ธรรมะจากพระพุทธเจ้า พระยาธรรมิกราช พุทธโอวาทกึ่งพุทธกาล •
213 วิดีโอ
ก้าวแห่งศีล ไม่มีการสร้างกรรมอันใด
ที่ต้องกลับมาชดใช้อีก
ก้าวแห่งธรรม เข้าใจแผนที่การเดินออกไป
จะได้ไม่หลงทาง
ก้าวแห่งสมาธิ มีจิตหนักแน่นมั่นคง
ไม่หวั่นไหวกับสิ่งใดที่มาทดสอบ
ก้าวแห่งปัญญา เห็นกระจ่างแจ้งทุกสิ่ง
ไม่มีสิ่งใดที่จะทำให้ลุ่มหลงได้อีก
เป็นสี่ย่างก้าวของผู้ที่จะพ้นทุกข์ ไม่ต้องเวียนเกิดเวียนตายอีก
... ตอนที่ ๔๘ การทำความดีที่เที่ยงแท้**
ทำความดีอย่างไร ให้เป็นความดีที่เที่ยงแท้
ทำดีเหมือนกัน แต่ทำไปหวังได้ ในผลไม่เหมือนกัน ทำเพื่อหวังในลาภ ยศ สรรเสริญ สุข ในมนุษย์ สวรรค์ บาดาล ยังไม่ใช่ความดีที่เที่ยงแท้ เพราะยังมีการเกิดการดับอยู่ตลอดเวลา การสร้างความดีเพื่อหวังนิพพาน จนเข้าถึงความเป็นอริยบุคคล ตั้งแต่โสดาบันขึ้นไป จึงจะเป็นความดีที่เที่ยงแท้ เป็นความดีที่ไม่เสื่อมถอย ไปทำความชั่วอีก
… ตอนที่ ๔๙ ทำอย่างไรถึงจะไม่เป็นทุกข์ ****
สิ่งทั้งหลายที่ผ่านเข้ามาในชีวิต ทำอย่างไร ถึงจะไม่ให้เป็นทุกข์
ความทุกข์เกิดจาก มีสิ่งใดที่จรมาในชีวิต แล้วเราวิ่งตามมันไป ให้คุณค่ากับมัน จึงจมอยู่กับความทุกข์ ถ้าเราฝึกจิตให้มีพลังที่เข้มแข็ง มีความสงบเย็น จะสามารถรู้เห็นตามความเป็นจริง ในสิ่งทั้งหลายว่ามันว่างเปล่า ไม่มีอยู่จริง มองเห็นเป็นธรรมดา ไม่ยึดติดในสิ่งสมมติ ปล่อยให้ผ่านไป จึงจะไม่มีความทุกข์อีกต่อไป
… ตอนที่ ๕๐ ไม่พอใจการกระทำของผู้อื่น***
เมื่อรู้สึกไม่พอใจการกระทำของผู้อื่น จะให้ทำอย่างไร เพื่อไม่ให้เป็นทุกข์
โลกใบนี้กว้างใหญ่นัก การที่จะให้คนเราคิดเหมือนกัน ทำเหมือนกันทั้งหมด จึงเป็นไปไม่ได้ เพราะดวงจิตทั้งหลาย ต้องเป็นไปตามกฎของกรรม ฉะนั้น อย่าเอาการกระทำของผู้อื่น ความคิดของผู้อื่น มาให้ทำร้ายทำลายเรา ใครจะทำอะไร ปล่อยให้เป็นไปตามกฎของกรรม เปลียนที่ตัวเรา ทำที่ตัวเราให้ดีก็พอ
… ตอนที่ ๕๑ สิ่งที่ได้จากสุขและทุกข์ ***
ความสุขและความทุกข์ ที่เข้ามาในชีวิต ให้ประโยชน์อะไรบ้าง
สิ่งใดในโลกล้วนอนิจจัง ไม่มีสิ่งใดที่เที่ยงแท้ ความสุขหรือความทุกข์ก็แปรเปลี่ยนไป เช่นได้ลูกชายหรือลูกสาวมาใหม่ สุขใจยินดีปรีดา แต่ต้องมาทุกข์กาย ทุกข์ใจ เพราะลูกร้องไห้ไม่ได้หลับไม่ได้นอน จะเป็นสุขหรือทุกข์ ขึ้นอยู่กับมุมมอง ฉะนั้น เมื่อมีสิ่งใดเข้ามาในชีวิต จงวางจิตวางใจให้เป็นกลาง มองเห็นความสุขที่ซ่อนอยู่ เห็นความทุกข์ที่อยู่ข้างใน ไม่ยินดีในสุขในทุกข์อีกต่อไป จึงจะได้พบกับความพ้นทุกข์อย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๕๒ จะดับความกังวลใจได้อย่างไร
… ตอนที่ ๕๓ จะชนะความหิวได้อย่างไร
จะมีวิธีอย่างไร ทำให้รับประทานอาหารน้อยลง และไม่ทำให้หิวมาก
การรับประทานอาหาร จะเป็นอย่างไร ขึ้นอยู่กับความเคยชิน ฉะนั้น ให้สร้างวินัยในการกิน โดยอยู่ในกรอบของศีล กินเป็นเวลา ในปริมาณที่พอเหมาะแก่ร่างกาย ไม่ปรุงแต่งในการกิน การขบฉัน จนมากเกินไป ทำให้จิตสบาย เพราะไม่ต้องวุ่นวายในการกิน
… ตอนที่ ๕๔ อานิสงส์ร่วมหล่อเสาพระพุทธศรีเชียงของ
การร่วมสร้างเสาค้ำบารมีพระพุทธเจ้าศรีเชียงของ จะมีอานิสงส์อย่างไรบ้าง
พลังบุญพลังบารมี ที่ก่อเกิดการได้ร่วมสร้างเสาค้ำบารมีโพธิบัลลังก์แก้วนั้น จะนำมาซึ่งพลังที่เข้มแข็ง ไม่ให้ดวงจิตของเรา ตกไปสู่ความชั่วได้ จนนำพาไปสู่ความดี หลุดพ้นจากวัฏสงสารในที่สุด
… ตอนที่ ๕๕ การทำให้สำเร็จในการปฏิบัติธรรม
มีวิธีอย่างไร ที่จะทำให้สำเร็จในทางธรรม *****
ทางโลกแสวงหา ลาภ ยศ สรรเสริญ เป็นเหตุให้ได้มาซึ่งความสุข เป็นความสำเร็จในทางโลก ทางธรรมแสวงหา ความพ้นทุกข์ ด้วยการปฏิบัติในศีล ธรรม สมาธิ ปัญญา เพื่อถอดถอน ความยึดติด ความลุ่มหลง ในลาภ ยศ สรรเสริญ จนถึงขั้นการสลายอัตตาตัวตน ได้มาซึ่งความสงบสุข ไม่ต้องทุกข์กับสิ่งใดอีกต่อไปแล้ว เป็นความสำเร็จในทางธรรม
… ตอนที่ ๕๖ บวชแล้วควรปฏิบัติอย่างไร***
บวชแล้วควรคิด ควรทำอย่างไร เพื่อจะได้สงบสุขอย่างแท้จริง
เมื่อเป็นผู้ออกบวชแล้ว จึงเป็นผู้ที่อยู่คนละโลกเดียวกัน กับผู้ที่ต้องดิ้นรนขวนขวาย แสวงหาสิ่งทั้งหลาย เพื่อประกอบเข้ามาเป็นของตน จึงเป็นไป เพื่อตัด ละ วาง ทุกสิ่งทุกอย่าง เป็นผู้ไม่ยึดถือ ยึดครอง สิ่งทั้งหลายในโลก แม้แต่ร่างกายที่มีอยู่ เป็นอยู่ ก็สักว่ามี สักว่าเป็น แต่วางแล้ว ว่างแล้วในจิตใจ จึงเป็นนักบวชที่สำเร็จแล้วอย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๕๗ ร่วมทำบุญบวชพระมีอานิสงส์อย่างไร
… ตอนที่ ๕๘ ใจร้อนจะทำให้ใจเย็นลงได้อย่างไร**
คนใจร้อนจะทำให้ใจเย็นได้อย่างไร
ถ้าร่างกายร้อน ให้หาน้ำดื่ม และอาบชโลมกาย จิตใจที่รุ่มร้อนให้ทำสมาธิ จะทำให้จิตชุ่มเย็น เกิดสติ มีปัญญา เข้าใจในเหตุ เข้าใจในปัญหา ถอนถอนอวิชา ความไม่รู้ ความหลงทั้งหลาย ที่เป็นไฟสุมทรวงอยู่ภายใน ให้ดับมอดไป จิตใจจะชุ่มเย็น ไม่รุ่มร้อนอีกต่อไป
… ตอนที่ ๕๙ เราเป็นใคร แสวงหาอะไร ***
ทำสมาธิถอดจิตออกไปแล้ว แต่ยังไม่พบความสงบที่แท้จริง แล้วเราเป็นใคร แสวงหาอะไร
ถอดจิตจากกายเนื้อไปแล้ว ยังไปเจอกายทิพย์ ถอดจากกายทิพย์ ยังไปพบกับกายแก้ว ที่เป็นที่ตั้งแห่งจิต ให้พิจารณาตัดยึดถือในกายทั้งหลาย ปล่อยวางทุกอย่าง ให้เกิดเป็นความว่างเปล่า เราจึงจะพบความสงบสุขอย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๖๐ ห้ามทำบาปอะไรบ้าง ถึงจะไม่ตกนรก
การกระทำอะไรบ้าง ที่เป็นเหตุให้ตกไปสู่นรก
ประตูนรกเปิดออกให้ สำหรับท่านผู้ใด ที่ได้ทำการละเมิดศีลห้า ทำไปมากหรือน้อย ทำบ่อยหรือเปล่า ทำโดยเจตนาหรือไม่ สำนึกในสิ่งที่ได้ทำผิดไป ได้ปรับปรุงตนใหม่หรือไม่ สิ่งทั้งหลายเหล่านี้ จะนำมาพิจารณาว่า สมควรส่งไปนรกหรือให้ชดใช้กรรมในรูปแบบใด ฉะนั้น อันว่าสิ่งไม่ดีทั้งหลาย ไม่ควรกระทำเลย เพราะกรรมอันใดที่ทำไป ย่อมส่งผลให้ได้รับในภายหลัง อย่างแน่นอน
… ตอนที่ ๖๑ ทำอย่างไร ถึงจะไม่กลัวตาย***
ทำอย่างไร ถึงจะไม่กลัวตาย
ร่างกายเปรียบเสมือนรถ เรานั่นหรือเปรียบเหมือนคนขับ ได้รถมาแล้วเอามาประกอบกิจการงาน แสวงหากำไร ทำความดี เพื่อเดินทางไปสู่ความพ้นทุกข์ รถเสียก็จอดซ่อม ซ่อมไม่ได้แล้วก็เปลี่ยนคันใหม่ ตามกำลังปัจจัยที่มี เป็นเช่นนั้นเอง ฉะนั้น ผู้ทีสร้างสั่งสมบุญบารมีไว้มากแล้ว เข้าใจในสิ่งสมมติ ปล่อยวางในสิ่งสมมติทั้งหลายได้แล้ว จะไม่กลัวความตาย
… ตอนที่ ๖๒ จะคิดอย่างไร เมื่อใจมันท้อแท้ ***
จะคิดอย่างไร เมื่อมีความรู้สึกท้อแท้ใจในชีวิต
ตั้งใจทำดี โดนแต่สามีว่า โดนแต่ภรรยาบ่น จิตใจมันท้อแท้ จะให้ไม่ทุกข์ ไม่ท้อแท้ ต้องไม่ไปนึกถึงสิ่งที่ผ่านมาแล้ว ไม่ต้องคิดในสิ่งที่ยังไม่มาถึง ไม่ต้องเอามาแบกไว้ ทำดีก็ให้ผ่านไป ทำชั่วก็ให้ปล่อยวาง ทำปัจจุบันให้ดีก็พอ มีอะไรเข้ามาในชีวิต ให้เราคิดในแง่บวก ตั้งใจทำดีต่อไป โดยไม่ย่อท้อ ผ่านบททดสอบ ความสุข ความสำเร็จ จะปรากฎในชีวิตเอง
… ตอนที่ ๖๓ อยู่กับทุกข์แต่ไม่ทุกข์ ***
จะอยู่กับความทุกข์ โดยไม่ทุกข์ได้อย่างไร
หากจะอยู่กับทุกข์โดยไม่ทุกข์นั้น ต้องรู้จักปล่อยวาง การที่จะปล่อยได้ วางได้ ต้องรู้เข้าใจในกฎของธรรมชาติ คือกฎของกรรม และกฎของไตรลักษณ์ จะรู้ว่าถ้าไม่ได้สร้างเหตุไว้ เหตุนั้นจะไม่เกิดขึ้นอย่างแน่นอน ทุกอย่างที่เกิดขึ้นกับเรานี้ เกิดจากสร้างเหตุเอาไว้ทั้งนั้น และ การที่จะให้มีความเที่ยงแท้ ไม่มีเลยในวัฏสงสารนี้ ถ้าปรารถนาจะพ้นจากทุกข์ ต้องปฏิบัติในศีล ธรรม สมาธิ ปัญญา จึงจะเป็นผู้อยู่กับทุกข์ โดยไม่ทุกข์อีกต่อไป
… ตอนที่ ๖๔ ทำได้ก็จะดี แต่ทำดียังไม่ได้**
รู้ว่าทำได้ก็จะดี แต่ที่ทำดียังไม่ได้ เป็นเพราะเหตุใด
การที่จะทำความดีได้ ในระดับใดระดับหนึ่ง ต้องมีการสั่งสมความดีขึ้นมา จนมีกำลังมากพอที่จะสร้าง จะทำความดีระดับนั้น ถ้าเราไปยังไม่ถึงความดีจุดนั้น ก็ไม่ควรเพ่งโทษตนเอง ตั้งเป้าหมายไว้ก็ให้ปล่อยวาง ทำในปัจจุบันให้ดี ทำเรื่อยๆ ไม่ต้องเอาเป้าหมาย มาทำให้ตนเป็นทุกข์และหมดแรง
… ตอนที่ ๖๖ ทำทานอย่างไรไม่ให้ลุ่มหลง ***
วางจิตอย่างไร ในการทำทาน เพื่อไม่ให้เกิดความลุ่มหลง
หลักการทำทานในพุทธศาสนา เพื่อปลูกฝังจิตใจให้มีความเมตตา เพื่อฝึกการสละ การละ การวาง ไม่ให้เป็นคนยึดมั่นถือมั่น ในสิ่งที่มี เพื่อยกระดับจิตให้สูงขึ้น ทำให้ก่อเกิดความสุขแก่ผู้รับเท่านั้น ส่วนที่จะได้ทิพย์สมบัติ ได้วิมานแก้ววิมานทอง ได้เป็นเทพบุตร เทพธิดา เป็นอานิสงส์พลอยได้ จึงจะเป็นผู้ไม่ลุ่มหลงในการทำทาน
… ตอนที่ ๖๗ สอนธรรมะผิด มีโทษอย่างไร **
การสั่งสอนผู้อื่น ให้เข้าใจผิด ทำให้หลงทาง จะมีโทษอย่างไร
การจะชี้บอกทางใคร เราควรเคยไปมาก่อน จะได้ไม่ผิดพลาด ทำให้ผู้เดินตามหลงทาง การสั่งสอนธรรมะแก่ใคร เราต้องเข้าใจถ่องแท้ในธรรมนั้น ด้วยการสำเร็จในธรรมนั้นเสียก่อน จึงนำมาบอกสอนแก่ผู้อื่นให้เดินตาม จะได้ไม่เป็นโทษ ให้ต้องกลับมารับกรรมในภายหลัง เพราะได้สั่งสอนธรรมะผิดไป
… ตอนที่ ๖๘ สร้างพระพุทธรูปไปทำไม
การก่อสร้างพระพุทธรูป ได้ประโยชน์อะไร ไปนิพพานได้ไหม
การสร้างหุ่นรูปปั้น เพื่อเป็นองค์แทนขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้มีพระมหากรุณาธิคุณ หาทางออก มาชี้บอกให้ออกจากความทุกข์ เป็นความดี รู้จักกตัญญู รู้จักเสียสละ รู้รักสามัคคี เป็นคุณธรรมของคนดี ที่จะเข้าถึงความพ้นทุกข์ ผู้ที่ไม่รู้จักกตัญญู การเสียสละ ละวาง ย่อมไปสู่พระนิพพานไม่ได้
… ตอนที่ ๖๙ หลักสูตรเร่งรัดเข้าสู่พระนิพพาน ***
หลักสูตรสั้นเรียนลัด จบเร็วเข้าสู่นิพพานมีไหม ต้องศึกษาปฏิบัติอย่างไร
คำสอนในพทธศาสนา สอนให้ทำความดี เพื่อดับการเกิด ซึ่งเป็นเหตุของความทุกข์ ที่มีเหตุปัจจัยมาจากกิเลส ตัณหา ความยึดติดในตน ในของของตน และหนี้กรรมที่ต้องชดใช้ โดยการปฏิบัติในศีล ๕ ขึ้นไป รักษาอยู่ในกรอบความดี เจริญสมาธิ เจริญเมตตา ยกภูมิจิตให้สูงขึ้น จะเข้าใจในความเป็นจริง จะไม่ยึดติดในสิ่งใดอีกต่อไป จะได้พบกับความพ้นทุกข์ พบกับพระนิพพาน
ก้าวแห่งความหลง ทำให้ต้องวนเวียน
ก้าวแห่งความอยาก ทำให้ต้องแสวงหา
ก้าวแห่งความยึดติด ทำให้ไปต่อไม่ได้
ก้าวแห่งการเบียดเบียน ทำให้ออกนอกเส้นทาง
ไม่สามารถนำตนสู่ความพ้นทุกข์
ส่วน สี่ย่างก้าวของผู้ปรารถนาพ้นทุกข์ คือ
… ตอนที่ ๑ ทำไมต้องคิดมาก ทั้งที่ไม่อยากจะคิด
ความคิดทั้งหลายเกิดขึ้นมาได้ จากการที่ไม่รู้ตามความเป็นจริง จากการยึดติดในสิ่งผ่านมาแล้วและสิ่งที่ยังไม่มาถึง จากสิ่งที่อยากให้ได้ อยากให้มี อยากให้เป็น จึงเป็นเหตุของความทุกข์ จึงควรให้มีสมาธิ มีสติระลึกรู้อยู่ในปัจจุบัน มีปัญญาพิจารณาถอดถอนในสิ่่งทั้งหลาย ที่เป็นเหตุของความคิด ที่เป็นเหตุของความทุกข์
… ตอนที่ ๒ พระคุณแม่และการตอบแทนพระคุณ
พระคุณแม่เปรียบได้ ดั่งผืนฟ้าและแผ่นดิน จึงไร้ขอบเขตในการที่จะกำหนดว่า จะต้องตอบแทนเท่านั้นเท่านี้ ขอให้เราเป็นคนดี คิดดี พูดดี ทำดี เพื่อเป็นการตอบแทนพระคุณไปเรื่อยๆ แม้ท่านได้จากโลกนี้ไป ก็ควรที่จะทำความดี ทำบุญอุทิศส่วนกุศลไปให้ โดยไม่ลืมพระคุณ จึงจะเป็นการตอบแทนพระคุณที่ดี
… ตอนที่ ๓ จะต้องสร้างบุญและใช้เวลามากขนาดไหนเพื่อพ้นทุกข์
