********************
GEAST / SIEL
De minskesiel :
is net te sjen.
is gjin stof.
is it bewuswêzen fan jinsels.
Dizze persoanlikheid leit hjiryn, dat de minske TINKE en FIELE kin en in WOLLEN hat.
De oarsprong, de boarne, de woartel fan it tinken, fielen en wollen leit yn de geast fan ‘e minske. De útdrukking dêrfan yn it lichem. De siel is dus de ferbining fan geast en lichem, ofwol bemiddeler oer en wer.
*******************
IT FERSTÂN (DE REDE.)
en it
BETROUWEN (IT LEAUWEN).
Om de krystdagen fan 1922 hinne baarnden der op ynisjatyf fan Lenin en syn trawanten grutte freugde- fjoeren yn Ruslân. It barde net t. g. f. de berte fan it Krystbern, mar as teken fan it ôfswarren fan Boeddha, Kristus, Mohammed en Osiris. Der wie in nijje God- tsjinst : it Kommunisme fan Vladimir Iljitsj LENIN. De âlde godtsjinsten knechtte de minske, wie in opium FAN it folk en moast mei alle krêften bestriden wurde. Passend by dit feest waard der net oer de Bibelske frede mar oer de minsk songen. Wat dizze frede opsmiten hat: presje, presje en nochris presje. It folk waard ûnderdrukt en moast tinke as de Kommunistyske Russyske Steat tocht hoe’t hja tinke moasten. It wie dien mei de frijheid en hja waarden opslúten troch it ‘Izeren Gerdyn’. In lyts groepke libbe yn wielde en de massa libbe yn soberens en yn earmoed.
De Frânske skriuwer en filosoof Jean-Paul Sartre hat yn romans en toanielstikken dúdlik makke dat de godstsjinst in kwea is dat bestriden wurde moast.
Simon Vestdijk sei dat godstsjinst op projeksje berêst : libben is in skynwissichheid, leauwe dat in oar, de Oar treast en wissichheid biede kin.
De biolooch Richard Dawkins seit dat religy in gefaarlik firus is. Leauwigen binne yn feite út op haat en geweld en harren leauwen berêst op blyn fertrouwen. Noch skerper fomulearre: leauwen is kwea-aardich.
Yn de rin fan de ieuwen is der altyd in sekere spanning west tusken it leauwen en de rede.
Yn de 18e ieu ûntstie de beweging dy’t oantsjut wurdt mei it begrip FERLJOCHTING. (Aufkläring).
Immanuël Kant, de sintrale figuer yn dizze streaming, skriuw dat de minsken it oan harren sels te witen hawwe. Ûnder ûnmûnigens (net mûnichheid) ferstie hy it ûnfermogen om it eigen ferstân te brûken. Troch dizze kear (draai) ferdwûn God ynearsten net efter de hoarizon, mar de op de REDE basearre útspraken telden yn de rin fan de tiid mear en swierder dan de leauwensútspraken.
De trochwurking fan de idee fan de REDE merke wy dei oan dei. Foar guon (somliken) jild allinne datjinge wat mjitten wurde kin. Immen dy’t leaut moat arguminten jaan kinne. Wy moatte alles ferklearje kinne, begipe (ferstean) is fan de twadde oarder.
Religieuze ûnderfiningen lykwols binne net yn taal út te drukken likemin as it ûndergean fan ferwûndering en ferbjustering.
It bestean fan in lêste, heegste werklikheid kin net rasjoneel bewezen wurde, mar wol yn fertrouwen oannommen wurde.
Bekende ferljochtingtinkers wienen René Descartes, Baruch Spinoza, Gottfried Wilhelm Leibnitz, Jean-Jacques Rousseau en Voltaire en de folle radikalere
Denis Diderot.
*******************
RENÉ DESCARTES / BLAISE PASCAL.
Descartes krige as soldaat in iepenbiering, wêryn ‘t God him kenber makke. En Pascal is natuerlik ek hiel ferneamd. Men fûn yn syn jas, doe’t hy stoarn wie, in briefke wêr’t hy syn ûnderfinings yn opskreaun hie. Syn hiele libben lang hie hy dat briefke yn de fuorring fan syn jassen naaid. Yn in nacht hie hy tusken healwei alven en ien oere in mystike ûnderfining. “In nuit du feu”. Ja, sei hy : “ik wit net hoe ik it presys omskriuwe moat, mar God hat him oan my iepenbiere”. Descartes leaude ek yn God, mar dat wie in “tochte God,” in logyske konsekwinsje fan syn idee : “Ik tink, dus ik bin.” By him hawwe jo de skieding tusken lichem en geast. En as de geast los stiet fan it lichem, moat der eat oars wêze, en komme jo fansels by God út. Mar Pascal hie in iepenbierre God. Mei wisse sekerheid. Moatte wy Descartes en Pascal foar gek ferklearje omdat hja fan dy rare dingen sizze. Der binne minsken dy’t, omdat hja dingen net witte, dus mar sizze dat der in God is. Dan binne jo der fanôf. Dan hawwe jo in ferklearring, tusken oanhellingstekens, jûn. Harren ferklearring moat men serieus nimme. Wêrom soenen minsken dy’t sa’n ûnderfining hawwe, dat wol sizze ? Dat ik mar in bytsje fan alles wit, stelt my yn steat dy ferhalen serieus te nimmen. Sadat wy inoars geastlike wrâld binnentrêdzje kinne. Ik fyn wol, dat der minsken binne dy’t nochal wat bewearings dogge oer God. Foar my falt Hy bûten it kennen fan de minsken. Iksels ha der nea oare dingen oer ûnderfûn. Oaren dus wol. Tink mar oan in protte Bibelfiguren dy’t dit yn harren skriften fêstlein hawwe, yn harren eigen styl en op harren eigen wize.
DESCARTES :
IN TINKER DY’T WISSICHHEDEN OANTASTE.
De lear fan ‘e absolute twivel en de evidinsje (de grutte dúdlikheid, wierskynlikheid). Syn wurk wurdt sjoen as it begjinpunt fan de moderne filosofy, startpunt fan de eksakte wittenskip.
Wy binne bern fan in lette ieu, binne allegearre neikommelingen fan de Frânsman René Descartes. De ûntdekking fan Descartes sit ús allegearre yn it bloed. Wy reitsje har net mear kwyt. Descartes ûntduts nammentlik dat minsken tinke kinne “etsi Deus non daretur”, as oft God der net IS. Descartes is stoarn as in from Roomsk man, mar syn ûntdekking ferovere de wrâld. Kennis en Wittenskip binne likegoed SÛNDER God tinkber as MEI God. As ferklearring fan ‘e wrâld en harren skiednis kin God op it sydspoar fan ‘e religieuzens ranzjearre wurde. Sa hat Descartes Him fakultatyf ferklearre. Tagelyk yntrodusearre hy de ûnmisberens fan de tinkende minske foar de ferklearring fan de wurklikheid. Descartes’ ûntdekking is neat minder west as in ierdskodding yn it Jeropeeske tinken. Se stiet oan it begjin fan in ûntwikkeling dy’t op de 19de en 20ste ieuske wrâdlikens fan ús wrâld ynslûpe is. “Dieu se retire”, God lûkt Him werom, skreau yn ‘e foarige ieu de Roomske teolooch Léon Bloys. Dêrmei sloech hy de spiker op ‘e kop. Hy erkende dat Descartes yn Jeropa in folle grutter ynfloed hân hat dan alle pausen, keizers en generaals meiinoar. Derom is de leuze, dy’t men wolris heard, dat wy nei de Reformaasje werom moatte in slach yn ‘e loft, as wy dêrby it sekularisearre tinken fan ús tiid oer de holle sjogge. Dat moderne tinken pleatst ús foar útdagings dy’t de reformatoaren net kend hawwe. Hja koenen yn it petear mei harren tiidgenoaten nei God ferwize. Wy kinne dat yn ‘e omgong mei ús tiidgenoaten net mear dwaan sûnder it oanbieden fan in hânwurdenboek fan ‘e Kristlike taal. Foar ús tiidgenoaten is God een X dy’t net mear definearre wurde kin. It is noch dreger : de moderne twivel oan Gods wurklikheid fret ek oan ús eigen hert. Wy binne gjin taskôgers mear fan it moderne toaniel mar meispieljenden.Wy hawwe sels de grutste muoite om yn it Kristlik leauwen op fuotten te bliuwen. Lit ús de geastlike wurklikheid fan no ûnder eagen sjen !
Yn ‘e Republyk jilde foar de Nederlânske oerheid en de elite dat teology de heechste maatstêf wie ; teology wol te ferstean neffens de ynstruksjes fan Cavijn. Hoewol’t Descartes yn syn skriften in protte “mei God wurke” koe hy de hege hearen net oertsjûge fan in beskieden en folchsum leauwen. Syn filosofengod wie gjin persoan, hold him blykber net mei it minskdom dwaande en liet de skepping oer oan de krêften fan ‘e natuer. It laatte yn Útert sels ta in ferbod op alles wat mei de lear fan Descartes te krijen hie.
*******************
Wiisheid is net te taasten op skoalle. Wiisheid kin net trochjûn wurde fan immen dy’t it besit oan immen dy it net besit. Wiisheid is fan de siele.
(Walt Whitman. (1819-1892.)
De simpelste skoaljonge fan no kent wierheden wêrfoar ‘t Archimedes syn libben jûn hawwe soe.
(Ernest Renan 1823-1892.)
Jo moatte bern net oanprate dat sukses it heegste doel is yn it libben. Nocht moat it wichtichste motyf wêze : yn dyn wurk, yn de resultaten en belang derfan foar de mienskip.
(Albert Einstein 1879-1955.)
Scholing zou zo veel effectiever zijn als het doel was om kinderen te laten beseffen hoe weinig ze weten en ze te doordrenken van een levenslang verlangen naar kennis.
(Sir William Haley 1901-1987.)
Wy leare net foar skoalle, mar foar it libben.
(Seneca. 5 foar Kr.- 65 nei Kr.)
Ik heb school nooit een belemmering laten zijn voor mijn scholing.
(Mark Twain 1835-1910.)
De beste manier om je woord te houden is het niet te geven.
In wyt fuotsje by immen hawwe.
In read letterke yn it almenak hawwe.
Aan handen en voeten gebonden zijn.
Dat rint sa fier as it fuotten hat.
--------------------------------------
DANK JE WEL.
Dank je wel geleende schouder,
dat ik even leunen mocht,
dat ik even klein mocht wezen,
dat een hand de mijne zocht.
--------------------------------------
It is de toan dy’t de muzyk makket.
De mens heeft duizend plannen, de Hemel slechts één.
Niemand wantrouwen, is onnozel; iedereen wantrouwen, is dwaasheid; zichzelf wantrouwen, is de eerste stap naar wijsheid.
Oud zijn is leuk, ouder worden niet.
De waarheid is eeuwig, maar de leugen duurt een oogwenk.
(Spr. 19 : 5)
Gods werk op aarde zal altijd ons werk moeten zijn. (John. F. Kennedy, presidint fan ‘e U.S.A.)
Verzet tegen lijden zonder overgave leidt tot verbittering.
Wijs is hij, die weet waar het tijd voor is. (Jacob Noordmans.)
Je hebt niet verloren als je opgeeft, maar wanneer je nooit geprobeerd hebt.
Het gebed is een brief AAN God, het goede Boek een brief VAN God.
Laat uw leven sober zijn, maar vol van feesten.
Rust ook eens een keertje uit, vooral als je er geen tijd voor hebt.
God komt niet met vlagvertoon, maar met littekenen .
(Okke Jager.)
(Lijk, lik, lit, lid = lichaam. B.v. lik (lijk)doorn, lid(lijk) teken, lijk rede, lijk kist.)
De kerk is niet links, niet rechts, maar dwars.
Immen op hakken en teannen neigean.
Iemand overal op de voet volgen.
De liefde is verkwistend. Zij rekent niet, ze staat altijd rood.
Geen beter leermeester dan tegenslag.
Hy hat it hêft yn hannen.
Als je elkaar niet kent, kun je elkaar niet liefhebben.
Een conservatief is iemand die iets wil bewaren wat hij al kwijt is.
Oaren te fermeitsjen sûnder jinsels te ferfelen, dat is slim wurk.
Wy kinne wol tagelyk sjonge mar net tagelyk prate.
De wierheid hat in skel lûd.
***********
BERLTSUMER tsjin de dokter :
“Ik leau dat ik in hûnekop ha, dokter”.
De dokter :
“Hoe lang tinke jo, dat jo dit al hawwe ?”
De Berltsumer wer :
“Al sûnt ik in jonge rikel (reu) wie, dokter.”
***********
Elts moat syn bêst moar dwaan om goed de mars te slaan.
Dy’t gjin kwea HEARRE wol, moat syn EAGEN stopje.
At jo deselde Generaal hawwe, kinne jo ek wol yn itselde leger bliuwe.
Ik sjong gjin twa lietsjes foar ien sint.
Dy’t moarns foar achten sjongt, gûlt foar njoggenen.
Ik ken in sang, dy duorret net lang, fan in hammer, in boar en en knyptang(e).
Yn in boubuorkerij sit mear muzyk yn as yn in greidspul.
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
BIJBEL en REISGIDS.
Een reisgids kwam op weg een Bijbel tegen,
ze zaten beide in een weekendtas.
De reisgids was een tikkeltje beduimeld,
de Bijbel of hij pas gebonden was.
“Zeg”, sprak de reisgids aarz’lend tot de Bijbel
- en uit zijn stem klonk zachtjes een verwijt -
“ jij blijft zo nieuw ondanks het vele reizen,
terwijl ik bijna zienderogen slijt…………….
Ze moeten mij natuurlijk veel gebruiken
Op mijn gegevens kun je altijd aan,
de mens zegt waar hij heen wil reizen,
Ik geef vertrek- en halteplaatsen aan.”
Toen sprak de Bijbel en hij zuchtte even :
“Ik ben de mensen niet zo naar de zin.
