Embedded Files
de nieuwbouw van de stadsbrug bij Kampen met v.l.n.r. wethouder Tofield, Willem Koch en Johannes Swets Azn.
Het werkgebied
Het werkgebied van Johannes Swets Azn. omvatte het gehele gebied buiten de Kamper stadsmuren. Binnen de muren van de stad werkte stadsarchitect Willem Koch. Het resultaat was dat de heren voortdurend in elkaars vakgebied werkzaam waren: Swets ontwierp gebouwen en Koch herstelde kademuren. Het leidde bij Kamper raadsleden tot de verzuchting dat zij ook niet meer begrepen wie wanneer waar verantwoordelijk voor was.
werkzaamheden
De werkzaamheden van Johannes Swets Azn. waren zeer gevarieerd. Het laat zich raden dat in de IJsseldelta talloze dijken, bruggen, duikers, sluizen en landwegen lagen. Voor een deel vielen deze weer onder het beheer van lokale waterschappen, waarmee samengewerkt diende te worden. Ook rapporten van de Rijksoverheid werden door Swets van adviezen voorzien, zoals het rapport over de verbetering van de vaarweg van Zwolle naar zee en over de verbreding van IJsselmond ''De Ketel''. Swets en stadsarchitect Koch werden om advies gevraagd over een te bouwen bad- en zweminrichting. Swets was ook de eerst aangewezene om namens de gemeente toezicht te houden bij de uitvoering van grote werken, zoals de nieuwbouw van de Stadsbrug en de bouw van de gasfabriek. Vreemd genoeg adviseerde Swets ook over een verhoging van de subsidie ten behoeve van het weduwenfonds van stadsarbeiders.
(klik op de titel voor een video)
Voor besluiten over het Kampereiland, het bijna 4000 hectare grootte buitengebied van Kampen, was Swets de voornaamste adviseur van de gemeenteraad. De IJsseldelta aan de westzijde van de Zuiderzee was zeer gevoelig voor stormschade. Veel van Swets tijd ging op aan het herstellen van dijken in de IJsseldelta. Daartoe had Swets hout en stenen op voorraad liggen, zodat na een storm onmiddellijk met herstel van dijken kon worden begonnen. In 1874 werd Swets belast met het toezicht op de dijkverhoging langs de polder Dronthen, dat een eigen waterschap kende en waarin de gemeente Kampen ook veel belangen had. Met toestemming van de gemeenteraad mocht Swets soms werkzaamheden voor derden verrichten, maar dat mocht niet ten koste gaan van zijn werkzaamheden voor de stad. Het toezicht op de Drontherzeedijk leverde hem f 900 aan extra-inkomsten op (5% van de aanneemsom).
rechts de grindweg naar Genemuiden nabij De Plas (vooraan), een dijkdoorbraak uit 1825 (aquarel van Dirk Boele in collectie Stadsarchief Kampen)
Voor zijn werkzaamheden was Swets veel onderweg. Voor de post ''rijtuighuur en kleine verteringen bij het doen van schouwen'' werd op de begroting voor 1882 f 300 uitgetrokken. Dat bedrag werd verdeeld over de verschillende stalhouders in Kampen. Swets reed veel met stalhouder Doorn.
Stadswaterwerken
kantoor
Na de rector van het gymnasium en de direkteur van de HBS had Swets de best betaalde baan binnen de gemeente Kampen. Zijn jaarwedde bedroeg, na enkele verhogingen, f 2200, -. Swets had de beschikking over enkele medewerkers, zodat zijn kantoor ook bemand was als hijzelf voor zijn werkzaamheden in het buitengebied was. In 1881 kon er f 300 gekort worden op de begroting voor 1882, vanwege het vervallen van de huur voor een kantoor voor de direkteur van stadswaterwerken. Niet duidelijk is waar het kantoor van Stadswaterwerken gevestigd was.
Het Van Heutszplein op een tekening van J.J. Fels, met helemaal links een hoekje van de loodsen van Stadswaterwerken.
In 1879 had Swets de beschikking over opzichter-tekenaar J.Krijger, timmerman Van Putten en onderbaas Hupser. In dit jaar overleed opzichter Holle, ''schrijver'' bij Swets. Vanwege de vele dijkdoorbraken in de winter van 1878/79 was er behoefte aan een extra opzichter, waarschijnlijk werd dit B. Lamberman (genoemd in 1880). Swets en Krijger waren vrijwel voortdurend in het buitengebied om toezicht te houden op het herstel van dijken. Het vele buiten zijn in weer en wind betekende dat het werk van Swets fysiek behoorlijk zwaar was.
loods(-en)
Voor Stadswaterwerken waren er loodsen aan de IJsselkade voor opslag, op de locatie van de huidige nrs. 71 tot 74, net voorbij het Van Heutszplein. Eén van de loodsen werd in 1880 verkocht aan A.G. Modders.
publicaties
Swets publiceerde over een aantal van zijn projecten. Daarbij valt op dat hij zich uitputtend verdiepte in het onderwerp. Swets maakte uitgebreide studies en beschreef de geschiedenis van een locatie, voordat hij zijn oplossing presenteerde. Een aantal van deze studies zette Swets om in een officiële publicatie. Swets schreef verhandelingen over o.m. de de Kamper schutsluis (1873), de brug over de rivier de IJssel voor Kampen (1886), de Zuiderzee en de Kamper eilanden (1887) en over zijn Zuiderzeeplannen (1888).
cultuurZIEN, 2023
Page updated
Google Sites
Report abuse