วินัยและความเป็นระเบียบเรียบร้อย หมายถึง การกระทำหรืองดเว้นการกระทำ ตามระเบียบ กฎเกณฑ์ ข้อบังคับ สำหรับควบคุมความประพฤติทางกาย วาจา ของคนในสังคม ให้เรียบร้อย เป็นแบบแผนอันหนึ่งอันเดียวกัน เยาวชนที่มีวินัยและความเป็นระเบียบเรียบร้อย เมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่จะมีความสมบูรณ์ทั้งร่างกายและจิตใจ มีความรู้คู่คุณธรรม เป็นกำลังของ การพัฒนาสังคมในอนาคต การมีวินัยในตนเองจึงเป็นพื้นฐานการนำไปสู่การสร้างวินัยทางสังคม และอยู่รวมกันของกลุ่ม ดังนั้น วินัยและความเป็นระเบียบเรียบร้อยจึงเป็นข้อตกลงในการ อยู่ร่วมกันของทุกคนในชาติ เป็นวัฒนธรรมทางสังคม ที่มีความสำคัญต่อการพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม และประเทศชาติเป็นอย่างยิ่ง และหากเยาวชน บุคคลขาดวินัยและ ความเป็นระเบียบเรียบร้อยในตนเอง จะส่งผลทำให้สังคมขาดวินัยและความเป็นระเบียบ เรียบร้อยไปด้วย การพัฒนาวินัยในตนเองจะต้องเริ่มตนตั้งแต่เด็ก โดยการให้แรงจูงใจทาง จริยธรรม การพัฒนาวินัยในตนเองจะต้องอาศัยความร่วมมือจากสถาบันต่าง ๆ ที่แวดล้อม ตัวเด็ก และต้องใช้วิธีการกระตุ้นหรือพัฒนาวินัยในตนเองของเด็ก วิธีการพัฒนาวินัยในตนเอง ได้แก่การสร้างวินัยด้วยการทำให้เป็นพฤติกรรมเคยชินสร้างวินัย โดยใช้ปัจจัยอื่นช่วยเสริมสร้าง วินัยโดยใช้กฎเกณฑ์บังคับและเสริมสร้างวินัยในตนเอง

             การส่งเสริมและพัฒนาวินัยในตนทำได้ด้วยอาศัยกระบวนการลูกเสือ 

โดยเริ่มต้นที่ระบบหมู่ลูกเสือ ระบบหมู่ลูกเสือ คือ การเสริมสร้างวินัยและความเป็นระเบียบ เรียบร้อยในการทำงาน และการปฏิบัติภารกิจของสมาชิกภายในหมู่ กอง กลุ่ม เพื่อความก้าวหน้า ของส่วนรวม อีกทั้ง เป็นการกระจายอำนาจ และแบ่งหน้าที่กันรับผิดชอบตามระบอบประชาธิปไตย ระบบหมู่เป็นการฝึกให้สมาชิกได้ร่วมกันทำงานอย่างเป็นระบบ สร้างวินัย และความเป็นระเบียบ เรียบร้อย โดยยึดหลักประชาธิปไตยและเสริมสร้างการพัฒนาภาวะผู้นำและผู้ตามได้เป็นอย่างดี   ผู้นำและภาวะผู้นำ หมายถึง บุคคลที่ได้รับการแต่งตั้ง หรือได้รับการยกย่อง ให้เป็นผู้ตัดสินใจและสามารถนำพาสมาชิกในกลุ่มร่วมมือกันปฏิบัติภารกิจด้วยความเต็มใจ เพื่อให้ภาระงานลุล่วงด้วยดี

             ผู้ตามและภาวะผู้ตาม หมายถึง ผู้ปฏิบัติงานในองค์กรที่มีหน้าที่และความรับผิดชอบ ที่จะต้องรับคำสั่งจากผู้บังคับบัญชามาปฏิบัติให้สำเร็จบรรลุวัตถุประสงค์

  ดังนั้น บุคคลจะเป็นผู้นำ ผู้ตามที่ดีของสังคมจะต้องได้รับการพัฒนาทักษะภาวะ ผู้นำ – ผู้ตามให้เป็นผู้นำ ผู้ตามที่มีคุณภาพ มีความสามารถ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน ด้วยการรู้จักพัฒนาตนเอง พัฒนาคนและพัฒนาผลงานให้บรรลุตามเป้าหมายที่ต้องการ

1. อธิบายความหมาย และความสำคัญของวินัย 

2. อธิบายผลกระทบจากการขาดวินัย

3. ยกตัวอย่างแนวทางการเสริมสร้างวินัย และความเป็นระเบียบเรียบร้อย

4. อธิบายระบบหมู่ลูกเสือ

5. อธิบายการพัฒนาภาวะผู้นำ – ผู้ตาม

เรื่องที่ 1 วินัย และความเป็นระเบียบเรียบร้อย 

เรื่องที่ 2 ผลกระทบจากการขาดวินัย 

เรื่องที่ 3 แนวทางการเสริมสร้างวินัย และความเป็นระเบียบเรียบร้อย

เรื่องที่ 4 ระบบหมู่ลูกเสือ

เรื่องที่ 5 การพัฒนาภาวะผู้นำ – ผู้ตาม