Ik wijs wel de weg, maar………, wat zij lastig vinden :
Bij mij staan er geen aankomsttijden in !”
Uit : Zwerfgedichtjes van ds. J. J. Poort.
^^^^^^^^^^^^^^^^^^
Dy’t kûpje wol, moat gjin tromme slaan litte.
(kûpje = lobby om bgl. in baantsje of belangrike baan.)
Lege fetten beare it meast.
Dat is lân dêr’t de ljurken net boppe sjonge wolle.
Wy hawwe hjoed tige moai spile, sei de pûstertraper tsjin de oargelist.
Sûnder boppelippe kin men net goed fluitsje.
Dêr’t rabbers wenje, is gjin tromme nedich. (It nijs omtrommelje.)
Men kin wol in fioele tsjin in beam oan stikken slaan.
Hy wol altyd de earste fioele spylje.
Gjin sjongend folk wurdt warleas wei.
Dat is djoere brânje, sei de man, en hy lei de fioele op it fjoer.
Immen eat foar de fuotten smite.
Asto it dochste wurdt dyn gat in fioele en myn hân in strykstok.
It giet wyld, sei de jonge, en hy raspe it “Ús Heit” op de fioele.
It giet der mei de fioele yn en it moat der mei de knyptange wer út.
Hy slacht in rare marse, sei muoike, doe’t har soan wat bryk begûn te rinnen.
Ik stean op dûbele kans, sei Boate, as ik gjin hûnegiseler wurdt, dan wurd ik pûstertraper.
Dy’t in lege toan ynset, kin de sang net útsjonge.
No komme de pipen út de sek.
Houliken dy’t foar de fioelen klonken wurde, doge net.
In bulte geraas en in bytsje wolle, sei de duvel, doe skearde er de bargen.
Der komt muzyk yn de ierpels.
Dêr sit muzyk yn.
De minsken optrommelje.
***********
BLAASMUZYK.
Koperynstruminten :
Bas, euphonium, trombone, bariton, waldhoarn, althoarn, bugel, trompet, kornet, dwarsfluit.
Reidynstruminten :
Sopraansaksofoan, altsaksofoan, tenorsaksofoan, baritonsaksofoan, klarinet, hobo, fagot.
Slachwurk :
Yn alle orkestfoarmen is de slachwurkseksje in belangrike oanfulling. Der binne ferskate slach- ynstruminten : fan drumset oant fibrafoan, fan pauken oant cimbalen.
*********
De boerenachtegeal sjongt kwek, kwak.
Dy’t yn it reid sit, kin maklik fluitsjes meitsje.
Nuver op de fioele spylje.
Hja kinne sa moai net sjonge, dat de goudfinken har út de bûse fleane.
Immen op ‘e hûd spylje.
Hy hat in stimme as it klokkespul fan Dokkum.
Hy sil de ljurk net wer sjongen hearre.
Ûnderfining is de greatste handikap (beheining) foar kreativiteit.
Ik spylje op de knoarhoarne, sei Lolke, dy’t muzyk leare woe en hy miende de tenorhoarne.
No hawwe wy de poepe mars.
Hark de muzikant ris, sei Bearn, doe hied er in bigge yn ‘e sek.
It is better te brommen dan te stommen.
It is wat ik dy brom. (siz, blaf)
Hy moat bromme. (bromje, brimme)
It is in âlde brompot.
Op ‘e poat spylje.
Hjir lizze de spyllju bedobbe.
Hy wit fan toeten noch blazen.
Ja sjongt, de nachtegaal is der mar in bistje by.
Sjongen is de fleur fan it wurk, seinen de katten, doe wienen se der midden yn de nacht mei oan de gong.
Der dûnsje wol oare bisten sûnder spylman as hokkelingen en keallen.
Alle lofsangen hawwe in ein.
Alle goede dingen komt in kear in ein oan.
Een goede herder scheert zijn schapen, maar vilt ze niet.
God KAN alles wat Hij wil, maar God WIL niet alles wat Hij kan.
************
IT KWEA.
EPICURIUS hjiroer filosofearjend, it kwea oangeande :
Of God wol it kwea tsjinkearje en Hy kin it net,
Of Hy kin it en Hy wol it net,
Of Hy kin it net en Hy wol it net,
Of Hy wol it en Hy kin it.
Wannear’t Hy wol en it net kin is Hy machteleas,
Wannear’t Hy it kin en it net wol is Hy ferdoarn,
Wannear’t Hy it net kin en net wol is Hy machteleas en ferdoarn.
**************
Oare útspraken fan dizze boppeneamde filosoof :
Alle verlangens die niet tot pijn lijden indien ze onvervuld blijven, zijn niet noodzakelijk.
Dwang is een kwaad, maar er bestaat geen enkele dwang om onder dwang te leven.
Doe niets in je leven waarvan je bang zou zijn, dat je naaste het ontdekt.
Niets is toereikend voor degene voor wie het toereikende te weinig is.
Van al hetgeen de wijsheid verschaft met het oog op levenslang durend geluk, is het bezit van vriendschap verreweg het belangrijkst.
Onrecht is geen kwaad op zich, maar alleen vanwege de vrees die ligt in de verwachting, dat men niet zal kunnen ontkomen aan hen die straffen.
De roep van het vlees (de mens) is : Geen honger, geen dood, geen kou lijden.
Degene die hier niet in lijdt, en erop vertrouwt dat dit zo blijft, kan zelfs met Zeus wedijveren in geluk.
Alle wetenschap begint met verwondering.
(Plato.)
*******************
INTELLIGENT DESIGN.
Heel het SCHEPPING / EVOLUTIE-debat heeft een levensbeschouwelijke ondertoon.
Het belangrijkste probleem is, dat leven niet alleen uit materie en energie bestaat, maar ook uit een ongelooflijke hoeveelheid INFORMATIE – volgens de moderne fysica kan informatie NIET ontstaan uit niet-informatie. Voor het produceren van informatie is INTELLIGENTIE nodig. Daarom wijzen de FEITEN er op, dat het leven precies zo is ontstaan als vandaag ook levensbouwstenen in het laboratorium ontstaan, namelijk uit MATERIE en ENERGIE plus INFORMATIE die VAN BUITEN AF door HOGE INTELLIGENTIE in de materie wordt gestopt.
De strijd daarover is nog steeds gaande.
De argumenten van met name de zogenaamde creationisten verschuiven overigens regelmatig. Een paar jaar geleden kwam het begrip “intelligent design” in zwang. De gedachte dat er verschijnselen zijn in de werkelijkheid die het beste verklaard kunnen worden door aan te nemen dat er een “intelligentie” (God) is, die een “ontwerp” van de werkelijkheid heeft gemaakt. Een andere, nieuwere opvatting is “evolutionaire schepping”. Daarin wordt hezegd dat de wereld Gods schepping is, vormgegeven door evolutionaire processen. Paus Franciscus heeft in 2015 uitlatingen gedaan die in dezelfde richting gaan : God is niet de tovenaar die met een stokje de wereld heeft geschapen. God is de schepper en zijn schepsels ontwikkelen zich volgens eigen wetten. Tegelijkertijd is God altijd aanwezig in de evolutie.
*********************
GEEN DOELGERICHTE PERSPECTIEVEN.
Voor het volledig kunnen functioneren van organen (b.v. hart, lever, nieren) hangt in de meeste gevallen het leven af. Onvoltooide, nog in ontwikkeling zijnde organen zijn waardeloos. Wie hierbij in de geest van het Darwinisme denkt, moet weten, dat de evolutie GEEN doelgerichte perspectieven in de richting van een orgaan dat later eens gaat functioneren kent.
**********************
KAN EEN MENS EEN LEVENDE CEL BOUWEN
zoals prof. Cees Dekker wil ? Mijns inzien kan dit niet. De realiteit is verre van dat. Leven is gebaseerd op gedetailleerde informatieopslag en informatieverwerkende systemen. Deze zijn normaal gesproken vastgelegd in het DNA. Om een levende cel te maken moet Dekker alle informatie die een cel nodig heeft om te leven (gecodeerd door genen) lenen van reeds bestaande levende organismen. Hij pleegt dus plagiaat. Wie denkt dat hij een levende cel kan nabouwen, heeft fundamenteel foute ideeën over de cel. Die miskent de rol van informatie. Informatie is de materieële component van het leven, waar Dekker en vele van zijn collega’s aan voorbij lijken te gaan. De ontdekking dat informatie aan leven ten grondslag ligt, is de doodsteek voor alle materialistische voorstelling van leven. Om de evolutie van bacterie naar mens, waaraan Dekker gelooft, mogelijk te maken, is werkelijk nieuwe informatie nodig, dus niet slechts mutatie in reeds bestaande genen. De evolutie die we hebben bestudeerd in laboratoria is echter van een totaal andere orde; daarbij verdwijnt informatie juist. Er kunnen wel nieuwe soorten ontstaan, maar dat is het gevolg van veranderingen in de bestaande informatie. Nieuwe informatie is daarom niet nodig.
Evolutie waarbij microben in mensen zouden veranderen, is echter een hypothetisch proces van een andere categorie, omdat daarvoor wel nieuwe genetische informatie nodig is. De meest simpele organismen zijn daarmee vele malen complexer dan de meest geavanceerde computers die ooit aan het menselijk brein zijn ontsproten. Als er evolutie wordt waargenomen, is dat dus niet anders dan een voorgeprogrammeerd proces dat door de informatie-inhoud van het DNA wordt bepaald en tevens ingeperkt. We weten zo langzamerhand hoe het werkt en er is geen toename van informatie voor nodig. Onbegrijpelijk dat Dekker en andere wetenschappers dit blijven negeren.Wat hij zich niet realiseert, is de continue informatiestroom vanuit het DNA die ervoor zorgt dat delingsprocessen plaatshebben en worden gereguleerd. Vanuit zijn huidige denkbeelden – dat volledig aan deze informatiestroom voorbijgaat – zal hij dan ook niet bereiken wat hij van plan is.
Met de 1 miljoen euro die hij heeft gekregen voor zijn onderzoek begint Dekker niks : daarvoor zet hij slechts één of twee partdocs vijf jaar lang aan het werk. Mislukking verzekerd. Aldus de moleculair bioloog dr. Peter Borger.
(Peter Borger is de auteur van het boek : Terug naar de oorsprong of : hoe de nieuwe biologie het tijdperk van Darwin beëindigt.)
**********************
Wie misbruik maakt van wat er is, ontdekt het nut van wat er niet is. (Chinees spreekwoord.)
Als het nest valt breken de eieren.
Erven is beter dan zweten.
Het geen tijd hebben is een kenmerk van een ontkerstenend tijdperk.
Een geloof dat het van geweld moet hebben zal nooit de harten van de mensen bereiken.
Geen menselijke instelling heeft 2000 jaar stand gehouden.
Wanneer je alléén maar de Bijbel leest, ken je de Bijbel helemaal niet. (Charles Spurgeon.)
(Dan bestiet de Bibel allinne mar út trije en in heal miljoen deade letters. W.H.P. )
Bijbelkennis is mooi, maar zou het niet belangrijker zijn om kennis van de Bijbel te hebben ?
--------------------------
It Âlde en it Nije Testamint is ûnlosmaaklik mei inoar ferbûn. De Bibelboeken fan it Âlde Testamint binne yn de Joadske folchoarder oars as yn dy fan ús. Sa sjogge wy dat de boeken Samuël 1 en 2 en de boeken Keningen 1 en 2 by de PROFETEN heare. It binne GJIN SKIEDNIS- BOEKEN. Wa’t de Bibel as histoarysk dokumint lêst, docht himsel tekoart. En net in bytsje ek. De minsken dy’t de Bibel skreaun hawwe binne te ferlykjen mei komponisten dy’t yn harren muzyk de noaten en it ritme op in woloerweagen wize in plak joegen. Hjir en dêr yn mineur, mar ek hjir en dêr wol yn majeur.
DE FERSYKING
De kearn fan it ferhaal is de leginde oer in âlde man fan wa’t ferteld wurdt dat hy noch nea in fout advys of antwurd jûn hie. In jongfeint út ien fan de doarpen wêr’t dizze man kaam, fersinde in list om te bewizen dat de âld man op syn minst ien fout antwurd yn syn libben jûn hie. Hy fong in flinter en hold dy yn de palm fan syn hân. Hy hâlde syn hân om de flinter hinne mei romte foar de flinter en foar syn tomme. Hy soe de âld man freegje oft de flinter dea of libbend wie. Antwurdde de man “libbend”, dan soe hy, netopmurken, mei syn tomme de flinter dea drukke. Antwurdde de âld man “dea”, dan soe hy de flinter fuortfleane litte. De âld man kaam en de jongfeint stelde syn fraach : “Is de flinter yn myn hân dea of libbend ? “ De âld man wie efkes stil en antwurdde : “Jongkeardel, dat leit alhiel yn dyn hân”.
Sa hawwe wy ek, al is it net alles, in protte yn ús eigen hân.
--------------------------
Sa woene ek de Fariseeërs en de Herodianen Jezus fange op in wurd.
(Markus 12 de fersen 13 oant en mei 17)
Waar alles kan, is niets heilig.
Het leven is niet zonder zorgen, het leven is niet zonder pijn, maar denk dan aan morgen, dat die dag wel héél mooi zou kunnen zijn.
Geen Rijk wordt machtig door volkeren te onderdrukken.
Bekend maakt bemind.
Dat God liefde is, is alles wat wij van God weten.
Dat liefde alles is, is wat wij van liefde weten.
Wie hier met tranen zaait, zal juichen als hij vruchten maait.
Het is de taak van de rank, verbonden en gericht te zijn op de wijnstok en niet op de vrucht.
Hoop is een goed ontbijt maar een beroerd avondeten.
Sterven voor je vaderland is een eer zeggen ze, maar niemand heeft het ooit bewezen.
Wie niet alleen kan zijn, moet oppassen voor gemeenschap.
(Ditrich Bonhoeffer.)
