeruzalem.
Jezus valt voor de derde maal onder het kruis.
Jezus wordt ontkleed.
Jezus wordt aan het kruis geslagen.
Jezus sterft aan het kruis.
Jezus wordt van het kruis genomen.
Jezus wordt in het graf gelegd.
Jan Dunselman (1863-1931)
Jan Dunselman en zijn vijftien jaar jongere broer Kees hebben samen heel wat opdrachten voor kerkschilderingen aangenomen. De grootste van door hen vervaardigde kruiswegstaties bevinden zich in de Sint-Nicolaaskerk (tegenwoordig -basiliek) in Amsterdam (tegenover het Cantraal Station). Ook in andere kerken in de Bollenstreek (Lisse, Noordwijkerhout, De Zilk en Voorhout) is werk van beide Dunselmannen te vinden.
De broers Dunselman waren sterk geïnspireerd door de klassieke oudheid; Hun figuren op de schilderingen zijn weergegeven alsof zij beeldhouwwerken uit de oudheid zijn. Zij maakten ook gebruik van sjablonen: het gebruik hiervan kon de kosten voor de opdrachtgevende kerken drukken. Het zorgde er wel voor dat verschillende figuren op de staties in Noordwijk ook te herkennen zijn in de staties van andere kerken.
De staties - ook niet in deze kerk - werden vrijwel nooit in één keer afgeleverd. Meestal werd een volgend schilderij pas besteld indien er voldoende middelen voor bekostiging bijv. door een rijke parochiaan beschikbaar waren. Uit bronnen blijkt dat de veertiende en laatste statie in 1936 is afgeleverd.
De veertien Noordwijkse staties zijn beschilderde panelen in groot panoramaformaat, 1,3 bij 3,0 meter, en zijn omzoomd met een lijst van eikenhout.
De schilderijen zijn tijdens de grote renovantie van het kerkgebouw in 2012 door Rob Bremer ingrijpend gerestaureerd.
Restaurator Rob Bremer aan het werk tijdens de restauratie van de kruiswegstaties (2012).
Restaurator Rob Bremer aan het werk tijdens de restauratie van de kruiswegstaties (2012).