LEVENSWIJSHEID

LIBBENSWIISDOM

BERLTSUM BOPPE, BERLIKUM YN DE GROPPE

per 1-1-2010

is it tenei

BERLTSUM

*************

en hawwe jimme tenei mei Berltsumers te krijen.

ien dêrfan

in BERLTSUMER, lêst, oertinkt, besjocht, riddenearret, argumintearret ets. ….. ….. …..

een BERLIKUMER, leest, overdenkt, beziet, redeneert, argumenteert etc. ….. ….. …..

************************

YN MINSKELÂN STRIDE LEAUWEN EN FERSTÂN.

It leauwen begjint wêr’t de filosofy ophâld.

***********************

Watse Hendriks Posthumus.

(aliquis in omnibus, nullus in singulus.)

of wol

in bytsje thús yn alles, mar neat gehiel behearskjend

want

wa’t alles witte wol oer eat, sil neat witte oer alles.

-------------------

SPREKWURDEN, siswizen, spreuken, koarte útdrukkings, útspraken, sitaten en noch folle mear.

SPREEKWOORDEN, gezegden, spreuken, korte uitdrukkingen, uitspraken, citaten en nog veel meer.

skreaun

en

samle troch

Watse Hendrik’s Posthumus

te BERLTSUM

OM EFKES BY STIL TE STEAN.

(2010)

^^^^^^^^^^

In spreuk is in koarte útspraak dy’t op in lange ûnderfining berêst.

Een spreuk is een korte uitspraak die op een lange ervaring berust.

Se drukke libbenswiisheden út of algemiene wierheden.

Sprekwurden hawwe de foarm fan in hiele sin, as bgl. Zoals de waard is, vertrouwd hij zijn gasten.

Siswizen of útdrukkings foarmje gjin ôfrûne sin, as bgl. Te hea en te gêrs. Heech fan ‘e toer blaze.

Wurden, taal, poëzy etc. moatte ferstien (begrepen) wurde. Dit freget om bekend wurden, fertroudens (fertroud meitsjen) mei datjinge dat sein wurdt of somtiden ek mei de foarm fan sizzen (en sjongen). Sûnder dy fertroudens is de taal GEHEIMTAAL.

By de ÚTLIZ fan âlde Hollânske en Fryske sprekwurden komme jo eat te witten oer KULTUER en de mentaliteit fan de minsken yn in bepaalde perioade, as bgl. “Jan Salie krijgt geen borstels”. (Eartiids waarden boarstels fan bargehier makke, en sali is ôflaat fan salimolke, dat in flauw swiete smaak hie en dat W. D. Hooft yn 1622 in klucht publisearre wêr’t in sul (omkoal) mei de namme Jan Sali in rol yn spile. Fan him wienen dus net folle aktiviteiten te ferwachtsjen. It sprekwurd betsjut dus, dat jo, sels ûnder geunstige omstannichheden, neat berikke as jo loai binne en gjin kriich hawwe. Jo komme it ek tsjin yn “Jan Salie” mentaliteit.)

MYSTERIE

Mysterie is van oorsprong een Grieks woord en is door vertalers van het Nieuwe Testament met o.a. het woord ‘geheimenis’ vertaald. Verwar het woord ‘geheimenis’ niet met het woord ‘geheim’. Geheimen bestaan. Een geheim is iets wat niet iederereen weet. Maar als het geheim verklapt wordt, is het meteen geen geheim meer.

Met ‘geheimenissen’ ligt dat anders. Het accent ligt niet zozeer op het niet weten, maar op het niet begrijpen. Een geheimenis kun je niet goed verklaren. Een geheimenis blijft ondoorgrondelijk. Tegenwoordig gebruiken we daar het woord mysterie voor. Mysteries, je kunt je erover verwonderen. Ooit krijgen we uitleg. Er bestaan mysteries die alleen God kent. (Goddelijke geheimen) Hij kent het geheim ervan, maar wij mensen niet. Een voorbeeld : Romeinen 11:25 Paulus noemt o.a. de weg die God met het volk Israël is gegaan (en nog steeds gaat) een mysterie. Nu nog zien we door een spiegel in raadselen. ( In Paulus’tijd had je nog geen heldere spiegels zoals we die nu kennen.)

VOOR DE NIET FRIESTALIGEN

Voor de niet Friestaligen is er OERSETHELP.NL (vertaalhulp) welke u snel en gratis helpt een woord of een zin uit het Fries in het Hollands te vertalen. Plaats het woord of een zin in het venster, kies voor vertalen van het Fries in het Hollands (of andersom) en druk op de knop.

ONS MENSZIJN BEVRAGEN

Mensen willen met elkaar spreken. Zodat we blijven vragen, leren en verbinden met diegenen die in eerste instantie zo anders zijn. De samenleving snakt naar verdieping. Mensen willen met elkaar spreken en delen over zingeving, over leven en dood en over de waarde van het leven. Het is belangrijk dat religieus analfabetisme omgebogen wordt naar levensbeschouwelijke geletterdheid. Levensbeschouwelijke vorming als onderdeel van brede burgerschapsvorming, de toerusting om binnen de publieke ruimte van de samenleving ook dat deel van het persoonzijn in samenhang met de professionele identieteit in te kunnen brengen. Als geleerd en ingeoefend om de dialoog en de ontmoeting met gelijkgezinden en andersgezinden aan te gaan, zijn dat ook belangrijke vaardigheden die van pas komen om als burgers te kunnen participeren in maatschappelijke verbanden.