Wij zijn die we zijn plus wat we hopen te zijn plus wat anderen ons dwingen te zijn minus wat we niet vermogen te zijn.
Alleen goedheid drijft het kwade uit en alleen liefde overwint haat.
(M. L. King)
^^^^^^^^^^^^^^^^
GEBED VAN FRANS.
Heer, maak mij tot het werktuig
van Uw vrede
zodat ik liefde toon,
waar men elkaar haat,
zodat ik vergeving schenk,
waar men elkaar kwetst,
zodat ik verzoening breng, waar strijd is,
zodat ik hoop wek, waar twijfel heerst,
zodat ik licht ontsteek,
waar het donker is,
zodat ik vreugde breng waar verdriet is;
Heer, laat me er naar streven,
niet zelf getroost te worden,
maar te troosten
niet zelf begrepen te worden,
maar anderen te begrijpen
niet zelf geliefd te worden,
maar anderen liefde te schenken.
Want wie weggeeft ontvangt,
wie zichzelf vergeet, vindt
wie vergeving schenkt,
ontvangt vergeving,
en wie zijn leven geeft, zal eeuwig leven.
(Franciscus van Assisi.)
^^^^^^^^^^^^^^^^
^^^^^^^^^^^^^^^^
Franciscus fan Assisi.
LITURGY.
Der bestiet in moai Franciscaans ferhaal, dat oer Ridders giet, dy ’t op harren tocht beslúte om yn in doarpke efkes te skoftsjen. Nei om’e nocht probearre te hawwen earne iten en drinken te keapjen geane hja nei Franciscus ta. “Der is yn dit gat nearne wat te krijen !” Franciscus antwurde harren : “Jimme fertrouwe te folle op jimme jild. As jimme no ris fan it hynder ôfstappe en de minsken nederich om iten biddelje, dan wurdt jimme dat nea wegere. De minsken yn dat doarpke hienen der nocht oan om te sjen hoe’t dy grutske Ridders al biddeljend de hûzen bylâns gienen, en joechen harren te iten.
Wy binne sa stadichoan leauwen gien dat wy alles krije kinne, salang’t wy mar jild en macht hawwe. Der binne yndie in hiele protte dingen te keap. Der binne ek saken dy’t wy net keapje kinne, mar troch oefenjen bemasterje kinne, as bgl. it piano spyljen. Dat binne gjin materiële dingen, mar jeften of talinten. Ta eintsje beslút binne der dingen dy’t wy NET krije kinne, net foar jild en ek net troch it oefenjen. Dat binne de DEUGDEN dy’t jo allinne mar hawwe as se jo fergees, dat wol sizze út genede, jûn binne. It binne de deugden fan it LEAUWEN, de HOOP en de LEAFDE. (1 Kor. 13 fers 13.) Jo kinne hoop net keapje, hoop wurdt jo oanbean. Der bestiet gjin talint foar leafde, leafde wurdt jo jûn. En jo kinne it net leare om te leauwen, it leauwen ûntfange jo, allinne it moat wol oannommen wurde. Wy kinne as it heal kin it in bytsje begripe (ferstean) wêr ’t it yn it leauwen om giet, mar it leauwen (it ferstean) sels giet oan it begripen foarôf. It ienige wat jo kinne en dwaan moatte is : DER WÊZE as it jo oanbean wurdt. En dat, dat oefenjen yn it DER-WÊZEN – mei opheven hânnen, as de hongerige ridders - is de wei fan de liturgy.
It TSJINKOMMEN fan GOD.
Liturgy is it ritueel fan de MOETING mei GOD. En omdat it in ritueel is, is liturgy selden in bysûndere ûnderfining. Yn de Godsmoeting wurdt de oanwêzigens meidield. Yn de namme fan God, it Hebriuwske JHWH, klinkt mei it : “IK bin dy’t IK bin”. “IK sil mei dy wêze”; Mar as wy hjir efkes by stilstean, sille wy ynsjen dat dit ritueel de roppene SELS yn oanwêzigens ropt. It “IK bin” slacht EK op HIM of HAR. Oanwêzigens wurket oan wjerskanten : Gods oanwêzigens stelt de minske oanwêzich.
Neffens Thieu van Knippenberg, yn syn boek “Extentiële zielzorg, wurdt de “IK BIN” fan de Godsnamme oan de “ik bin” fan de minske mei meidield. Yn dy iene “IK Bin” wurdt (is) elk minske roppen, neffens Franciscus sels elts skepsel, sadat in kosmyske mienskip harren iepenteard. Dit mystearje is natuerlik net út te lizzen, mar as jo it gefoel hawwe it efkes net te witten, WA’t der sprekt as jo yn de liturgy sjonge “ik”, dan sitte jo goed. Elts skepsel hat part of diel oan de mienskip rûn it “IK bin”. De Godsmoeting is altyd ien ieuwige, alles en allegearre omfetsjende kommuny (mienskip) En dat is wêr ’t somlike ateïsten jaloersk op binne. Jaloersk wêze hoecht net. Net ien is bûtenslúten út de Godlike kommuny, ek ateïsten net – dy’t my trouwens ris útlizze moatte wat hja bedoele mei “net leauwen” en “yn” en “God”. It Kristendom leart dat God, de “Ik Bin” fan de liturgy, it leauwen JOUT. Mar foar wa ’t my op syn bar freget wat ik dan bedoel mei “God”, wol ik it wol sa sizze : It ritueel sels jout it leauwen oan wa’t harren deryn bejouwe. Dus as selsferklearjende net leauwigen harren logyske wissichheden efkes loslitte doarre om harren neaken en kwetsber yn it ritueel te bejaan, dan sille se foar de doer fan it ritueel leauwich wêze. Foar in protte minsken is dit trouwens foldwaande. Hja leauwe salang de liturgy foltrutsen wurdt, lykas in harker leaut salang de muzyk klinkt en in lêzer salang it boek noch net út is. It ritueel ferûnderstelt gjin leauwen, mar JOUT it. Yn dizze kontekst is it goed om te sykjen nei nije event-eftige foarmen fan gearkommen. Foaral jongelju kinne sa yn kontakt komme mei it Leauwen, de Hoop en de Leafde, en kinne sa de protte belovende ûnderfiningen fan mienskip opdwaan. Dat lêste is trouwens de ûnderfining dy’t hja fakentiids neame : “sa’n protte minsken dy’t leauwe as ik”. Misskien is dat ek wol sa omdat al dy minsken inoar yn itselde ritueel moette hawwe. Misskien blike hja yn de trein werom nei hûs ta dochs ferskillend te leauwen. Mar dat hindert neat, want elts minske mei op syn / har eigen wize leauwe. Sa as de OANWÊZIGE elts minske op in unike wize yn oanwêzigens ropt, sa wekt it yn it ritueel jûne leauwen yn elts minske in eigen leauwen op. En de leafde fan de iene ropt de leafde fan de oare op, dy’t oars is. It is ien Leauwen, ien Hoop en ien Leafde, mar foar in elts op syn / har op unike eigen wize.
**************************
A PRIORI.
Dat wol sizze : men hat in foarwittenskiplik útgongspunt, en wat men sjocht yn de Bibel wurdt kleure troch dizze lêsbril. Dizze útgongspunten lizze ek yn de bûtenbibelske wittenskip. Leaut men yn in Skepper of yn it poer tafallige. It leauwen fan in minske hat ynfloet op syn wittenskiplik tinken.
**************************
Een bewandelaar van de middenweg loopt een vlotte kans aan de ene kant moeilijkheden te krijgen en aan de andere kant ook.
De seizoenen komen terug, de jaren niet.
Geluk is heel gewoon als je er oog voor hebt.
Wie tevreden is met wat hij heeft, is de rijkste die er leeft.
Armoede is geen schande voor wie arm is, maar voor wie armoede veroorzaakt.
Wat je kunt zingen moet je niet zeggen.
De gemeente is het ziekenhuis van de wereld.
Vertalen is altijd “verraden”, onrecht doen aan het oorspronkelijke.
Wie niet gelooft, kan zich bij God niet beklagen.
De liefde is verkwistend. Zij rekent niet, ze staat altijd rood.
Geloof : overwonnen twijfel.
Liefde is de dwaasheid van de dwaze en de dwaasheid van de wijze.
(Samuel Johnson)
De utopist van vandaag is de realist van morgen. De realist van morgen is de dood.
Er is geen Godsontmoeting zonder zelfontmoeting.
Beter niet dan niet best.
Het leven is een voortdurend afscheid nemen.
Eén in de hoofdzaken, verschil in de bijzaken, maar liefde in alle zaken.
Men zorgt voor de oude dag, maar zorgt men ook voor de jongste dag.
De mensheid is een bovenmenselijke onderneming.
In het algemeen zijn wonderen gebeurtenissen die een mens niet voor mogelijk had gehouden.
De tijd duurt één mens lang.
“Ik” kan alleen bestaan als het kiest voor “Wij”.
***************
HET COVENTRY GEBED
ALLEN hebben gezondigd en zijn verstoken van het Licht van de Eeuwige. DE HAAT, die een muur optrekt tussen volken, rassen en klassen, Vader, vergeef. DE GRETIGHEID waarmee wij onze zinnen zetten op wat een ander toebehoort, Vader, vergeef. DE HEBZUCHT, die de arbeid van mensen uitbuit en de aarde verwoest, Vader, vergeef. ONZE AFGUNST op het welzijn en geluk van anderen, Vader, vergeef. ONZE ONVERSCHILLIGHEID ten opzichte van het lijden van gevan- genen, daklozen en vluchtelingen, Vader, vergeef. DE BEGEERTE, die de lichamen van mannen en vrouwen en kinderen voor onwaardige doeleinden misbruikt, Vader, vergeef. DE TROTS, die ons ertoe brengt op onszelf te vertrouwen en niet op God, Vader, vergeef. WEEST GOED VOOR ELKAAR EN BARMHARTIG ; vergeeft elkaar zoals God u in Christus vergeven heeft.
****************
Het recht om te protesteren kan ook een moeten zijn.
De christelijke kerk ligt voor anker in de geschiedenis.
Het goede is het voetspoor van God in de wereld.
*****************
IN PROTTE BOARNEN.
Ik tink dat der in protte boarnen binne wêr’t wy God út kennen leare kinne. De Bibel is dêr ien fan, mar net de ieninge. Ek op basis fan de skiednis, de natuer, de rede, ús eigen ûnderfining en de tradysje fan de tsjerke kinne wy God op it spoar komme. Ik bin foarhinne wol ûnder de yndruk west fan ateistyske arguminten, mar bin der troch ûndersiik fan oertsjûge rekke dat se frij swak binne.
****************
ANSELMUS fan CANTEBURY
Credo ut intelligam. (Ik leau om te begripen.)
Anselmus is it meast ferneamd om syn “ontologysk godsbewiis”. (de term komt fan de filosoof Immanuel Kant) Dit bewiis út de Proslogion (ien fan syn haadwurken) hat de foarm fan in reductio ad absurdum. Dat wol sizze : it tsjindiel fan wat bewezen wurde moat laat ta boppesinlike útspraken. Anselmus begjint mei de útspraak : “Der is gjin God”. Anselmus definearret God dêrmei as “datjinge wêrboppe neat grutters betocht wurde kin”. God bestiet dus yn it tinken en eltsenien dy’t tinkt kin dizze definysje begripe. As God allinne mar yn it ferstân bestean soe, dan is Hy net datjinge wêr’t neat grutters boppe tocht wurde kin. Neffens Anselmus bestiet God dêrom bûten it ferstân, yn de werklikheid. Dus God is tinkber en omdat Hy tinkber is as it allergrutste, moat Hy ek bestean yn de werklikheid. (Dêrom is in ateistysk stânpunt net reedlik.)
*******************
Hij kijkt alsof hij water ziet branden.
De overheid is er voor de burgers, niet andersom.
(Joh. Calvijn.)
Bidden is niet zozeer gehoor zoeken als gehoor geven.
Zingen is de meest hartstochtelijke vorm van spreken.
Hij is met de gouden lepel in de mond geboren.
Wie breekt betaalt.
It roer moat yn ’t wetter bliuwe.
Sin en wille kinne folle tille.
Elts sprekt fan myn sûpen, mar nimmen fan myn toarst.
Dat kin de brune net lûke.
De christen moet bloeien waar hij geplant is.
De beste voorbereiding op de toekomst is : heden uw plicht doen.
De see bestiet út drippen.
Foar de wyn is elts in hurdsiler.
Niet in het grote bezit, maar juist daarin dat je minder nodig hebt, ligt de rijkdom.
(Âld tsjerkefaar Ioannes Chrysostomus of ek wol Jan Guldemond neamd.)
It ferskaat fan blommen makket it fjildboeket.
Een kerk die niet dienend is, dient tot niks.
Geloof zonder daden is waardeloos.
“De overheid is ÓF WEL ÓF NIET integer. Een BEETJE integer kan niet”.
(Ien Dales, politica P.v.d.A.)
Er is licht genoeg voor hen die willen zien. (Blaise Pascal.)
Grote ruiten, maar geen duiten.
Laat de veranderingen toe die het leven jezelf brengt.
Ieder van ons is altijd tegelijkertijd leider en degene die wordt geleid.
De echte leider heeft geen behoefte om te leiden, hij is tevreden wanneer hij de weg kan wijzen.
(Henry Miller)
Stilte is de zendtijd van de Heilige Geest.
Een GROOT geloof :
Je laat 1000 losse puzzel stukjes van grote hoogte
naar beneden vallen en op de grond ligt (bij toeval !!!) alles PRECIES in elkaar.
Een groot gebouw : Er is NIET aan gebouwd,
laat staan, dat er een Architect (ontwerper) is.
Het is vanzelf ontstaan.
--------------------------------------------------
Een Nederlander : een theoloog.
Twee Nederlanders : een kerk.
Drie Nederlanders : een kerkscheuring.
---------------------------------------------------
Liefde is doen.
Een leerstuk kan ook een stuk leer worden.
^^^^^^^^^^^^^^^^^^
HET VAK VAN PREDIKANT.