ดวงจิตมีที่มาแตกต่าง มีความปรารถนาที่จะทำแตกต่างกันออกไป สร้างกรรมสั่งสมบุญบารมีมาไม่เหมือนกัน จึงวัดไม่ได้ว่า ต้องใช้เวลานานเท่าใด ถึงจะสำเร็จได้เข้าถึงพ้นทุกข์ ฉะนั้น ให้รู้จักตนเอง แล้วทำหน้าที่ของตนให้เข้าถึงความพ้นทุกข์ก็พอแล้ว
… ตอนที่ ๔ ผู้ที่ยังปฏิบัติไม่ถึง จะเข้าใจถึงความเป็นอริยบุคคลได้ไหม
ความรู้มีอยู่ในหลายระดับ อาจจะรู้เพราะเคยได้ยินได้ฟังมา อาจจะรู้จากการศึกษา หรืออาจจะรู้จากผู้มีประสบการณ์ ที่ได้ปฏิบัติจนสำเร็จมาแล้ว แต่ไม่เท่าความรู้ที่ได้ จากการพิสูจน์ให้รู้ได้ด้วยตนเอง เพราะจะได้ประโยชน์จากสิ่งที่รู้ ในการปฏิบัติตน จนเข้าถึงความพ้นทุกข์นั้นแล้ว
… ตอนที่ ๕ ปรารถนาที่จะรักกันตลอดไป จะเป็นไปได้ไหม
ความรักเป็นเชื้อโรคของจิต เกาะกินใจทำให้จิตป่วย เร่าร้อนเป็นทุกข์ เป็นเหตุให้เกิดความลุ่มหลง ความยึดติดตามมา ต้องแสวงหาสิ่งทั้งหลาย มาประคองให้ความรักดำรงอยู่ จึงเป็นเหตุการสร้างกรรมเบียดเบียนตน และผู้อื่นให้เป็นทุกข์ เมื่อมีความลุ่มหลงแล้ว จะรักษาจิตใม่ให้ไปหลงรักคนอื่นอีก จึงเป็นไปไม่ได้เลย ฉะนั้น ควรสลัดเชื้อออกจากจิตนั้นเสีย เพื่อจะได้ไม่ต้องเป็นทุกข์
… ตอนที่ ๖ ผู้ที่ยังมีกิเลสจะพบความสุขที่แท้จริงได้ไหม
… ตอนที่ ๗ จะเริ่มต้นจากตรงไหนในหนทางพ้นทุกข์
ผู้ที่ยังมีความลุ่มหลงอยู่ ไม่ว่จะหลงในสิ่งใด จะอยากได้อยากมีในทรัพย์สิน เงินทองข้าวของ ยศตำแหน่ง คำสรรเสริญ หรือแม้แต่ความสุข ก็ยังจะพานพบแต่ความทุกข์ ในความไม่เที่ยงแท้ ของสิ่งทั้งหลายเหล่านั้น จะหาความสุขที่แท้จริงไม่ได้เลย ตราบใดที่ยังไม่หลุดพ้น จากกิเลสตัณหาที่มาครองใจ
... ตอนที่ ๗ จะเริ่มต้นจากตรงไหนในหนทางพ้นทุกข์***
ในหนทางแห่งความพ้นทุกข์ ก้าวแรกของการเดินไป ต้องมีความมีเมตตา ปรารถนาให้ผู้อื่นมีความสุข ด้วยการรู้จักสละ แบ่งปันในสิ่งที่มี จะก้าวมาอยู่ในกรอบของความดี ในศีล ธรรม สมาธิ และปัญญา เสียสละ ละวางในสิ่งทั้งหลาย จนละได้แม้กระทั่งตัวตน จึงจะทำให้พ้นจากความทุกข์ไปได้
… ตอนที่ ๘ จะดับกิเลสตัณหาได้อย่างไร ***
บุคคลผู้ที่ต้องการจะดับกิเลสตัณหา ต้องรู้จักทุกข์ รู้หนทางดับทุกข์ รู้จักการเกิด รู้วิธีดับการเกิด รู้จักกิเลส รู้จักตัณหา รู้จักการปล่อยวางรู้จักการสลายตัวตน จึงจะนำมาซึ่งการดับกิเลสตัณหานั้นได้
… ตอนที่ ๙ จะทำจิตให้มีสมาธิขั้นสูงได้อย่างไร ***
การที่จะทำให้จิตมีสมาธิอย่างง่าย ต้องแยกจิตออกจากกาย ออกจากความคิดปรุงแต่ง ออกจากความยึดติด ให้ส่งจิตไปสงบนิ่งอยู่ในที่สงบสุข เพื่อตัดกระแสคลื่นความทุกข์ ความร้อน ความฟุ้งซ่านทั้งหลายที่มาจากกาย จิตจะได้มีพลังความสุขสงบ สามารถเข้าถึงสมาธิได้อย่างง่ายดาย
… ตอนที่ ๑๐ จะดับเชื้อราคะได้อย่างไร ***
คิดว่าความรัก จะนำมาซึ่งความสุข จึงได้ตามหารัก แสวงหารัก แต่ความเป็นจริงนั้น ก่อนจะได้มาก็เป็นทุกข์ ได้มาแล้วก็เป็นทุกข์ สูญเสียความรักก็เป็นทุกข์ ฉะนั้น ให้ปล่อยวาง เห็นทุกอย่างตามความเป็นจริง ทำจิตให้เป็นสมาธิ จะได้พบความสุขภายใน จะได้ไม่ต้องการความสุขจากภายนอกอีกต่อไป
… ตอนที่ ๑๑ พลังจิต ***
คนเราประกอบด้วยกายกับจิต พลังของกาย ได้จากอาหารที่รับประทานเข้าไปและการฝึกฝนออกกำลังกาย จิตจะให้มีพลัง ต้องฝึกหยุดนิ่งตั้งมั่นอยู่ในจุดใดจุดหนึ่ง และไม่นำจิตไปปนเปื้อนกับเชื้อความรัก ความโลภ ความโกรธ ความหลง จนทำให้จิตเจ็บไข้ได้ป่วย จนจิตหมดพลัง ต้องจมอยู่กับความทุกข์
… ตอนที่ ๑๒ กล้าไหม ทำไมถึงกล้า ***
ความกล้ามีมาจากหลายสาเหตุ กล้าเพราะความจำเป็น กล้าเพราะความลุ่มหลง กล้าเพราะอยากได้ หรือกล้าเพราะเข้าใจตามความเป็นจริง ความกล้าที่สูงสุด จะต้องกล้าที่จะคิด กล้าที่จะทำความดี กล้าที่จะเดินสู่ทางสายกลาง กล้าที่จะปล่อยวาง กล้าที่จะสละในสิ่งที่มี กล้าที่จะออกจากการเวียนวน กล้าที่จะโกนหัวบวชชี กล้าไหม
… ตอนที่ ๑๓ เหตุที่เกิดมาเป็นมนุษย์
การเกิดมาเป็นคน ไม่ว่าด้วยเหตุผลใด แต่ทุกคนเกิดขึ้นมาได้เพราะมีบุญ มีต้นทุนจึงได้เกิดมาเป็นคน ไม่ใช่สิ่งที่ได้มาโดยง่าย จงรู้คุณค่า จงรักษาสิ่งที่ได้มา ไม่ปล่อยโอกาส ไม่ปล่อยเวลาให้เสียไป เร่งขวนขวายทำบุญ สร้างบารมี เป็นแต้มคะแนนความดี จะได้เป็นพลังค้ำหนุนจิต นำไปสู่ความหลุดพ้น ออกจากการเวียนวน
... ตอนที่ ๑๔ เหตุที่ต้องเจ็บป่วย
สาเหตุใดที่คนเราจะต้องเจ็บป่วย เป็นเพราะด้วยผลกรรมที่ทำไว้ เป็นเพราะธาตุขันธ์ที่เสื่อมไป เป็นเพราะอายุขัยที่ได้มา มีกาลเวลาที่ทำให้ต้องเป็นไป จึงยึดถือให้คงอยู่ตลอดไปไม่ได้เลยในกายนี้ ให้ปล่อยวาง ทำใจให้ว่าง เอากายนี้เป็นใบเบิกทาง สลายทุกอย่างที่มี เพื่อได้ความดีอันสูงสุด หลุดพ้นเข้าสู่พระนิพพาน
… ตอนที่ ๑๕ ผู้มีแสงสว่างในตนเอง
ถ้าโลกขาดซึ่งแสงตะวันและแสงพระจันทร์ คงทำให้โลกดูมืดมน ผู้ที่มีแสงสว่างในจิตใจตน เพราะได้รับแสงสว่างจากเสียงธรรม ผู้ที่ได้ประพฤติปฏิบัติและเดินตามแสงธรรม จึงจะนำพาตน ให้หลุดพ้นออกจากความทุกข์ไปได้
ชีวิตของคนเรา ดูเหมือนว่าจะมีหน้าที่มากมาย แต่แท้จริงแล้ว มีหน้าที่หลักแค่สองอย่าง คือ ชดใช้หนี้กรรมเก่าที่ทำมา และหาทางดับการเกิด เท่านั้น ทำได้สำเร็จหมดหน้าที่ ไม่ต้องกลับมาเกิดอีกแล้วในโลกนี้
… ตอนที่ ๑๗ ทุกข์เป็นเหตุสู่ทางพ้นทุกข์
ความทุกข์เปรียบได้กับไฟ ยิ่งจับยิ่งร้อนเท่าใด ย่อมไม่ปรารถนาที่จะจับมันอีก ชีวิตที่ขื่นขม ย่อมไม่ปรารถนา ที่จะจมอยู่กับชีวิตเช่นนั้นอีก ฉะนั้น ความทุกข์จึงเป็นเหตุเป็นผล ในการนำพาตนให้ออกจากความทุกข์
… ตอนที่ ๑๘ การละการวางจะสร้างความสุขอย่างไร
มีสิ่งใดขึ้นมาแล้ว ต้องคอยห่วง คอยหวง คอยรักษา มีสิ่งสิ่งใดขึ้นมา ต้องมาถือมาแบกเอาไว้ ย่อมนำมาซึ่งความทุกข์อีกมากมาย ปล่อยวาง ปล่อยละ สิ่งทั้งหลายลงได้ จึงจะพบกับความสุขที่แท้จริง
… ตอนที่ ๑๙ เหตุที่ชอบเพ่งโทษผู้อื่น ***
การที่จะทำดีหรือทำชั่ว อยู่ที่ตัวของความคิด คิดดีก็จะทำดี คิดชั่วก็จะทำชั่ว ฉะนั้น จงคิดในสิ่งที่ดี เพื่อที่จะได้ทำดี จะได้ไม่เบียดเบียนใคร เพ่งโทษผู้ใด ให้ตนต้องกลับมา รับผลของกรรมที่ไม่ดีในภายหลัง
… ตอนที่ ๒๐ ความทุกข์เกิดจากอะไร ***
ความทุกข์ของคนเราเกิดจากอะไรบ้าง ความทุกข์มีจากการเกิด การแก่ การเจ็บ การตาย การพลัดพรากจากสิ่งที่ตนรัก ทุกข์เพราะหนี้กรรม ทุกข์จากการที่มีหน้าที่ต้องรับผิดชอบ ทุกข์เพราะมีร่างกาย ทุกข์เพราะยุคสมัยที่มีความวุ่นวาย ทุกข์เพราะความไม่เที่ยงแท้ ความทุกข์ทั้งหลายเกิดขึ้นมาได้เพราะกิเลส ตัณหา ดับกิเลสที่เป็นต้นเหตุให้สิ้นไป จึงจะพ้นจากความทุกข์
… ตอนที่ ๒๑ ความทุกข์มีอยู่ที่ไหนบ้าง***
ความทุกข์มีอยู่ที่ไหนบ้าง ความทุกข์อาจจะมองว่ามีมากมาย หลายสิ่งหลายอย่าง แต่ความจริงแล้ว ความทุกข์มีอยู่ที่เรา เหตุจากความยึดติด ความลุ่มหลง ทำให้ต้องสร้างพันธะผูกพัน เกิดหน้าที่ต้องแสวงหาให้ต้องเป็นทุกข์ จึงควรพิจารณาให้เห็นเหตุแห่งไฟ แล้วดับไฟในตนให้ดับลงเถิด จะได้พ้นจากความทุกข์
… ตอนที่ ๒๒ ความสุขเกิดจากอะไร ***
ความสุขเกิดมาจากไหน เกิดขึ้นด้วยสิ่งใดบ้าง ความสุขของคนเรานั้น หาได้ไม่ยาก ได้กินอาหารที่อร่อย ได้ยินได้ฟังสิ่งที่ถูกหู ได้ดูสิ่งที่ถูกตา ได้มาในสิ่งที่ปรารถนา ก็นำมาซึ่งความสุข ความสุขเหล่านี้เป็นความสุขที่จอมปลอม ไม่เที่ยงแท้ ต้องไปพบความทุกข์ในภายหลัง เป็นความสุขทางโลก ไม่เหมือนความสุขทางธรรม ที่ได้จากการไม่เบียดเบียนใคร ทำจิตใจให้สงบ ไม่ลุ่มหลง ยึดติดในสิ่งใด ปล่อยวางได้ทุกสิ่ง จึงเป็นความสุขที่แท้จริง
… ตอนที่ ๒๓ การช่วยเหลือผู้อื่นมีประโยชน์อย่างไร
การช่วยเหลือผู้อื่น ได้ประโยชน์อย่างไร การจะช่วยเหลือใคร อย่าให้เกินกำลังของตน จนต้องฝืนกฎของกรรม ช่วยไปแล้วต้องปล่อยวาง การที่จะช่วยเหลือใครได้ จิตใจต้องมีความเมตตา ซึ่งส่งให้จิตมีพลัง ในการรักษาศีล เจริญในธรรม มีจิตใจสงบเย็น เห็นทุกสิ่งทุกอย่างเป็นธรรมดา นำมาซึ่งความพ้นทุกข์
… ตอนที่ ๒๔ ทำสมาธิทำไมต้องหยุดพักก่อน ***
การทำสมาธิเมื่อจิตเข้าถึงความสงบสุข ถอนสมาธิกลับมา ทำไมบางครั้งถึงนั่งสมาธิต่อไปไม่ได้เลย การทำสมาธินั้น ก็เพื่อให้จิตมีพลัง แต่ที่ต้องพักก่อน เมื่อได้ทำสมาธิถึงระดับหนึ่ง ก็เปรียบได้กับการรับประทานอาหาร เมื่อถึงจุดที่อิ่มแล้ว ย่อมต้องพักก่อน เพื่อรอให้อาหารย่อยสลาย นำสารอาหารไปหล่อเลี้ยงร่างกาย ให้มีพลัง มีความเข้มแข็งยิ่งขึ้นไป
… ตอนที่ ๒๕ ดีชั่วรู้หมดแต่อดไม่ได้ ***
ชั่วดีรู้หมดแต่อดไม่ได้เป็นเพราะเหตุอันใด บุคคลที่รู้ผิดรู้ชั่ว แต่อดที่จะกระทำไม่ได้นั้น มาจากรู้ยังไม่จริง รู้ยังไม่แจ่มแจ้งสักว่ารู้ ทำให้รู้อยู่แต่ทำไม่ได้ จิตขาดสมาธิ จิตไม่มีพลัง จึงไม่สามารถที่จะความดี เว้นจากการทำความชั่วได้ จึงไม่ใช่ความรู้ และเป็นผู้รู้อย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๒๖ ทำบุญล้างบาปได้ไหม
ทำบุญล้างบาปได้ไหม คงเป็นคำถามที่คาใจของหลายคน สิ่งใดที่ทำไปแล้วนั้น ย่อมให้ผลตามที่ได้กระทำ นำมาลบล้างกันไม่ได้ ทำความดีก็ได้บุญ คือ ความสุขเปรียบได้เช่นน้ำเย็น ทำความชั่วก็ได้บาป คือ ความทุกข์เปรียบได้ดั่งไฟ บาปก็ส่วนบาป บุญก็ส่วนบุญ แต่ถ้ามาให้ผลพร้อมกัน ก็เปรียบเช่นมีกองไฟล้อมตัวเราไว้ ตัวของเราเปียกชุ่มด้วยน้ำเย็น ก็คงฝ่ากองเพลิงออกไปได้ แต่ถ้าไม่ได้ทำความดีให้มีความชุ่มเย็นเลย คงต้องเร่าร้อนมอดม้วยอยู่ในกองเพลิง
… ตอนที่ ๒๗ อริยบุคคลขั้นที่ ๑ **
ผู้ที่เป็นอริยบุคคลขั้นที่ ๑ มีคุณสมบัติอย่างไรบ้าง
ผู้เป็นอริยบุคคลชั้นต้น ต้องมีความเข้าใจ ในการเวียนว่ายตายเกิด เข้าใจในความไม่เที่ยงแท้ เห็นการเกิดดับ รู้ว่าภพชาติมีจริง เชื่อมั่นในพระพุทธเจ้า เข้าใจในหลักธรรมคำสอน สร้างความดี ไม่ทำความชั่ว รักษาศีล๕ อย่างบริสุทธิ์ ปรารถนาเพื่อความพ้นทุกข์ ทั้งหมดนี้ มีอยู่ในผู้เป็นพระโสดาบัน
… ตอนที่ ๒๘ อริยบุคคลขั้นที่ ๒ **
พระอริยบุคคลขั้นที่ ๒ มีสภาวธรรม อย่างไรบ้าง
ผู้ที่เป็นพระอริยบุคคลขั้นที่ ๒ ความละเอียดของจิตสูงขึ้น ทั้งการเข้าใจในธรรมคำสอน ถอดถอนความยึดติด ลุ่มหลงได้เบาบาง สมาธิทรงตัวเพิ่มขึ้น สำหรับผู้ที่มีวิสัยมาทางทิพจักขุญาณ ก็จะแจ่มใสขึ้น ถ้ายังมีคู่ครองจะอยู่ด้วยกัน ด้วยความรักความเมตตาเหมือนพี่กับน้อง ไม่ปรุงแต่งในทางราคะ ทรงศีลห้าบางเวลารักษาศีลแปด มุ่งสร้างความดีเพื่อความหลุดพ้น คุณสมบัติทั้งหมดนี้ มีอยู่ในพระสกิทาคามี
… ตอนที่ ๒๙ อริยบุคคลขั้นที่ ๓ **
พระอริยบุคคล ขั้นที่ ๓ มีสภาวธรรมเป็นอย่างไร
บุคคลผู้ที่สามารถ บำเพ็ญตนถึงขั้นนี้ จะเบื่อหน่ายในทางโลก รักษาศีลแปดขึ้นไป ละต่อการครองเรือน ห่างไกลจากกิเลส ตัณหา ที่จะจรมา หมั่นชำระล้างสิ่งที่คั่งค้าง อยู่ในตนให้หมดไป จิตตั้งหมั่นในพระนิพพานเป็นอารมณ์ พร้อมที่ล้างตนให้สะอาด เพื่อพบพระนิพพานทุกขณะจิต คุณสมบัตินี้มีอยู่ในพระอนาคามี
… ตอนที่ ๓๐ อริยบุคคลขั้นที่ ๔ **
พระอริยบุคคลขั้นที่ ๔ มีสภาวธรรมเป็นอย่างไร
บุคคลที่ได้บำเพ็ญตน จนถึงความเป็นอริยบุคคล ขั้นสูงสุดในพระพุทธศาสนา จะเป็นผู้ที่มีสติ ปัญญา รอบรู้เข้าใจตามความเป็นจริง ในกฎเกมของธรรมชาติ ปล่อยวางได้ทุกสิ่ง ไม่ยึดติด ลุ่มหลง ดิ้นรนแสวงหาสิ่งใด อีกต่อไปแล้ว อยู่ในโลกสักว่าอยู่ ไม่สุขไม่ทุกข์ ไม่ต้องทำอะไรเพื่อสิ่งใดอีกต่อไป อยู่อย่างสงบในจิต ไม่มีสิ่งใดทำให้เป็นทุกข์ได้อีก ไม่ว่ามีสภาวธรรมใดที่จรมา ก็สักว่ารู้แล้วปล่อยวาง จึงเป็นสภาวธรรมของผู้เป็นองค์พระอรหันต์
