expositie geopend op: 17-03-2022

de hoogtij jaren van het Hertogdom Bourgondië(F)

the heyday of the Burgundian
Empire (F)

(1363 - 1506)

Maak kennis met de bloeiperiode van het Bourgondische rijk tussen 1363 - 1506.

De Bourgondische hertogen behoorden in die tijd tot de machtigste vorsten van de vijftiende eeuw. Die hertogen bemoeien zich niet alleen met de binnenlandse politiek van het Franse moederland, maar streefden er tegelijk ook naar om de Nederlanden en Bourgondië via een politiek van verovering, gearrangeerde huwelijken en manipulatie tot één machtig rijk te verenigen in een strategisch middeleeuws samenspel van adel, stad en kerk. Vooral Hertog Philips de Goede (1419-1467) was hierin succesvol.

Al sinds de vroege Middeleeuwen gaven kloosterordes Bourgondië mede vorm — gesteund door de lokale adel. Stichtingen als de benedictijner abdij van Cluny en later de cisterciënzer abdij van Fontenay waren bakens van kennis en cultuur in een ruige wereld.

Sinds de stichting van de kloosters van Cluny en Fontenay tot aan de heerschappij van de laatste hertog van Bourgondië, Filips de Schone, zijn de machtsverhoudingen hierdoor geleidelijk gaan verschuiven. De keuzes die de hertogen van Bourgondië hebben gemaakt op cultureel en politiek gebied hebben maatschappelijke mentaliteitsveranderingen teweeg gebracht die het ontstaan van de Republiek der Nederlanden mogelijk zouden maken.

In de expositie ‘Glorietijd Hertogdom Bourgondië’ krijgt u een beeld van dit middeleeuws Bourgondië. U kunt het klooster van Fontenay bekijken, het ziekenhuis van Beaune bezoeken en rondlopen in het historische stadscentrum van de hoofdstad Dijon met o.a. de gotische kathedraal Saint Bénigne.

Philips de Schone was van 1493 tot 1506 de laatste hertog van Bourgondië. Het ontbrak Bourgondië uiteindelijk aan voldoende cohesie, zodat de bloei slechts van korte duur was. Maar de zoon van Philips de Schone zou keizer worden van het grote Habsburgse wereldrijk. Zijn naam? Karel V.

Get to know the heyday of the Burgundian Empire
between 1363 - 1506.

The Burgundian dukes were among the most powerful sovereigns of the fifteenth century during that time. These dukes not only interfered in the internal politics of the French motherland, but at the same time strove to unite the Low Countries and Burgundy into one powerful empire through a policy of conquest, arranged marriages and manipulation in a strategic medieval interplay of nobility, city and church. Duke Philip the Good (1419-1467) was particularly successful in this.

Since the early Middle Ages, monastic orders helped shape Burgundy - supported by the local nobility. Foundations such as the Benedictine Abbey of Cluny and later the Cistercian Abbey of Fontenay were beacons of knowledge and culture in a rough world.

Since the founding of the monasteries of Cluny and Fontenay until the reign of the last Duke of Burgundy, Philip the Handsome, this gradually shifted the balance of power. The choices made by the Dukes of Burgundy in the cultural and political spheres brought about social changes in mentality that would make possible the creation of the Republic of the Netherlands.

In the exhibition "the Heyday of the of the Burgundian empire" you'll get a picture of this medieval Burgundy. You can see the monastery of Fontenay, visit the hospital of Beaune and walk around in the historic city center of the capital Dijon, including the Gothic cathedral Saint Bénigne.

Philips the Handsome was the last Duke of Burgundy from 1493 to 1506. Burgundy ultimately lacked sufficient cohesion, so its prosperity was only short-lived. But the son of Philip the Handsome would become emperor of the great Habsburg empire. His name? Charles the Fifth.

afbeelding: Marco Zanoli op wikimedia

Bourgondische bezittingen onder de regering van Hertog Karel de Stoute (1465-1477)

Dijon, Rue Verrerie

De meeste huizen in deze straat, de Rue Verrerie, dateren uit de 15e eeuw. Ze zijn in houtskeletbouw en de laatste jaren systematisch gerestaureerd. Hun typische gevels zijn een voorbeeld van hoe Dijon er in de middeleeuwen met smalle straatjes, vol met werkplaatsen, uitzag.