Hoe ondankbaar in dit land
is het vak van predikant !
Altoos eist men van zo’n knaap
zeven poten aan één schaap.
In het geestelijk werk
moet hij vaardig zijn en sterk,
doch, daarnaast, de dienst des Heren
vakbekwaam organiseren.
Gaat hij veel op huisbezoek,
“dominee” leest nooit een boek”;
maar studeert hij nog steeds verder
heet ie “leraar”, maar geen herder.”
Als hij in de kerkenraad
zich bescheiden gelden laat,
is de weleerwaarde man
“een dictator” en “tiran”.
Maar wanneer hij daarentegen ieder lid van dit college
in zijn waarde laat, verluidt:
“er gaat weinig van hem uit”.
Als hij ’t leven ernstig neemt,
is hij “stijf” en “wereldvreemd”.
Is hij vlot bij spel en sport,
dan komt hij “waardigheid” te kort.
Streeft hij, met de beste intentie,
naar wat kansel-eloquentie,
men weet smalend te vertellen
dat hij zich staat aan te stellen.
Zo hij met angstvalligheid
alle retoriek vermijdt,
is de goeie man voorzeker
saai en droog en geen goed spreker.
Legt hij zich met mate toe
op liturgie, ’t heet “Rooms gedoe” :
maar zo niet, dán heeft hij weer
“geen gevoel voor stijl en sfeer”.
Is hij voluit theoloog,
prompt zegt men : “hij grijpt te hoog”.
Tracht hij populair te spreken,
men zegt : “Praatjes maar geen preken”.
Weegt bij hem een enkele keer
’t leven zwaarder dan de leer,
hem dit scherpe vonnis wacht:
“etthisch”, “dierbaar” en “halfzacht”.
Wil hij ’t vrome volk vergaderen,
rond de leer der Dordtse vaderen,
stellig treft hem het verwijt,
dat het hart er scha bij lijdt.
Werkt hij echter van de stoel
op het innerlijk gevoel,
heel het kerkelijk publiek
zegt misprijzend : “ vaag – mystiek.”
Als hij wijsheid heeft vergaard
uit de leer van Karel Baarth,
klinkt hem tegen : “geeft gij zo de genade niet kado ? ”
Legt hij somtijds in zijn lering
een accent op de bekering,
ach, dan is dat ook weer mis,
wijl zulks “methodisch” is.
Is hij scherp in zijn reactie
op Anselmus’ satisfactie,
dan doet hij - zo wordt gemord –
de Gerechtigheid te kort.
Wat hij laat of wat hij doet,
nooit en nimmer is het goed.
Te allen tijd rust op zijn werk
’t kritisch oog van volk en kerk.
Daarom : heil de predikant,
die - ’t klinkt vreemd in dit verband ! -
heel dit heksenwerk verricht
met een opgewekte gezicht.
^^^^^^^^^^^^^^^
God heeft te veel tussenpersonen die voor eigen rekening werken.
(Hugo Olaerts.)
Sommige mensen zijn zo vol van God, dat zij geen plaats meer hebben voor een ander.
(Hugo Olaerts)
Men maakt zich in de kerk vaak drukker over het zingen van een halve noot dan over het drinken van een hele liter.
Elk nadeel heeft zijn voordeel.
(Joh. Cruyff.)
Het nadeel van niets doen is, dat je nooit weet wanneer je klaar bent.
Als je wilt scoren, moet je eerst schieten.
De profeet spreekt in de voltooide tijd : Hij zag het al gebeuren in wat nog gebeuren zal.
Niets in deze wereld is te begrijpen.
Wie vreest te lijden, lijdt reeds aan datgene wat hij vreest.
Minder is vaak meer.
Dominee tegen de pastoor : “Jouw leergezag zit in Rome, maar dat van mij woont om de hoek.”
(Yn ‘e P.K.N Tsjerke Oarder jild wat de ‘tsjinners fan it Wurd’ oangiet, se hawwe likense macht en gesach, wer’t hja ek binne, omdat hja allegearre tsjinners (V.D.M.) binne fan Jezus Kristus, de ienige algemiene Bisskop en it ienige Haad fan ‘e tsjerke. (dit stiet yn art. 31 fan ‘e Nederlânske Leauwens belidenis. Mar as primus inter paris d.w.s as earste ûnder syn gelikenens, de âlderlingen, wennet hy oer it algemien ticht by harren om ‘e hoeke. V.D.M. verbi devini minister = Betsjinner fan it Godlik Wurd.)
Wa’t in bolle keapje wol, moat earst de mem melke.
(Koop geen kat in de zak.)
Je kunt alle planten en bloemen verwijderen, maar je kunt niet verhinderen, dat volgend jaar weer een nieuwe lente aanbreekt.
(Pablo Neruda.)
Anderen waren mijn verleden, zelf ben ik de toekomst.
Wees van uw daden de meester en niet de slaaf.
Er zijn slechte mensen, maar niet iedereen is slecht.
De kinderen zitten door hun gebedje in de wereldregering.
(Okke Jager.)
De waarheid is nergens lid van.
Elts hâld syn protter foar in lyster.
Christen zijn kost alles, christen zijn kost niks.
Bewijzen vragen altijd geloof.
Informatie ontstaat nooit uit niet informatie.
Design ontstaat nooit uit non-design.
Een ontwerp heeft een ontwerper nodig.
Onverschilligheid is de grootste ondeugd.
Water wordt het meest gewaardeerd als de waterput droog is.
Je schept niets, als je niet liefhebt. Als je liefhebt, schep je alles.
(Marc Chagall.)
De bodem waarop al onze wetenschap rust is : het onverklaarbare.
(Arthur Schopenhauer.)
Een teken : Het gewone wordt buitengewoon.
In goed stik húsrie is in goed wiif.
Wanneer wij naar de kerk gaan, is het nog niet zeker, dat God ook gaat.
(Oepke Noordmans.)
Niet iedereen krabt het hoofd omdat hij nadenkt.
(Joodse zegswijze.)
Wie veel gewonnen heeft, kan ook veel verliezen.
Tegen het kwade kun je protesteren, tegen stomheid zijn we weerloos.
(Dietrich Bonhöfer.)
Door te delen word je niet armer, maar rijker.
Mensen zijn veldplanten : de één bloeit, de ander kwijnt.
(Rabijnse wijsheid.)
Veranderen is naar de ander gaan.
(Jacob Noordmans.)
Waarheid hangt niet af van de meerderheid.
(Joodse wijsheid.)
Geloof kan niet bestaan zonder waarheid.
Wat is waarheid.
It wurd my foar de fuotten smiten.
Leef door God te zoeken, dan zal er geen leven zijn zonder God.
(Tolstoï.)
Wees redelijk scherp maar persoonlijk mild.
Ik ben de enige persoon ter wereld die ik graag door en door zou kennen, maar ik zie er op het ogenblik nog geen kans toe.
(Oscar Wilde)
We vergeven onszelf vaak al te gemakkelijk.
Als je de leeuw wilt kennen, moet je hem eerst in de bek kijken.
Alle respekt begjint mei sels respekt.
Als God op aarde woonde zou men Zijn ramen ingooien.
(Joods spreekwoord.)
Als je morgen goed wilt worden, wees dan vandaag al goed.
De verradelijkste vijand van het geloof is niet het ongeloof, maar de waan.
****************************************
****************************
DE WONDEREN IN DE BIJBEL.
Het komt voor, dat een belangrijke historische gebeurtenis eeuwen later pas werd neergeschreven en dan van een miraculeuze franje wordt voorzien. Een goed voorbeeld hiervan is in het Oude Testament het verhaal van de doortocht van het Joodse volk door de Rode Zee. Het oudste verhaal vertelt heel nuchter dat er, toen de Joden de Rode Zee naderden, een oostenwind opstak waardoor de zee droog werd en het volk er doorheen kon trekken. Niets bijzonders dus, een NATUURLIJKE zaak : oostenwind. Maar dit verhaal komt nóg een keer in het Oude Testament voor, in een andere vorm, veel later ontstaan. Daarin wordt ook verteld, dat de Joden bij de Rode Zee aankomen en niet verder kunnen. Maar dan gaat dit verhaal heel anders verder: MOZES strekt zijn staf over het water uit en het water stroomt naar links en naar rechts weg, waardoor in het midden een pad ontstaat. Je ziet het : een natuurlijke gebeurtenis wordt in de loop van de tijd wat opgesmukt. Waarom ? Omdat de Joden ervan overtuigd waren, dat die oostenwind niet zomaar opstak, maar DOOR GOD beschikt was, dat het dus NIET de oostenwind maar GOD was, die hen door de Rode Zee had geleid. DIT geloof nu hebben zij in het tweede verhaal tot uitdrukking proberen te brengen. Het is belangrijk dit te weten, want hieruit blijkt, dat je helemaal en niet in een mirakel hoeft te geloven van Mozes en zijn staf, want dat heeft historisch helemaal nooit plaats gevonden. En hetzelfde is met een aantal andere wonder verhalen ook het geval. Een bijbels wonderverhaal vertelt ons over het algemeen niet WAT er precies is gebeurd, maar drukt uit HOE een bepaalde gebeurtenis door de schrijver is opgevat. Dat wil zeggen, dat een wonder uit de bijbel alleen dán aanvaardbaar en zelfs begrijpelijk wordt, wanneer je GELOOFT in DEZELFDE God als waarin de bijbelschrijvers geloofden. Om bij het voorbeeld van de doortocht door de Rode Zee te blijven : Waar het om gaat is niet, dat ik geloof, dat Mozes daar zijn staf over het water uitstrekte en dat daardoor het water wegstroomde, maar dat ik geloof dat de doortocht, die ogenschijnlijk mogelijk werd gemaakt door een heel natuurlijke gebeurtenis, namelijk het opsteken van de oostenwind (wat wel vaker gebeurde in die streek), desalniettemin te danken was aan de leiding van GOD. DIT geloof vond eeuwen later zijn uitdrukking in het verhaal van Mozes en zijn staf.
********************************
FUNDAMINTALISTYSK / RAJONALISTYSK
Yn de diskusje oer wûnders kin men rûchwei twa posysjes ûnderskiede.
De earste is de saneamde fundamintalistyske opfetting dy’t fêsthâld oan it súvere feit fan it wûnder. It wier bard wêzen fan it wûnder is dan essinsjeel.
De twadde posysje is de rasjonalistyske fisy en dy fersmyt just it feit fan it wûnder en sjocht se as myten en naïve ferhalen.
De fertsjintwurdigers fan dizze opfetting fine it leauwen hiel wat oars as it foar wier hâlden fan frjemde ferhalen dy’t wittenskiplik net ferklearre wurde kinne. Boppesteande fysys hawwe yn de 20ste ieu yn harren gefjocht om de wierheid grutte twaspjalt brocht ûnder de minsken. In protte teologen kinne net oanfurdzje dat de wûnders yn ‘e Bibel werklik bard binne. It giet harren allinne om de boadskip, de symboalyske betsjutting fan it wûnder. Mar yn Jezus’tiid waard meastal net dreech dien oer de mooglikheid fan in wûnder. Wûnders waarden mooglik achtte troch de almacht fan God en dat wie de gongbere opfetting yn de antike wrâld. It rasjonalistyske wrâldbyld is yn feite slúten. Der is gjin mooglikheid dat der fan bûten ôf yn de werklikheid ynbrutsen wurdt. Mar de moderne wittenskip kin neat sizze oer God en se moat dy pretînsje ek net hawwe. Se kin ek MAR IN BYTSJE sizze oer bgl. leafde en skientme (kreasens). Dizze diskusjes hawwe der mei ta lieden dat de tsjerken leechrûnen. NET IEN kin mei in rekkensom bewize dat hy fan in oar minsk hâld, dochs is it in WERKLIKHEID dy’t foar dy persoan alhiel in wierheid is. It rasjonalisme kin ek net ferklearje WÊROM ‘t immen rekke wurdt troch de skientme fan in skilderij of fan in ymponearjend lânskip. Ek fan muzyk kin de minske djip ûnder de yndruk reitsje en dêrtroch rekke wurde. Yn it wûnder giet it om ‘IT FRJEMDE’ dat minsken oan de eigen wrâld ûntlûkt en wêrtroch men ta ekstaze, lofpriizgjen en ferbazing komt en minsken ûntdekke dat God de ierdske wrâld trochbrekt mei Syn nije WERKLIKHEID. De moderne wittenskip hat in protte goeds brocht mar is BEHEIND yn it ferklearjen fan de WERKLIKHEID..
W.H.P.
------------------------------------------------
Jezus feroare wetter yn wyn. Wûnders barre no ek noch. Ik ha fan ‘e moarn 4,50 euro feroare yn in flesse wyn en 2,10 euro yn in wite bôle.
------------------------------------------------
Wa ’t farre wol moat stoarmen noedzje.
Dy ’t earst yn de roef komt, hat kâns fan plak.
Mei de kloaten foar’t blok sitte.
(Yn grutte ferlegenheid sitte.)
As it skip te wetter komt, wurdt it smard.
(Drinke – “de kiel smarre” - op in nije ûndernimming)
In man oer board, in iter minder.
Foar de wyn, wol in klomp wol sile.
It lêste skip moat ek fracht ha.
Een stervende kerk : Gelovigen die het WEL geloven.
Gaan jullie maar door, wij geloven het wel.
Better it skip wei as de man.
In grut skip hat in bulte sok.
Hy is wer op fuotten.
De skonken (fuotten) ûnder gat (liif) hâlde.
Dy’t apels fart, dy’t apels yt.
Hy hat de djipgong fan in skou.
Dy’t ien kear yn it skipke sit, moat mar (mei) farre.
Echoput :
Leven ? …………even.
Sterven ? ………..erven.
De kerk groeit als onkruid en kweekgras.
(Vaak ongewenst en ondergronds.)
Verliefdheid gaat over in liefde (of niet).
Wie niet geloofd, zoekt evenzeer naar antwoord.
(Pierre Dubois.)
Hy hat soldaten oan board.