… ตอนที่ ๓๑ ยึดติดในพระคัมภีร์ ***
การยึดติดในพระคัมภีร์ ในตำราจนเกินไป ไม่ยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้นใหม่ จะทำให้หลงทางได้หรือไม่
โลกนั้น หมุนเวียนเปลี่ยนไป สรรพสิ่งทั้งหลาย ก็ไม่มีอะไรคงอยู่ ย่อมมีการเปลี่ยนแปลง คำสอนที่บันทึกไว้ในพระคัมภีร์ เป็นรากเป็นฐานของศาสนา แต่ต้น กิ่งใบ สาขา ที่แผ่ออกมา เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นมาใหม่ จึงไม่ได้บันทึกไว้ทั้งหมด แต่ไม่ใช่ไม่มี แต่ไม่ใช่ไม่ดี จึงควรพิจารณา ให้เห็นตามความเป็นจริง ไม่ยึดติดสิ่งใดจนเกินพอดี จนเดินต่อไปไม่ได้ ทำให้เป็นทุกข์
คำด่าว่า คำสาปแช่ง จะให้ผลอย่างไรบ้าง แก่ผู้กระทำและผู้ถูกกระทำ
การกระทำใดที่ทำไปแล้ว ย่อมให้ผลแก่ผู้ที่กระทำ คำสาปแช่งจะมีผลมากน้อย แก่ผู้ถูกสาปแช่ง ขึ้นอยู่กับสภาวะจิตใจและเหตุที่ทำ ถ้าไม่ได้ทำผิดอะไร ก็จะไม่มีผลอะไรเลย แต่คำสาปแช่งนั้น จะย้อนกลับไปหาผู้สาปแช่งทั้งหมด ถ้าผู้ถูกสาปแช่งได้ทำผิดส่วนหนึ่ง ส่วนที่เหลือจะย้อนกลับหาผู้สาปแช่งเช่นกัน และถ้าทำผิดจริงก็ไม่ควรสาปแช่งใคร เพราะกฎของกรรม จะส่งให้ได้รับผลของกรรม ไม่วันใดก็วันหนึ่งอยู่แล้ว ฉะนั้น ไม่ควรสร้างกรรมไม่ดี ผูกพันกับผู้ใด ให้จิตใจต้องเป็นทุกข์ เร่าร้อนเลย
… ตอนที่ ๓๓ ทำไมคนเราถึงมีหลายเผ่าพันธุ์
ทำไมคนเราถึงมีหลายเผ่าพันธุ์ หลายเชื้อชาติ หลายภาษา
เกิดมาแล้วทำไม ไม่เหมือนกัน สีผิว ชาติพันธุ์ ภาษาถึงแตกต่าง เกิดจากผู้ปกครองของโลกทิพย์ ได้ให้เป็นไปตามการกระทำ ที่เกี่ยวเนื่องเกี่ยวพันกันมา ง่ายต่อการปกครอง ดูแลได้ทั่วถึง ให้เป็นไปตามกลไกของกรรม แต่ไม่ว่าจะเป็นเผ่าพันธุ์ใด ก็มีสิทธิเท่าเทียมกัน ที่จะเป็นคนดี ช่วยเหลือดูแล สามัคคีกัน ให้สังคมน่าอยู่ ให้โลกเกิดสันติสุข นำพาตนพ้นจากความทุกข์
… ตอนที่ ๓๔ จะวางจิตอย่างไรไม่ให้เป็นทุกข์ *****
สิ่งใดที่เกิดขึ้นมา จะคิดอย่างไร จะวางจิตแบบไหน เพื่อไม่ให้เป็นทุกข์
สิ่งใดในโลกล้วนอนิจจัง ไม่มีสิ่งใดที่เที่ยงแท้ สิ่งที่เห็นว่าดี ยังมีความไม่ดีซ่อนอยู่ สิ่งที่มองว่าสุข ยังมีความทุกข์ซ้อนอยู่ ขึ้นอยู่กับความคิด มุมมองของแต่ละบุคคล ฉะนั้น จงถอดถอนความยึดติดในทุกสิ่งหลาย มองทุกอย่างเป็นธรรมดา ทำใจให้เป็นกลาง เพื่อจะได้ต้องทุกข์กับสิ่งใดอีกต่อไป
… ตอนที่ ๓๕ ความคิดตนถูกต้องเสมอ **
เพราะอะไร จึงทำให้คนเราคิดว่า สิ่งที่ตนเองคิด ตัวเองทำถูกต้องเสมอ
เหตุที่เป็นเช่นนั้น เพราะว่าผู้ที่ยังเวียนว่ายตายเกิด ยังปนเปื้อนกับกิเลส ตัณหา ยังมีทิฐิ อัตตาตัวตน จึงยังมีเรา ยังมีเขา จึงเข้าข้างเรา ไม่เข้าข้างเขาเป็นธรรมดา และความแตกต่างของระดับภูมิจิต ภูมิธรรม ภูมิปัญญา จึงมีระดับของมุมมองที่ไม่เหมือนกัน จึงเห็นแตกต่างกันไป ผู้ที่ดับแล้วซึ่งกิเลส ตัณหา ละทิฐิอัตตาตัวตน ได้แล้วเท่านั้น จึงทำให้มีภูมิจิตอยู่ระดับสูง จึงจะมองเห็นทุกสิ่งตามความเป็นจริง ไม่ขัดแยัง ถกเถียงกับใครอีกแล้ว
… ตอนที่ ๓๖ จะผ่านความทุกข์ไปได้อย่างไร ***
หากเราถูกกระทบเบียดเบียน จะทำอย่างไรไม่ให้เป็นทุกข์
ความสุข ความทุกข์ ไม่มีอยู่ในเรา ไม่ใช่ของเรา หมั่นฝึกฝนจิตใจ ให้มีพลังที่เข้มแข็ง ทำความเข้าใจในธรรมนี้ รู้แจ้งตามความเป็นจริง ในเหตุทั้งหลาย ในเหตุที่ถูกกระทำ ตามกฎของกรรม เข้าใจในความไม่เที่ยงแท้ จะสามารถวางเฉย กับสิ่งทั้งหลายที่กระทบเข้ามา จะได้ไม่เป็นทุกข์
… ตอนที่ ๓๗ น้อยใจในความรักของพ่อแม่
เมื่อมีความรู้สึกน้อยใจ ว่าพ่อแม่รักลูกไม่เท่ากัน จะพิจารณาอย่างไร เพื่อไม่ให้เป็นทุกข์
คนเราสร้างกรรมมาแตกต่าง ถึงแม้จะมาอยู่ในชายคาบ้านเดียวกัน ผลกรรมนั้น จึงให้ผลที่แตกต่าง เคยสร้างความดี ให้ความรัก ความกตัญญูต่อบุพการี มาชาตินี้พ่อแม่ก็จะให้ความรักความเอ็นดู ตามกฎของกรรม
หากรู้สึกผิด ที่ทำให้พ่อแม่เสียใจ ควรพิจารณาทำอย่างไร จะได้ไม่ผิดพลาดอีก
พ่อแม่เป็นผู้มีพระคุณที่ยิ่งใหญ่ ได้ให้ชีวิต เลี้ยงดูเรามา สิ่งใดที่ทำผิดพลาดไปทำให้ท่านต้องเสียใจ ก็ควรที่จะขอขมากรรม แล้วปรับปรุงตนเองใหม่ ทำความดี เพื่อตอบแทนพระคุณ จะได้ไม่มีหนี้กรรมอันใด ที่จะทำให้เราต้องกลับมาชดใช้ในภายหลัง
… ตอนที่ ๓๙ พี่น้องไม่รักสามัคคีกัน
พี่น้องเกิดจากท้องเดียวกัน ไม่รักสามัคคีกัน จะต้องคิดพิจารณา ทำอย่างไรไม่ให้เป็นทุกข์
การเกิดมาเป็นพี่น้องนั้นมีหลายสาเหตุ จากที่เคยสร้างบุญร่วมกันมา หรือ ถูกลิขิตมาเป็นพี่น้อง เพราะเคยสร้างกรรมทำเวรต่อกันเอาไว้ จึงส่งมาให้มาเป็นพี่น้องกัน เพื่อให้รักสามัคคีกัน การที่มีความขัดแย้งเพราะกรรมเก่าส่งผลมา ฉะนั้น ให้สร้างความดีที่ตัวเรา ทำดีไปเรื่อยๆ เพื่อยกระดับจิต จากสิ่งที่กระทบมา จนเราอยู่เหนือความไม่ดีทั้งหลาย จะได้ไม่ต้องพบกับความขัดแย้ง ทำให้เกิดความทุกข์อีก
ถ้ารู้สึกเป็นทุกข์ใจเรื่องของลูก จะพิจารณาอย่างไร เพื่อไม่ให้เป็นทุกข์
การปลูกดอกไม้ ดูแลรักษาอย่างดี ให้ปุ๋ย รดน้ำพรวนดิน เติบโตขึ้นมา ออกดอกเบ่งบาน แล้วย่อมเหี่ยวเฉา แห้งเหี่ยวไปเป็นธรรมดา เช่นเดียวกับการเลี้ยงดูบุตรธิดา ได้ให้ชีวิต ให้ความรู้การศึกษา ได้ทำทุกสิ่งทุกอย่างตามหน้าที่ ตามฐานะ สอนให้ทำในสิ่งที่ถูกต้อง ผลจะเป็นเช่นไร ให้ปล่อยวาง เพราะทุกคนเกิดมา ย่อมมีชะตาชีวิต มีกรรมเป็นของตน มีกรรมเก่าคอยให้ผล มีกรรมใหม่ให้เป็นไป ฉะนั้น จงทำความดีที่ตัวเรา วางใจให้เป็นกลาง เห็นทุกอย่างเป็นธรรมดา จะได้ไม่ทุกข์กับใครอีก
… ตอนที่ ๔๑ ทุกข์เพราะเป็นหนี้
ความทุกข์จากการเป็นหนี้ จะพิจารณาอย่างไร เพื่อไม่ให้เป็นทุกข์
ใบไม้ที่ร่วงหล่นลงสู่ดิน จะเอาไปต่อกิ่งไว้ ให้เหมือนเดิมคงไม่ได้ หนี้สินจะมีขึ้นมาด้วยเหตุใด ก็อย่าเอามา ให้เป็นทุกข์เลย คนเราเกิดมาไม่ว่าจะเป็นใคร ย่อมมีปัญหาทุกคน ให้เรียนรู้กับปัญหา แล้วแก้ไขปรับปรุงใหม่ ด้วยการมีสติ ปัญญา ไม่ลุ่มหลงในสิ่งใด อยากได้อยากมีอยากเป็นเกินพอดี ปล่อยวางในสิ่งทั้งหลายที่มี จะได้ไม่สร้างหนี้ขึ้นมา ทำให้เป็นทุกข์อีก
… ตอนที่ ๔๒ การขอขมากรรมต่อพระรัตนตรัย***
หากเคยปรามาสล่วงเกินต่อคุณ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ จะทำอย่างไร ไม่ให้เป็นทุกข์
สิ่งใดที่เรายังไม่รู้ ยังไม่เข้าใจ อย่างถ่องแท้ ก็จงอย่าพูด อย่าทำให้เกิดความผิดพลาด ปรามาสต่อสิ่งใด ให้เกิดบาปเกิดกรรม การขอขมากรรมจะให้ได้ผล จะต้องรู้ว่าได้กระทำความผิดอันใดไป และสำนึกผิดในสิ่งที่ทำ แล้วได้ปรับปรุงตนเองใหม่ จะไม่ทำความผิดในสิ่งนั้นอีก จึงจะทำให้กรรมที่ได้ทำเบาบางลงไป แล้วหลุดพ้นจากหนี้กรรมนั้นได้ในที่สุด
… ตอนที่ ๔๓ จะวางจิตอย่างไรก่อนสิ้นลมหายใจ**
ดวงอาทิตย์จะลาลับขอบฟ้า นกกากำลังจะบินกลับรัง การดิ้นรนแสวงหา กำลังจะจบลงด้วยการจากลา สิ่งทั้งหลายไม่เที่ยงแท้เลยหนา เกิดมาแล้วก็ต้องตาย สิ่งที่ยึดถือทั้งหลาย จำต้องปล่อยวาง ทำใจสงบ ไม่ต้องห่วงหาอาลัยกับสิ่งใดอีก ทำจิตให้ว่างๆ ก่อนที่จะเดินทาง จะได้จากโลกไปอย่างสง่างาม
… ตอนที่ ๔๔ รู้ได้อย่างไรว่าใครเป็นพระอริยเจ้า
จะรู้ได้อย่างไร ว่าใครเป็นพระอริยเจ้า
หากเราไม่ใช่ผู้มีญาณหยั่งรู้ สามารถตรวจสภาวธรรม ของดวงจิตต่างๆได้ การที่จะรู้ว่าใคร มีปกติเป็นอย่างไร มีภูมิจิต ภูมิธรรมเป็นเช่นใด ต้องใช้เวลาในการศึกษา อยู่ร่วมอยู่ด้วยกันเป็นเวลานาน การเห็นแต่ภายนอก แบบผิวเผิน แล้วไปตัดสินว่าเป็นเช่นนั้น เป็นเช่นนี้ อาจจะสร้างกรรมไม่ดี ให้มีหนี้กรรม ต้องกลับมาชดใช้ในภายหลัง ฉะนั้น จึงไม่ควรไปตัดสินใคร ให้เราปฏิบัติตนให้ดีก็พอ เพื่อจะได้พ้นจากความทุกข์
… ตอนที่ ๔๕ ความสุขที่ซ่อนอยู่ภายใน*****
จะหาความสุขที่อยู่ภายใน ให้พบได้อย่างไร
หายใจเข้าลึกๆ ท่องคำว่า " ว่าง " หายใจเข้าก็ว่าง หายใจออกก็ว่าง ทุกอย่างว่างเปล่า เป็นเพียงแค่สิ่งสมมติ ไม่มีสิ่งใดเที่ยงแท้ ไม่มีอยู่จริง ทุกสิ่งว่างเปล่า ปล่อยความยึดถือ ปล่อยความยึดติด ที่ปกปิดความสุขเอาไว้ สลายทุกสิ่งที่มีในจิตใจ จะได้พบกับความสุข ที่ซ่อนอยู่ภายใน ที่แสวงหาได้ ด้วยการปล่อยวาง
สายน้ำไหลไปไม่หวนกลับ ชีวิตผ่านวันคืนลาลับไม่กลับมา ทำไมชีวิตที่ผ่านไป ถึงมีความทุกข์ใจ ไม่เป็นเช่นสายน้ำ
สายน้ำมีสิ่งที่ดี และไม่ดีลอยตามน้ำมาก็ปล่อยให้มันไหลผ่านไป แต่เพราะความยึดติดในชีวิต ว่าเป็นเรา เป็นของเรา จึงอยากให้สิ่งนั้นให้เข้ามา สิ่งนี้ให้รีบออกไป เมื่อไม่ได้ตามที่ต้องการ จึงมีความทุกข์ใจ ไม่ปล่อยให้ไหลผ่านเลยไป เช่นเดียวกับสายน้ำ
… ตอนที่ ๔๗ สิ่งใดที่ทำให้ไม่ต้องเกิดดับอีก *****
จะทำอย่างไร เพื่อไม่ให้เรา ต้องเกิด ต้องตายอีก
สี่ย่างก้าวของผู้ที่เดินหลงวนในวัฏสงสาร คือ
… ตอนที่ ๗๐ ความรัก ความปรารถนา
ความรักปรารถนาครอบครอง นำทุกข์มาให้อย่างไร
เมื่อมีรัก ปรารถนาได้ความรักมาครอบครอง ไม่ได้ก็เป็นทุกข์ ได้มาก็เป็นทุกข์ ได้ความรักมา ก็ต้องรักษาความรักเอาไว้ แต่สิ่งทั้งหลายไม่เที่ยงแท้ ความรักจึงแปรเปลี่ยนไป ถึงจะรักกันตลอดไป แต่ต้องพลัดพราก ต้องตายจากกันอยู่ดี จึงไม่มีความสุขที่เที่ยงแท้ จากความรักนั้นเลย
… ตอนที่ ๗๑ ความโลภนำทุกข์มาให้อย่างไร
ความโลภ นำความทุกข์มาให้อย่างไร
ความโลภ อยากให้ได้มามาก ไม่รู้จักพอ ต้องการอย่างไม่มีขอบเขต สร้างเหตุความทุกข์ จากการที่ต้องดิ้นรนขวนขวายให้ได้มา ได้มาแล้วก็ยึดติด เอามาถือไว้ เอามาแบกไว้ ต้องหนักต้องเหนื่อยมากมาย เพราะกลัวมันจะเสียไป แต่ท้ายที่สุด ต้องจากกันอยู่ดี เพราะไม่มีอะไรเที่ยงแท้ คงอยู่ได้ตลอดกาล ความโลภ จึงนำความทุกข์มาให้ เช่นนี้แล
… ตอนที่ ๗๒ การกินเจ กินแล้วได้อะไร
ทำไมถึงต้องรักษาศีล กินเจ ทำแล้วได้ประโยชน์อย่างไร
การกินเจ เป็นการทำความดี ปรารถนาที่จะไม่เบียดเบียน เว้นจากการฆ่า เพื่อนำมาประกอบเป็นอาหาร เป็นการสร้างสั่งสมบุญและบารมี แต่ที่พุทธองค์ไม่ได้กำหนดให้นักบวชฉันเจอย่างเดียว เนื่องจากผู้เป็นนักบวช อยู่เนื่องด้วยญาติโยม พิจารณาอาหารตามที่บิณฑบาตได้มา เป็นผู้อยู่ง่ายกินง่าย ไม่เป็นภาระยุ่งยาก แก่ผู้จัดหาอาหารนำมาถวาย
… ตอนที่ ๗๓ ความโกรธมีโทษอย่างไร
หากมีความโกรธ จะเกิดทุกข์อย่างไรบ้าง
ความโกรธไม่ต่างกองไฟ มีอยู่ที่ใด ย่อมเร่าร้อน แผดเผาให้มอดไหม้ ทำให้จิตใจเศร้าหมอง ร่างกายทรุดโทรม เกิดมะเร็งร้ายในกาย จากพิษของความโกรธ ฉะนั้น ไม่ควรให้มีความโกรธในเราเลย เพื่อจะได้ไม่เป็นเหตุความทุกข์ ความร้อนให้แก่เราเอง
… ตอนที่ ๗๔ ความหลงเป็นอย่างไร***
ความหลงคืออะไร นำทุกข์มาให้ได้อย่างไร
ความหลง คือ การไม่รู้ตามความเป็นจริง หลงในสิ่งใด ก็จะยึดติดในสิ่งนั้น อยากได้สิ่งนั้นมาครอง หลงมากก็ทุกข์มาก เกิดการเบียดเบียนตนและผู้อื่นให้เป็นทุกข์ เกิดหนี้กรรมต้องกลับมาชดใช้ ต้องเวียนตายเวียนเกิดไม่จบไม่สิ้น เวียนไปวนมาเหมือนคนหลงทาง จนกว่าจะรู้ตัวรู้ตน ถอดถอนตนออกจากความยึดติดทั้งหลายนั้นได้ จึงจะไม่กลับมาหลง มาเกิดอีก
... ตอนที่ ๗๕ ความอยากทำให้เป็นทุกข์อย่างไร
… ตอนที่ ๗๖ ความยึดติดทำให้ทุกข์อย่างไร