Most of the houses in this street, Rue Verrerie, date from the 15th century. They are timber-framed and have been systematically restored in recent years. Their typical facades are an example of what Dijon looked like in the Middle Ages with its narrow streets full of workshops.

Dijon, Kathedraal Saint Benigne

Met de bouw van de kathedraal Saint Benigne werd begonnen in 1280. De voorgevel kwam pas in de eerste helft van de 14e eeuw gereed. De kerk is met zijn spitsbooggewelven duidelijk gotisch. Ondanks een aantal verbouwingen en restauraties in de 19e eeuw is de stijl van de kathedraal Saint-Bénigne ongeschonden gebleven.

The construction of Saint Benigne's Cathedral started in 1280. The façade was only completed in the first half of the 14th century. The church is clearly Gothic with its pointed arches. Despite a number of alterations and restorations in the 19th century, the style of Saint Benigne's Cathedral has remained intact.

Dijon, het Hertogelijk Paleis

Het Paleis van de Hertogen en de Staten van Bourgondië in Dijon is een architectonisch geheel dat uit verschillende in elkaar grijpende delen bestaat. Het oudste is het hertogelijk paleis uit de 14e en 15e eeuw. Het complex werd in 1862 en 1926 als historisch monument geklasseerd. Nu herbergt het gebouw het stadhuis van Dijon en het museum van Schone Kunsten. Daarmee getuigt het gebouw van vele eeuwen politiek leven in Dijon.

The Palace of the Dukes and States of Burgundy in Dijon is an architectural ensemble consisting of several interlocking parts. The oldest being the ducal palace from the 14th and 15th centuries. The complex was listed as a historical monument in 1862 and 1926. Today, the building houses Dijon Town Hall and the Museum of Fine Arts. As such, the building bears witness to many centuries of political life in Dijon.

Dijon, Hôtel Aubriot

Hôtel Aubriot, Rue des Forges 40 in Dijon is een 13e-eeuws herenhuis met een dak van Bourgondische geglazuurde dakpannen. De gewelfde kelder op pijlers van het huis is een historisch monument.

Hôtel Aubriot, Rue des Forges 40 in Dijon is a 13th-century mansion with a roof of Burgundy glazed tiles. The vaulted cellar on pillars of the house is a monument.

Beaune, hospices civils

Armenhospitaal opgericht in de 15e eeuw, de schitterende veelkleurige daken vormen het symbool van Bourgondië. In 1443, toen kanselier Nicolas Rolin het Hôtel-Dieu oprichtte, kwam Beaune net uit de 100-jarige oorlog, een periode van onrust en van de pest die het platteland uitroeide. Voor de armen en de hardst getroffenen werd dit meesterwerk gebouwd. Door de juiste harmonieuze opstelling van de gebouwen rondom de binnenplaats was het mogelijk het leven binnen de barmhartige instelling goed te organiseren, in de armenzaal, onder de door het houten beschilderde gewelf van het dak, dat de vorm heeft van een scheepsromp, werden de zieken opgevangen, in de keuken met de enorme Gotische openhaarden werden de maaltijden bereid terwijl de apotheek, met zijn wandkasten en flessen het domein was van de apotheekster.

Hospital for the poor founded in the 15th century, its magnificent multi-coloured roofs are the symbol of Burgundy. In 1443, when Chancellor Nicolas Rolin founded the Hôtel-Dieu, Beaune was just emerging from the 100 Years' War, a period of unrest and of the plague that was wiping out the countryside. This masterpiece was built for the poor and the hardest hit. The harmonious arrangement of the buildings around the courtyard made it possible to organise life within the merciful institution; in the poorhouse, under the wooden-painted vault of the roof, which is shaped like a ship's hull, the sick were received; in the kitchen, with its huge Gothic fireplaces, meals were prepared, while the pharmacy, with its wall cabinets and bottles, was the domain of the pharmacist.

