TOKI GAIXO BATEAN OSASUNTSU

e) Toki gaixo batean, osasuntsu

1973 urtean, Rosenhanek zortzi ezaguni deitu zien, ikerketa batean parte hartzeko. Guztiak osasuntsuak ziren, historial psikiatrikorik gabeak. Pilulak irentsi gabe ahoan edukitzen trebatu zuten euren burua, eta zortzi ospitale psikiatrikotara abiatu ziren.

Rosenhan

Psikiatrarekin izan behar zuten elkarrizketan, gezur bakarra esango zuten: ahots bat entzuten zutela, “danba” (thud) zioena. Hori izango zen gezur bakarra. Zortziei egin zieten diagnostikoa, ospitalean ingresatu, eta botikak agindu ere bai. Diagnostikoa hau izan zen: eskizofrenia paranoidea edo psikosi maniako-depresiboa (egungo nahasmendu bipolarra).

Behin barruan zeudela, bizitza eta jokabide normala izan zuten; ahotsik ez zutela entzuten esan zieten arduradunei. Hala ere, medikuek zein gainerako langileek gaixotasunaren sintomatzat hartzen zuten sasigaixoek egiten zuten guztia. Esaterako, haietako batek ohar moduan koaderno batean idazten zuen guztia konpultsiotzat hartu zuten medikuek. Handik hogei egunera, guztiak askatu zituzten. Askatzerakoan, gaixotasuna gutxitzen zihoala adierazi zuten txostenetan; ez zuten esan sendaturik zeudenik, ezta inoiz gaixo egon ez zirenik ere.

Rosenhanek ikerketaren gaineko “Toki gaixoetan osasuntsu egotea” artikulua argitaratu zuenean, sekulako iskanbila eta haserrealdia izan zen psikiatren artean. Artikuluak orduko psikiatria kolokan jartzen zuen, ez baitzen gai gaixo eta osasuntsu nor zegoen bereizteko. Sekulako kritikak eta haserrealdiak izan ziren, eta ikerketaren prozedurak zituen gabeziak azpimarratu zituzten.

Ospitale bateko psikiatrek desafio egin zioten Rosenhani: gai izango omen ziren gaixo faltsuak detektatzeko. Rosenhanek erronka onartu egin zuen: hiru hilabetean zehar, hainbat pseudopaziente (kopurua zehaztu gabe) bidaliko zuela esan zien. Denbora horretan, 193 paziente ospitaleratu zituzten. Horietatik, 23 susmagarriak izan ziren, ospitaleko psikiatren ustez. Egiatan, Rosenhanek ez zuen pseudopaziente bat ere bidali.