หากมีความยึดติด จะทำให้ต้องรับผลอย่างไร
สรรพสิ่งในโลกล้วนอนิจจัง ล้วนแปรเปลี่ยนไปตามกาลเวลา ไม่มีอะไรที่จะทรงอยู่ตลอดไป แม้แต่จิตใจของเราเอง ฉะนั้น อย่าหวังให้สิ่งใด ให้ใครมีความเที่ยงแท้มั่นคง ไม่แปรผันไปเป็นอื่นอีกเลย ปล่อยให้เป็นธรรมชาติ เห็นเป็นธรรมดาเช่นนั้นเถิด จะได้ไม่เป็นทุกข์ เพราะความไม่เที่ยงทั้งหลายนั้น
… ตอนที่ ๗๗ ตัดรากถอนโคน ***
เพราะเหตุใด จึงต้องนำตนให้ห่างไกล จากกิเลส ตัณหา อุปาทาน
ความหลงเป็นรากเหง้าของความทุกข์ นำมาสู่ต้น กิ่ง ใบ ให้เกิดความรัก ความโลภ ความโกรธ มีพิษร้าย ถ้ามีอยู่ในจิตใจของบุคคลผู้ใด แม้จะเกิดอยู่ในสวรรค์ ก็ยังให้เจ็บป่วยทางจิตได้ จึงจำเป็นอย่างยิ่ง ต้องหาวิธีตัดรากถอนโคนความหลงนั้นเสีย เพื่อจะได้ไม่ต้องทุกข์อีก
… ตอนที่ ๗๘ พุทธโอวาทวันออกพรรษา ๒๕๕๘
วันออกพรรษาให้พิจารณาดูว่า ในช่วงสามเดือนที่ผ่านมา เราได้อะไรบ้าง สั่งสมบุญบารมีอะไรบ้าง เสียอะไรไปบ้าง กิเลสตัณหา ยังครบดีอยู่หรือปล่า กิเลสกองใดเบาบางลงไปบ้าง ทำดีแล้วให้ปล่อยวาง จะได้ทำดีต่อไปเรื่อยๆ เพราะไม่ว่าเข้าหรือออกพรรษา ควรทำดีให้สมบูรณ์ตลอดไป เพื่อจะได้พ้นทุกข์
สวนธรรมิกราช จะเป็นสถานที่รับพระธรรมคำสอน จากองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า มาเผยแผ่ในกึ่งศาสนา นำต้นธรรมมาปลูก เพื่อแผ่กิ่งก้านสาขาให้ดอกผล ให้ดวงจิตทั้งหลายเข้ามาลิ้มรส ผลแห่งธรรม นำคำสอนไปประพฤติปฏิบัติ ให้เข้าถึงฝั่งแห่งความพ้นทุกข์ เป็นย่างก้าวที่สอง ของพระยาธรรมิกราช ที่จะใช้เผยแผ่คำสอนให้เข้าใจตัวตน เข้าใจการเกิดเวียนวน และวิธีการดับการเกิด
… ตอนที่ ๘๐ รู้แค่ไหนสอนแค่นั้น
การที่จะสอนสั่งแนะนำใครในทางธรรม ควรจะแนะนำได้ระดับใด
ความแตกต่างของดวงจิต มีที่มาแตกต่างกัน สร้างสั่งสมบุญมาแตกต่าง จึงมีความแตกต่างกันมากมาย ฉะนั้น ประพฤติปฏิบัติได้ในระดับใด ควรจะแนะนำแค่นั้น เพื่อจะไม่ผิดพลาด ชี้นำให้ผู้อื่นหลงทาง สร้างกรรมที่จะให้ตน ต้องมารับกรรมในภายหลัง
… ตอนที่ ๘๑ ความคิดเราถูกต้องเสมอ
… ตอนที่ ๘๒ วิธีสลายตัวตน ***
จะทำอย่างไรให้สลายตัวตนได้
การไม่รู้ตามความเป็นจริง ทำให้เกิดความยึดถือ ทำให้มีตัวตน การจะสลายตัวตนได้ ต้องมีพลังจิต จากการสั่งสมความดี มีศีลเป็นกรอบ พิจารณาเห็นความไม่เที่ยง เห็นสิ่งทั้งหลายเป็นสิ่งสมมติ ความยึดติด ความมีตัวตน จึงจะค่อยๆหายไป
… ตอนที่ ๘๓ อย่ายึดติดในความดี ***
ทำอย่างไร ถึงจะไม่ยึดดี หลงดี
การกระทำสิ่งใด ถ้าหวังให้ได้มาเพื่อสิ่งใด ย่อมนำมาซึ่งความยึดติด ถ้าทำแค่สักว่าทำตามเหตุตามปัจจัย ทำไม่หวังเพื่อสิ่งใด ย่อมไม่ยึดติดในสิ่งใด ย่อมไม่ลุ่มหลงในอะไรอีกต่อไป แม้แต่ความดี
… ตอนที่ ๘๔ ชีวิตหลังความตายของพ่อเปิ้น ฉบับเต็ม
พ่อเปิ้นได้ละอัตภาพ จากโลกนี้ได้ ๙ ปีแล้ว แม่ยวนใจพร้อมลูกหลาน ญาติมิตร ได้ถวายที่ดิน ประมาณ ๘ ไร่ สร้างสวนธรรมิกราชเป็นสถานที่ปฏิบัติธรรม สร้างกุฏี ศาลา หล่อองค์พระ ทำบุญกฐินอุทิศส่วนกุศลให้พ่อเปิ้น พระยาธรรมิกราชจึงได้ขึ้นไปหาพ่อเปิ้นที่สวรรค์ สอบถามชีวิตหลังความตาย จึงนำเรืองราว มาเล่าให้ญาติบุญญาติธรรมได้ฟัง เพื่อจะได้ไม่ประมาทในชีวิต เร่งสร้างความดี
… ตอนที่ ๘๕ หลงดี ***
บุคคลเช่นใดที่มีลักษณะเรียกว่าหลงดี
ผู้ที่ทำความดีแล้ว นำความดีมายึดถือไว้ จนทำให้เหนื่อยให้หนัก เพราะความคิดว่า ได้ทำดีมาเยอะแล้ว จนไม่สามารถทำความดีต่อไปได้ ให้ถึงที่สุดแห่งความดี จนสามารถดับการเกิดได้ เรียกว่าทำดีแล้ว ยึดดี ถือดี หลงดี
… ตอนที่ ๘๖ เกิดมาเพื่อชดใช้หนี้กรรม
คนเราเกิดมาเพื่อชดใช้กรรม เหมือนกันไหม
การที่ยังต้องเกิดอยู่ เพราะยังไม่เสร็จกิจ ดับการเกิดยังไม่ได้ จึงส่งผลให้ต้องเกิดมา เมื่อเกิดแล้วจึงมีหน้าที่ ที่จะต้องทำ และได้รับผลกรรมที่ก่อไว้ ทั้งดีและชั่ว จนกว่าจะดับการเกิดได้ จึงจะไม่เกิดอีก
… ตอนที่ ๘๗ มีเวลาอยู่บนโลกไม่เท่ากัน
เหตุใดคนเราถึงมีเวลาอยู่บนโลกไม่เท่ากัน
โลกมนุษย์เป็นห้องสอบของดวงจิต มีเวลาน้อยนิด เกิดมาเพื่อสร้างความดี เพื่อทดสอบบารมี เกิดมาเพราะมีหนี้กรรมต้องชดใช้ยาวนาน บางคนสร้างความดีมากเลยอยู่ต่อไปเรื่อยๆ บางคนอายุขัยยังไม่หมด แต่ร่างกายเสื่อมก่อนต้องจากโลกนี้ไป แต่การมีอายุยืนมากน้อยไม่สำคัญ อยู่ที่ได้สร้างสั่งสมบุญมาก หรือน้อยเท่านั้นเอง
ทำไมเงินถึงมีอำนาจต่อจิตใจคนมาก
เงินมีอำนาจต่อจิตใจ เพราะคนเราได้ให้คุณค่าของเงิน ว่ามันมีค่ามีราคา แลกเปลี่ยน ซื้อขายสิ่งทั้งหลายได้ จึงมีคนขวนขวายแสวงหา บางครั้งได้มาด้วยการเบียดเบียนผู้อื่น ทำให้เหมือนมีมนต์ตราให้คนลุ่มหลง อยากได้ ยึดติด ปรารถนาครอบครองในเงินนั้น จนกว่าเรา จะมีสติปัญญาผ่านบททดสอบ ไม่ตกเป็นทาสของเงิน
… ตอนที่ ๘๙ เหตุที่สร้างพระพุทธศรีเชียงของ
เหตุใดถึงมีเหตุให้ต้องสร้างพระพุทธศรีเชียงของ
พระพุทธศรีเชียงของ เป็นพระพุทธรูปที่อยู่เหนือสุดของประเทศไทย ติดเขตชายแดนลาว อยู่ใกล้พม่าและจีน หน้าตัก ๑๙ เมตร สูง ๓๙ เมตร เป็นการสร้างพระเพื่อชำระหนี้กรรมของประเทศ และกรรมของบุคคลที่มาร่วมก่อ ร่วมสร้าง เป็นพระพุทธรูปอันศักดิ์สิทธิ์ ที่มีพลังพุทธบารมีแผ่คลุมให้กับประเทศในเขตนี้ และ ให้ความชุ่มเย็นแก่ผู้กราบไหว้สักการะบูชา เป็นสถานที่รองรับพระยาธรรมิกราช ที่ใช้เผยแผ่ธรรมในกึ่งศาสนา ในสายปฏิบัติธรรม สัมมาสัมพุทธะ ปัจฉิมาสัมพุทธะ เพื่อให้ดวงจิตทั้งหลาย มีแสงสว่างเป็นดาวล้านดวง
… ตอนที่ ๙๐ พุทธโอวาทในงานกฐิน ๕๘
พุทธโอวาทแก่ญาติบุญที่ร่วมในงานกฐิน ปี ๕๘
การเกิดมาของมนุษย์เรา เพื่อสร้างความดีเท่านั้น หากถึงกาลเวลาแห่งบุญกฐิน ยังไม่สามารถได้สร้างความดี จึงเป็นสิ่งที่น่าเสียดายนัก และไม่ควรสนใจในการได้มาซึ่งปัจจัยว่า จะได้มากหรือน้อย ในการทำบุญทำทาน ให้ดูจิตใจว่าในกฐินปีนี้ กิเลส ตัณหา ได้เบาบางลงบ้างหรือยัง มีสิ่งใดที่ต้องชำระบ้าง เพื่อจะได้ชำระจิตใจ ให้พ้นจากความลุ่มหลง ยึดติดในสิ่งทั้งหลาย จะได้พบกับความพ้นทุกข์
… ตอนที่ ๙๑ กราบไหว้พระอิฐพระปูน
การกราบไหว้พระพุทธที่ทำด้วยอิฐ ด้วยปูน เป็นความลุ่มหลง งมงายหรือเปล่า
สรรพสิ่งในโลกล้วนเป็นสิ่งสมมติ การที่หล่อรูปปั้นที่เป็นสัญลักษณ์องค์แทนพระพุทธเจ้า เพื่อนอบน้อมต่อคุณความดี ต่อพระคุณที่พระองค์ท่านได้นำพระธรรมคำสอน มาแสดงแก่สั่งแก่สัตว์โลก ชี้ทางให้รู้จักนำจิตตนให้หลุดพ้น จากการเวียนตายเวียนเกิด จึงไม่ผิดอะไร ที่จะน้อมรำลึกถึงพระคุณท่าน อย่าตึงจนเกินไป ให้อยู่ในทางสายกลาง จึงจะหลุดพ้นจากความทุกข์
… ตอนที่ ๙๒ รวยอย่างไร ไม่ให้เปล่าประโยชน์
ร่ำรวยอย่างไร ไม่ให้เปล่าประโยชน์
ด้วยบุญเก่าที่สร้างที่ทำมา ให้เกิดสิ่งที่ดี มาค้ำหนุนชีวิต เกิดความสำเร็จ เกิดความร่ำรวยในเรื่องต่างๆ มีทรัพย์มากบ้าง มีปัญญามากบ้าง เมื่อมีสิ่งใดที่ดีเกิดขึ้น อย่าลืมหว่านเมล็ดพันธุ์ที่ดีนั้น เพื่อให้เกิดหมากเกิดผลต่อไป อย่าได้ลุ่มหลง จนสร้างเหตุความดีต่อไปไม่ได้ จึงจะเป็นความร่ำรวยที่ไม่สูญเปล่า
… ตอนที่ ๙๓ หนทางเข้าสู่พระนิพพาน
หากปรารถนาที่จะไปพระนิพพาน ต้องทำอย่างไรบ้าง
เมื่อรู้ว่าพระนิพพานคืออะไร ปรารถนาที่จะไป ต้องไปดูที่เหตุว่า สิ่งใดที่ทำให้เวียนวนอยู่ รู้แล้วก็ให้ดับที่เหตุนั้น ซึ่งก็มีเพียงความลุ่มหลง ความอยาก ความยึดติด และบาปที่ทำมา ถ้าชำระได้แล้ว ปล่อยวางทุกสิ่งทุกอย่างได้แล้ว ทางนิพพานก็เปิดให้ไปได้เอง
… ตอนที่ ๙๔ บวชไปเพื่ออะไร ***
การออกบวชเพื่ออะไร
การออกบวช คือการชำระล้างกิเลส ตัณหาออกจากจิตใจ ที่เป็นสาเหตุให้จิตใจเศร้าหมอง เร่าร้อนเป็นทุกข์ ด้วยการรักษาศีล ศึกษาธรรม ฝึกฝนสมาธิให้จิตมีความสงบ มีปัญญาพิจารณาเห็นความไม่เที่ยงแท้ เกิดการปล่อยวาง จากความลุ่มหลงในสิ่งทั้งหลาย ออกจากจิตใจไปได้ ทำให้พ้นจากความทุกข์
… ตอนที่ ๙๕ ทำอย่างไรไม่ให้ลุ่มหลง ***
จะทำอย่างไร ที่จะไม่ให้เกิดความลุ่มหลงขึ้นในจิตใจ
ความลุ่มลงจะเกิดขึ้น ก็ต่อเมื่อ ทำสิ่งใดเกิดจากความอยาก มีความยึดติดในสิ่งที่ทำ จนเกิดการเบียดเบียนตนและผู้อื่น ถ้าไม่ปราถนาให้เกิดความลุ่มหลง จงใช้สติ ระลึกรู้อยู่ในสิ่งที่ทำ พิจารณาเห็นถึงความไม่เที่ยงแท้ แล้วปล่อยวาง ให้เป็นไปตามกฎเกมส์ของธรรมชาติ จึงจะเป็นผู้ไม่ลุ่มหลงต่อสิ่งใด เพราะไม่ยึดถือกับอะไร อยากให้มันเป็นเช่นนั้น เช่นนี้ จึงไม่มีความทุกข์อีกต่อไป
… ตอนที่ ๙๖ เมื่อได้รับความช่วยเหลือ
เมื่อได้รับความช่วยเหลือจากผู้อื่น ต้องทำการตอบแทนอย่างไร
สิ่งใดที่ได้รับมาจากการช่วยเหลือ ควรรู้จักคุณค่า นำไปสร้างความดี ทำให้เกิดประโยชน์ เมื่อมีเวลาก็ค่อยหาโอกาสแทนคุณ แต่ไม่ควรนำบุญคุณมาแบกมาหนักจนเป็นทุกข์ ทุกอย่างมีเหตุมีปัจจัย จึงมีสิ่งที่มาค้ำหนุนกัน จึงไม่ควรเป็นทุกข์ในสิ่งใด แค่ตั้งใจทำความดีต่อไปก็พอ
… ตอนที่ ๙๗ ช่วยเหลืออย่างไรไม่ให้เป็นทุกข์
การช่วยเหลือผู้อื่นอย่างไรไม่ให้เป็นทุกข์
การจะช่วยใครได้ ต้องเป็นผู้มีเมตตา ให้พิจารณาดูกำลังของตน ที่พอจะช่วยได้ ช่วยไปตามเหตุตามปัจจัยที่มี ทุกคนมีกรรมเป็นของตน จึงต้องรับผลของกรรม ช่วยด้วยความเมตตา ต้องมีอุเบกขาด้วย จะทำให้ช่วยแล้วไม่เหนื่อย ช่วยแล้วไม่เป็นทุกข์
คิดอย่างไร ถึงจะไม่ห่วงลูกมากจนเป็นทุกข์
พ่อและแม่ได้ให้ชีวิตให้ดวงจิตหนึ่งได้เกิดมา มาแล้วชีวิตจะเป็นเช่นใด ขึ้นอยู่ที่การกระทำในอดีต และกรรมในปัจจุบัน จะลิขิตชีวิตให้เป็นไปตามผลของกรรม ถ้าปรารถนาให้เขาได้ดี ต้องสั่งสอนให้เขารู้จักสั่งสมบุญ เพื่อพลังบุญไปค้ำหนุนดวงจิตนั้น ให้ได้พบกับความสุขเอง อย่ากังวลห่วงลูกมากจนเกินพอดี ให้เป็นไปตามเหตุตามปัจจัยที่มี จึงจะไม่เป็นทุกข์
… ตอนที่ ๙๙ ทุกข์จากความผิดพลาดไปในอดีต
ทำผิดพลาดมาในอดีต จะทำอย่างไร ไม่ให้เป็นทุกข์กับความผิดพลาดนั้น
ผู้ที่มัวแต่มองอดีต เปรียบได้กับคนเดินถอยหลัง ข้างหน้าจะชนอะไร จะตกหลุมตกบ่อก็ไม่สนใจ จึงเดินต่อไปข้างหน้า พลาดผิดอยู่ร่ำไป จึงควรสนใจแต่ปัจจุบันก็พอ อดีตกลับไปแก้ไขไม่ได้ แต่เอามาเป็นครูสอนใจ อย่าให้ผิดพลาดเช่นนั้นอีก ปล่อยให้เป็นอดีตไป แล้วเริ่มต้นใหม่ ทำในสิ่งที่เป็นปัจจุบันให้ดีก็พอ
… ตอนที่ ๑๐๐ เดินทางแผ่เมตตาที่พม่า
การเดินทางไปประเทศพม่าของพระยาธรรมิกราช เพราะเหตุใด
การก่อเกิดของพระยาธรรมิกราช ที่จะนำธรรมคำสอนมาเผยแผ่แทนพุทธองค์ ในกึ่งศาสนาทำหน้าที่ได้ในระดับหนึ่งแล้ว จึงถึงเหตุปัจจัยอันสมควร ที่เดินทางเพื่อไปเผยแผ่ธรรม ชำระดวงจิตทั้งหลาย ทุกภพทุกภูมิที่รอรอบ การกลับมาของพระยาธรรม และไปปลดปล่อยสรรพวิญญาณ ให้ได้รับความพ้นทุกข์
… ตอนที่ ๑๐๑ สวดมนต์ไปเพื่ออะไร
สวดมนต์ไปเพื่ออะไร
การสวดมนต์เป็นการน้อมพลังพุทธบารมี น้อมความดีของพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ให้เกิดพลังมาค้ำหนุนเป็นเกราะแก้ว คุ้มครองกาย และจิตใจ ก่อเกิดขันติบารมี ปัญญาบารมี ให้จิตน้อมอยู่ความดี อยู่ในกรอบของศีลธรรม เป็นบันไดให้ดวงจิตเข้าสู่ความพ้นทุกข์
… ตอนที่ ๑๐๒ อยากสร้างความดีเป็นตัณหาไหม
… ตอนที่ ๑๐๓ การออกบวชเป็นการตัดช่องน้อยพอตัว
การออกบวชเป็นการตัดช่องน้อยแต่พอตัว เป็นการเห็นแก่ตัวจริงไหม