Abdij van Fontenay

Dit Bourgondische klooster werd in 1119 gesticht door Bernard van Clairvaux. Met zijn kerk, klooster, refter (eetkamer), slaapvertrekken, bakkerij en ijzergieterij is deze abdij een uitstekende illustratie van het ideaal van zelfvoorziening zoals die door de eerste gemeenschappen van monniken werd gepraktiseerd. De abdijkerk – gebouwd tussen 1139 en 1147 – is de oudste cisterciënzer kerk die nog bestaat in Frankrijk en een van de beste voorbeelden van de cisterciënzer romaanse bouwstijl. Het klooster ademt de soberheid van zijn stichter. Dit komt tot uitdrukking door het ontbreken van kunstwerken en de afwezigheid van een klokkentoren.

This Burgundian monastery was founded in 1119 by Bernard of Clairvaux. With its church, cloister, refectory, sleeping quarters, bakery and iron foundry, this abbey is an excellent illustration of the ideal of self-sufficiency as practised by the first communities of monks. The abbey church - built between 1139 and 1147 - is the oldest Cistercian church still standing in France and one of the best examples of Cistercian Romanesque architecture. The monastery exudes the sobriety of its founder. This is expressed by the lack of works of art and the absence of a bell tower.

middeleeuws pand in de Rue Admiral Roussin 31, Dijon

De bovenverdiepingen van dit pand zijn in vakwerk opgetrokken. Een dendrochronologische analyse dateert het pand rond 1440. De in steen opgetrokken benedenverdieping werd herhaaldelijk verbouwd. De huidige halfronde bogen dateren waarschijnlijk uit de 18e eeuw. De restauratie van het gebouw in 1995 bracht overblijfselen van de oorspronkelijke structuur aan het licht: een op een lage muur rustende erker die waarschijnlijk gebruikt is als etalage voor de winkel.

The upper floors of this building are half-timbered. A dendrochronological analysis dates the building to around 1440. The stone ground floor was repeatedly rebuilt. The current semicircular arches probably date from the 18th century. The restoration of the building in 1995 brought to light remnants of the original structure: a bay window resting on a low wall that was probably used as a shop window.

hôtel Morel Sauvegrain. Rue des Forges 52 - 56, Dijon

Deze stadswoning werd in het midden van de 15e eeuw gebouwd voor Pierre Morel. De moeder van Pierre, Simone Sauvegrain, gaf in 1433 baby Karel de Stoute, de latere hertog van Bourgogne. borstvoeding.
Sommige ramen van het pand hebben geen middenstijl meer. In Frankrijk, en andere landen van Europa, werd je op een gegeven moment belast naar het aantal ramen dat je in je gevel had. Daarom lieten toenmalige eigenaren de raamstijlen verwijderen, zodat ze belasting moesten betalen over één raam in plaats van over vier.
Het wapenschild met de pijlen en de dwerg boven de deur werden later in de 19e eeuw toegevoegd.

This town house was built in the middle of the 15th century for Pierre Morel. Pierre's mother, Simone Sauvegrain, breast-fed in 1433 the baby Charles the Bold, the later Duke of Burgundy.
Some of the windows of the building no longer have a mullion. In France, and other countries in Europe, you were at one time taxed according to the number of windows you had in your facade. Therefore, owners at that time had the mullions removed, so that they had to pay tax on one window instead of four.
The coat of arms with the arrows and the dwarf above the door were added later in the 19th century.

maison Millière, Dijon

Gebouwd in 1483 voor Guillaume Millière. koopman en zijn vrouw Guillemette Durand. Op de balk draagt een schild de initialen van hun voornamen. De voorgevel werd rond 1926-27 gewijzigd: de pannen werden vervangen door bakstenen, de de ramen werden gewijzigd en er werden dunne gebeeldhouwde zuilen toegevoegd.

Built in 1483 for Guillaume Millière, a merchant, and his wife Guillemette Durand. A shield on the beam bears the initials of their first names. The façade was changed around 1926-27: the tiles were replaced with bricks, the windows were changed and thin sculpted columns were added.

Einde / The End

Vorige tentoonstelling: Tilburg (NL) - Centrum

Previous exhibition: Tilburg (NL) - Centre

Volgende tentoonstelling: Rotterdam (NL) - Noordereiland

Next exhibition: Rotterdam (NL) - North Island