ตำบลคลองแห

บ้านคลองแห ตําบลคลองแห อําเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ตามคําบอกเล่าของชาวบ้านเล่ากันว่า มีตำนานเล่าขานว่าเมื่อครั้งโบราณตอนที่มีการสร้างเจดีย์เพื่อบรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่เมืองตามพรลิงค์หรือนครศรีธรรมราชนั้น ชาวเมืองกลันตันอันห่างไกลที่เลื่อมใสในพระพุทธศาสนาได้พากันออกเดินทางเพื่อมาร่วมในงานนี้ใช้เวลาเดินทางหลายวันค่ำไหนนอนนั่น เมื่อมาถึงเนินสูงมีต้นไม้ใหญ่ริมคลองน้ำใสสะอาดจึงหยุดพักค้างแรมหนึ่งคืน รุ่งเช้าเห็นผู้คนจำนวนมากเดินทางมาจากทางเหนือมุ่งลงใต้ผ่านมา จึงสนทนากันได้ความว่าเดินทางกลับจากงานบรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่เมืองตามพรลิงค์และงานได้เสร็จสิ้นแล้ว ชาวเมืองกลันตันจึงเลิกล้มความตั้งใจและจะเดินทางกลับ แต่ทรัพย์สินที่เตรียมจะนำไปบูชาเจดีย์นั้นไม่ได้นำกลับไป รวบรวมนำมากองไว้แล้วอธิษฐานขุดหลุมฝังไว้ตรงที่คลองสองสายที่มาบรรจบกัน (คลองลานและคลองเตย) ต่อมาเกิดเป็นคลองสายใหญ่ขึ้นชาวบ้านเรียกพื้นที่นี้ว่า โคกนกคุ่ม ส่วนเครื่องประโคมแห่ต่าง ๆ ที่นำมา ได้แก่ ฆ้อง กลอง ฉิ่ง ฉาบ ก็นำมากองไว้แล้วอธิษฐาน จากนั้นจึงจมลงในคลองสายใหญ่แห่งนี้ ชาวบ้านจึงเรียกคลองนี้ว่า คลองฆ้องแห่ แต่ต่อมาคำว่าฆ้องหายไป เนื่องจากคนใต้นิยมพูดให้สั้น ๆ และคำว่า “แห่” ตามสำเนียงใต้ก็กลายเป็น “แห” และเรียกคลองแหมาจนทุกวันนี้

บ้านเกาะหมี ตําบลคลองแห อําเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ที่มาของเกาะหมีเล่ากันว่าแรกเริ่มเดิมทีนั้นหมู่บ้านแห่งนี้ยังเป็นป่ารกทึบและมีสัตว์ป่าอยู่อาศัยเป็นจํานวนมาก โดยเฉพาะบริเวณที่เป็นเกาะตั้งอยู่ริมทุ่งนา ปรากฏเป็นเรื่องเล่าแต่ครั้งอดีตว่ามีหมีใหญ่ ตัวหนึ่งได้ตะบบและกัดชาวบ้านจนถึงแก่ความตายที่เกาะแห่งนี้ชาวบ้านจึงเรียกกันว่า “บ้านเกาะหมี” เพื่อระลึกว่าครั้งหนึ่งเคยมีหมีใหญ่ที่ดุร้ายฆ่าคนตาย ณ เกาะแห่งนี้มาก่อน 

ข้อมูลพื้นฐาน คลองแห เดิมเมื่อปีพุทธศักราช 2538 กระทรวงมหาดไทย ได้ประกาศจัดตั้งขึ้นเป็น องค์การบริหารส่วนตำบล คลองแห ต่อมาในปี พุทธศักราช 2546 จึงได้มีพระราชกฤษฎีกา ยกฐานะองค์การบริหารส่วนตำบลคลองแห เป็นเทศบาลตำบลคลองแห ซึ่งได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับกฤษฎีกา เล่มที่ 120 ตอนที่ 95 ก เมื่อ วันที่ 2 ตุลาคม 2546 และปัจจุบันได้มีประกาศกระทรวงมหาดไทยเปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลตำบลคลองแห เป็นเทศบาลเมืองคลองแห โดยให้มีผลนับตั้งแต่ วันที่ 1 สิงหาคม 2550 เป็นต้นมา โดยปัจจุบัน เทศบาลเมืองคลองแห ตั้งอยู่หมู่ที่ 7 ตำบลคลองแห อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ซึ่งอยู่ห่างจาก ตัวจังหวัดสงขลาตามเส้นทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 414 (ถนนลพบุรีราเมศวร์) ระยะทาง 35 กิโลเมตร และ ห่างจากตัวอำเภอหาดใหญ่ไป ทางถนนลพบุรี-ราเมศวร์ (ตอนเข้าเมืองหาดใหญ่) ระยะทาง 10 กิโลเมตร มีเนื้อ ที่ ทั้งหมด 24.50 ตารางกิโลเมตร หรือ 15,312 ไร่ โดยประมาณ แบ่งเขตการปกครอง ตำบลคลองแห ทั้ง ตำบล จำนวน 11 หมู่บ้าน (40 ชุมชน) สำนักงานเทศบาลเมืองคลองแห ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของเทศบาลนครหาดใหญ่ อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอ หาดใหญ่ ประมาณ 10 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับพื้น ที่ใกล้เคียง ดังนี้ ทิศเหนือ         ติดต่อกับเขตเทศบาลตำบลคูเต่า อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ทิศตะวันออก    ติดต่อกับเทศบาลตำบลน้ำน้อย และเทศบาลเมืองคอหงส์ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ทิศใต้            ติดต่อกับเทศบาลนครหาดใหญ่ และเทศบาลเมืองคอหงส์ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ทิศตะวันตก     ติดต่อกับ อบต.คลองอู่ตะเภา อบต.แม่ทอม และเทศบาลตำบล บ้านหาร อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา โดยมีสองลำน้ำคลองอู่ตะเภา เป็นเส้นแบ่งเขตแดน สภาพภูมิประเทศ สภาพแวดล้อมเขตเทศบาลเมืองคลองแหมีลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไป เป็นที่ราบลุ่ม ทุ่งนา สลับเนินสวน ยางพารา มีลำคลองตัดผ่านชุมชน 2 สายคือ คลองแห และ คลองอู่ตะเภา สภาพทั่วไปมักจะประสบภาวะน้ำ ท่วมในฤดูฝน การใช้ที่ดินภายในชุมชน ส่วนใหญ่ถูกใช้ไปในการก่อตั้งบ้านเรือน และการประกอบกิจการทาง พาณิชยกรรม และการอุตสาหกรรม