มนุษย์เกิดมาเหมือนไก่ที่ขังอยู่ในกรง แม่ไก่ พ่อไก่ ลูกไก่ จะรักกันขนาดไหน ก็จะต้องถูกเชือดพลัดพราก ตายจากกันอยู่ดี คนเราเกิดมาต้องตายทุกคน ไม่ว่าจะรักกันมากขนาดไหน การเสียสละเพื่อออกแสวงหาหนทาง ที่จะไม่เกิดไม่ตายอีก จึงเป็นความเสียสละที่ยิ่งใหญ่ ที่จะได้นำหนทางที่รู้แล้ว มาบอกแก่ผู้ที่เรารัก ให้เขารู้ตาม พ้นทุกข์ตาม
… ตอนที่ ๑๐๔ ทำความดีเพื่ออะไร
ทำไมจึงต้องทำความดี
ตามกฎของธรรมชาติที่ควบคุมดวงจิตทั้งหลาย ที่ยังไม่หลุดพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิด ทำสิ่งใดไว้ต้องได้ผลของการกระทำ ถ้าปรารถนาจะได้รับความดี จึงต้องทำดี เพื่อจะได้มีความสุข นี้คือเหตุที่ต้องทำความดี
… ตอนที่ ๑๐๕ เพราะเหตุใดถึงไม่ให้ทำชั่ว
เพราะอะไร จึงห้ามทำความชั่ว
ความชั่วเหมือนไฟ ทำให้เร่าร้อน ความชั่วเป็นสิ่งสิ่งสกปรกเน่าเหม็น ความชั่วนั้น ทำให้จิตใจมืดมน ส่งผลให้เสียเวลาที่ต้องชดใช้กรรมแห่งความชั่วนั้น จนกว่าจะหมดหนี้กรรม ฉะนั้น ขึ้นชื่อว่าความชั่ว จึงไม่ควรกระทำเลย แม้แต่นิดเดียว
… ตอนที่ ๑๐๖ มีความรู้สึกขัดแย้งในตนเอง
ทำไมถึงรู้สึกว่าเกิดความขัดแย้งในตนเอง
ความคิดขัดแย้งที่มันเกิดขึ้น เพราความเป็นจริงในตัวของเรานี้ มีอยู่สองส่วน คือจิตที่บริสุทธิ์ และกิเลสตัณหา ทำให้เมื่อมีความคิด ความเห็นที่ขัดแย้งกันอยู่เรื่อย ฉะนั้นให้สร้างความดี เพื่อหนุนกำลังของจิต ให้ชนะกิเลสตัณหา จะได้ทำจิตตนให้หลุดพ้นจากความทุกข์
… ตอนที่ ๑๐๗ บุญเก่าต่อบุญใหม่
การที่มีบุญเก่า จะทำให้เกิดบุญใหม่ได้อย่างไร
บุญเก่าเป็นผลของคุณความดี ที่ได้สร้างได้ทำไว้ในกาลก่อน เป็นสิ่งที่ค้ำหนุนดวงจิต ให้มีสิ่งทั้งหลายที่ดีในปัจจุบัน เป็นเมล็ดพันธุ์ที่จะนำไปเพาะปลูกให้เกิดความดีใหม่ การที่มีบุญแล้ว จะไม่สร้างเพิ่มของเดิมก็จะหมดไป จึงควรทำบุญไปเรื่อยๆ เพื่อให้จิตมีพลังของบุญ มาค้ำหนุนให้หลุดพ้นจากความทุกข์ทั้งปวง
… ตอนที่ ๑๐๘ ดวงจิตที่หลุดพ้นกับดวงจิตที่เกิดใหม่
ดวงจิตเกิดใหม่สะอาดบริสุทธิ์แตกต่างจากดวงจิตที่หลุดพ้นเข้าพระนิพพานอย่างไร
ดวงจิตที่เกิดใหม่บริสุทธิ์เพราะไม่ปนเปื้อนกับสิ่งใด แต่ยังไม่มีภูมิคุ้มกันกับกิเลส ตัณหา จึงตกเป็นทาสของความรัก ความลุ่มหลง มีความทุกข์ตามมา จนกว่าจะเข้าใจแจ่มแจ้งในสรรพสิ่ง ถอดถอนความยึดติด ลุ่มหลง ไม่ปรารถนาสิ่งใดอีกต่อไป เป็นจิตที่สะอาด มีภูมิคุ้มกัน มีพลังพุทธะค้ำหนุน หลุดพ้นเข้าสู่พระนิพพาน
… ตอนที่ ๑๐๙ สิ่งใดที่เป็นของเรา
สิ่งใดในโลกที่เป็นของเรา และสิ่งใดที่ไม่ใช่ของเรา
ทุกสิ่งในโลกล้วนเป็นสิ่งสมมติ ล้วนเป็นบันได ให้เดินขึ้นหรือลง ตามความลุ่มหลง ที่มีอยู่ในเรา ยึดถือเอาไว้ไม่ได้ กำหนดให้เป็นเช่นใดก็ไม่ได้ นอกจากจิตดวงเดียวเท่านั้น ที่เป็นเราเป็นของเรา
… ตอนที่ ๑๑๐ ทำไมต้องสร้างบุญบารมี
ทำไมทุกดวงจิตต้องสร้างบุญสร้างบารมีด้วย
บุญเป็นอาหารหล่อเลี้ยงจิตให้มีความสุข ความชุ่มเย็น บารมีเป็นพลังของจิตให้สามารถต้านทานกับกิเลส ตัณหา ไม่ให้จิตตกไปในที่ต่ำ เมื่อปรารถนาความสุข ต้องสร้างบุญบารมีเอาไว้ ไม่ว่าจะเกิดเป็นอะไร สิ่งที่สร้างที่ทำไว้ จะส่งผลให้ได้รับในสิ่งที่ทำ จึงต้องบุญบารมีจึงจะได้พบความสุข เข้าถึงความพ้นทุกข์เมื่อบารมีเต็ม
… ตอนที่ ๑๑๒ ชนะตนเองเป็นการชนะที่แท้จริง
การเอาชนะตนเองได้ จะชนะผู้อื่นด้วยหรือเปล่า การเอาชนะผู้อื่นได้ จะเป็นการชนะตนเองด้วยหรือเปล่า
การชนะผู้อื่นไม่ใช่ชัยชนะที่แท้จริง การชนะภายนอก เป็นชัยชนะที่ไม่เที่ยงแท้ การชนะข้างในด้วยการละ ความอยากได้ อยากมี อยากเป็น จะเป็นผู้ชนะตนเอง จะสามารถชนะสรรพสิ่ง ที่ไม่ดีที่จะเข้ามา เมื่อชนะความไม่ดีแล้ว ให้ชนะความดีที่ทำด้วย เพื่อจะได้สลายทุกสิ่ง จะได้เป็นชัยชนะที่แท้จริง ไม่ต้องกลับมาเกิด มาแพ้อีก
… ตอนที่ ๑๑๓ การถวายดอกไม้บูชาพระ
การถวายดอกไม้บูชาพระ จะได้รับอานิสงส์อย่างไร
การจัดหาดอกไม้เพื่อถวายพระ ด้วยความยินดี พอใจ นอบน้อมนำมาถวายบูชา ด้วยสิ่งที่สวยงามเป็นสิ่งแทนใจ ได้สละแรงกายขวนขวายในการทำดี ทำแล้วมีความสุข ทำให้จิตใจชื่นบาน ได้อานิสงส์ความสุขสู่ภายใน จึงจะเป็นการทำดี เข้าใจวิธีในการถวาย การบูชาอย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๑๑๔ ทำผิดต่อพุทธศาสนา
ถ้าเคยทำผิดต่อพุทธศาสนา จะให้แก้ไขอย่างไรดี
การทำผิดต่อพระพุทธศาสนา จะเป็นกรรมที่หนักมาก เพราะเป็นเรื่องของส่วนรวม กระทบคนหมู่มาก ถ้ากระทำผิดไปแล้ว ให้จงหมั่นนั่งกรรมฐาน ระลึกถึงคุณพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ แล้วขอขมากรรม จะไม่ทำความผิดเช่นนั้นอีก แล้วให้แก้ไขตนในปัจจุบัน ให้ทำความดี ที่ก่อเกิดประโยชน์ในพระพุทธศาสนาไปเรื่อยๆ เพื่อจะให้มีพลังบุญมาค้ำหนุน เมื่อมีหนี้กรรมไม่ดีมาให้ผล จะได้ไม่ทุกข์ไม่เร่าร้อนจนเกินไป
… ตอนที่ ๑๑๕ มีหนี้แล้วอยากออกบวช
มีหนี้สินมากมาย แต่ต้องการออกไปเป็นนักบวช จะต้องทำอย่างไร
ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นในชีวิต ล้วนมีสิ่งที่ซ่อน ที่ซ้อนอยู่ในนั้น การมีทรัพย์สินแล้วออกบวช หรือหนี้สินแล้วออกบวช ก็เป็นสิ่งที่ทดสอบจิตใจ มีสิ่งที่ต้องฟันฝ่าอยู่ในนั้นทั้งหมด ถ้ามีความมุ่งมั่นตั้งใจอย่างแท้จริง ย่อมมีทางออก เมื่อยังไม่ถึงเหตุปัจจัยที่สมควร ก็ให้ฝึกบวชที่ใจก่อน ให้ทำความดีไปเรื่อยๆ ฝึกสวดมนต์ ภาวนา จิตใจจึงจะมีพลังบุญนั้นมาค้ำหนุน เปิดทางให้เราได้บวชเอง
… ตอนที่ ๑๑๖ ไม่เคยทำทานจะไปนิพพานได้ไหม
ผู้ที่ไม่เคยทำทานเลย จะสามารถไปนิพพานได้ไหม การที่จะไปนิพพานได้นั้น ต้องสละ ละวางได้ทุกสิ่งทุกอย่าง ต้องมีจิตใจที่มีเมตตา ถ้ายังมีความยึดติดในสิ่งใด ย่อมไปสู่ความหลุดพ้น เข้าสู่พระนิพพานยังไม่ได้
… ตอนที่ ๑๑๗ จะทำดีกับพ่ออย่างไร เมื่อท่านจากโลกนี้ไปแล้ว
จะทำความดีกับพ่อได้อย่างไร เมื่อท่านได้จากโลกนี้ไปแล้ว
สำหรับลูกที่ยังมีพ่ออยู่ในโลก คงทำให้ท่านมีความสุขในวันพ่อ แต่สำหรับผู้ที่เป็นลูกที่พ่อได้จากโลกนี้ไปแล้ว ก็สามารถทำดีกับท่านได้ เพราะการตายนั้น ตายเพียงแค่ร่างกาย ดวงจิตไม่ได้ดับสูญไปด้วย การทำบุญ ทำทาน สวดมนต์ รักษาศีล ภาวนา ส่งกุศลความดี แผ่บุญบารมีไปให้ท่าน ไม่ว่าจะตกไปอยู่ในภพภูมิใด ก็สามารถที่จะได้รับความสุขเสมอ
… ตอนที่ ๑๑๘ การมาเกิดเป็นมนุษย์ของเทพผู้ใหญ่หรือโพธิสัตว์
เทพผู้ใหญ่หรือโพธิสัตว์ สามารถแบ่งจิตลงมาเกิดบนโลกมนุษย์ เป็นหลายคนพร้อมกันได้ไหม
ทำได้ แต่เขาไม่ทำกัน เพราะการเกิดมาเป็นมนุษย์ ต้องมีเหตุผลมากพอถึงมาเกิดกัน ผู้เป็นเทพผู้ใหญ่ เป็นโพธิสัตว์ ย่อมมีหน้าที่มากมายในโลกทิพย์ ที่จะต้องดูแลดวงจิตมากมาย ทั้งอยู่ในสวรรค์ มนุษย์ บาดาล หรือผู้ที่ตกไปสู่ภูมิอบาย การเกิดเพื่อเป็นมนุษย์ในคราวเดียวกันจึงเป็นไปไม่ได้ เพราะไม่มีใครเขาทำกัน
… ตอนที่ ๑๑๙ พระอรหันต์ต้องการอยู่สวรรค์
ผู้ที่สำเร็จเป็นพระอรหันต์แล้ว ต้องการที่จะอยู่สวรรค์ตลอดไปได้หรือไม่
ดวงจิตของพระอรหันต์เป็นดวงจิตอิสระเสรี จะอยู่ในที่ไหนก็ได้ทั้งนั้น แต่ส่วนใหญ่แล้ว ดวงจิตที่พ้นทุกข์แล้ว ก็จะไปอยู่ในที่สงบสุข ไม่มีกลิ่นไอของกิเลสตัณหา การอยู่ในสวรรค์ตลอดไป จึงไม่มีองค์พระอรหันต์ท่านใด ที่ท่านทำเช่นนั้นเลย
… ตอนที่ ๑๒๐ นั่งภาวนาดูลมหายใจไปนิพพานได้ไหม
ฝึกดูลมหายใจเข้าออก จะเข้าถึงความเป็นพระอรหันต์ได้ไหม
แนวทางการปฏิบัติเพื่อความพ้นทุกข์ มีอยู่เยอะแยะมากมาย สามารถฝึกกรรมฐานกองใดก็ได้ ในกรรมฐาน ๔๐ กอง ถ้าทำให้จิตใจสงบสุข มีพลัง รู้เท่าทันในสิ่งที่จะมาล่อหลอกให้ลุ่มหลง การดูลมหายใจเข้าออก ถ้าตั้งใจปฏิบัติอยู่ในกรอบของศีล ธรรม สมาธิ ปัญญา ย่อมจะเป็นปัจจัยค้ำหนุนให้เข้าถึงความพ้นทุกข์ได้ เช่นเดียวกัน
… ตอนที่ ๑๒๑ ไม่ยึดติดในร่างกายจะเป็นพระอรหันต์ได้ไหม
ถ้าตัดความลุ่มหลง ยึดติดในร่างกาย จะสำเร็จธรรมเป็นพระอรหันต์ได้ไหม
บุคคลที่สามารถถอดถอนความยึดติด ลุ่มหลงในร่างกายได้ ย่อมเป็นดวงจิตที่มีพลังบุญบารมีมาก ใกล้ถึงฝั่งแห่งพระนิพพานแล้ว แต่เมื่อตัดความยึดถือในกายหยาบได้ ต้องตัดความยึดถือในกายทิพย์ และสลายความยึดมั่นถือมั่นในจิตนั้นด้วย จึงจะพ้นความทุกข์เข้าสู่พระนิพพานได้
… ตอนที่ ๑๒๒ ใส่บาตรด้วยเงินจะเป็นบาปหรือไม่
การตักบาตรด้วยการใส่เงินลงไปในบาตร จะเป็นบาปไหม
อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย และยารักษาโรค เป็นปัจจัย ๔ ที่สำคัญของการดำรงชีวิตของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นฆราวาสหรือนักบวช เงินเป็นปัจจัยในการแลกเปลี่ยนเพื่อให้ได้มา การใส่บาตรด้วยเงิน จึงเป็นการทำบุญทำทานเป็นไปตามยุคสมัยที่เปลี่ยนไป
การถวายที่ดินเพื่อประโยชน์ในพุทธศาสนา แต่ผู้รับกลับนำไปทำสิ่งที่ไม่ดี ผู้ถวายจะมีบาปร่วมด้วยหรือไม่
การทำบุญทำทานควรประกอบด้วย สติปัญญา พิจารณาก่อนว่า ควรถวายกับใคร เพื่อจะได้ตรงตามวัตถุประสงค์ของเรา ถวายแล้วให้ปล่อยวาง บุญกุศลที่ได้ถวายที่ดินสำเร็จแล้ว แต่ถ้าผู้รับนำที่ดินไปทำสิ่งไม่ดี ก็เป็นเรื่องต่างกรรมต่างวาระ กรรมของใครของมัน ย่อมส่งผลไม่ถึงเรา เพราะเราตั้งใจสร้างความดี ไม่ได้น้อมที่จะทำความไม่ดีด้วย แต่ถ้านำไปสร้างความดี สร้างประโยชน์ บุญกุศลย่อมส่งมาถึงเราเสมอ เพราะเราตั้งใจน้อมที่จะร่วมสร้างความดี
… ตอนที่ ๑๒๔ คนที่ยังมีกิเลสอยู่จะมีความสุขได้ไหม
คนที่ไม่มีหนี้กรรม แต่ยังมีกิเลส ตัณหา จะพบความสุขได้ไหม
คนที่ไม่มีหนี้กรรม ก็เหมือนผู้ที่ไม่มีหนี้สินกับใคร แต่ถ้ายังอยากได้ อยากมีสิ่งนั้น อยากเป็นสิ่งนี้อยู่ ย่อมมีความทุกข์อยู่ ลุ่มหลงในสิ่งใดเป็นทุกข์เพราะสิ่งนั้น ยึดติด ยึดถือในอะไรก็เป็นเหตุให้เป็นทุกข์ เพราะความไม่เที่ยง ฉะนั้น ผู้ที่ยังมีกิเลส ตัณหา จะพบความสุขที่แท้จริงได้ไม่ได้เลย จะพบได้กับผู้ที่ละ วางทุกสิ่งทุกอย่างได้เท่านั้นเอง
… ตอนที่ ๑๒๕ ธรรมะที่นำมาเผยแผ่มีที่มาอย่างไร
การเผยแผ่ธรรมของพระยาธรรมิกราช นำคำสอนมาจากไหน
พระยาธรรมิกราชเป็นดวงจิตที่องค์สัมมาสัมพุทธเจ้าทุกพระองค์ ได้สร้างขึ้นมาเพื่อเป็นผู้แทนพระองค์ท่าน มาเผยแผ่ในกึ่งศาสนาของทุกพระองค์ ในรอบนี้ก็เป็นกึ่งศาสนาของสมเด็จองค์ปัจจุบัน ก็ได้สร้างพระยาธรรมิกราชมาเผยแผ่ธรรม ซึ่งทุกเช้าตอนตี ๕ ที่พุทธอุทยานภูสวรรค์ อำเภอเชียงของ ก็จะมีการแสดงธรรมสด จากการที่พระยาธรรมนั่งสมาธิ น้อมจิตเข้าเฝ้าทูลถามปัญหาธรรม หรือขอฟังธรรมจากองค์ท่านที่พระนิพพาน และแสดงธรรมผ่านกายหยาบมาให้ทุกคนได้รับฟังทุกวัน จึงเป็นโอกาสดีที่ทุกคนจะได้รับฟังธรรม ที่มาจากองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยตรงอีกครั้งหนึ่ง
… ตอนที่ ๑๒๖ ถวายทานเองกับฝากไปทำบุญ
การถวายทานด้วยตนเองกับการฝากไปทำบุญนั้น อานิสงส์ผลบุญแตกต่างกันไหม
การถวายทานจะทำด้วยตนเองหรือฝากไปนั้น อานิสงส์ผลบุญที่ได้ไม่มีความแตกต่างกัน ถ้าทำโดยไม่หวังเกียรติยศชื่อเสียง คำสรรเสริญใดๆ การได้บุญมากหรือน้อย จะอยู่ที่การทำแล้วยังยึดติดอยู่หรือไม่ ทำไปแล้วยังลังสงสัยในการทำอยู่หรือเปล่า ทำแล้วให้ปล่อยวาง จึงจะได้บุญกุศลอย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๑๒๗ ค้าขายเนื้อสัตว์เป็นบาปไหม
การขายเนื้อสัตว์ โดยที่ไม่ได้ฆ่าเอง จะเป็นบาปไหม
