ส้ม
รหัสพันธุ์ไม้ : 7-58000-002-129
สถานที่พบ : หน้าบ้านพักครู
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Citrus Reticulata Blanco
ชื่อวงศ์ : RUTACEAE
ชื่อสามัญ : Mandarin Orange, Tangerine Orange.
ชื่ออื่นๆ : ซาโบโค ซ่าซุยโบโข (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) มะขุน มะแง มะจุก ส้มเขียวตุง (ภาคเหนือ) มะเขียว มะขวง (เชียงใหม่) สีมากุเละนีปีห์ ลีมากุเละลอเก๊าะ (มลายู-ปัตตานี) ลีมาจีนา ลีมายือโม (มลายู-ใต้) ส้มแก้วเกลี้ยง ส้มแก้วโบราณ ส้มจันทบูร ส้มตรังกานู ส้มแป้นกระดาน ส้มแป้นขี้ม้า ส้มแสงทอง (กรุงเทพฯ) ส้มขี้ม้า (นครราชสีมา) ส้มจุก (ภาคเหนือ-ปัตตานี) ส้มเหม็น (ภาคกลางใช้เรียกผลอ่อน)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ไม้ต้นขนาดเล็ก มีหนาม ใบเป็นใบประกอบลดรูป ที่มีใบย่อยใบเดียวเรียงเวียน รูปรี ปลายแหลม โคนสอบหรือรูปลิ่ม ขอบหยักมน แผ่นใบค่อนข้างหนา สีเขียวเข้มเป็นมันเกลี้ยง มีต่อมน้ำมันโปร่งส่งกระจายทั่วไป เมื่อขยี้มีกลิ่นหอม ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามซอกใบ ดอกสีขาว กลิ่นหอม ผลมีเนื้อหลายเมล็ด ทรงกลมแป้น ไม่มีจุก ขั้วผลมน ด้านก้นผลเรียบหรือเว้าเล็กน้อย ผลสุกสีเขียวอมส้มหรือสีส้ม เปลือกค่อนข้างบางปอกล่อนออกได้ง่าย มีต่อมน้ำมันมาก เมล็ดรูปรีหรือรูปไข่กลับ ปลายแหลมแข็ง
ประโยชน์ : ผลมีสารต่อต้านอนุมูลอิสระมากมาย ให้รับประทานสด หรือคั้นน้ำแล้วดื่มทันที มีวิตามินซีและเบต้า- แคโรทีนสูง ช่วยป้องกันอาการของไข้หวัด เสริมภูมิคุ้มกัน เสริมสร้างกระดูกให้แข็งแรง เสริมสร้างคอลลาเจน ผิวพรรณสดใส บรรเทาอาการกระหายน้ำ ช่วยการขับถ่าย รักษาอาการเลือดออกตามไรฟัน ป้องกันการเกิดโรคหัวใจ ลดสภาวะความเครียด บำรุงสายตา ป้องกันการเกิดโรคต้อกระจก ป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ นำเปลือกไปตากแห้ง แล้วนำมาต้มน้ำดื่ม แก้อาอาการวิงเวียน หน้ามืด ใจสั่น แก้ไอ ขับเสมหะ แก้อาการจุกเสียดแน่นหน้าอก อีกทั้งมีน้ำมันหอมระเหยอยู่ ใช้ดมแก้อาการวิงเวียนได้