(Luzen.)
It giet oer alle diken en dammen.
Der komt in skip mei soere apels oan.
Hy driuwt tusken wetter en wyn. (Hat in goed libben sûnder wurkjen)
De kloet efter it swurd smite.
(Mei pensjoen gean.)
Oan it ein fan de boeg spriet is net folle te keap.
(As men op reis giet : genôch mei nimme.)
Midden yn de sleat lâns gean en fan beide wâlen ite.
As it net sile wol, moat men mar driuwe.
Skippers skoftsje net as se sile kinne.
Men moat net mear tûch opsette as it skip drage kin.
Der is hjir mar ien mêst op it skip, sei de baas tsjin de feint.
(Der is hjir mar ien de baas.)
Men moat it seil net heger lûke as de mêst.
De wâl keart it skip.
Immen eat foar de fuotten smite.
Djoere skippers lizze lang oan ‘e wâl.
(Dy’t lege easken stelt moat geduld ha.)
De holle is it roer fan it skip.
Ik geloof in God zoals een blinde gelooft in de zon,
niet omdat hij de zon ZIET, maar omdat hij haar VOELT.
Fersûpe yn ‘e sleat of yn de see, dat is itselde : dea is dea.
It wetter rint altyd nei de see.
Bêst beteard, sei Auke-skipper, it skip ferlern, mar it easfet beholden.
Alle frachtsjes lichte, sei de skipper, doe smite er syn wiif oer board.
In swiere sile lûke.
Alle bytsjes helpe, sei it skipperske, en se roeide mei de nudle.
In swier ôfskied : it offer fan ‘e leafde.
Foar altyd ôfskie nimme, it docht sa sear.
Wat freegje, prate en fertelle. It kin net mear.
Syn/Har dwaan en wêzen, wy ferjitte it net.
Hy/Hja bliuwt foar altyd yn ús hert.
It wiif yn ‘e line en de man oan it roer, dat is it libben fan in skûteboer.
Der komt wyn, sei de poep, en hy blies yn de seilen.
Trije is skippersrjocht en ien foar de feint.
Jin yn in droege sleat fersûpe litte.
Dwers foar de brêge, de kloet stikken en de hoed oer board.
(It iene nei it oare ûngemak hawwe.)
Fart myn man foar skipper, sei Akke, dan far ik foar stjoerman.
**********************
SOCIALISME
Socialisme is de doctrine, dat een mens geen recht heeft om voor zichzelf te leven, dat zijn leven en zijn werk niet aan hem behoren, maar aan de maatschappij, dat zijn dienstbaarheid aan de maatschappij de enige rechtvaardiging voor zijn bestaan is en dat de maatschappij zich van hem mag ontdoen op welke manier het wenst ten gunste van wat men als het eigen tribale (als belang hebbende volksstam), colectieve belang ziet.
(Aya Rand)
De kleinste minderheid is het individu. Wie de rechten van het individu niet respecteert, mag niet beweren dat hij opkomt voor de rechten van minderheden.
SOCIALISTISCH STRIJDLIED.
Ontwaakt verworpenen der aarde. Ontwaakt verdoemden uit ’s hongers sfeer. Reed’lijk willen stroomt nu over d’ aarde en die stroom rijst meer en meer. Sterft gij oude vormen en gedachten. Slaaf geboornen ontwaakt, ontwaakt. De wereld steunt op nieuwe krachten. Begeerte heeft ons aangeraakt. Makkers hoort de signalen tot de strijd U geschaard en DE INTERNATIONALE zal morgen heersen op aard. Makkers ten laatsten male, tot de strijd U geschaard en de internationale zal morgen heersen op aard ???
(Socialistische landen zoals Rusland, China, Noord Korea, Cuba, Roemenië, Albanië etc. etc. zijn geworden DE arbeiders PARADIJZEN op deez’ aard ? Landen waarin de GERECHTIGHEID –vooral voor de arbeider zegevierde ? ? ? Nee, ze bleven slaven onder een nieuw regiem en hadden alleen maar onder dwang te luisteren naar hun nieuwe regeringsleiders, hun nieuwe heren.)
W. H. P.
***********************
De wereld is een gevaarlijk plek om te wonen, niet vanwege de mensen die kwaad willen, maar vanwege de mensen die daar niets tegen doen.
(Albert Einstein)
De skûteboer hat dêr wat brocht.
(Dêr is in lytse berne.)
Better in âld seil as in nije kloet. (Better mei âldere minsken mei ûnderfining
as mei jonge minsken sûnder ûnderfining wurkje.)
Yn de sek hingjen bliuwe.
(Itselde dwaan as oaren.)
Mei de hiele wâl yn de sleat falle.
Niemand op aarde is zo rechtvaardig, dat hij goed doet zonder te falen.
(Prediker.)
De beste wraak is vergeving.
(Rabijnse wijsheid.)
Er is niets dan wat er is, en wat er niet is, is er niet.
De beste zon is een blij gezicht.
Niets zo irritant als een spreuk aan de wand.
It is mei him allegearre hannen en fuotten.
Ik wilde zon zijn die je tranen droogt.
Beppe sei, der moat mar in grapke by, hwant ik ha gjin koekjes mear.
Als God geen VERGEVING kende zou het paradijs leeg blijven.
(Arabisch spreekwoord.)
VERGEVING breekt de keten van oorzaak en gevolg.
Hij die jou vergeeft – uit liefde - neemt de consequenties van wat jij gedaan hebt op zich.
Vergeving brengt daarom altijd een offer met zich mee.
(Dag Hammarskjöld)
Mijn tijd is mijn leven, mijn lust is mijn leven.
Het geloof zoekt naar rede, en elke rede naar geloof.
Alles wat niet eeuwig is, is voor eeuwig waardeloos.
(C. S. Lewis.)
Lees de bijbel niet als een notaris, maar als een erfgenaam.
(ds. Arie van der Veer.)
Karakter is….. ……dy net kenne litte.
Gebeurtenissen zijn zelden historisch, maar vaker belangrijk.
Een wolf jaagt alleen op levende aas.
Veroordeel je broeder niet, als je niet één mijl in zijn schoenen hebt gelopen.
(Oud Indiaans spreekwoord.)
Dy’t bang libbet, sil bang stjerre.
Het klinkt paradoxaal : We willen niet ouder worden en wel langer leven.
Werk is de beste sociale zekerheid.
Wie bekrompen is van visie kan niet ruim zijn van hart.
Aan een balk, die uit het bos gehaald wordt, moet veel gehakt worden, voor hij in huis past.
(In een religieuze groep, vereniging etc. die leden uit een gemeenschap winnen, moet wel geleerd worden zich aan te passen.)
De wortel van alle kwaad is de geldzucht.
(1 Tim. 6, 3 - 10)
Wie pleit om een koe, die geeft er één op toe.
Oog om oog maakt iedereen blind.
( Dr. Martin Luther King.)
Útlizze, útlizze, uitleggen, uitleggen
OOG OM OOG, TAND OM TAND
Die kun je niet letterlijk nemen. In de Babylonische Talmoed, de mondelinge leer en uitleg (verklaring) van de Tora, de 5 boeken van Mozes, oorspronkelijk geschreven in het Hebreeuws en Aramees, wordt uitgelegd, dat hier sprake is van schadevergoeding als we een ander per ongeluk of expres schade of letsel toebrengen.
In de Talmoed staan verassend veel kruiden waarvan nu bekend is dat ze geneeskrachtig zijn. Denk aan gember en kumar. De laatste werkt als een soort antioxidant. Je leest in de Talmoed ook over zaken die pas duidelijk zijn geworden in de moderne wetenschap. Er staat bijvoorbeeld in Traktaat Berachot (Zegenspreuken) dat het heelal 14 qwadriljoen sterren telt. Een gigantisch groot getal. Dit komt overeen met de huidige astronomische wetenschappen. In de tijd van Galileo had men daar geen weet van. Hoe wisten ze dat zolang geleden ? Dat moet dus overlevering zijn geweest, een wijsheid die geopenbaard is. In de Traktaat Taäniet (vasten) staat dat er dagelijks 600.000 ton water in de atmosfeer terecht komt - niet uit de wolken, maar uit het ‘uitspansel’. Lange tijd begreep men dit niet. Tot de Nederlandse sterrenkundige J.H. Oort (* in de jaren vijftig ontdekte dat vlak buiten ons zonnestelsel dagelijks miljarden meteorieten verdampen en als water in onze dampkring terechtkomen. De hoeveelheid blijkt 600.000 ton water te zijn. Zo is Traktaat Taäniet de smaakmaker van de gehele Talmoed. Het laat zien : er is niks nieuws onder de zon. Water is de sleutel tot het leven zegt de Talmoed. Water is van levensbelang.
(* de Frjensjerter fontein is nei him neamd
Er is niks nieuws onder de zon.
(Pred. 1:9)
It rint sa fier as it fuotten hat.
Beter geprobeerd en gefaald dan niet gedurfd en nooit gehaald.
Naasteliefde : het cement in de samenleving.
De ware utopie is niet een volmaakte samenleving, maar een samenleving waarin ruimte is voor het onvolmaakte.
(Rik Torfs)
Gelijk recht voor heer en knecht.
Liefde is het enigste wat zich vermenigvuldigt, als je het deelt.
Hy makket drokte om in kâlde jierappel
Voor de rol van Messias is er een overvloed aan kandidaten.
(Joods spreekwoord.)
Als de markt (economie) het voor het zeggen heeft, ligt de ethiek meestal op het kerkhof.
WAT BETEKENT : WAT BETSJUT :
God moet je doen !
Efkes tusken de ierappels en de brij.
Ab aquilone omne malum. (Út it Noarden komt alle kwea.)
Better fan ‘e tsjerke as fan ‘t doarp.
By har hat hy in wyt fuotsje.
Troost is rust.
Twijfel hoort bij een gelovige, niet bij het geloof.
De meeste mensen biechten liever de zonden van andere mensen.
De bijbel lezen is braille-lezen. Het is een aftasten wat er staat.
(ds. Okke Jager.)
**************************
LETTERLIJK, NET LETTERLIJK.
Letterlijkheid is in lêstich begryp. Wat is letterlik taalgebrûk ? Dat is net-figuerlik taalgebrûk. Wat is figuerlik taalgebrûk ? Dat is net-letterlik taalgebrûk. Sjochdêr de wurdeboek-omskriuwings fan begrypen dy’t mei de grûnslach foarmje ûnder de diskusje oer it skeppingsferhaal fan Genesis 1. De omskriuwings ferwize nei inoar : de ien is net it oar en it oar is net it ien.
Wat letterlik oars is as net-figuerlik, is hiel lêstich te omskriuwen. As immen al te maklik sprekt oer de letterlike betsjutting fan in tekst en oer de net-letterlike betsjutting, is it dan ek oppassen. In foarbyld. De sin : hja oanbidt de sinne, fersteane wy net letterlik. We bedoele der in frou mei dy’t graach yn de sinne leit. As immen yn âlde tiden dizze sin útsprekt, wie dy wierskynlik letterlik bedoeld : de sinne wie in godheid dy’t troch minsken oanbidden waard. De betsjutting fan de earste sin is net nei de betsjutting fan de wurden, mar de betsjutting is datjinge wat de sprekker bedoelt. “Hja hat him de doar wiisd”. Ek hjir witte wy dat de man wol wist wêr’t de doar siet. Hjir wie mear oan ‘e hân. Der wie wat foarfallen wat de frou net oanstie. Fakentiden begripe wy de net-letterlike bedoeling fan de sprekker maklik. De kontekst wêryn de sin útsprutsen wurd, makket it begripen maklik. It is dus wichtich goed te sjen nei de omstannichheden wêryn in sin of in tekst útsprutsen of skreaun wurdt. Wa’t dat net docht kin him maklik fersinne. It foarbyld fan de sinneoanbidster lit dat sjen. Om it noch yngewikkelder te meitsjen : yn de skiednis fan it minskdom is der in perioade west wêryn de minsk himsels ûnderdiel fielde fan it gehiel. Yn dy sa hjitten mytyske perioade foelen wurd en ding GEAR. By ús is dat net sa ; by ús tsjut it wurd tafel in ding oan wer’t men oan sitte kin. Yn eardere tiden wie it wurd IT ding of IT barren. Dêrtroch hie it wurd, in bysûndere, MAGYSKE wurking. Wa’t de namme KENDE, HIE it ding, dat gearfoel mei de namme, bemachtige, bemastere. Neist de goaden wie it fakentiden de preester dy‘t ‘de nammen’ kende en dêr ûntliende hy syn macht oan. Yn de Bibel is der ek sprake fan gearfallen fan wurd en ‘ding’, lês it skeppingsferhaal. It brûken en de betsjutting fan in wurd of in sin binne mei ôfhinklik fan de kultuer wêr’t se yn útere wurdt. It letterlik of net letterlik opfetsjen fan in wurd of sin kin hielendal ferkeard wêze, as dat net past by de oarspronklike funksje en it brûken fan dat wurd of dy sin. Dat is ek presys wer’t Augustinus tsjin warskôget. Der binne passaazjes yn de Bibel, seit hy, dy’t mei klam net letterlik bedoeld binne. Wa’t net oppast, ûntgiet de echte betsjutting, troch letterlike passaazjes net letterlik te nimmen en oarsom. Yn de rin fan de skiednis binne der hiele teoriën opboud oer it net letterlike taalgebrûk. Dat is al begûn foar de jiertelling. Yn de midsieuwen wie der in praktyk ûntstien wêryn ien wurd of sin wol op fjouwer wizen ferstien wurde koe. Sa ûntstie in “wylde tún fan betsjuttings” wêryn elts wurd eigentlik fan alles betsjutte koe. De Reformaasje fersette him tsjin de praktyk fan dizze “wylde tún”. Luther ûnder oare fersimpele it skema. Mar hy hold dochs ek ferskate soarten fan betsjuttings oer …… ……
DE BETROUBERENS.