การค้าขายที่เป็นเนื้อสัตว์ ย่อมมีบาปกรรมอยู่ในนั้น จะมีกรรมมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับเนื้อสัตว์นั้นผ่านมาขั้นตอนใดแล้ว ถ้าไม่ได้สั่งฆ่า ไม่รู้เห็นการฆ่า ไม่สงสัยว่าเขาฆ่าเพื่อเรา บาปกรรมย่อมเบาบางลงไป
… ตอนที่ ๑๒๘ ไปอยู่จักรวาลอื่นได้ไหม
ดวงจิตที่ยังครองกายมนุษย์อยู่ สามารถที่จะอยู่ในจักรวาลอื่นโลกอื่นได้ไหม
จิตครองกายเหมือนคนขับกับรถ ขึ้นอยู่ว่าจะพากันไปทำบุญหรือบาป ถ้าจิตมีพลังบุญมากก็จะสามารถไปในจักรวาลที่ดีได้ ถ้ามีบาปมากดวงจิตก็จะตกไป ในจักรวาลแห่งความทุกข์ได้ ดวงจิตไปในจักรวาลอื่นได้ในขณะที่ยังเป็นมนุษย์อยู่ แม้ขณะที่ยังหลับหรือตื่นอยู่ สามารถไปใช้ชีวิตที่จักรวาลอื่นได้ ขึ้นอยู่กับกรรมดีหรือชั่วที่จะพาไป ไม่จำเป็นต้องรอให้ตายก่อน
… ตอนที่ ๑๒๙ สมัยพุทธกาลทำไมบรรลุธรรมได้เร็ว
เมื่อสมัยพุทธกาลทำไมถึงสำเร็จเป็นพระอรหันต์ได้มากมาย และสำเร็จได้ง่ายกว่าในปัจจุบัน
การที่ดวงจิตใดจะสำเร็จเป็นอรหันต์ ย่อมต้องสั่งสมบารมีมาเตรียมไว้ เพื่อรอรอบการอุบัติมาของพระพุทธเจ้าแต่ละพระองค์ จึงมีดวงจิตที่เกิดมาในยุคนั้นได้สั่งสมบุญบารมีมามาก และ การศึกษาธรรมโดยตรงต่อองค์สัมมาสัมพุทธเจ้า สงสัยสิ่งใดก็สามารถที่ชี้บอก ทำความเข้าใจได้ทันที ไม่ต้องไปค้นหาเอาเองจากตำรา จึงมีผู้บรรลุธรรมจำนวนมากและสำเร็จได้โดยง่าย
… ตอนที่ ๑๓๐ กรรมที่ติเตียนเพ่งโทษสายธรรมอื่น
การที่ชอบติเตียนเพ่งโทษสายธรรมอื่น จะเกิดผลกรรมอย่างไรบ้าง
การปฏิบัติในทางสายใด ถ้ามีองค์พระอรหันต์ได้เกิดขึ้นในสายธรรมนั้น ย่อมเป็นหนทางที่ถูกต้อง การปฏิบัติที่อยู่ในกรอบของศีล ธรรม สมาธิ ปัญญา ให้ปฏิบัติอยู่ในทางสายกลาง ไม่ให้ตึงไม่ให้หย่อนจนเกินไป ไม่ให้เพ่งโทษผู้อื่นให้ดูแต่ตนเอง เพื่อจะได้ไม่ให้เกิดหนี้กรรมมาตัดรอน เป็นอุปสรรคขัดขวางในการปฏิบัติ ไม่ให้หลุดพ้นเข้าสู่พระนิพพาน
… ตอนที่ ๑๓๑ วัดแต่ละแห่งทำไมมีพลังพุทธบารมีไม่เท่ากัน
วัดพุทธเหมือนกัน ทำไมถึงมีพลังพุทธบารมี ความสงบร่มเย็นไม่เท่ากัน
สรรพสิ่งในโลกล้วนเป็นสิ่งสมมติ สถานที่แต่ละแห่งล้วนสมมติขึ้นมา การที่วัดแต่ละแห่งจะมีพลังเป็นเช่นใด ขึ้นอยู่กับบุคคลที่อยู่อาศัยในที่นั้น จะทำให้เป็นไปเช่นใด การทำบุญสร้างกุศลความดี จึงจะทำให้ก่อเกิดพลังพุทธบารมี เกิดความสงบสุขร่มเย็น ไม่ใช่เกิดจากการสมมติให้เป็นสถานที่อะไร แล้วจะมีพลังความดี โดยที่ไม่ได้สร้างไม่ได้ทำอะไรขึ้นมา
… ตอนที่ ๑๓๒ หลักคำสอนของพระพุทธเจ้า
หลักคำสอนของพระพุทธเจ้าคืออะไร
คำสอนขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า สอนเพื่อดับความทุกข์ ด้วยการดับการเกิด โดยการปฏิบัติในศีล ธรรม สมาธิ ปัญญา เพื่อจะไปถอดถอนกิเลส ตัณหา อุปาทาน ในจิตและไม่สร้างบาป อกุศลต่อไป ก็จะทำให้เข้าถึงความพ้นทุกข์ เข้าถึงการดับการเกิดได้ในที่สุด
… ตอนที่ ๑๓๓ วิธีปฏิบัติสายธรรมสัมมาสัมพุทธะ ปัจฉิมาสัมพุทธะ
หลักคำสอนของสายธรรมสัมมาสัมพุทธะ ปัจฉิมาสัมพุทธะ มีอย่างไร
สายปฏิบัติสัมมาสัมพุทธะ ปัจฉิมาสัมพุทธะ มีพระยาธรรมิกราช เป็นผู้นำธรรมคำสอนมาเผยแผ่ในกึ่งพุทธกาล มีหลักสูตรค้นหาตัวตน เพื่อให้ผู้ปฏิบัติรู้จักที่มาของดวงจิตตน จะได้ไม่ลุ่มหลงในสิ่งที่มี ที่เป็น จนเกิดความทุกข์ จะได้ทำหน้าที่ของตนก่อนหมดเวลา
… ตอนที่ ๑๓๔ หากเป็นทุกข์มากต้องทำอย่างไร
หากรู้สึกเป็นทุกข์มาก ต้องคิดอย่างไร ทำอย่างไรเพื่อให้คลายทุกข์
คนเราเกิดมา ไม่มีใครลิขิตชีวิตใครให้เป็นอะไรได้ ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นมา ย่อมเกิดจากการกระทำของตนเองทั้งนั้น มาจากกรรมส่งผลมาต้องเป็นไปตามเหตุที่ทำไว้ แต่ทุกสิ่งทุกอย่างล้วนไม่เที่ยงแท้ ความสุขก็ตั้งอยู่ไม่นาน ความทุกข์ก็ตั้งอยู่ไม่นาน ให้ยอมรับความจริงในสิ่งที่เกิดขึ้น ไม่ต้องไปเพ่งโทษสิ่งใด ทำใจให้ปล่อยวาง ความทุกข์นั้นก็จะผ่านไปในที่สุด
… ตอนที่ ๑๓๕ ทำดีแต่เจตนาไม่ดีจะส่งผลอย่างไร
การทำความดีแต่มีเจตนาที่ไม่ดี จะส่งผลอย่างไร ให้แก่ผู้กระทำเช่นนั้น
การกระทำใดๆ จะถือเจตนาเป็นใหญ่เป็นประธาน มุ่งเจตนาไปทางใด ก็จะส่งผลการกระทำไปทางนั้น ทำความดีด้วยเจตนาที่ดี ก็จะส่งผลให้ได้รับความดี ทำดีแต่เจตนาไม่ดีก็จะส่งผลให้ไม่ได้รับความดี ทำความชั่วเจตนาทำชั่วก็จะได้รับผลของการกระทำความชั่ว ทำความชั่วแต่ไม่ได้เจตนาก็จะได้รับผลแห่งความชั่วเบาบางลงไป การกระทำทั้งหลายขึ้นอยู่ที่เจตนา
… ตอนที่ ๑๓๖ ไม่อยากทำแต่จำใจต้องทำ
ไม่อยากทำแต่มีความจำเป็นต้องทำ จะทำอย่างไรไม่ให้เป็นทุกข์
ความอยากก็เป็นตัณหา ความไม่อยากก็เป็นตัณหา จึงไม่ควรนำมายุ่งเกี่ยวกับการทำสิ่งใด ถ้ามีเหตุปัจจัยที่มากพอก็ให้ทำไป การกระทำที่ก่อเกิดประโยชน์แก่คนมากมาย จะเป็นพลังคอยค้ำหนุนดวงจิต ให้หลุดพ้นจากการครอบงำของกิเลส ตัณหา เป็นหนทางนำพาเราสู่ความพ้นทุกข์ จึงไม่ควรเอาความอยากหรือไม่อยากมาตัดสินในการทำสิ่งใด
… ตอนที่ ๑๓๗ เข้าใจผู้อื่นแต่ไม่มีใครเข้าใจเรา
ข้าใจผู้อื่นแต่ไม่มีใครเข้าใจเราเลย จะให้คิดอย่างไรเพื่อจะไม่ให้เป็นทุกข์
การเข้าใจผู้อื่นนั้นเป็นสิ่งที่ดี จะเข้าใจผู้อื่นได้ต้องประกอบด้วยความเมตตา รู้จักให้อภัย เป็นการสร้างความดี จะเป็นพลังมาหนุนนำจิตใจให้เข้มแข็งยิ่งขึ้น ในลำดับต่อไป ให้เราศึกษาที่จะทำความเข้าใจในตัวเราด้วย เพื่อจะเป็นการเปิดจิตใจให้กว้างขวางยิ่งขึ้น เมตตาผู้อื่นได้ ให้อภัยผู้อื่นได้ ต้องรู้จักเมตตาให้อภัยตัวเองด้วย ไม่ต้องรอให้ใครมาเข้าใจเรา ขอให้เราเข้าใจตัวเราเองก็พอ
… ตอนที่ ๑๓๘ กำลังใจอยู่ที่ไหน
กำลังใจอยู่ที่ไหน
คนเรามีกำลังใจอยู่ภายในจิตใจของเราเอง แต่คนส่วนมากไปฝากกำลังใจเอาไว้ภายนอก ให้สิ่งนั้นสิ่งนี้เป็นกำลังใจ เมื่อสิ่งทั้งหลายมีความไม่เที่ยงแท้ กำลังใจเลยขาดหายไม่มาตามที่ต้องการ ทำให้พบกับความทุกข์ ฉะนั้น ไม่ต้องฝากกำลังใจไว้ที่ไหน ให้เอาไว้กับตัวเราเอง แล้วสร้างกำลังใจขึ้นมาด้วยการทำจิตใจให้สงบ จะมีพลังต่อสู้กับอุปสรรคปัญหาที่จะเข้ามาในชีวิต ให้พ้นจากความทุก
กรรมจากการฆ่าพ่อแม่ จะต้องรับผลกรรมอย่างไรบ้าง
พ่อแม่ คือผู้ให้กำเนิด ให้ชีวิตเลือดเนื้อเรามา เป็นผู้มีพระคุณอันดับหนึ่ง การทำร้ายท่าน จึงเป็นกรรมที่หนักมาก เมื่อตายไป ต้องตกนรกขุมที่ลึกที่สุด นักบุญทั้งหลายไม่สามารถแผ่บุญไปให้ได้ ต้องชดใช้หนี้กรรม ในอบายภูมิเป็นสัตว์นรก เปรต อสุรกาย สัตว์เดรัจฉาน ไล่ลำดับขึ้นมา กว่าจะมาเกิดเป็นมนุษย์ได้อีกครั้ง เป็นเรื่องยาก จึงไม่ควรที่จะทำกรรมหนักนี้เลย
… ตอนที่ ๑๔๐ ทำความดีแต่ไม่ละความชั่ว
การที่สร้างบุญ แต่ยังไม่เลิกสร้างบาป ชีวิตจะพบกับความสุขได้ไหม
การกระทำใดที่ทำไปแล้ว ผลการกระทำย่อมส่งผลมาให้เราได้รับทั้งหมด การกระทำทั้งความดีและความชั่ว ย่อมให้ได้รับผลทั้งความสุขและความทุกข์ แม้จะเป็นการกระทำเพียงเล็กน้อยแค่คำพูด ความคิด ย่อมมีผลให้ได้รับผลกรรมทั้งนั้น ขึ้นว่ากรรมไม่ดีจึงไม่ควรกระทำเลย
… ตอนที่ ๑๔๑ ชะตาชีวิตหลังฆ่าตัวตาย
การฆ่าตัวตายจะได้รับผลกรรมอย่างไรบ้าง
การทำร้ายตนเองให้ตายไป เป็นทำลายต้นทุนความดีที่ได้สร้างมา ตายไปก็เป็นสัมภเวสีจนหมดอายุขัย ต่อไปต้องตกไปในนรกอีก กว่ากลับจะออกมาได้ ต้องมาเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉานนับชาติไม่ถ้วน ให้ต้องถูกฆ่าอย่างทารุณ การกลับมาเกิดเป็นมนุษย์จึงเป็นสิ่งที่ยากมาก สำหรับผู้ที่ได้เกิดมาแล้วไม่รู้จักคุณค่าของชีวิตที่ได้มา จึงไม่ควรทำเช่นนั้นเลย
… ตอนที่ ๑๔๒ การทำความเดือดร้อนให้แก่ผู้อื่น
การสร้างความเดือดร้อนให้กับผู้อื่น จะต้องได้รับผลเช่นใด
การทำสิ่งใดที่เป็นการเบียดเบียนผู้อื่น ทั้งกายหรือทางใจ จะเล็กน้อยหรือมายมาย แม้แต่เป็นต้นไม้ ธรรมชาติ จะเป็นสัตว์น้อยหรือสัตว์ใหญ่ จะเจตนาหรือไม่ก็ตาม ก็ยังมีผลที่จะทำให้ต้องได้รับผลกรรมในสิ่งที่ทำทั้งหมด ฉะนั้น การจะทำสิ่งใด ต้องพิจารณาให้ดี ก่อนที่จะลงมือทำ เพื่อจะไม่ให้ต้องรับความทุกข์ จากเจ้ากรรมนายเวรในภายหลัง
… ตอนที่ ๑๔๓ พุทธโอวาทวันสิ้นปี พ ศ ๒๕๕๘
พุทธโอวาทจากองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า วันสิ้นปี พ.ศ. ๒๕๕๘
การเกิดมาของมาเป็นมนุษย์นั้น มาเพื่อสร้างบุญบารมี มาสร้างความดี วันสิ้นสุดของปีแล้ว ให้พิจารณาประเมินดูว่าได้ผลกำไรหรือขาดทุน ในการกระทำความดีทั้งหลายมาตลอดปี เพราะชีวิตได้หมดลงไปอีกปีหนึ่งแล้ว ยังไม่รู้ว่าเหลือเวลาอีกเท่าไหร่ จึงไม่ควรประมาทในเวลาที่เหลืออยู่ ให้ขวนขวายสร้างความดีให้ยิ่งๆขึ้นไป ไม่อย่างนั้นอาจจะขาดทุนกลับไป เมื่อหมดเวลาต้องจากโลกนี้ไป
… ตอนที่ ๑๔๔ อานิสงส์ของการสวดมนต์ทำบุญข้ามปี
การสวดมนต์ทำบุญข้ามปี จะก่อเกิดอานิสงส์ความสุขอย่างไร
การสวดมนต์เป็นสร้างความดี จะก่อเกิดพลังพุทธบารมีมาคลุมจิตคลุมกาย เป็นการเริ่มต้นใหม่ของปี สิ่งที่เพาะหว่านเมล็ดพันธุ์ความดีไว้ ย่อมเกิดหมากผลให้เราได้รับความสุข แต่ถ้ายังปรารถนาได้รับความดี มาสู่เราอย่างต่อเนื่องตลอดไป ก็ให้ทำความดีต่อไปให้สม่ำเสมอ ไม่ใช่ฝากความดีความสำเร็จทั้งหลายไว้กับการสวดมนต์ข้ามปีเพียงอย่างเดียว
การพลัดพรากจากบุคคลที่รัก จะทำอย่างไรถึงจะไม่เป็นทุกข์
ธรรมชาติสร้างสายน้ำให้ไหลไปในทิศทางใด น้ำย่อมไหลไปในทิศทางนั้น การที่จะให้น้ำไหลย้อนทวนกระแส ย่อมเป็นไปไม่ได้ การที่มีการพบแล้วมีการจากลา จึงเป็นเรื่องธรรมดา ทำความเข้าใจธรรมชาติ ยอมรับความเป็นจริง ในความไม่เที่ยงแท้ ทำใจให้ปล่อยวาง ก็จะดับความคิดถึงลงไปได้
… ตอนที่ ๑๔๖ ให้อยู่กับปัจจุบัน ***
การที่จมอยู่ในอดีต จิตฟุ้งไปในอนาคต จะแก้ไขอย่างไร เพื่อไม่ให้เป็นทุกข์
การเอาเรื่องที่ผ่านไปแล้วมาครุ่นคิด ติดอยู่ในอดีต เอาสิ่งที่ยังไม่มาถึง มาเป็นเหตุแห่งความทุกข์ ให้แก้ไขด้วยการฝึกสติ ฝึกจิตให้อยู่กับปัจจุบัน ทำสมาธิให้จิตมีพลังที่แข็งแกร่ง ก็จะเกิดปัญญา สามารถสลายความคิดทั้งหลาย ที่จรเข้ามาทำใหว้าวุ่นเหล่านั้นไปได้
… ตอนที่ ๑๔๗ อานิสงส์ของการตอบแทนคุณพ่อแม่
… ตอนที่ ๑๔๘ หน้าที่ของคนมีคู่
ผู้ที่มีคู่ครองต้องทำหน้าที่อย่างไร ที่จะไม่ให้เป็นการเบียดเบียนกัน เพื่อให้เป็นทุกข์
การที่มีคู่ครองเปรียบเหมือนรถยนต์สี่ล้อ ล้อหนึ่งคือสามี ล้อที่สองคือภรรยา ล้อที่สามคือญาติฝ่ายสามี ล้อที่สี่คือญาติฝ่ายภรรยา รถจะวิ่งได้ดีไปถึงจุดหมายปลายทางอย่างปลอดภัย จะต้องดูแลเอาใจใส่ล้อยาง แต่ละด้านให้เสมอกัน ล้อข้างใดมีปัญหาขึ้นมาย่อมไม่ปลอดภัย การมีคู่ครองต้องเอาใจใส่ดูแลซึ่งกัน จึงจะเป็นครอบครัวที่สมบูรณ์
… ตอนที่ ๑๔๙ เมื่อถูกเบียดเบียน
ถ้ามีคนทำไม่ดีกับเรา ควรคิดอย่างไรจึงจะไม่เป็นทุกข์
สิ่งใดที่ไม่เคยปลูกไม่เคยทำไว้ ย่อมไม่มีสิ่งนั้น ผลนั้น เกิดขึ้นแก่เรา ให้ยอมรับศรัทธาในกฏของกรรม รักษาศีล ทำจิตให้สงบ ก็เกิดความรู้แจ้งตามความเป็นจริงในเหตุที่เกิดขึ้น จะสามารถปล่อยวาง ในสิ่งที่ผู้อื่นกระทำไม่ดีกับเรา ความทุกข์ทั้งหลาย ก็จะผ่านเราไป ไม่อยู่กับเราอีกต่อไป
… ตอนที่ ๑๕๐ ทำความดีแล้วมีคนไม่เห็นด้วย
การทำความดีแต่คนรอบข้างไม่เห็นด้วย จะคิดอย่างไรเพื่อไม่ให้เป็นทุกข์
การทำความดีไม่ว่าเล็กน้อย หรือความดีมากหน่อย ย่อมมีอุปสรรค มีบททดสอบความดีอยู่ในนั้น เมื่อมีผู้ทักท้วงก็ให้พิจารณาทบทวน ดูว่าความดีที่เราทำเบียดเบียนใครอยู่หรือเปล่า ใช้ความอยากในการทำความดีอยู่หรือไม่ หรือมีสิ่งใดที่ยังบกพร่องอยู่ ก็ให้ปรับเปลี่ยนให้ถูกต้อง ให้เป็นการทำความดีที่ดียิ่งๆขึ้นไป
… ตอนที่ ๑๕๑ เอาอะไรมาวัดความดี*****
จะเอาอะไรมาตัดสิน ว่าสิ่งที่เราทำเป็นความดี
การทำความดี ต้องทำด้วยความบริสุทธิ์ใจ ไม่มีสิ่งใดแอบแฝงอยู่ในนั้น ทำไปโดยไม่ปรารถนาสิ่งใดตอบแทน ทำไปแล้วไม่เบียดเบียนใคร แม้แต่ตัวเราเอง ทำไปแล้วไม่ยึดถือเอาไว้ ให้ปล่อยวาง จะได้ไม่กลายเป็นการยึดดี หลงดี ให้การทำความดีนำไปสู่ความทุกข์ จึงจะเป็นการทำความดีอย่างแท้จริง
ความไว้ใจบุคคลผู้อื่น จะวางใจอย่างไรถึงจะไม่เป็นทุกข์
เมื่อไว้ใจฝากไว้กับใคร ให้ระลึกเสมอถึงความไม่เที่ยงแท้ ไว้ใจสักว่าไว้ใจ แต่อย่าฝากความหวังไว้มาก ให้ต้องกลับมาเป็นทุกข์ เพราะความแน่นอนเที่ยงแท้ย่อมไม่มีในโลกนี้ ให้วางใจให้เป็นกลาง ให้ความไว้ใจพอประมาณ ไม่ต้องทุ่มจนหมดทั้งใจ ให้อยู่ในความพอดี ถึงจะไม่เป็นทุกข์
… ตอนที่ ๑๕๓ การไม่เคารพต่อครูบาอาจารย์
การไม่เคารพ ปรามาสต่อครูอาจารย์ จะมีผลอย่างไร
พ่อแม่ให้ก่อเกิดชีวิต ครูอาจารย์ทำให้เกิดความรู้ เป็นผู้มีพระคุณต่อเรา การลบหลู่ ปรามาส ไม่เคารพต่อครูอาจารย์ ย่อมเป็นสิ่งไม่ควรทำ จะเกิดผลกรรมที่ไม่ดีให้เราได้รับในภายหลัง จะมีลูกศิษย์ที่เราสอนสั่ง ปรามาส ลบหลู่ดูหมิ่น ดื้อรั้น ไม่เคารพต่อเรากลับเช่นเดียวกัน จึงเป็นสิ่งไม่ควรทำเลย
… ตอนที่ ๑๕๔ ไม่ให้ยึดติดครูบาอาจารย์
สอนไม่ให้ยึดติดในครูอาจารย์อย่างไร ไม่ให้ศิษย์เดินหลงทาง
ความยึดติดเป็นเหตุนำมาซึ่งความทุกข์ การทำหน้าครูอาจารย์ เปรียบเป็นเช่นผู้บอกทาง บอกแล้วให้แล้วกันไป จะเดินตามทางที่บอกหรือไม่ ให้ปล่อยวาง การที่จะเดินสู่ความพ้นทุกข์ได้ ต้องรู้จักปล่อยวางในทุกสิ่ง แต่ต้องรู้จักหน้าที่ มีความกตัญญู กตเวทีต่อผู้มีพระคุณ ถึงจะเป็นความดี เป็นคนดีที่สมบูรณ์ เป็นคนดีอย่าง
… ตอนที่ ๑๕๖ จิตนี้เป็นใคร ***
จิตนี้เป็นใครหนอ จิตนั้นละเป็นใครหนอ จิตของแม่เป็นใครหนอ จิตของพ่อเป็นใครหนอ จิตของญาติเป็นใครหนอ กายดับแต่ทำไมจิตถึงไม่ดับ จิตนี้วุ่นวายหนอ มีแต่ความวุ่นวายหนอ เมื่อมีจิตนี้จึงมีแต่ความวุ่นวาย ไม่มีจิตแล้วความวุ่นวายจึงจะไม่มี จงปล่อยวางจากจิตนี้เถิด ว่างจากจิตจึงจะไม่ทุกข์อีกต่อไป
… ตอนที่ ๑๕๗ ชีวิตเปรียบเหมือนใบไม้ ***
ชีวิตเปรียบเช่นใบไม้ มีขึ้นมา ตั้งอยู่ เหลืองโรยราแล้วร่วงลงสู่ดิน ไม่แตกต่างชีวิตของคนเรา จึงไม่ควรสำคัญตน ยึดถือในตน ลุ่มหลงในสิ่งใด จนไม่รู้หน้าที่แห่งตน จนต้องตายกลับไปเช่นเดียวกับใบไม้
… ตอนที่ ๑๕๘ สิ่งที่มีค่ามากกว่าเงินทอง
เงินทองแม้เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการดำรงชีวิต ในยุคสมัยนี้ก็จริง แต่ไม่ใช่สิ่งที่มีค่าที่สุด เช่นกาลเวลาหากหมดไปแล้ว เอากลับคืนมาไม่ได้ เช่นเดียวกับชีวิตเสียไปเอาคืนมาไม่ได้ เงินทองหมดไปเดี๋ยวก็หาใหม่ได้ คุณงามความดี ความรัก ความเมตตา ความจริงใจ ความเข้าใจกัน เงินหาซื้อมาไม่ได้ และยังมีอีกเยอะแยะมากมาย ที่มีค่ามากกว่าเงินทอง ฉะนั้น จึงไม่ควรไปยึดติด ลุ่มหลง จนมองข้ามสิ่งอื่น ที่มีคุณค่ามากกว่าเงินทอง
… ตอนที่ ๑๕๙ ฝากความหวังไว้กับสิ่งใด
การฝากความรัก ความหวังไว้กับบุคคลผู้อื่น สิ่งอื่นภายนอก ต้องพบกับความผิดหวัง ในความไม่เที่ยงแท้ไม่จบไม่สิ้น จิตใจเราเอง ยังไว้ใจไม่ได้ บอกให้อย่ารักมันยังไปรัก บอกให้อย่าหลงมันก็ยังหลงหัวปักหัวปำ ร่างกายของเราบอกให้อย่าป่วยมันก็ยังป่วย บอกไม่ให้อย่าหิวมันก็ยังหิว จึงไม่ควรฝากความหวัง ความสุขกับสิ่งใดเลย จึงจะไม่เป็นทุกข์อีกต่อไป
… ตอนที่ ๑๖๐ เลิกคิดมาก ***
หากมีปัญหาเข้าในชีวิต การมีสติ มีปัญญาเท่านั้น จึงจะแก้ไขปัญหาได้ ความคิดไม่ใช่ปัญญา การคิดมากจึงแก้ไขปัญหาไม่ได้ ยิ่งคิดยิ่งเหนื่อย ยิ่งคิดยิ่งสับสน ยิ่งคิดยิ่งมืดมน สติปัญญาจะเกิดขึ้นได้ ก็ต่อเมื่อมีความสงบเท่านั้น จึงไม่ควรคิดมากเลย
… ตอนที่ ๑๖๑ รากเหง้าของความคิด
ความคิดเป็นเหตุของความทุกข์ หยุดคิดจึงหยุดทุกข์ ความคิดทั้งหลายเกิดจากเชื้อแห่งความไม่รู้ ความไม่เข้าใจในความเป็นจริง จึงอยากให้เป็นเช่นนั้นเช่นนี้ เกิดความยึดติดในสิ่งที่ไม่เที่ยงแท้ จึงเกิดการเบียดเบียนตนและผู้อื่นให้เป็นทุกข์ ดับเชื้อรากเหง้าของความคิดได้ ย่อมนำมาซึ่งความพ้นทุกข์
… ตอนที่ ๑๖๒ ทุกข์เพราะใครหนอ *****
ความทุกข์ทั้งหลาย เกิดขึ้นมาได้เพราะมีเรา มีเราจึงมีเขา มีเขาที่มากระทบเบียดเบียนเราให้เป็นทุกข์ จะดับทุกข์ต้องดับที่เรา ไม่มีเราจะไม่มีเขา ไม่มีความทุกข์อีกต่อไป
… ตอนที่ ๑๖๓ เหนื่อยและท้อหรือยัง **
กาลเวลาเดินไปข้างหน้าตลอดเวลา ชีวิตของเราก็เหมือนกาลเวลา เดินไปข้างหน้าไม่มีวันหยุด ดวงจิตเดินทางมานานเท่าไหร่แล้ว เหนื่อยบ้างกันหรือยัง ท้อกันบ้างหรือยัง จะเดินต่อไปอีกนานแค่ไหน ควรหยุดเดินซะบ้าง หาทางให้กับจิตดวงนี้ได้หยุดพัก จะได้พ้นจากความเหนื่อย ความท้อ จากการเดินทางอย่างไม่มีที่สิ้นสุด
… ตอนที่ ๑๖๔ กิเลสคืออะไร *****
จิตนี้เป็นเมล็ด กิเลสนั้นคือสิ่งที่ทำให้เมล็ดเกิดขึ้นมาได้ กรรมจึงเป็นผลจากกิเลส กรรมเป็นเหตุให้มีเรา ถ้าดับกิเลสได้ก็จะไม่มีกรรม และไม่มีเราอีกต่อไป
… ตอนที่ ๑๖๕ ตัณหาคืออะไร ***
ความอยากคือตัณหา ไม่อยากก็เป็นตัณหา ให้พิจารณาว่าการที่จะทำสิ่งใด ยังไม่มีเหตุมีปัจจัยแต่อยากให้เกิดขึ้นมา ทำไปด้วยความยึดติดยึดมั่นถือมั่นจนเกินไป ทำไปด้วยความไม่รู้ด้วยความลุ่มหลง ทำสิ่งใดเกินความพอดี จนเกิดการเบียดเบียนตนและผู้อื่นให้เป็นทุกข์ นี้แหละเขาเรียกว่าตัณหา
… ตอนที่ ๑๖๖ ใครหนอเลือกเส้นทางชีวิตให้กับเรา
เส้นทางชีวิตถูกกำหนดมาจากการกระทำ เลือกทำดีชีวิตก็จะไปในทางที่ดี เลือกที่จะทำชั่วชีวิตก็จะไปในทางที่ชั่ว กฎแห่งกรรมควบคุมดวงจิตทุกดวงที่ยังอยู่ในการเวียนวน
… ตอนที่ ๑๖๗ ชีวิตนี้แท้ที่จริงคืออะไร
… ตอนที่ ๑๖๘ ปล่อยวางให้ปล่อยแบบไหน ***
การปล่อยวาง หมายถึง การปล่อยที่จิต ฝึกฝนให้จิตมีพลังที่เข็มแข็ง ไม่ให้ยึดถือ แบกสิ่งใดเอาไว้ จนทำให้เป็นทุกข์ จะไม่ยึดติด ในสิ่งที่เปลี่ยนแปรผันไป จึงจะอยู่กับสิ่งทั้งหลายได้ โดยไม่ทำให้เป็นทุกข์ เพราะเป็นผู้มีปัญญารู้แจ้ง เข้าใจในสรรพสิ่งตามความเป็นจริงแล้ว
… ตอนที่ ๑๖๙ โศกเศร้าเพราะอะไร
คนจะสุขหรือทุกข์ ไม่ได้เกิดจากสิ่งภายนอก ขึ้นอยู่กับจิตใจ จะวางได้มากน้อยขนาดไหน การไม่ยอมรับความเป็นจริง ในความไม่เที่ยงแท้ของธรรมชาติซึ่งมีการเกิดการดับ จึงไม่สามารถละ สามารถวางได้ จึงพบกับความโศกเศร้าเสียใจ
การที่จมอยู่กับอดีต คิดฟุ้งไปอนาคต อยากให้เป็นเช่นนั้น อยากให้เป็นเช่นนี้ ในสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ ยังติดอยู่ในสิ่งสมมติทั้งหลาย หลอกล่อให้ลุ่มหลงอยู่ ย่อมไม่แตกต่างกับผู้ที่หลับไหล นอนฝันไป ยังไม่ได้ตื่นขึ้นมาอยู่กับความเป็นจริง
ร่างกายเป็นสิ่งที่ก่อเกิดขึ้นมา ด้วยธาตุดิน น้ำ ลม ไฟ เราได้เซ็นสัญญากับธรรมชาติไว้ว่า จะมาอยู่บนโลกเป็นเวลานานเท่าใด มาเพื่อสร้างคุณความดี แต่เมื่อได้ร่างกายมาแล้ว กลับลุ่มหลงในโลก ลืมทำหน้าที่ ลืมในสัญญาที่ทำเอาไว้ ประมาทในการใช้ร่างกาย อาจจะต้องคืนก่อนเวลา หรือตามสัญญาที่ทำเอาไว้ เพราะร่างกายไม่ใช่ของเรา แค่เช่าเขามาชั่วคราว
… ตอนที่ ๑๗๒ สิ่งใดที่เป็นของเรา
มีสิ่งใดย่อมมีทุกข์เพราะสิ่งนั้น เมื่อมีเราจึงมีทุกข์เพราะมีเรา กิเลสตัณหาเป็นเหตุให้มีเรา ดับกิเลสตัณหาได้ จึงจะไม่มีการเกิด จึงจะไม่มีเราอีกต่อไป จิตจะได้คืนสู่อิสระเสรี ไม่อยู่ภายใต้กฎของกรรม ไม่อยู่ภายใต้ความไม่เที่ยงแท้ จิตจะได้พ้นจากความทุกข์ พบความความสุขอย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๑๗๓ ทุกข์กว้างใหญ่ขนาดไหน
ความทุกข์มีความกว้างยาวขนาดไหน แผ่คลุมขอบเขตถึงที่ใด ถ้าไปสุดขั้วโลกเหนือจะพ้นไหม หรือต้องไปอยู่ดาวดวงใด สวรรค์ที่ว่าไกลแสนไกล พ้นจากความทุกข์ได้หรือยัง
น้ำชาด้วยหนึ่งยังให้คนเห็นต่าง ต้องมานั่งถกเถียงกัน การทำสิ่งใดขึ้นมานั้น ย่อมมีคนเห็นด้วยไม่เหมือนกัน การที่มัวสนใจผู้อื่น วุ่นวายกับผู้อื่น ย่อมไม่ทำให้ตนหลุดพ้นจากความทุกข์ไปได้ จึงไม่ควรเสียเวลามานั่งถกเถียงในความคิดเห็นที่แตกต่าง เพราะไม่เกิดประโยชน์อันใดแก่ตนเลย
ผู้ที่ยังลุ่มหลงในโลก ยึดถือยึดติดในสิ่งใด อยากให้ได้มันมา จนเกิดการสร้างกรรมเบียดเบียนตน และผู้อื่นให้เป็นทุกข์ เปรียบได้กับผู้ที่นอนหลับฝันไป จะเป็นฝันดีหรือฝันร้าย ก็ไม่ใช่เรื่องจริง เพราะสิ่งทั้งหลายในโลกล้วนเป็นสิ่งสมมติ ไม่มีอะไรที่เป็นจริง มีขึ้น ตั้งอยู่ แล้วก็ต้องดับไปทั้งหมด จึงไม่ควรที่จะลุ่มหลงในสิ่งใดอีกต่อไป จะได้เป็นผู้รู้ตื่น จากการหลับแล้วก็ฝันไป
… ตอนที่ ๑๗๖ เหมือนกันแต่แตกต่าง
เรียนอยู่ห้องเดียวกัน วิชาเดียวกัน แต่ความรู้ความเข้าใจนั้น ยังมีความแตกต่าง การที่ได้ฟังพระธรรมคำสอนไป มรรคผลที่ได้จึงไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับต้นทุนเดิมที่มีมา ขึ้นอยู่กับความตั้งใจ มีความขยัน มีความอดทน และสติปัญญาที่มี ของแต่ละบุคคลซึ่งไม่เหมือนกัน
… ตอนที่ ๑๗๗ ปลูกต้นบุญต้นบารมี
าวสวนปลูกพืช หว่านเมล็ดพันธุ์ ต้องใส่ปุ๋ย รดน้ำ พรวนดิน ดูแลไม่ให้แมลงมากิน กว่าจะออกดอกออกหมากเป็นผล ต้องใช้ความขยันอดทนใช้เวลานาน ในการปลูกต้นบุญต้นบารมี เพื่อให้ได้มาซึ่งมรรคผล ก็เช่นเดียวกัน ต้องรักษาศีล ศึกษาธรรม เจริญสมาธิ เจริญปัญญา จึงจะได้มาซึ่งมรรคผลนิพพาน
… ตอนที่ ๑๗๘ พุทธาภิเษกและสืบชะตาหลวง
การที่จะทำคุณงามความดี สามารถทำได้หลายอย่าง การมีงานพิธีขึ้นมา ก็เพื่อสมมติให้ได้สร้างความดี เพื่อทดสอบบารมีให้ภูมิจิตได้สูงขึ้น เป็นการขวนขวายทำความดี ปลูกพืชภายนอกให้ออกดอกออกผลเข้าสู่ภายในจิตใจ ผู้เข้าใจในสิ่งสมมติ จึงจะสามารถนำความดีเข้าสู่จิตใจได้
… ตอนที่ ๑๗๙ ธรรมะมีอยู่ทุกที่ไม่มีชนชั้น
บุคคลที่จะศึกษาธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าได้ ต้องเป็นผู้ที่ไม่แบ่งแยกชนชั้น แบ่งหญิงหรือชาย แบ่งแยกเด็กหรือผู้ใหญ่ สูงหรือต่ำ เพราะธรรมะซ่อนอยู่ทุกที่ มีอยู่ในทุกสิ่ง จึงจะเป็นผู้สามารถเข้าถึงแก่นแท้ของธรรมได้ เป็นผู้รู้แจ้งได้อย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๑๘๐ พุทธโอวาทสมเด็จองค์ปฐม
ในโลกนี้ มีอยู่สองสิ่งที่ให้เราเลือก คือการทำความดี และการทำความชั่ว คนจะสูงจะต่ำได้ด้วย การกระทำความดีหรือกระทำความชั่ว ไม่ใช่จากสิ่งสมมติทั้งหลายในภายนอก การกระทำจึงเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด ให้นำสิ่งสมมติทั้งหลาย มาสร้างความดี จนกว่าสิ่งสมมติดีเหล่านั้นเต็มแล้ว ค่อยปล่อยวางในสิ่งสมมติ เพื่อจะได้หลุดพ้นเข้าสู่พระนิพพาน
กายนี้มีสิ่งสกปรก จิตใจนี้มีกิเลสตัณหา ชีวิตนี้มีแต่ปัญหา ธรรมชาติเป็นเช่นนั้น ตราบใดที่มีร่างกาย ต้องอาบน้ำตลอดไป จิตใจนี้ชำระครั้งเดียวไม่จบ การทำคุณความดี ต้องทำตลอดไป จนกว่าจะชำระจิตใจให้หมดจากกิเลสตัณหา จึงจะดับการเกิดได้ เป็นผู้สำเร็จกิจ จิตจึงจะพักผ่อนได้ตลอดไป