Letterlik ferstean fan de Bibel kin net. Frijwol de hiele Kristlike tradysje is it der oer iens. Mar hoe witte jo wat in net letterlike passaazje is en wat dy dan wól betsjut ? Ien fan de fruchtberste opmerkings hjiroer komt fan Augustinus. Hy seit : Jo moatte de betsjutting fan net-letterlike passaazjes yn letterlike betsjutting weromfine kinne yn de Bibel. Dat is Skrift mei Skrift ferlykje, mei in letterlike betsjutting as basis. Dizze wize fan útlizzen foarkomt in al te fantasyrike útliz. Immen dy’t maklik seit : ”dat is dochs letterlik bedoeld,” kin oan de echte (wiere) betsjutting foarby gean. Net as dyjinge dy’t hiel rap seit : ‘ach’ dat moatte jo natuerlik net letterlik opfetsje’. Beide ‘maklike’ mieningen binne úterings fan lichtsinnichheid – dêr wurdt nimmen wizer fan.
************************
IT OERSETTEN
De kwestje wol of net letterlik oersette is in diskusjepunt by it oersetten (fan de fan de Bibel). Letterlik oersette kin ta it net ferstean (begripen) of sels ta misbegryp liede. It neigean wat de bedoeling is, kin ta in omskreauwing liede dy’t ta begryp liedt. Tsjinoer letterlik steane ferskate begripen : figuerlik, ûneigenlik, oerdrachtlik of geastlik, om der mar in pear te neamen. De geastlike betsjutting hat yn de figuer fan allegory in wêzentlike rol spile. Origenis (om 200 hinne), lieder fan in kategetenskoalle yn Alexandrië, is in kaaifiguer foar de allegoryske (geastlike) útliz. Nei it oardiel fan Origenis meie wurden en begripen yn de Bibel dy’t eat minsklikens of materieelsk útdrukke, net letterlik nommen wurde omdat dizze net god-weardich (dignum deo) binne. God is ommers geastlik, ymmatearieel. Oer Him kin dus net yn mateariële termen sprutsen wurde. Yn in útdrukking as bygelyks “de earm fan God” moatte jo de tekst net letterlik ferstean, as God echt in earm hawwe soe, mar geastlik. De ”oplossing” fan Origenis hat grutte betsjutting hân yn de kristlike teology. De allegoaryske útliz bleauw bestean en waard ûnderdiel fan in systeem. Yn de midsieuwen wienen 4 betsjuttings mooglik : de letterlike, de allegoaryske, de morele en de profetyske. En der wienen tuskenfoarmen. Al dy betsjuttings foarmje in tún, in “wylde tún”: alles koe alles betsjutte. Yn sekere sin slút dizze opfetting net oan by wat Paulus seit : “De letter deadet, mar de Geast makket libbend” (twadde brief oan de Korintiërs). De wurden dy’t Paulus hjir brûkt, binne “gramma” (letter) en “pneuma” (Geast). Hy hat it oer de wet en it nije ferbûn. De wet kin allinne ferstean (begrepen) wurde as se geastlik heard wurdt : it ferstean (fan de bedoeling) is net út de “gramma”, mar út de “pneuma”. Sûnder Geast liede letters in eigen libben, wêrby’t de wierheid fan de tekst “ferlettert” dea giet. De tsjinstelling dy’t Paulus hantearret, wie yn de Gryksk/Romeinske wrâld bekend. De auteur (Cicero ?) fan it skrift “Ad Herennium” makket ûnderskie tusken de letter fan de wet en de geast, de bedoeling fan de wet. Net de letter fan de wet is bepalend foar de útliz en de tapassing, mar de bedoeling, de geast wêryn’t de wet makke is.
***********************
Zelfkritiek maakt een mens en een kerk geloofwaardig.
Men houdt altijd het merkteken van zijn oorsprong.
De minsken meitsje falsk jild, it jild makket falske minsken.
De eene houdt van de dochter, de andere van de moeder.
De Waarheid is een veel te grote kaars voor de kandelaar.
Mensen zijn twee-zaam of veel-zaam.
Wie betaalt, die bepaalt.
De minske is gjin ierappel.
Hy hat gjin foet om op te stean.
Liefde maakt van een huis een thuis.
Een wezenskenmerk van alle leven is dat het leven wil verwekken.
Als je gelukkig wilt zijn, wees barmhartig.
(De Dalai Lama (1935), de belangrijkste spiritueel
leider in het Tibetaans Boeddisme.)
De hoop is geen projectie van een gemis, maar vrucht van een bezit. (H. Berkhof.)
Het gevaarlijkst zijn vrijzinnigen die bij de Bijbel zweren. (Joodse spreuk.)
Je kunt pas liegen als je de waarheid (al) weet.
Ik heb hier alleen een ambt, geen mening. (F. Schiller.)
Wie niets doet, verliest het recht om over gerechtigheid te spreken.
Heer, ik dank U, dat ik niet alles kan, en daarom de ander nodig heb.
Het is beter om met open vragen te leven, dan om verder te moeten met verkeerde antwoorden.
De verstandige telt zijn woorden. De dwaas gooit er mee. (Joodse spreuk.)
Geloof is : aannemen wat wij niet zien, en de beloning voor geloof is, zien wat wij aannemen. (Augustinus.)
BOPPE OP IT HÂLDEN FAN DE 10 GEBOADEN KOMT EK NOCH IT NEIFOLGJEN FAN JEZUS.
“Jezus antwoordde : “Er is nog één ding dat je moet doen.
Verkoop alles wat je hebt en geef het geld aan de armen.
Dan zul je in de hemel een grote beloning krijgen.
((Lucas 18 : 22 (Bibel yn gewoane taal)
Winnen door te verliezen, alleen God kan (kon) zoiets bedenken.
Op iedere top bevindt men zich op de rand van de afgrond.
Wat God plant, dat begiet Hij ook.
Religie is het protest tegen de zinloosheid van het bestaan.
Religie < religare is verbinden (met).
Alleen wie voor het kleine dankt, ontvangt ook het grote.
Een landschap kan zingen over God, een lichaam over geest.
Weinig is beter dan te veel.
Je raakt je doel niet kwijt, als je iemand helpt over te steken, die op weg is naar zijn doel.
Libje dyn libben goed, libje dyn libben hjoed.
Wie niet pimpelt, krijgt een buik die rimpelt.
Dy’t moai wêze wol moat pine útstean.
De preek hoeft geen waarheden te brengen, maar DE WAARHEID.
(Jesus Christus) (Prof. dr. Klaas Schilder.)
Kwaad worden is menselijk, kwaad blijven is duivels.
Niet algemeen zonde besef, maar persoonlijk zonde besef is bijbels.
WAAR IS DE MENSELIJKE GEEST GEBLEVEN ?
Dit is een filosofisch-theologische kwestie.
Onderzoek naar de menselijke geest is jammergenoeg weggedacht uit de filosofie, de theologie en in de samenleving.
Dat is een ernstige verarming en maakt het moeilijk de Geest van God te zien.
**********************
DE MINSK IS (lokkich) GJIN MARIONET.
De mens kan zeggen : Ik DENK, ik WIL ik VOEL. De oorsprong (de bron), de wortel van het denken, willen en voelen ligt in de GEEST van de mens. De uitdrukking ervan ligt in het LICHAAM. De ZIEL (psyche) is niet te zien, ze is geen stof, niet iets, doch zij is BEWUSTZIJN VAN ZICHZELF. De verbinding van lichaam en geest maakt de mens tot EEN LEVENDE ZIEL. De mens is een individu (d. i. ondeelbaar). Men kan geest, ziel en lichaam niet van één scheiden. Een mens kan / moet kiezen in het leven, WELKE weg hij wil gaan en WIE hij wil dienen. (tot dienst wil zijn) Dit geldt ook in het kiezen vóór of tegen zijn Schepper en Opdrachtgever. De mens is hier VRIJ in, anders zou hij een marionet zijn. De mens wordt daartoe NOOIT gedwongen. Er is ÉÉN die DE WEG (in het volgen van Gods wet, de geboden en verboden) wil zijn. HEM is het volgen waard.
God heeft de (mensen) touwtjes uit handen gegeven. De mens kan zich niet aan zijn eigen touwtjes optrekken. De “Poppenspeler” kan de afgedwaalde mens alléén “uit het moeras” omhoog trekken. De mens moet dan wel de touwtjes weer UIT HANDEN willen geven.
(W.H.P.)
*********************
***************
**********
De mens vindt heersen heerlijk, alléén heersen nog heerlijker.
Dy’t syn holle net brûkt, moat syn fuotten brûke.
De ûnderfining makket wiis, mar it giet faak tsjin to hege priis.
Better slûch as dom.
Stjoerd men in jonge út, men kriget in jonge werom.
(of hy moat lang weibliuwe.)
Ûngelearde meaners hawwe folle lêst fan stiennen
en strontbulten.
Mei it amt komt it ferstân.
Men moat leare mei skea en skande.
By âlds wie it in grut wûnder as in ezel prate; no is it in grut wûnder as in ezel him stil hâld.
Der binne minsken en poatleaden.
Miene leit yn it poepe lân en tinke leit dêr efter.
Dat kin dan wol ferljochting hjitte, mar gjin foarútgong, sei de boer, doe stie syn pleats yn ‘e brân.
Lit dyn ljocht foar de minsken skine mar set dêr gjin forgreatglês foar.
Wat west hat kinst net feroarje.
Bliid mei hjoed, benijd nei moarn.
Elts fynt syn master thús.
Leafde is blyn.
O, was ik maar nooit getrouwd !
It aai wol wizer wêze as de hin.
Dy’t baas is mei it witte.
(ek al is it de grutste stomkop.)
Foardwaan leart neidwaan.
Hij is niet voor een gat te vangen.
In ûngelok komt hast nea allinne.
Onkruid vergaat niet.
Klear mei immen wêze.
De domste boeren ha de grouste jirpels.
Ferbiede en dochs gewurde litte, jout de dôfhûdigste bern.
Al wat men jout oan fee en lân krijt men werom mei mylde hân.
In fraachstik hat altyd trije kanten : jo kant, myn kant en de goede kant.
Met zwijgen kun je soms meer zeggen dan met een lang betoog.
Dy’t net foar hynder berne is, moat foar ezel stjerre.
Wat men net wit, dat deart jin net.
In spesjalist is immen dy’t mear en mear wit fan hoe langer hoe minder.
Wat men net yn ‘e holle hat moat men yn ‘e fuotten hawwe.
Ik kin net ûnder in oar.
Ergens niet onderuit kunnen komen.
Leaver slaaf yn BERLTSUM as hear yn Ljouwert.
Eartiids namen de âlders de lytse bern mei net tsjerke, No nimme de lytse bern de âlders mei nei tsjerke.
(kerske opstekke, bernekrystfeest e.d.)
By âlds wienen de masters der om de bern, no binne de bern der om ‘e masters.
De geast wurdt ryk troch wat it kriget, it hert wurdt ryk troch wat it jout.
Wat immen mei nocht docht, docht er yn ‘e regel goed.
Fertar net alles watst hast, leau net alles watst hearst, fertel net alles watst wist en doch net alles watst kinst.
Wa’t geduld hat, kin berikke wat er wol.
Immen dy’t neitinkt, leart krekt likefolle fan flaters as fan sukses.
De hoofdzonde van christenen is nalatigheid.
Ik lit my net omkeapje.
Hy hat gjin dak boppe de holle.
De 1e wet van de koestal : De grootste dief aan je ruif staat pal naast je.
Homo homini lupus. (De ene mens is de andere mens een wolf.)
De kribbe moatte jo net te heech hingje, it binne net
allegearre giraffen. De oksen en de ezels moatte der ek by kinne.
(De preek moat foar eltsenien begryplik wêze.)
Lege handen kunnen gevouwen worden.
Gebed is als de batterijoplader.
Maak contact en wordt vervult met Gods energie.
Wat is het verschil tussen een batterij en een man ? Een batterij heeft een pluspunt.
Vertel God niet (alleen) hoe groot je probleem is,
maar vertel je probleem : Hoe groot God is.
Een probleem is het verschil tussen wat er is en wat er zou moeten zijn.
Conservatisme is estafette op de plaats.
Het nieuwtje is eraf.
Hij slaat er in om als malle Jaap in het kippenhok.
Nood leert bidden.
Jo steane noch by my yn ít boekje.
Als de nood op het hoogst is, is de redding nabij.
Men moet van de nood een deugd maken.
Wij kunnen steeds meer weten, maar God overtreft al ons weten.
Hulp is rechtvaardig als het een antwoord is op de vraag van een ander.
Hulp is een recht van de ander, geen liefdadigheid van onze kant.
Zijn eigen nest bevuilen.
It is by him allegear hannen en fuotten.
Iets niet onder stoelen of banken steken.
Út in goed nêst komme.
Hij heeft daar kennelijk geen antenne voor.
Hy kin tige wiis prate.
De armen helpen is geen gunst AAN de armen, maar een recht VAN de armen.
Wantrouwen is een schild dat meer belemmert dan beschermt.
Zonder verbazing is er geen inpiratie voor de preek.
(K. H. Miskotte.)
*********************
VAN LETTERLIJK tot MAF
Met het denken ontwikkelt zich ook de interpretatie van de Bijbelverhalen. In de pubertijd gaat ‘het voor waar houden’ veranderen’. Dan zijn de Bijbelverhalen opeens maf. Dan wordt het in de opvoeding belangrijk om uit te leggen dat de verhalen een DIEPERE LAAG kennen. Dat met de verhalen iets verteld wil worden. Dat METAFO- REN gebruikt worden. Dat het niet gaat om wonderen, maar om barmhartigheid, vrede, gerechtigheid. Het gaat om begrippen die invulling geven aan een humane samenleving.
Verstaat ge wat ge leest ? (Begrijp je wat je leest ?) De Bijbel, de allegorie, de spreekwoorden, de gezegden etc. Veel moet VERKLAARD worden.