… พิธีเบิกพระเนตรสมเด็จองค์ปฐม
… ตอนที่ ๑๘๓ สร้างความดีจากสิ่งสมมติ
การมีสิ่งสมมติทั้งหลาย ที่เป็นเราเป็นของเรา นำมาสร้างความดี ให้เกิดประโยชน์แก่ตนและผู้อื่น เพื่อเป็นการสละ ละวางเสียซึ่งความยึดติด ในสิ่งที่มี ที่เป็น สามารถนำสิ่งสมมติ มาทำให้เกิดวิมุตติหลุดพ้นแก่ตนได้ จึงเป็นผู้ที่มีปัญญาอย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๑๘๔ ชายผู้ที่อยากได้เพชร
ชายคนหนึ่งได้ยินว่าเพชรนั้นเลอค่า จึงอยากได้มาครอบครอง ต้องอดทน ดิ้นรนขวนขวาย สะสมทรัพย์สินเงินทอง ยอมแลกกับทุกอย่างเพื่อให้ได้มันมา การที่เราได้ยินว่าองค์อรหันต์เป็นสิ่งมีค่า ถ้าปรารถนาเป็นองค์อรหันต์ ต้องมีความมุ่งมั่นตั้งใจ อดทน ขวนขวายยอมแลกกับทุกอย่าง เช่นเดียวกับชายผู้ที่ต้องการเพชร ย่อมมีองค์อรหันต์เกิดขึ้นสักวัน
ปลูกต้นไม้ไม่ใช่ปลูกแล้ว จะโตเลยทันที การสร้างความดีไม่ใช่จะเห็นผล ให้ได้รับทันทีมากมายมหาศาล ต้องใช้กาลเวลา ให้ดูแลรักษาทำหน้าที่ไปเรื่อยๆ เมื่อถึงเหตุถึงปัจจัย ก็จะได้รับผลของความดีที่ได้ทำไว้เอง
หลังคาบ้านหนึ่งหลัง ถ้ามีรูรั่วที่เล็กน้อย อาจจะทำให้บ้านคุ้มแดดคุ้มฝนไม่ได้ ผักหนึ่งมัดช่วยให้อิ่มหนึ่งหรือสองมื้อ จึงทำให้ชีวิตที่สืบต่อไปได้ จึงไม่ควรมองข้ามความดีที่เล็กน้อย ซึ่งจะทำให้เป็นความดีที่สมบูรณ์ จึงจะทำให้ก้าวข้ามวัฏสงสารไปได้
… ตอนที่ ๑๘๗ สิ่งที่ถูกใจไม่ถูกใจ
มีตาจึงทำให้มองเห็น มีหูจึงทำให้ได้ยิน จึงมีสิ่งที่ถูกใจและไม่ถูกใจ ทำให้เเป็นทุกข์เพราะสิ่งที่เห็นและได้ยิน การฝึกฝนจิตใจให้มีพลังที่เข้มแข็ง เห็นสักว่าเห็น ได้ยินสักได้ยิน ไม่เห็นความแตกต่าง ในสิ่งที่เห็นในสิ่งที่ได้ยิน ด้วยการที่มีศีล ธรรม สมาธิ ปัญญา จึงจะเป็นผู้พ้นจากความทุกข์
วัฏสงสารเปรียบเหมือนบ้านหลังใหญ่ ที่มีไฟจากกาลเวลาแผดเผา ให้เสื่อมให้สลายไปอยู่ตลอดเวลา เราจะเกิดเป็นอะไรก็ตาม ก็จะมีไฟจากกาลเวลาหลอมทุกสิ่งทุกอย่าง ให้มอดไหม้หายไปตามกาลเวลา แล้วเราจะเอาอะไรมายึดถือ ว่าเป็นเราเป็นของเรา ในเมือสรรพสิ่งล้วน มลายหายไปพร้อมกับกาลเวลา
… ตอนที่ ๑๘๙ ทำปัจจุบันให้ดีก็พอ
ธรรมชาติของจิต สิ่งใดที่ผ่านไปแล้ว ชอบเก็บเอามาคิดให้ว้าวุ่น สิ่งที่ยังไม่เกิดขึ้น ชอบไปปรุงแต่งอยากให้เป็นเช่นนั้น เช่นนี้ จนจิตใจไม่สงบ ทำให้เป็นทุกข์อยู่ภายใน การฝึกจิตให้อยู่กับปัจจุบัน ระลึกรู้ถึงความไม่เที่ยงแท้ ไม่ยึดถือในสิ่งใด จึงจะพบความสงบสุขอย่างแท้จริง
ทุกดวงจิตที่เกิดมา ไม่ว่าจะอยู่ภูมิใด ย่อมรู้เข้าใจเห็นคุณค่าในชีวิตตนเอง การที่เราเกิดอยู่ในภูมิที่สูงกว่า แล้วประมาทไม่เห็นคุณค่าของดวงจิตอื่น สร้างกรรมเบียดเบียนขึ้นมา ย่อมทำให้คุณค่าชีวิตของเราตกต่ำลงไป ด้วยการกระทำของตนเอง เพราะทุกชีวิตล้วนมีคุณค่า
… ตอนที่ ๑๙๑ สะพานแก้วพระนิพพาน
เรานั้นหรือคือใคร สิ่งใดทำให้เกิด เหตุที่เกิดจากสิ่งใด ทำให้แจ้งในสิ่งนั้น ดับสิ่งนั้นให้ได้ สะพานแก้วจากพระนิพพาน จะทอดให้เราข้ามวัฏสงสาร หลุดพ้นเข้าสู่พระนิพพาน เพราะเป็นบุคคลผู้รู้แจ้งโลก ดับการเกิดได้แล้ว
… ตอนที่ ๑๙๒ เมตตาสงสารแห่งพุทธะ
พระยาธรรมิกราชได้เข้าเฝ้า ทูลถามพุทธองค์ที่ถ้ำวัวแดง เกี่ยวกับความเมตตา ซึ่งพระองค์ได้ชี้แนะ ให้มีเมตตาต้องมีอุเบกขา สงสารต้องมีขอบเขต มีปัญญาอยู่บนความถูกต้อง ต้องข้ามพ้นความสงสารที่ไม่ถูกต้อง อย่างเข้มแข็งเด็ดขาด จึงจะเป็นความเมตตาสงสารแห่งพุทธะอย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๑๙๓ เปิดตำนานพระยาธรรมิกราช
พระยาธรรมิกราชเล่าตำนานการก่อเกิด มีที่มาอย่างไร ให้ผู้ปฏิบัติธรรมที่สวนธรรมิกราชฟัง จึงนำมาเผยแผ่ให้ญาติบุญทั้งหลายได้ฟังเช่นกัน
… ตอนที่ ๑๙๔ หล่อพระภายนอกสร้างพระภายใน
การทำความดีภายนอก ด้วยการประกอบขึ้นด้วยหินดินทรายเป็นองค์พระ ที่มีความขยัน อดทน เสียสละ สมาธิ สติปัญญาทำให้เกิดองค์พระที่สวยงาม แต่อย่าลืมสร้างให้มีองค์พระภายในจิตใจ ให้มีความสวยสง่า สว่างรุ่งเรืองด้วย จึงจะเป็นการสร้างพระอย่างแท้จริง
… ตอนที่ ๑๙๕ คำสอนหลวงพ่อสมปรารถนา
หลวงพ่อสมปรารถนาเป็นพระนามขององค์พระที่ประดิษฐานอยู่ที่สวนธรรมิกราช ท่านได้ประทานคำสอนให้ญาติบุญทั้งหลายได้ฟัง ในวันเบิกเนตร จึงได้นำมาแบ่งปันให้ญาติธรรมได้ฟังกัน
… ตอนที่ ๑๙๖ คำสอนในคืนพุทธาภิเษก
ความจริงของสรรพสิ่งที่เกิดขึ้นมา ล้วนเกิดจากกรรม จากการกระทำของตนเอง ทำให้เกิดความแตกต่าง ในฐานะ รูปร่างหน้าตา องค์ประกอบทั้งภายใน ภายนอกร่างกายและจิตใจ แต่มีความเหมือนในความทุกข์ ในการเวียนเกิดและเวียนตาย จนกว่าจะแสวงหาหนทางและดับการเกิดได้ จึงจะเป็นผู้ที่พ้นจากความทุกข์
… ตอนที่ ๑๙๗ ธรรมชาติก็เป็นเช่นนั้น
สรรพสิ่งในโลกนี้ ล้วนมีการหมุนเวียนเปลี่ยนไป พระจันทร์มีเสี้ยวมีเต็มดวง มีความสงบเป็นบางครั้ง มีวุ่นวายเป็นบางคราว บางวันมีปัญหามากมาย บางวันสุขสบาย ชีวิตมีขึ้นมีลง ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นธรรมดา เป็นธรรมชาติเช่นนั้นเอง เมื่อเห็นเป็นธรรมดา รู้จักปล่อยวาง ก็จะพ้นจากความทุกข์
… ตอนที่ ๑๙๘ รหัสประตูพระนิพพาน
ผู้ที่ถูกคุมขังอยู่ในวัฏสงสาร ยังเวียนตายเวียนเกิด ต้องตกเป็นทาสของกิเลสตัณหา ได้รับความทุกข์ไม่จบสิ้น ตราบจนกว่า จะมีองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าอุบัติขึ้นมา นำพระธรรมคำสอนมาชี้ทางบอกทาง ไขประตูแห่งพระนิพพาน เปิดประตูออกจากความทุกข์ ให้ดวงจิตทั้งหลายได้หลุดพ้นไปเช่นเดียวกัน
… ตอนที่ ๑๙๙ จงอยู่กับปัจจุบัน
สิ่งใดดีสิ่งไหนชั่วรู้หมดแต่อดไม่ได้ เกิดจากการที่จิตไม่มีพลังมากพอ จึงไม่สามารถอดทนต่อกิเลสตัณหา อดทนต่อสิ่งที่มาล่อหลอก ให้เราทำในสิ่งที่ไม่ดีได้ จนกว่าเราจะฝึกฝนจิตให้มีพลังสมาธิตั้งมั่น จึงจะสามารถดับความยึดติด ความลุ่มหลงในสิ่งทั้งหลายนั้นได้ ฉะนั้น จงฝึกจิตให้อยู่กับปัจจุบัน
ผลจากการกระทำ กรรมที่ได้สร้างก่อ ทำให้จิตได้กายมาครอง มีใจเป็นผู้ประสานเชื่อมต่อ ให้รับรู้สภาวธรรมระหว่างจิตและกาย ถ้ากายดับไป ใจก็ดับไปด้วย แต่จิตต้องไปหากายใหม่ จนกว่าจิตจะเข้าใจความเป็นจริง ตัดความยึดถือกายทั้งหมดนั้นได้ จิตจะเป็นอิสระ หลุดพ้นจากความทุกข์ทั้งปวง
… ตอนที่ ๒๐๑ ผู้เดินตามรอยเทวทัต
คนเราเกิดมา มีทางสองเส้นให้เลือกเดิน เลือกที่จะเดินตามพระพุทธเจ้าให้ทำความดี พิจารณาดูตนเอง ว่ามีสิ่งใดที่ยังบกพร่องอยู่ ในการสร้างความดี เลือกที่จะเดินตามพระเทวทัต ให้ทำความชั่ว เพ่งโทษผู้อื่น เป็นบันไดให้ผู้ที่สร้างความดีเหยียบย่ำขึ้นไป เพราะเลือกเป็นมารในการทดสอบความดีของผู้อื่น ฉะนั้นชอบแบบไหนให้ทำตามที่ใจปรารถนาเถิด
... ตอนที่ ๒๐๒ เราเป็นเพียงผู้บอกทาง
ปากก็ปากเขา มือก็มือเขา เท้าก็เท้าเขา เราจะบอกให้เขาพูด ให้เขาทำอย่างที่เราต้องการจะได้หรือ ในเมื่อเราคิดอีกอย่าง เราก็ยังทำอีกอย่าง ให้บอกให้สอนตัวเองทำความดีก็พอ เมื่อเราทำดีแล้ว ก็ค่อยทำหน้าที่เป็นเพียงผู้บอกทาง เพราะเราไม่สามารถสั่งให้ใครเป็นไปตามใจของเรา
มนุษย์เรานั้น มีข้ออ้างต่างๆมากมาย ผัดวันประกันพรุ่ง ในการสร้างความดี รอให้มีสิ่งนั้นก่อน รอให้มีสิ่งนี้ก่อน รอให้โตก่อน รอให้เรียนจบก่อน รอให้ทำงานก่อน รอให้เกษียณก่อน สุดท้ายเลยตายก่อน จึงพลาดโอกาสสร้างความดี ไม่มีบุญกุศลมาค้ำหนุน ดวงจิตจึงตกต่ำลงไป เพราะคำว่า รอก่อน
... ตอนที่ ๒๐๔ สมาธิทำให้เกิดปัญญา
ดวงจิตที่บริสุทธิ์ ถูกความรัก โลภ โกรธ หลงครอบจิตเอาไว้ มีกายครอบอีกชั้นหนึ่ง ทำให้ไม่รู้ตามความเป็นจริง ว่าตนเป็นใคร จนกว่าจะทำให้จิตอยู่นิ่งๆ เติมพลังสมาธิเข้าไป จิตจะสว่าง เกิดสติปัญญา รู้แจ้งตามความเป็นจริง ด้วยตัวของเราเอง
... ตอนที่ ๒๐๕ การชนะกิเลสตัณหา
บุคคลใดที่ต้องการดับความทุกข์ ต้องเอาชนะกิเลสตัณหาให้ได้ ซึ่งจะต้องรักษาศีลห้าให้ได้ เพราะศีลข้อที่หนึ่ง เว้นจากการฆ่า จะละในความโกรธ ศีลข้อที่สอง เว้นลักทรัพย์ จะละในความโลภ ศีลข้อที่สาม เว้นจากการผิดประเวณี จะละความรัก ศีลข้อที่สี่ เว้นจากการพูดปด และศีลข้อห้า เว้นจากดื่มสุราเมรัย จะละในความหลง เมื่อรักษาศีลห้าได้ ชัยชนะต่อกิเลสตัณหา จะปรากฏไม่เกินเจ็ดชาติอย่างเที่ยงแท้
รถเรือ บ้านช่อง ต้องสร้างให้แข็งแรงมั่นคง เพื่อปลอดภัยในร่างกาย การทำความดีเพื่อหวังพระนิพพาน ก็ต้องมั่นคงในศีล มั่นคงในธรรม มั่นคงในสมาธิ มั่นคงในปัญญาอยู่เสมอ จึงจะมีสิ่งนำพาดวงจิตให้ไปสู่ความพ้นทุกข์ อย่างมั่นคง
... ตอนที่ ๒๐๗ เรือสายพระนิพพาน
เรือสายพระนิพพาน ผู้ที่ปรารถนาจะอาศัยเรือลำนี้ไป ต้องรักษาศีลให้ได้ เพื่อไม่ให้มีเชือกผูกมัดรัดเรือเอาไว้ เป็นบ่วงกรรมคอยขวางขัดของการเดินทาง จะต้องมีธรรมคำสอนของผู้ไปถึงก่อน เป็นแผนที่การบอกทาง จะต้องมีสมาธิเป็นพลัง และแสงสว่างของการเดินเรือไป ต้องมีสติปัญญารู้จักการแก้ไขปัญหาในการเดินทาง จึงจะนำเรือเข้าถึงฝั่ง ไม่อับปางก่อนถึงพระนิพพาน
... ตอนที่ ๒๐๘ โรคที่หนีไม่พ้น
เชื้อรัก โลภ โกรธ และหลง เป็นเชื้อโรคที่คอยทำให้ดวงจิต ต้องป่วยเป็นโรคเกิด โรคแก่ โรคเจ็บ และโรคตาย ไม่มีใครหนีพ้น ตราบใดที่ยังไม่ทำลายเชื้อโรคเหล่านี้ ให้สิ้นไปจากจิตใจ ให้ได้รับความหลุดพ้น เช่นเดียวกับพระอรหันต์ทุกพระองค์ ที่ท่านได้หายขาดจากโรคเหล่านี้แล้ว
สิ่งทั้งหลายในโลกนี้ มีสิ่งปกปิดซ่อนเร้นเอาไว้มากมาย ทำให้เราไม่รู้ ไม่เข้าใจทุกสิ่งทุกอย่าง ฉะนั้น ไม่ควรไปพิพากษาใคร ตัดสินสิ่งใดว่าจริง ไม่จริง ตราบใดที่เรา ยังไม่รู้แจ้งโลกแจ้งจักรวาล จะทำให้เกิดบาปกรรมและเสียเวลา ไม่เกิดประโยชน์สิ่งใดกับเราเลย
... ตอนที่ ๒๑๐ อย่ากังวลจนเกินไป
การจะทำสิ่งใดก็ตาม ให้ทำจิตให้เป็นกลาง ทำใจให้ว่าง ไม่ต้องคิดมากจนเกินไป ทำจิตให้เป็นสมาธิ เพื่อให้เกิดสติและปัญญา จึงจะเข้าใจปัญหา รู้ถึงความเป็นจริง งานจึงจะสำเร็จ สามารถผ่านอุปสรรคปัญหา ด้วยการระลึกรู้ ทำในปัจจุบันให้ดีก็พอ
... ตอนที่ ๒๑๑ ยกจิตให้อยู่เหนือสมมุติ
ความจริงของชีวิต ถูกปกปิดความจริงเอาไว้ มีสิ่งที่มาล่อหลอก ลวงตาลวงใจ มีสิ่งสมมุติทั้งหลายให้ศึกษาและจดจำ มีสิ่งที่ทำให้เป็นสุขและรับทุกข์ จากกฎของกรรม ยกจิตขึ้นไป ด้วยการไม่สร้างความชั่วใหม่ อดทนเอาไว้ในสิ่งไม่ดีทั้งหลายที่เข้ามา ทำความดียิ่งๆขึ้นไป จิตจะได้อยู่เหนือความทุกข์ อยู่เหนือสมมุติทั้งปวง
การเดินทางของชีวิต ย่อมมีสิ่งเป็นอุปสรรคปัญหา มีความดีและงดงาม เข้ามาในชีวิตเสมอ ไม่ว่าเป็นสิ่งที่ดีหรือไม่ดี ล้วนมีสิ่งที่แอบแฝงซ่อนอยู่ในนั้น เพื่อทดสอบความดี คัดกรองความดีออกจากความชั่วเท่านั้น ไม่ว่าจะมีอะไรเกิดขึ้น จงรักษาความดีให้มั่นคง จึงจะทำให้เรานั้นผ่านบททดสอบ จะได้ไม่เป็นทุกข์อีกต่อไป
... ตอนที่ ๒๑๓ ความเป็นจริงที่ซ่อนอยู่ในเรา
ความเป็นจริงสิ่งที่สมมติเป็นเรานั้น มีกายและจิต กายซ่อนธาตุดินน้ำลมไฟ ภาระหน้าที่ในการดูแลกาย ความทุกข์เสียดแทงในกาย มีความต้องการ มีความรัก โลภ โกรธ หลง มีความรู้สึกสุขทุกข์ ที่ซ่อนอยู่ในจิต ยกจิตให้อยู่เหนือ ความรู้สึกสุขทุกข์ ความต้องการ ความรักโลภโกรธหลง สลายความยึดติดในกายได้ ก็จะพบความเป็นจริงที่ซ่อนอยู่ในเรา