**********************
DE BIJBEL : Lees wat er staat, maar het gaat om de diepere geestelijke betekenis. (Allegorie, Symbolen, Metaforen, Typen, Abstracties, Vergeestelijking, dit omdat vele werkelijkheden van dingen, zaken en grootheden NIET IN WOORDEN zijn uit te drukken.) Het moet IN DE GEESTELIJKE ZIN WORDEN VERSTAAN.
(W.H.P.)
*********************
DE TIJD .
De tijd heb je. De tijd vliegt om. De tijd kruipt. De tijd dringt. Er is tijd genoeg. Het merkwaardige is dat je tijd NIET kunt hebben en NIET kunt aanwijzen; tijd is eigenlijk helemaal NIETS. Ze is er wel IN DE BELEVING, maar hoe we de tijd ook zoeken :
ZE IS ONVINDBAAR.
(W.H.P.)
*********************
Het leven is een geleend bezit (van God) en een geschenk. (van God).
Het was een geschenk uit de hemel.
We bezitten de wereld niet, we hebben haar slechts in bruikleen.
Je zegt maar al te gauw, dat je tijd hebt, maar de tijd heeft jouw.
Als wij de oorlog niet afschaffen, schaft de oorlog jouw af.
Zingen: kunstmatige ademhaling.
Iedere wijze uil is ooit een uilskuiken geweest.
Na ons de zondvloed.
It gat krijt faak bruien as de mûle it fertsjinne hat.
Ik ging op reis om thuis te kunnen komen.
“Geweten” is Gods tegenwoordigheid in de mens.
(te ver “antwoorden” tegenover …..? God !)
Niets is zo nieuw als wat al lang vergeten is.
Ik heb niks meer met hen gemeen dan alleen maar de euro.
De waarheid is, dat we de waarheid niet aankunnen.
Geef uw geloof voedsel en uw twijfel zal verhongeren.
(De meeste mensen verhongeren liever geestelijk dan lichamelijk.)
Groei is het gevolg van leven, niet van management of organisatie.
Ik moat har / him nee ferkeapje.
De vraag is niet OF er een GOD bestaat.
De vraag is : HOE is het mogelijk dat WIJ bestaan. (Karl Barth.)
De deugd van de mens moet niet gemeten worden naarzijn buitengewone verrichtingen, maar naar zijn werken van alle dag.
(Blaise Pascal.)
Als christen-zijn waardevol voor je is, is het waard om dat met anderen te delen.
Het enige wat zonden kan uitwissen is vergeving.
**************
ZONDE – ZONDEN.
Het grote probleem (is) zijn niet de zonden, maar de ZONDE. De ZONDE is de bron, de ZONDEN wellen er uit op / komen er uit voort. Dé ZONDE moet niet worden BEDEKT, maar worden WEGGENOMEN. (gedragen, weggedragen). Christus is voor dé ZONDE gestorven. (DE zondebok) Hij is de (nieuwe) Bron. ZONDEN kunnen worden VERGEVEN. (na berouw.)
(W.H.P.)
**************
*********
*****
Wie in plaats van zonde “fout” zegt, die zondigt .
God, laat me nog maar even hier, want de eeuwigheid ontgaat me toch niet.
Een raadsel los je op, een mysterie niet.
(God is een mysterie en blijft een raadselachtige vraag)
Elk mens heeft zijn of haar (af)god. (idool)
Elk beeld van God is een afgodsbeeld.
Men spuwt niet in de bron waaruit men gedronken heeft.
(Arabisch spreekwoord.)
De meest verwoestende onwaarheden zijn die, welke bijna waar zijn.
Een halve waarheid is ook een leugen.
Aardse vrede is afgedwongen vrede.
Hemelse vrede is overwonnen vrede.
Zonder vrede vervalt de rede.
Hy is mar oan it omkeuteljen.
Der is gjin wei nei de frede, mar frede is de wei.
Hij krijgt op tijd zijn natje en droogje.
Alles is één pot nat.
Hij kin net nee sizze.
Leven dat leeft steunt op leven dat sterft.
Knielen is niet hetzelfde als door de knieën gaan.
Een pastoraal gesprek dient vooral te worden gevoerd met het oor.
(nadenkertje.)
Luisteren is moeilijker dan spreken.
Dy twa binne oan it tútsjeboartsjen.
Hij is de minste niet.
Moed verloren, alles verloren.
De moedfearren komme wer omheech.
Ik wordt moe van jou.
Jezus zoekt geen sympathisanten, maar mensen die zich tot Hem bekeren.
(nadenkertje.)
Geloven is met instemming denken.
(Augustinus.)
In de modder zie je geen vlekken.
Hier heb je de hele mik mak.
Leen geen mening, maar oordeel zelf.
Wat heb je te maken met Gods geheimen ?
(Joodse spreuk.)
Men ziet de grote dingen vanuit het dal; slechts kleine dingen vanaf de top.
Leef nu, het is later dan u denkt.
Een valkuil is pas een valkuil als je er in valt; anders is het een gat in de grond.
(nadenkertje.)
***************************
DE TWEE PAARDEN.
Vader laat bij zijn overlijden een stuk land na. Hij heeft twee zoons die eigenaar zijn van een paard. Bij testament bepaalde hij : … De zoon, wiens paard het laatst op mij nagelaten stuk land aankomt, krijgt het stuk land door de notaris aan hem toegewezen. Beide broers proberen zo ver mogelijk met hun paarden van het land verwijderd te blijven. Het probleem wordt maar niet opgelost. Zij besluiten beiden de notaris om advies te vragen. Deze fluistert hen daarna iets in de oren. De beide broers wisten niet, hoe vlug ze te paard zouden stijgen om maar op het stuk land te komen.
Wat fluisterde de notaris hen in het oor ?
Oplossing : zie verder op.
*********************
De waarheid is als olie, het komt altijd boven drijven.
In deade tsjerke : De measte minsken “leauwe” it wol.
(neitinker)
Naar de mieter gaan.
Hij is een hoge mieter.
Om de mieter niet.
Nei de soademiter gean.
Hy hat earne in hûn giseljen sjoen.
De kerk heeft alleen bestaansrecht voor de niet leden.
Leven zonder God is …… ……..
Het missen van je uiteindelijke bestemming / doel.
(zonde : het doel missen, met als uitvloeisel mis-daden / -doelen.)
Het theekopje valt stuk. Zonde !
(Het kopje mist het doel waarvoor het bestemd is : nl. de thee houden.)
Ken je niet het verlangen, dat (ook) anderen gered worden ?
Dan kun je je afvragen of je zelf wel gered bent.
(Spurgeon.)
De Creator en zij creatie zullen elkaar ontmoeten.
Elk woord vernieuwd de stilte die het breekt.
(Martinus Nijhoff.)
Geef nooit halverwege op.
(Chinees spreekwoord.)
Iets in het midden laten.
Als je snel vooruit wilt, ga dan alleen, maar wanneer je samen wilt, moet je het kalm aan doen.
(Afrikaans spreekwoord.)
Hoe treuriger het lot, hoe dichter bij God.
Wie zijn lippen bedwingt is verstandig. (Spr. 10 : 19)
Lex dura, sed lex !
(De wet is hard, maar het is de wet.)
Verzoening is beter dan de kracht van het recht. (Joodse spreuk.)
Welzalig de mens die steeds voorzichtig is.
De woorden van het lied maken het hart vrolijk.
Leven is een voortdurend afscheid nemen.
******************
JA en NEE.
“Ja” en “nee” zijn de kortste woorden en hetgemakkelijkst uit te spreken, maar ook juist die woorden welke het meeste overleg vereisen”
(Talleyrand.)
******************
Als er één druppel in de woestijn valt is er geen sprake meer van algemene droogte.
Goedheid is de enige investering die altijd loont.
Maak de deur niet groter dan je huis.
Iets in het midden brengen.
Iets in het midden laten.
Eat op it aljemint bringe.
Als je niet kunt delen, kun je ook niet vermenigvuldigen.
Bidden is de “Levende” deelgenoot van ons leven maken.
Wie alles wil doen, doet alles half.
Veel wijsheid ligt in korte woorden. (Sophocles.)
Wie bergen verzet gaat kapot aan kiezelstenen.
Twijfel hoort bij geloof.
Stilstand is achteruitgang.
Tegen heuch en meuch.
Elk zijn meuch.
Het tegenovergestelde van liefde is niet haat, maar zelfgerichtheid.
Als je geen cent over hebt voor de derde wereld
en nauwelijks weet wat het is om je kruis op te nemen en Jezus volgen,
waaruit blijkt dan dat je christen bent ?
Ieder huisje heeft zijn kruisje, en als ze aan de weg zouden liggen, nam ieder zijn eigen kruisje weer op.
Geluk zit in de mensen, niet in de dingen.
Hij laat zich meeslepen.
(meesleuren)
Waar het Woord is, dáár is de kerk. (Calvijn.)
----------------------------------------------------------------
De KERK :
“Waar twee of drie in (tot) Mijn Naam vergaderd zijn,
dáár BEN IK aanwezig in uw midden”.
----------------------------------------------------------------
Ik word, zoals ik mijzelf zie.
Tegen de stroom in roeien is de enige manier om bij de bron te komen.
Winnaars geloven niet in toeval.
(Friedrich Nietsche.)
Ook tussen de mooiste bloemen groeit onkruid.
Wat goed is komt snel.
Onrecht is niet zo erg, als je het kan vergeten.
(Chinees spreekwoord.)
Denk niet aan gisteren maar aan vandaag en houdt rekening met morgen.
De eare ferlern, alles ferlern.
Geloof is getrooste vertwijfeling.
(Maarten Luther.)
Doe nooit iets waarvan je wenst, dat het onbekend blijft.
**************************
OPLOSSING : DE TWEE PAARDEN.
De paarden verwisselen.
**************************
Een geheim is alléén veilig als je het voor jezelf bewaart.
Het einde van de gramschap is het begin van het berouw.
Waar het mij goed gaat, dáár is mijn vaderland.
Oeral thús, mar thús it bêste.
Zonder leerlingen zijn er geen geleerden.
Zich op de lippen bijten.
Aan iemands lippen hangen.
Kennis is macht, mar jild hat faak it lêste wurd.
God heeft armoede en rijkdom niet geschapen, armoede is dus niet God’s probleem.
Tolerantie: Met pijn in je hart de ander de mogelijkheid geven om anders te zijn.
De geloofskeuze van velen is te verklaren op grond van waar ze zijn geboren.
************
TEOLOGY.
Der binne fragen wêr’t in protte minsken mei konfrontearre wurde en wêr’t politisy en de maatskippij harren mei ynlitte. Teologen kinne, yn it ljocht fan de ieuwenâlde wiisheid fan de Joadsk-Kristlike tradysje, in sinfolle bydrage leverje oan it omgean mei en it beantwurdzjen fan dizze libbensfragen. Elts minske wurdt yn syn libben konfrontearre mei fûnemintele fragen : WÊR kom ik wei, WAT moat ik dwaan en WAT is myn bestimming ? HOE gean ik om mei de leafde en oer it mislearjen dêrfan ? HOE gean ik om mei allerhanne foarmen fan lijen, fan lichaamlike beheinens, fan sinleas geweld, fan skuld en kwea ? Mei it âlder wurden en mei âlderen yn myn famylje, myn omkriten en yn de maatskippij ? Teology kin bgl. ek in bydrage leverje troch ûndersiik te dwaan nei de Kristlike woartels fan de Jeropeeske Uny en dizze yn it bewustwêzen te bringen fan beliedsmakkers. De teology kin ek fungearje as in libbend ûnthâld (skiednis) fan ús westerske kultuer. Minsken rinne fakentiden AS BLINEN troch de produkten fan HARREN EIGEN KULTUER. Hja kenne amper de Bibel mear, ien fan de grûnslagen fan ús weardesysteem, fan arsjetekturele en byldzjende keunst en fan muzikale ekspresjes fan de Kristlike tradysje, bygelyks de passies fan Johan Sebastiaan Bach of Händel. Fan grutte skilders as Rembrandt. It kin in bydrage leverje oan de ynterkulturele en ynterreligieuze wrâld wêr’t ús maatskippij yn teloane kommen is, en mear yn it bysûnder op de útdaging fan de oanwêzigens fan de Islam yn ús Westerske kultuer. De teology tsjinnet oandacht te besteegjen oan de problematyk fan religieuze minderheden. Eltse teolooch wurdt konfrontearre mei in oantal spanningen : tusken leauwen en rede, Kristendom en kultuer, akademyske en tsjerklike loyaliteit, biskoplike en teologysk magisterium, de lokale, lanlike en wrâldtsjerke ensafuorthinne. Wa’t net mei spanningen omgean kin moat gjin teolooch wurde. Wy sjogge no hieltyd mear dat teology op universiteiten as oplieding ferdwynt of ynkadere wurdt yn bgl. geasteswittenskippen. Dat is te betreurjen omdat teology ek in spesifike bydrage oan de universiteit as gehiel leverje kin. Teology is in kennisdrager (a branche of knowledge) Teology kin in bydrage leverje yn it strjibjen nei wittenskiplike yntegriteit, want yntegriteit wurdt net alinne garandearre troch koades en regeljouwing, mar troch morele attitudes as earlikheid, beskiedenheid, iepenheid foar krityk, en bekrimping fan ambysje. De teology heucht jin dêroan dat it stribjen nei wittenskiplik ferantwurde “kennis” de fraach nei “wierheid”, en rommer noch de fraach nei it meiinoar gean fan it wiere, goede en moaie (verum, bonum et pulchrum), net útslúte mei. Wannear’t dit soarte fragen út de akadeemje banne wurde op grûn fan saneamde objektive wittenskiplike kritearja, dan sjitte de akademy en de wittenskip tekoart yn harren wêzenlike opdracht en ferlieze hja oan maatskiplike relevânsje. It wittenskipsgebiet fan de teology is úteraard net de ienige dy’t ynteresearre is yn de wierheidsfraach, mar hja hâld har wol by útstek dwaande mei de sinfraach. Dat wol sizze de fragen nei de sin fan it libben : WÊR kom ik wei? WAT moat ik dwaan? WAT is myn úteinlike bestimming. De teology tsjinnet der, tegearre mei de filosofy, as lêste ta om in refleksje op de fundamintele LIBBENSFRAGEN op gong te hâlden en sa de (oare) minskewittenskippen te belûken op datjinge wêr’t harren ûndersiiksobjekt einliks oer giet : de stúdzje fan manieren wêrop minsken oan dy libbensfragen fan notiid en it ferline jouwe. Troch de geastes- of minskewittenskippen dêroan te heuchjen kin teology bydrage ta harren maatskiplike relevânsje. It bestean oannimme fan in werklikheidsdiminsje boppe en foaral de fysike realiteit kin yn in sekularisearre maatskippij in “beheining” (in “handicap”) lykje, omdat jo as in dreamer oansjoen wurde dy’t him mei net ferifiearbere dingen dwaande hâld. Mar jo kinne dit wearde oardiel ek OMKEARE : faaks is it in beheining fan de West-Jeropeeske kultuerdragers dat hja it net sinfol achtsje nei te tinken oer it metafysyske.(* Tsjinoer de rest fan ‘e wrâld stiet de maatskippij as Noard- en Latynsk Amearika, Afrika en Azië dêr minder wjerhâldend tsjinoer de wrâld fan it netsichtbere en makket de religy in fanselssprekkend ûnderdiel út fan de kultuer. (Tink ek oan de Arabyske wrâld.) Ús eachfjild soe in gefal breder wêze moatte, en dêrmei ek de teology tsjinje.
(* metafysika : wiisbegearte dy’t him dwaande hâld mei it boppenatuerlike, oarsprong, ûntwikkeljen en eigenskippen fan ‘e dingen.
**********
De Vader zoekt geen werknemers voor Zijn Zoon, maar een Bruid.
(d. i. een Gemeente, een Kerk.)
Wie de geschiedenis niet kent, heeft niets te vertellen.
Al wat jij een ander voor de voeten gooit wordt jezelf tot hindernis.
Veel geschreeuw, maar weinig wol.
De hand kan doden, de tong ook.
(Arab. spr. woord.)
It siket nauw mei dy man.
In het geluk wordt men vergeetachtig.
Oefen gezag uit om anderen goed te doen, niet om te heersen.
(Bernard van Clairvaux.)
Alles is energie.
(Einstein (1879 - 1955) een van de belangrijkste natuurkundigen ooit en uitvinder.)
Wie met mensen omgaat als pionnen, ziet spoedig dat zijn schaakbord leeg is.
Bidden is de macht voor de onmachtigen.
Hy hoecht net om wurden te sykjen.
Op leven en dood.
Het lelijk laten liggen.
It wurdt hurd spile.
Er zijn slechts twee manieren waarop je je leven kunt leiden.
Een is alsof niets een wonder is.
De andere is alsof alles een wonder is.
(Albert Einstein.)
It wurdt mei poatlead skreaun.
God heeft geduld met ons, hebben wij ook geduld met Zijn beloften ?
Wie geen tijd heeft, kan er niet mee omgaan.
Er zijn wel geloofsvragen, maar geen geloofsantwoorden.
Goud lost op in kwik, geloof lost op in welvaart.
Hoe professioneler het programma en de presentatie, hoe meer kerkgangers van deelnemer, consument worden.
Je geane nei tsjerke ta om dêr wat te bringen en om dêr wat mei werom te nimmen.
Als mensen horizontaal komt te liggen, gaan ze verticaal denken.
(Ds. Buskes.)
Zo zijn we niet getrouwd.
Gezelligheid kent geen tijd.
Met zijn tijd geen raad weten.
Met de tijd mee gaan.
De tiid hâld gjin skoft.
Met zijn geld geen raad weten.
Samen eten is meer samenbindend dan samen vergaderen.
Stelen als de raven.
WAT BETEKENT : WAT BETSJUT :
Al zouden de raven het uitbrengen.
Hij laat zich niet raden.
Ik jou it dy te rieden.
Ik jou it dy te dwaan.
Het was weer raak.
Aan geld raken.
Als het gebed niet eens jezelf kan bewegen, zal het God evenmin kunnen bewegen.
(Watchman Nee.)
Op de lytskes lette.
Alle laster begint met een beetje waarheid.
(Joodse spreuk.)
Een mens moet leren, pas daarna discusieëren.
Men moet gelijkdenkenden niet hoger achten dan andersdenkenden.
Friedrich Nietzche (1844-1900)
Liefde en vertrouwen zijn een tweeling. Zonder de één kun je de ander niet hebben.
Het recht aan zijn zijde hebben.
De redens kinne yn it fet.
Hja is tige ôftakele.
*****************
MANAGEMENT.
Er werd een brug gebouwd. Daarop werd een brugwachter in dienst gesteld. Aangezien deze wakkere borst betaald moest worden, werd een kassier in dienst genomen. Op de kassier volgde de boekhouder en die had op zijn beurt een typiste nodig. Toen moest er leiding komen, dus benoemde men een chef. Maar aangezien je een chef niet in zijn eentje kunt laten aanmodderen, werd er een hogere chef aangesteld en die kreeg weer een hoofdambtenaar boven zich. Daarop volgde de benoeming van een directeur die na korte tijd een directie assistent(e) nodig had. Toen was alles zo ingewikkeld geworden, dat er een Raad van Bestuur in het leven werd geroepen. Deze besloot dat er drastisch bezuinigd moest worden, waarop de brugwachter werd ontslagen.
*****************
Wy hawwe in hiel goed produkt (it evangeelje) mar hawwe de etalaazje net op oarder.
Van het concert des levens krijgt niemand een program.
Als de nood op het hoogst is, is de redding nabij.
Dat wurdt hoedzjen en noedzjen.
Zij waren overstuur.
Hij is wel te sturen.
Dat loopt op rolletjes.
De karren dy’t wy hjir meitsje, foarmje de neilittenskip foar dejingen dy’t nei ús komme sille.
Het loopt gesmeerd.
It giet dat it slydjaget.
Ik ha de triennen yn ‘e eagen.
Ik kin it net droech hâlde.
Patriottisme is de overtuiging dat iemands land beter is dan alle andere omdat hij er geboren is.
(George Bernard Shaw)
Mensen zijn nog steeds meer verdeeld door hun nationaliteit dan verenigd door religie.
Hâlde wy it hjoed droech ?
Jo moatte sa mar tinke : elts syn rol.
It is net te beskriuwen.
WAT BETSJUT :
It is net te filmjen.
Earne moai trochhinne rôlje.
Iets aan het rollen brengen.
Liggen te rollebollen.
It is hjir Sodum, mar Gomoarre leit ek net fier ôf.
***************
JUIST IN DE NOOD.
Verdriet waarvoor geen woorden zijn,
zoveel te vragen, angst en pijn,
en God lijkt vaak zo heel ver weg.
Geloof dat niet ! Vertrouw en leg
je hele leven voor Hem neer,
niets is te zwaar voor God, de Heer,
Die nooit een kind van Hem verlaat,
juist in de nood vlak naast je gaat,
Al wordt je weg een zware last,
HIJ heeft beloofd : “IK houd je vast.”
Geloof het, door je tranen heen,
GOD heeft je lief, laat nooit alleen.
***************
Hoge bomen vangen veel wind.
Moeders wil is wet. (Vaders wil is pet.)
Oefening baart kunst.
Voor een schip zonder haven is geen enkele wind gunstig.
De nacht brengt raad.
Hy giet te fraachlearen.
Ik wil geen schele ogen maken.
Hy is knipt foar dy rol.
As je mei twa fingers nei in oar ta wize, dan wize jo mei trije fingers nei josels.
(Joadsk segje.)
Wie geluk wil oogsten moet humor zaaien.
Tinken bringt je fan A nei B, net tinken bringt je oeral.
(Einstein.)
Prakkesaasjes rinne op neat út.
Er bestaat geen goede manier om iets verkeerds te doen.
In keal kinne je net earder melke as dat it in ko is.
Je moatte noait te great wêze om lyts doarre te wezen.
Sinne en wille kinne in soad (protte) tille.
De ein fan eltse reis, is it paad werom.
Daden spreken luider dan woorden.
Het leven is een reis, elk jaar als een soort étappe.
Een harde werker heeft geen last van de kou. (Chin. spr. woord.)
Opgroeiende tieners : Ze stoppen met vragen waar ze vandaan komen en weigeren te vertellen waar ze naartoe gaan.
De gelegenheid maakt niet alleen dieven, maar ook grote mannen.
Dy ’t my siket, sil my fine, kom mar op !
Grote geesten doen grote dingen op een eenvoudige manier.
Wie verliefd is op zichzelf heeft niet veel mededingers.
Het zou ideaal zijn als de jeugd wat later in ons leven kwam.
Haren (het slijpen van de zeis) kost geen tijd.
Wie in de wolken is, loopt het gevaar dat hij afdrijft.
Gjin raarder “guod” as minsken. (en ik bin der ien fan !)
Als je met een domkop gaat vechten, zul je nooit de overwinning behalen.
Lit de boel net lazerje.
Hy is Lazarus.
Het leven is een reis en elke dag, maand en jaar als een soort etappe.
De man zet zijn vrouw op een voetstuk, anders zou hij haar in de ogen moeten zien.
Jo moatte sykje dêr’t is en dêr’t net is. (net wêze kin.)
Do sikest my !
Ook de Reformatie is tot het verleden teruggegaan om verder te komen.
(Oepke Noordmans.)
De Dominicaan weet het, de Franciscaan begrijpt het en de Jezuïet legt het uit. (Vlaams gezegde.)
Soms moet je het kleine kwaad toestaan om het grote kwaad te kunnen bestrijden. (Mgr. Tiny Muskens.)
Hy hat net op it sykheljen past.
Soks hie ik by dy net socht.
Ik fiel my as in skoatteldoek.
We denken vaak meer functioneel over de kerk dan confessioneel.
Als je erbij wilt horen, moet je jezelf ook geven.
Achter elke geslaagde man staan vele mislukte jaren.
Een vrouw die haar ontbijt op bed krijgt, ligt in het ziekenhuis.
Een heer is een man, die de deur openhoudt voor zijn vrouw die de zak met aardappelen draagt.
Een van de nadelen van een snellees cursus is, dat je een boek al uit hebt, vóórdat je in de gaten krijgt dat het vervelend is.
Zijn er in december de mollen, dan laat de winter met zich sollen.
Normaal is, wat de meerderheid als acceptabel ervaart.
God heeft de onzichtbare dingen geopenbaard in het zichtbare. (Blaise Pascal.)
********************
GOD verandert mensen, MENSEN veranderen God.
“God” is een woord voor menselijke ervaringen. Niet iets, wat BESTAAT, maar wat KAN ontstaan, KAN GEBEUREN op jouw weg tussen geboorte en dood. In Babel kwamen de Joden in aanraking met andere godsdiensten. In die concurentie strijd is God begonnen met “bestaan”. Wat verstaan we onder geloven ? : Een “Stem” horen en er op in gaan, in een relatie staan. Het Hebreeuws en het Grieks kennen geen verschillende woorden voor geloof en weten. In het geloof gaat het om: weten met het hart. (Zo betekent zowel in het Hebreeuws het woord “aman” als in het Latijn het woord : “credere”, zowel geloven als vertrouwen, denk maar aan ons woordje : op crediet.) Ik pleit voor eerherstel van de twijfel, als groeipijn, verlangen naar meer, schreeuw over Gods afwezigheid. De Psalmen staan er vol mee. De mogelijkheid, dat God er IS, moet open gehouden worden. Filosofisch is REDELIJK te geloven, dat God er IS, dit moet open gehouden worden. Maar niet als empirische ervaring. (d. i. op ervaring, waarneming berustend.) of een objectief feit. (d. i. van het persoonlijke ontdoen, als iets buiten zichzelf beschouwen.) Zelf geef ik de voorkeur aan die van de ervaring van de menselijke vrijheid. De vrije mens is Gods liefste schepsel en zo komt deze ook God op het spoor.
GELOVEN : het voor waar houden, wat je niet zeker kunt bewijzen of geloven. GodsDIENST is geen theorie, maar PRAKTIJK, is vieren, is doen. Zoals Pascal stelt : Ik kan niet bewijzen dat God bestaat, ik kan het wel ERVAREN en BELEVEN. In geloof gaat het niet om het al dan niet bestaan van God, maar om de verhouding van mensen tot hun God. God ‘bestaat’ IN de GEMEENSCHAP van gelovigen. (Mattheus 18 : 20 : Waar 2 of 3 vergaderd zijn in (tot) mijn Naam, DÁÁR BEN IK in hun midden. Daarom wordt er in de Bijbel ook gezegd : “Verzuim uw onderlinge samenkomsten niet.”
De minske is op de 6e dei skepen en hat de 6 as getalswearde . Dit is de 6e letter “waw” fan it Hebrieuwske alfabet. De letter “waw” is de ferbiningsheak én betsjut as foechwurd “en”. De minske is dêrmei tekene as in ferbiningswêzen tusken himel en ierde ÉN ûnderinoar.
GELOVEN heeft alles met leven te maken, derhalve gaat het om LEREN leven. Maakt het wat uit of God BESTAAT ? Zeer zeker, met name of wij er wat mee DOEN. Zoals met de liefde. Ook als het BESTAAN van liefde een illusie is, is het geen illusie om lief te hebben.
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
^^^^^^^^^^^^^^^^
^^^^^^^^^^
Godskennis en zelfkennis gaan hand in hand.
(Joh. Cavijn.)
Ik siz wat ik tink en ik doch wat ik siz.
Je bent een paard, dat altijd bereden wordt. Het is alléén de vraag: door wie ?
Genade is altijd onvoorwaardelijk.
God kan “dienst” bewijzen. Dit kun je “niet” bewijzen, maar ervaren, ook “niet” meten maar ervaren.
Gods “dienst” kun je doen. Of wil je Hem liever niet ten dienste zijn ? Zeg het dan !